Geschiedenis hoofdstuk 1
Kolonie = ‘Volksplanting buiten het territorium van een land’
Imperialisme is het proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld uit willen breiden door gebieden te veroveren en te controleren.
1492 Reconquista-->Spanje is weer christelijk
1494 verdrag van Tordesillas → wereld verdeelt door de paus in Spaans en Portugees deel. scheidingslijn van noord naar zuid. Spanje kreeg al het land dat ten westen van de scheidingslijn lag en Portugal alles ten oosten. In 1500 werd Brazilië ontdekt. Toen pas bleek dat Portugal de heerschappij over een enorm gebied had gekregen.
Nieuw imperialisme--> 19e eeuw- Azië en Afrika nog meer opgedeeld door grote landen, want koloniën betekent macht en aanzien
Colombian exchange= uitwisselen van cultuur, goederen, ideeën en ziekten (ze gaan de wereld rond
Vestigingskolonie: migratie van grotere groepen mensen naar een ander gebied met de bedoeling daar voor altijd of ten minste langere tijd te blijven, het begin van de 16e eeuw in Latijns-Amerika, Zuid-Afrika, en in de 18e eeuw in Australië en Nieuw-Zeeland
Handelsposten: waren waar de handel interessant was maar waar het niet nodig was om grote groepen Europeanen te vestigen, er moest vaak oorlog gevoerd worden of onderhandel worden met de plaatselijke machthebbers om zo een handelspost te vestigen in Midden-oosten, West-kust van Afrika, India, Indonesië, Japan, China.
plantagekolonie: daar vestigden zich Europeanen maar dan in kleinere groepen, ze waren sterk economisch afhankelijk van de handel en scheepvaart met Europa.ER werden op grote schaal suikerriet, koffie en katoen verbouwd. Het noordoosten van Zuid-Amerika, het Caribische gebied en het Zuidoosten van Noord-Amerika.
Vanaf de 16e eeuw, vooral in de 17e en 18e eeuw brachten de Nederlandse West-Indische Compagnie (WIC), De Britse Royal African Company en de Portugezen miljoenen slaven van de westkust van Afrika naar Amerika om ze daar te verkopen op de slavenmarkten. Tussen 1701 en 1810 werden 6 miljoen mensen verscheept!
Europese expansie= algemene term waarmee wordt aangegeven de uitbreiding van de invloed van de Europese staten in andere werelddelen.
Historisch bewustzijn= het besef dat er een verleden is, met een beeld van hoe dit verleden er uitzag en hoe dit het heden beïnvloedt.
Soorten koloniën:
Ø Vestigingskolonie--> belasting aan moederland - hangen onder regering- in Latijns-Amerika, Midden-Amerika, Z-Afrika, Australië, Nieuw Zeeland
Ø Plantagekolonie-->landbouw gewassen verbouwen (katoen, suikerriet, koffie) – ze waren klein - meestal aan de kust - in Zo van N-Amerika
Ø Handelsposten--> handel met Europa
Redenen voor ontdekkingsreizen: (3 g)
Ø Geld-->handel
Ø Grond-->macht
Ø Geloof-->verspreiding christendom
Indianen in Z Amerika:
Ø Eigen godsdienst
Ø Eigen schrift
Ø Historisch bewustzijn
Ø Astronomie--> eigen kalender
Ø bouwstijl
Spaanse overheersers:
Ø geschiedenis begint pas nu voor jullie
Ø ze wouden complete Indiaanse cultuur vernietigen, want geen cultuur en historie=gemakkelijke onderwerping
V.S., Australië en Nieuw Zeeland zijn sterk bepaald door de kolonisten. (overzees Europa ).
Overeenkomsten in:
• taal,
• Regering systeem
• Cultuur.
Europa is nu een multiculturele samenleving
Spanje's grootste concurrent was buurland Portugal, in 1494 bemiddelde de paus tussen hen om het land te verdelen; het verdrag van Tordesillas.
Een aantal oorzaken van dat er veel meer ontdekkingsreizen waren is:
- Veranderd wereldbeeld; van geocentrisch naar heliocentrisch, met de zon als
middelpunt. De aarde draait echter om haar eigen as én om de zon; dat noem je
dubbele rotatie.
- Het kompas komt vanuit China naar Europa. Aanvankelijk gebruikte men om de
lengtegraad te bepalen de Noordster, en voor de breedtegraad de zon.
Indirecte oorzaken: - ziektes van de blanken → geen weerstand
2. directe oorzaken: - onderdanige verdeeldheid indianen. Deel van de indianen vocht met Cortes tegen de Azteken.
- bewapening Spanje te sterk (vuurwapens)
- Spanjaarden werden als goden beschouwd
Azteken, Inca’s
Overeenkomsten:
- astronomie belangrijk
- zelfde schrift →
- historiebewust zijn
- 100 jaar oud
- culturen + grootrijk
verschillen:
Zuid-Amerika, inca’s: bondgenoten
midden- Amerika, azteken: militair machtsoverwicht
woonden op ’t water
In de cultuur van de Azteken, Inca’s en Maya’s speelden astronomie een grote rol.op basis van zeer nauwkeurige sterrenkundige berekeningen maakten zij uitgebreide kalenders, die een centrale rol speelden in het dagelijks leven. (de kringloop van zaaien en oogsten)In die kalenders stonden de opkomst en ondergang van verschillende rijken, oogsttijd, zaaitijd, toekomstige machtswisselingen, religieuze gebeurtenissen die samenvielen met belangrijke gebeurtenissen in het Azteekse rijk. Alledrie de volkeren kenden ook het schrift, met een soort stiptekeningen legden zij hun mythen en geschiedenis vast; ze hadden een historisch bewustzijn.
