Franse Revolutie

in het begin van 1789 is de Franse schatkist leeg. Er heerst hongersnood in Frankrijk door mislukte graanoogsten. De graanprijzen zijn enorm gestegen. In 1789 begint de Franse Revolutie.

2 mei 1789

Lodewijk XVI roept de Staten-Generaal bijeen in Versailles.
Iedere stand zal met één stem stemmen.
De burgerij loopt weg uit de Staten-Generaal en houdt zelf een vergadering: de Nationale Vergadering. Ze willen Frankrijk een grondwet
geven.

14 juli 1789

Parijzenaars bestormen de Bastille, de staatsgevangenis in Parijs. Quatorze Juillet (14 juli) is nog steeds een nationale feestdag in Frankrijk.

zomer 1789

La Grande Peur: boeren komen in opstand en plunderen kastelen.

augustus 1789

De Rechten van de Mens en Burger worden aangenomen: de standensamenleving wordt afgeschaft.

oktober 1789

De Nationale Vergadering besluit dat alle bezittingen van de kerk voortaan bezit zijn van de Franse staat.

1791

Frankrijk krijgt een nieuwe grondwet. Het land blijft een monarchie. De macht van de koning wordt beperkt door een grondwet: Frankrijk wordt een constitutionele monarchie. De koning moet de wetten van de Nationale Vergadering uitvoeren.
De Nationale Vergadering wordt gekozen door mensen met bezit.

Lodewijk XVI probeert te vluchten met zijn gezin. Hij wordt in Varennes aangehouden en teruggebracht naar Parijs.

1792

Frankrijk is in oorlog met Oostenrijk en Pruisen. Het Franse leger bestaat uit veel vrijwilligers, die de Revolutie willen verdedigen. Zij zingen de Marseillaise.

1793

Lodewijk XVI wordt onthoofd met de guillotine. Frankrijk wordt een republiek.

De dienstplicht wordt ingesteld.

1793 - 1795

Niet iedereen in Frankrijk is tevreden over het nieuwe bestuur van de Nationale Vergadering. Want daar heeft vooral de bourgeoisie het voor het zeggen. Veel Fransen willen kiesrecht voor alle mannen, want volgens Rousseau is iedereen gelijk. Bovendien is er nog steeds hongersnood en gaat het slecht met de oorlog. Tegenstanders van de bourgeoisie zijn onder anderen de Jakobijnen, die zich zo noemen omdat zij vergaderen in het klooster van Sint Jakob (Saint Jacques).

De Jakobijnen, onder leiding van Robespierre en Marat, grijpen de macht. Er komt een schrikbewind: de Terreur.

1794

Robespierre wordt met de guillotine onthoofd.

1795-1799

Frankrijk krijgt een nieuwe regering: het Directoire met vijf directeuren. Er komt ook een nieuwe grondwet.
In de nieuwe grondwet van het Directoire krijgen alleen de rijken kiesrecht. Alle politieke clubs, zoals die van de Jakobijnen worden verboden. De kerk krijgt haar macht weer terug. Om te voorkomen dat net als tijdens de Terreur één man de uitvoerende macht krijgt, worden er vijf directeuren aangesteld. De directeuren gebruiken het leger, onder leiding van generaal Napoleon, om de orde te handhaven.

1795

Nederland wordt door de Fransen bezet.

1799

Napoleon pleegt een staatsgreep. Hij vestigt een dictatuur. Er komt een nieuwe grondwet waarin het principe dat iedereen gelijk is voor de wet gehandhaafd blijft.

1804

Frankrijk wordt een keizerrijk: Napoleon kroont zichzelf en zijn vrouw tot keizer en keizerin van Frankrijk. Hij geeft Frankrijk nieuwe wetboeken (de Codes Napoleon): de burgerlijke stand wordt ingevoerd.