Historisch overzicht hoofdstuk 1&2

Samenvatting geschiedenis historisch overzicht hoofdstuk 1&2.

Het begin van een nieuwe eeuw

De industrialisatie begon van Nederland in 1900.

Het leven van de fabrieksarbeiders is erg veranderd → door industrialisatie.

Door industrialisatie steeg de welvaart!

Positieve kanten  van de industrialisatie:

• Door machines → meer geproduceerd.
• Door meer geproduceerd → producten goedkoper.
• Mensen konden steeds meer producten kopen.
• Door deze factoren steeg de welvaart.

Negatieve kanten van de industrialisatie

• Arbeiders maakte lange dagen → voor weinig loon.
• Als arbeiders ziek werden kregen ze een zwaar leven.

Een beter leven

De overheid wilde het leven van de arbeiders verbeteren en voerde sociale wetten in.

De sociale wetten:

• In 1901 → leerplichtwet stond in dat kinderen van 6 t/m 12 jaar verplicht naar school moesten.
• In 1901 → de woningenwet stond in dat woningen van redelijke kwaliteit moesten zijn.
• Ook kwam er een ongevallenwet daar stond in dat als arbeiders ziek werden een kleine uitkering kregen.

Een prachtige tijd

Het dagelijks leven rond 1900 veranderde  door uitvindingen in het medisch en technisch ‘gebied’.

 Medisch gebied uitvindingen:

• Artsen begrepen steeds beter het menselijk lichaam
• In 1850 wisten ze een operatie te verdoven
• Ook leerde ze dat bacteriën ontstekingen veroorzaakten

    Technische uitvindingen :

• De eerste auto’s en vliegtuigen werden uitgevonden → makkelijker reizen
• 1900 beter elektriciteit toepassen zoals: de radio, de wasmachine en de stofzuiger

Door alle dit geloofde veel mensen in een prachtige toekomst!

Gelijke rechten

In 1900 hadden alleen de rijke mensen stemrecht.

Liberalen

Veel rijke mensen kozen voor de liberalen

Liberalen vonden dat  de regering zich zo weinig  moest bemoeien met de burgers  de liberalen vonden dat de taak van de regering orde en veiligheid  te kweken

Socialisten

De socialisten vonden dat de regering zich juist met de burgers moest bemoeien en ze wilde dat iedereen stemrecht had.

De socialist Toelstra richtte een politieke partij op de partij voor de arbeiders de SDAP

De socialisten wilde algemeen kiesrecht en betere sociale wetten .

De arbeiders richtte vakbonden op om samen strek te zijn!

Vrouwen in actie!

de vrouwen hadden mindere rechten dan mannen → geen hoge opleiding en geen kiesrecht

daarom gingen er veel vrouwen zich in zetten  voor de emancipatie voor de vrouw → noemden zich de Feministen     veel vrouwen lieten zich horen tussen 1880 en 1920 (de eerste feministen golf )

Schoolstrijd

Wat was de schoolstrijd?

Liberalen zeiden: de regering betaalt alleen de openbare scholen

De Confessionelen zeiden :de regering moet ook Katholieke en Protestante scholen betalen 

Dit conflict hier boven heet de schoolstrijd

De protestanten richten onderleiding van  Abraham Kuyper een politieke partij op de antirevolutionaire partij op (ARP)

De Katholieke deden het zelfde onder leiding van Herman Schaepman  hij richtte de partij op rooms-katholieke staatspartij op de RKSP

De ARP en RKSP noemen ze de confessionelen.

Verzuiling

Nederland werd rond 1900 in  zuilen (groepen) verdeeld. Deze groepen wilden niks met elkaar temaken hebben ze leefden naast elkaar en niet met elkaar → hier door raakte Nederland verzuild

Vrede sluiten

In 1917 werden twee problemen eindelijk opgelost: de schoolstrijd en het kiesrecht

Er kwam algemeen kiesrecht voor mannen de vrouwen kregen eerst passief kiesrecht even later kregen hun ook kiesrecht . ook betaalde de regering voortaan  ook gelovige scholen

Er werd een Pacificatie getekend (vrede)

Eerste wereld oorlog (1914-1918)

Spanning in Europa

Landen in europa wilde zo veel mogelijk koloniën hebben , want dat was goed voor hun economie  → ze werden landen concurrenten van elkaar.

Duitsland begon een oorlog met Frankrijk om te bewijzen dat ze een sterk land waren (de Duitse Fransen oorlog   van 1870→ ze werden concurrenten 

Bismarck  maakte van Duitsland een eenheidstaat

Door Nationalisme werden de nieuwe landen Duistland en Italië concurrenten van de landen: Engeland , Frankrijk en Rusland

Door militarisme werden grote landen van europa concurrenten van elkaar ,want elk land wilde het sterkste leger.

Door militarisme → landen bang en maakte bondgenootschappen → 2 genootschappen in EU is het gevolg.

Aanleiding van de WO1

Dat was de politieke moord op de kroonprins van Oostenrijk – Hongarije. Deze vent heet Franz – Ferdinand  en werd samen met zijn vrouw vermoord in Sarajevo op 28Juni in 1914. de moordenaar was de Gavrilo Princip

Een gruwelijke oorlog  

Het Duitse aanvalsplan:
-         de Duitse generaal Von Schlieffen bedacht een aanvalsplan om een tweefronten oorlog te voorkomen  met een bliksemaanval door Frankrijk snel te veroveren en daarna Rusland.
-         België werd aangevallen
-         Het Duitse aanvalsplan mislukte en ontstond het west front → hierdoor gingen ze zich in graven (loopgravenoorlog)
-         Bekende slagen de slag om Ieper  de slag om Verdun en de slag om Somme (hier verloren 1.4 miljoen mensen hunleven)
-         Er kwamen nieuwe wapens Mitrailleurs , tanks , vlammenwerpers, duikboot , bommenwerpers en gifgas

Een nieuw Europa

Veel problemen voor het oostfront vooral Rusland ze hadden : slechte getrainde soldaten te weinig wapens ,voedsel tekort.

In 1917 kwam de Russische revolutie opgang veel burgers gingen zich op zetten tegen het Tsaar

De communisten kwamen aan de macht . Rusland sloot in 1917 het verdrag van Brest-Litovsk :daarmee was de twee fronten oorlog voorbij

Een nieuwe vijand

Duitsland begon in 1970 een onbeperkte duikboten oorlog en viel schepen aan van neutrale landen  → hierdoor verklaarde Amerika de oorlog aan Duitsland

Hierdoor verloor Duitsland de oorlog en tekende in 1918 een wapenstilstand

Afspraken voor Duitsland als straf:

 Vrede versailles:
1: Dtsl. moet land afstaan.
2: Dtsl. moet koloniën afstaan.
3: Dtse. Leger mag niet groter dan 100.000 man.
4: Dtsl. moet oorlogsschade betalen in goud mark.