Kolonie = ‘Volksplanting buiten het territorium van een land’
Imperialisme is het proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld uit willen breiden door gebieden te veroveren en te controleren.
1492 Reconquista-->Spanje is weer christelijk
1494 verdrag van Tordesillas → wereld verdeelt door de paus in Spaans en Portugees deel. scheidingslijn van noord naar zuid. Spanje kreeg al het land dat ten westen van de scheidingslijn lag en Portugal alles ten oosten. In 1500 werd Brazilië ontdekt. Toen pas bleek dat Portugal de heerschappij over een enorm gebied had gekregen.
Nieuw imperialisme--> 19e eeuw- Azië en Afrika nog meer opgedeeld door grote landen, want koloniën betekent macht en aanzien
Vestigingskolonie: migratie van grotere groepen mensen naar een ander gebied met de bedoeling daar voor altijd of ten minste langere tijd te blijven, het begin van de 16e eeuw in Latijns-Amerika, Zuid-Afrika, en in de 18e eeuw in Australië en Nieuw-Zeeland
Handelsposten: waren waar de handel interessant was maar waar het niet nodig was om grote groepen Europeanen te vestigen, er moest vaak oorlog gevoerd worden of onderhandel worden met de plaatselijke machthebbers om zo een handelspost te vestigen in Midden-oosten, West-kust van Afrika, India, Indonesië, Japan, China.
plantagekolonie: daar vestigden zich Europeanen maar dan in kleinere groepen, ze waren sterk economisch afhankelijk van de handel en scheepvaart met Europa.ER werden op grote schaal suikerriet, koffie en katoen verbouwd. Het noordoosten van Zuid-Amerika, het Caribische gebied en het Zuidoosten van Noord-Amerika.
Vanaf de 16e eeuw, vooral in de 17e en 18e eeuw brachten de Nederlandse West-Indische Compagnie (WIC), De Britse Royal African Company en de Portugezen miljoenen slaven van de westkust van Afrika naar Amerika om ze daar te verkopen op de slavenmarkten. Tussen 1701 en 1810 werden 6 miljoen mensen verscheept!
Europese expansie= algemene term waarmee wordt aangegeven de uitbreiding van de invloed van de Europese staten in andere werelddelen.
Historisch bewustzijn= het besef dat er een verleden is, met een beeld van hoe dit verleden er uitzag en hoe dit het heden beïnvloedt.
Soorten koloniën:
Ø Vestigingskolonie--> belasting aan moederland - hangen onder regering- in Latijns-Amerika, Midden-Amerika, Z-Afrika, Australië, Nieuw Zeeland
Ø Plantagekolonie-->landbouw gewassen verbouwen (katoen, suikerriet, koffie) – ze waren klein - meestal aan de kust - in Zo van N-Amerika
Ø Handelsposten--> handel met Europa
Redenen voor ontdekkingsreizen: (3 g)
Ø Geld-->handel
Ø Grond-->macht
Ø Geloof-->verspreiding christendom
Ø Eigen godsdienst
Ø Eigen schrift
Ø Historisch bewustzijn
Ø Astronomie--> eigen kalender
Ø bouwstijl
Spaanse overheersers:
Ø geschiedenis begint pas nu voor jullie
Ø ze wouden complete Indiaanse cultuur vernietigen, want geen cultuur en historie=gemakkelijke onderwerping
V.S., Australië en Nieuw Zeeland zijn sterk bepaald door de kolonisten. (overzees Europa ).
Overeenkomsten in:
• taal,
• Regering systeem
• Cultuur.
Europa is nu een multiculturele samenleving
Spanje's grootste concurrent was buurland Portugal, in 1494 bemiddelde de paus tussen hen om het land te verdelen; het verdrag van Tordesillas.
Een aantal oorzaken van dat er veel meer ontdekkingsreizen waren is:
middelpunt. De aarde draait echter om haar eigen as én om de zon; dat noem je
dubbele rotatie.
- Het kompas komt vanuit China naar Europa. Aanvankelijk gebruikte men om de
lengtegraad te bepalen de Noordster, en voor de breedtegraad de zon.
Indirecte oorzaken: - ziektes van de blanken → geen weerstand
2. directe oorzaken: - onderdanige verdeeldheid indianen. Deel van de indianen vocht met Cortes tegen de Azteken.
- bewapening Spanje te sterk (vuurwapens)
- Spanjaarden werden als goden beschouwd
Azteken, Inca’s
Overeenkomsten:
- astronomie belangrijk
- zelfde schrift →
- historiebewust zijn
- 100 jaar oud
- culturen + grootrijk
verschillen:
Zuid-Amerika, inca’s: bondgenoten
midden- Amerika, azteken: militair machtsoverwicht
woonden op ’t water
In de cultuur van de Azteken, Inca’s en Maya’s speelden astronomie een grote rol.op basis van zeer nauwkeurige sterrenkundige berekeningen maakten zij uitgebreide kalenders, die een centrale rol speelden in het dagelijks leven. (de kringloop van zaaien en oogsten)In die kalenders stonden de opkomst en ondergang van verschillende rijken, oogsttijd, zaaitijd, toekomstige machtswisselingen, religieuze gebeurtenissen die samenvielen met belangrijke gebeurtenissen in het Azteekse rijk. Alledrie de volkeren kenden ook het schrift, met een soort stiptekeningen legden zij hun mythen en geschiedenis vast; ze hadden een historisch bewustzijn.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden