Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam. H1 t/m H4

Dekolonisatie en Koude Oorlog in Vietnam

Historisch Kader
1858: Franse troepen aan land bij Da Nang --> Midden Vietnam. Vietnamezen al eerder gevochten voor onafhankelijkheid.
200 v. Chr.: China onderwerpt Vietnam.
10e eeuw: Vietnam vecht zich los.
Rond 1600: Vietnam machtig keizerrijk.

Vanaf midden 19e eeuw breidden Fransen hun gebied uit. In 1885: Marionettenregering in Hué (Midden Vietnam) --> Fransen trokken aan touwtjes.

Vruchtbare Zuiden werd door Fransen overgenomen.

Teleurstelling bij de geschoolde, in cultuur van de Fransen, geïnteresseerde Vietnamezen. De Fransen waren niet gekomen om de Vietnamezen te helpen, maar om ze uit te buiten. (Fransen waren er niet voor Vietnam, maar Vietnam was er voor de Fransen).
Steeds meer verzet tegen Franse overheersing --> Groei nationalisme.
In WO II: Vietnam bezet door Japan.
Na WO II: Vietnam speelbal in Koude Oorlog.

Hoofdstuk 1: Koude oorlog en dekolonisatie in Indochina.

§1.1 - Du & Japan: Puinhoop
En & Fa: Uitgeteld Na WO II
SU & VS: Belangrijkste overwinnaars

VS en SU speelden hoofdrol in nieuwe wereld. Maar ze waren wel vijanden.
VS over SU: Gevaarlijke communisten --> Die westerse waarden als christendom, vrij ondeemerschap en democratie hadden ingeruild voor atheïsme, planeconomie en partijdicatuur.
SU over VS: Nietsontziende geldwolven --> Die gelijkheid, solidariteit en samenwerking hadden ingeruild voor kapitalisme.

SU wilden wereldrevolutie.
VS wilden een oplossing van armoede & onderdrukking.
Gevolg: Koude Oorlog (= periode, van 1945-1990, van grote spanningen tussen oost (communistisch) en west (kapitalistisch)). --> Tussen VS en SU --> Streefden voor een zo groot mogelijke invloedssfeer (= Gebied/land waar een staat invloed heeft)

Stalin was op zoek naar veiligheid. Hij eiste dat overal waar het Rode Leger het voor het zeggen had, dat daar ‘bevriende regeringen’ aan de macht moesten komen. --> 1 politieke partij.

VS: Atoombommen op Japan --> Stalin bang --> SU --> Wapenwedloop.
Chroesjtjsov volgt Stalin op --> Zet communistische wereldrevolutie niet voort --> Te gevaarlijk --> Tussen oost en west moest naar een vreedzame co-existentie (= ideologische systemen van oost en west moeten zonder oorlogsdreiging naast elkaar kunnen bestaan) worden gestreefd.

April 1945: Verenigde Naties opgericht --> Om inteationale vrede en veiligheid te bevorderen. Binnen VN ook Veiligheidsraad opgesteld: - 5 permanente leden: VS, SU, EN, FA, CHINA.
- 10 niet-permanente leden.
Permanente leden konden via vetorecht beslissingen van de VN blokkeren --> Weinig effectief tijdens Koude Oorlog.

Taiwan-Kwestie = In 1949 verdreven de Chinese communisten de nationalistische regering van het Chinese vasteland. De nationalistische regering wist zich met Amerikaanse steun te handhaven op het eiland Taiwan. China: 1949 Communistisch --> VS weigert nieuwe regering te erkennen --> Taiwan bezette tot 1972 de permanente zetel in de Veiligheidsraad als ‘nationalistisch China’. (Taiwan was dus de nationalistische regering van China).

§1.2 - Vijandbeelden (= Voorstelling die men heeft van een vijand)werden gecreëerd door VS en SU over elkaar.
11 maart 1947: Containmentpolitiek (= Indammen van het communisme). --> Modee versie van oude westers imperialisme (= Kolonies worden onafhankelijk, maar VS probeert toch om politieke en economische controle over landen te houden) voor China en SU.
Volgens SU was de VS er heel snel bij om zijn politieke en economische invloed in de wereld uit te breiden.

§1.3 - Voor WO II maakten Europeanen de dienst uit in grote delen van Zuidoost-Azië. --> Koloniale overheersers brachten modee westerse economie naar Azië. --> Grote gevolgen voor bevolking:
1. Ambachtslieden verloren werk, vrijheid en trots. --> Ze konden niet over weg met fabrieksmatig geproduceerde textiel uit Parijs.
2. Boeren moesten in de kolonies belasting betalen --> Gedwongen geld te lenen tegen prijzen met hoge rente of zich te verhuren als arbeider op een westerse plantage.
3. Geschoolde, welvarendere bovenlaag moest zich ook aanpassen. --> Ze ervaarden het als een veedering.

Veel verzet tegen Europese koloniale overheersing --> nationalisme (= liefde voor vaderland) groeide en er werd geprobeerd om meer politieke invloed te krijgen. Veel kolonies bezet door Japan tijden WO II. --> Japan maakte eind aan superioriteit van Europeanen. --> Maar in 1945 kregen nationalisten alsnog hun kans --> Japan gaf zich over --> Europeanen te zwak om vroeger positie op te eisen, maar nationalisten gepen wel de mogelijkheid aan. VS en SU hielden dit dekolonisatieproces goed in de gaten. SU: Kolonialisme staat gelijk aan imperialisme --> Steunden nieuwe nationale regeringen.
VS: Kennen wantrouwde de buitenlandse politiek van SU. --> VS en SU belangstelling voor Zuidoost-Azië.

§1.4 - Oktober 1949: Communistische opstandelingen in China hebben macht gegrepen --> Grote klap VS. --> Tjiang k’ai-sjek verliest van Mao Zedong. --> Chinese communisten passen communistische leer in China aan.
SU: Communistische Partij, arbeiders en de steden centraal. BURGEROORLOG CHINA 1945-1949
China: Boeren en platteland centraal. --> Zo hoopte Mao het volk achter zich te krijgen. --> Communistische leiders hoorden niet thuis in partijkantoren in steden, maar ze moesten de dorpen in om samen met de boerenbevolking aan de slag te gaan.

Republikeinse tegenstanders v/d democratische regering van Truman woedend --> Truman en Acheson zo druk met tegengaan van communistische expansie in Europa dat China alles kon doen --> 5 jaar na einde WO II: Communisme heerste over meer dan 800 miljoen mensen. Volgens de republikeinen: Rode vloedgolf overspoelt de wereld!
1950: Communistische Noord-Korea valt Westers georiënteerde Zuid-Korea binnen.

Truman doet beroep op VN. Als er sprake was van een aanval op een ander land, dan moesten er van de VN troepen worden gestuurd om de agressie ongedaan te maken. Normaal zou SU dit voorstel tegenhouden, maar toen was de SU bezig met een boycot van de Veiligheidsraad, omdat de VS nog steeds weigerde om het ‘nationalistisch China’ te vervangen voor het communistische China.
Uiteindelijk: VN steunt Zuid-Korea: Amerika zorgt voor meeste soldaten. Noord-Korea krijgt steun van China (vrijwilligers, Russische wapens en militaire adviseurs). --> Jaren later: Vooroorlogse situatie hersteld.

VS kon zich niet langer afzijdig houden van Zuidoost-Azië:
• Met behulp van economische steun moest Amerikaanse invloed in regio worden vergroot.
• Op politiek gebied moesten banden aangeknoopt worden met westers denkende regeringen en moest er worden geprobeerd om westers denkende marionettenregeringen aan de macht te helpen en te houden.
• Als regeringen militair moesten worden gesteund, dan zou VS die prijs moeten betalen.
--> Amerikaanse militaire bases verschenen in bevriende Aziatische staten. --> Koloniale FA kon zelfs rekenen op steun van VS. President Eisenhower, opvolger Truman, verdedigde die steun aan de Fransen in 1954 door dat te benadrukken met de dominotheorie. (Als er één land communistisch wordt, dan volgen de anderen).

Amerikaanse verdedigers van vrijheid en nationale zelfbeschikking aan de kant komen staan van Franse kolonialisten die probeerden om het onafhankelijke Vietnam weer onder hun gezag te brengen. --> Na verlies China en dominotheorie had VS geen oog meer voor nuanceverschillen.

Nationalistisch verzet tegen onderdrukking.
Kapitalistische uitbuiting weg --> Communisme in de plaats gekomen.

Hoofdstuk 2: Kolonisatie en dekolonisatie van Vietnam.

§2.1 - Tweede helft 19e eeuw: Grote invloed Fransen in Zuidoost-Azië. (Indochina)
5 ‘departementen’: 1 kolonie en 4 protectoraten.
1. Kolonie in het zuiden van Vietnam: Cochin-China.
2. Cambodja (protectoraat)
3. Laos (protectoraat)
4. Annam --> Midden Vietnam (protectoraat)
5. Tonkin --> Noord Vietnam (protectoraat)
In laatste 2 gebieden bleef de Vietnamese keizer aan de macht --> Grote invloed Franse ambtenaren, zij bepaalden wat de Vietnamese keizer moest doen.

In Annam werd een fanatieke ‘steun de keizer’-beweging georganiseerd door Phan Dinh Phung. --> Hij verzette zich fel tegen de nieuwe marionetkeizer en zijn Franse handlangers. --> Opstandelingen weinig in te brengen tegen deze keizer --> Moesten vluchten naar bergen in Laos, waar ze stierven aan dysenterie of van de honger, of ze moesten zelfmoord plegen.

Gehoorzame boeren uit Annam en Tonkin (niet vruchtbaar) leefden ook in slechte omstandigheden. Buiten hun eigen werk op het platteland, moesten ze ook werken in dienst van het bestuur --> Wegen, bruggen en havens aanleggen. --> Afvoer van Vietnamese landbouwproducten en aanvoer van in Frankrijk gemaakte industrieproducten als textiel, serviesgoed en landbouwwerktuigen vergemakkelijkt. --> Zorgde voor ondervoeding, uitputting en malaria --> Aangelegde weg naar Laos: ‘dodenweg’.

Mekongdelta in Zuid-Vietnam was wel vruchtbaar. --> Kolonie van Fransen door vruchtbaarheid --> Fransen namen bestuur over en nieuwe naam: Cochin China. Hoofdstad: Saigon. (handelspost aan rivier). --> Grootste stad Vietnam. Rubber en rijst: Exportproducten. --> 1920: Cochin China: Nr. 3 van grootste exporteur van rijst ter wereld.

Door welvaart: Franse ondeemers in Saigon. Er werden fabrieken opgestart, want: lage lonen, volgzame arbeiders en goede infrastructuur. --> Saigon industriestad.
Saigon
• Minderheid stadsbevolking: Indrukwekkende huizen van Europese ondeemers, Vietnamese grootgrondbezitters, fabriekseigenaren en geslaagde Chinese handelslieden.
• Meerderheid stadsbevolking: Fabrieksarbeiders, riksjatrekkers, bouwvakkers en sjouwers woonden opeengepakt in onoverzichtelijke sloppenwijken langs Ben Nghe-kanaal of aan rand van stad.

Afstand tussen goed opgeleide, rijke Vietnamezen in steden en de grote meerderheid van arme arbeiders en pachtboeren steeds groter. Rijke Vietnamezen:
1. Gingen over op rooms-katholiek geloof.
2. Stuurden hun kinderen naar Frans-Vietnamese scholen.
3. Kinderen gingen vaak naar Frankrijk voor studie.
4. Gingen westerse kleren dragen, dronken Franse wijnen en spraken onderling Frans.

Veel ambtenaren zagen ‘verfransing’ van Vietnamese stadsjeugd als bewijs van succesvolle beschavingsmissie. Maar… Frans gezag zou met deze ‘Franse’ jongeren heel wat meer te stellen krijgen dan met hun ‘Vietnamese’ ouders.

§2.2 - 5% van bevolking Vietnam: Genoeg scholing gehad om te kunnen lezen en schrijven. Vietnamezen werden behandeld als bevolking met minachting. Vietnamezen op platteland hadden last van snel stijgende belastingen en van wetten die de koloniale overheid het monopolie gaven op de winstgevende verkoop van opium, zout en alcohol.
De in steden wonende grootgrondbezitters hadden de pachten en woekerrentes flink laten stijgen. Ook werkten talloze plantagearbeiders zich elke dag kapot voor hele lage lonen.

Ho Chi Minh.
Geboren: 1890 in Annam. Vader: Ambtenaar.
De eigenlijke naam van Ho Chi Minh: Nguyen Tat Thanh. Rond 1940 noemde hij zichzelf Ho Chi Minh, betekent: lichtbrenger. Toen hij 21 was, ging hij als kok op een Franse boot werken. 30 jaar later zou hij weer terugkomen in Vietnam. In 1920 werd hij lid van de communistische partij in Frankrijk. In 1924 vertrok hij voor een jaar naar Moskou, waar hij les kreeg in de communistische ideologie.
1941: Ho wordt Nationalistische leider in Vietnam --> Hij richt de Vietminh op: Organisatie waarin alle Vietnamese nationalisten zich thuis konden voelen. --> Vietnamese communisten en nationalisten samengebracht in verzet tegen Franse en Japanse bewind. (nationalistische beweging) --> Zorgde voor onafhankelijkheid Vietnam 1945. --> Boeren betaalden niet langer de pacht en ze sloten zich aan bij opstandelingen.
Ho ging naar China om aan wapens te komen --> Hij werd gearresteerd en bleef tot 1943 gevangen zitten. Augustus 1945: De Partij en Vietminh tegen Japan. Vietminh roept op tot nationale opstand en kon in grote delen van Vietnam de macht oveemen.
2 september 1945: Ho roept in Hanoi de ‘Democratische Republiek Vietnam’ uit.

Ho was voor samenwerking, soberheid en een gelijke verdeling van welvaart en kansen.
1930: Ho richt ICP op, met steun uit Moskou.

Tijdens WO II: Strijd nationalisten in stroomversnelling --> Japanners vielen gebied binnen en degradeerden de Frans regering tot een marionettenregering.

Na onafhankelijkheid Vietnam: Afwachtende reactie VS --> Uiteindelijk koos Truman voor het steunen van de terugkeer van de Fransen --> Fransen naar Vietnam --> Fransen beloofden meer zelfstandigheid --> Ze herstellen in Zuid-Vietnam hun macht --> Vietnamese keizer aan de macht, Fransen hadden veel over keizer te zeggen.
Vietminh en Fransen recht tegenover elkaar. --> Langdurige strijd tussen Vietminh (gesteund door VS en China) en Frankrijk in Noord-Vietnam: 1946-1954: Guerillaoorlog.

1954: Fransen verliezen slag bij Dien Bien Phoe --> Ho’s voorspelling kwam uit: Vasthoudende tijger wint van machtige olifant.

Fransen onderhandelen met Vietnam over toekomst Zuid-Vietnam. VS wilde niet met Fransen om tafel zitten. President Eisenhower vreesde dat Zuid-Vietnam de volgende communistische dominosteen zou worden en adviseerde de Fransen om op te letten. De volgende beslissingen werden gemaakt, Geneefse akkoorden:
1. Het land viel uiteen in twee delen, gescheiden langs de 17e breedtegraad.
2. Noord en Zuid mochten zich aansluiten bij militaire bondgenootschappen of militairen van andere landen toelaten.
3. In 1956 zouden nationale verkiezingen worden gehouden, waaa het land weer zou worden verenigd.
Er werd ook een Inteationale Commissie van Toezicht ingesteld met vertegenwoordigers uit Polen, Canada en India, om toe te zien op de naleving van de akkoorden.

In Noord-Vietnam (communisten) werd Ho Chi Minh leider. Ho Chi Minh nam genoegen met een half land. Zijn medestrijders wilden meer, maar Ho waarschuwde hen.
In Zuid-Vietnam (kapitalistisch/op het westen gericht) werd Ngo Dinh Diem regeringsleider, gesteund door VS.

Al voor de Geneefse akkoorden werden ondertekend kwam de regering van VS in actie. Zij sprak haar steun uit voor de nieuwe Zuid-Vietnamese regeringsleider: Ngo Dinh Diem. Hij wist wat de VS van hem verwachtte en daarom verklaarde hij zich weinig aan te trekken van de akkoorden en al helemaal niets van de communisten. --> Goedkeuring VS --> Verkiezingen uitgesteld, dus in 1956: Géén verkiezingen --> In het zuiden was men bang voor een communistische overwinning --> Hereniging vond dus ook niet plaats --> Gebeurt pas in 1975.
Bondgenoten lieten Noord-Vietnam in de steek. Zowel SU als China was bang voor leger van Amerikaanse troepen in Zuid-Vietnam.

1954: Oprichting ZOAVO door Foster Dulles (Minister van Buitenlandse Zaken VS) --> Defensief bondgenootschap voor het voorkomen van uitbreiding communisme in Zuidoost-Azië en gezamenlijke verdediging. Ook niet-communistische regering in Vietnam, Laos en Cambodja helpen. (Vergelijkbaar met NAVO). Leden: VS, EN, FA, Pakistan, Thailand, Filipijnen, Australië, Nieuw-Zeeland. Zuid-Vietnam geen lid, maar krijgt wel economische en politieke steun van VS.

Hoofdstuk 3: Noord- en Zuid-Vietnam na 1954.
Na Geneefse Akkoorden: Fransen speelden niet langer hoofdrol in Vietnam. Noorden: Ming (Ho) aan het werk om communistische idealen dichterbij te brengen. Zuiden: Diem (Ngo) even fanatiek strijd tegen communistische idealen.
VS steunde Diem, zodat Zuid-Vietnam zou uitgroeien tot welvarend democratisch land, dat het Noorden zou overtreffen. --> Lukte niet door Diem. Politieke tegenstanders waren voor hem allemaal gevaarlijke vijanden en ze waren volgens Diem stiekem voor het communisme. --> Diem koos voor vervolging en arrestatie i.p.v. Overleg. Grootste zorg was niet de democratie van Zuid-Vietnam, maar zijn toekomst.

§3.1 (NOORD-VIETNAM) - DOC LAP = VIETMINH
12 oktober 1954: Ho arriveert in nieuwe hoofdstad Hanoi. --> Ho wil meteen aan de slag met herstel van economie en eenheid van Noord-Vietnam. --> DRV (Democratische Republiek Vietnam) moest land worden van vrede, welvaart en eerlijk delen.

3 november 1954: Ho kwam met zijn ministers samen om een strategie te ontwikkelen om het land te herstellen van 8 jaar oorlog en 60 jaar buitenlandse bezetting. Uiteindelijk:
--> Partij gaf voorrang aan samenwerking en verzoening boven communistische scherpslijperij. -->
• Ambtenaren moesten op hun post blijven.
• Vrijheid van godsdienst bleef gehandhaafd.
• Het eigendomsrecht van Vietnamese en buitenlandse kapitalisten werd erkend.

Veel voormalige tegenstanders van de Fransen vertrouwden de nieuwe regering niet --> Veel Noord-Vietnamezen vluchtten naar Zuid-Vietnam.

Nationalisering van voormalige Franse bedrijven en plantages vormde eerste stap op weg naar hervorming --> Vrijgekomen grond werd verdeeld onder arme landarbeiders en voor de overige boeren werden de pachtsommen flink verlaagd. --> Boeren enthousiast aan het werk en rijstproductie nam toe. Tegelijkertijd: Meer slecht nieuws vanuit Zuid-Vietnam. Diem verklaarde openlijk dat er geen verkiezingen zouden komen en communisten werden opgesloten. Voorjaar 1955: Partijleiding kwam erachter dat er geen snelle hereniging zou komen. --> Radicale communisten grepen het initiatief:
• Ze eisten snelle landhervorming, waarbij grote boeren overbodige grond aan de arme landarbeiders zonder grond moesten geven. --> Rijke tegenstanders v/h communisme zouden dan verzwakken en arme landarbeiders zouden betrouwbare steunpilaren v/h communisme worden.

Halverwege jaren 50: Radicale partijleden en Chinese bondgenoten (Zuid-Vietnam) namen de volgende stappen:
• Klassenvijanden die hun mede-Vietnamezen hadden onderdrukt, moesten gestraft worden.
• Het op winst beluste kapitalisme moest vervangen worden door een planeconomie die de behoeftes van het volk centraal stelde.
• Westers geschoolde intellectuelen werden verplicht een communistische heropvoeding te krijgen.
• Grond moest eigendom zijn van degene die hem bewerkte.

--> Intee Revolutie!!!
• Belangrijkste hiervan: Landhervorming. (Communisten gingen ervanuit dat de dankbare nieuwe eigenaren op hun eigen grond harder ging werken en zo hoopten ze op meer productie en meer steun)

Na grondhervorming: Programma van heropvoeding.

Aanhang Mao (Chinezen) binnen Communistische Partij (Noord-Vietnam) sprak openlijk van een ‘Dien Bien Phoe vs. Kapitalisme’. --> Klassenvijanden (Zuid-Vietnam) kregen verdiende loon. --> Ho had grote twijfels --> Hij waarschuwde zijn partijgenoten dat geen enkele groep in zijn geheel goed of slecht was en dat het onderscheid tussen goede en slechte grondbezitters zorgvuldig moest worden beoordeeld. --> Kapitaalkrachtige Vietnamezen (Noord-Vietnamezen) vertrokken naar Zuid-Vietnam.

Ondertussen: N-V hield zich nog steeds vast aan het ideaal van een hereniging met Z-V. --> Teleurstelling was groot toen Diem en VS de verkiezingen voorlopig verboden. Z-V leek een kolonie te worden van VS. --> Daarom: Regering van N-V besloot tot opbouw van een communistische ondergrondse in Z-V. --> Die communistische strijders moesten begin maken aan revolutionaire scholing v/d boeren in Z-V. Ook moesten ze spraakmakende tegenstanders v/h communisme vermoorden. Vanaf toen:
- Regeringsfunctionarissen |--
- Hoge officieren |-- Leven niet zeker.
- Grootgrondbezitters |--
- Anticommunisten op platteland |--

Op 15e partijcongres (jan. 1959): Partijleiding (N-V) verklaarde hereniging met Z-V tot een prioriteit en sprak openlijk over een Extee Revolutie!!! --> Steeds meer Vietnamezen kregen de opdracht te verhuizen om in Z-V ondergrondse cellen op te zetten en zo bij te dragen aan extee revolutie. Als N-Vietnamese soldaten naar Z-V zouden trekken, moesten zij op ondergrondse cellen kunnen rekenen.

§3.2 (ZUID-VIETNAM) - Bewind van Diem roep veel verzet op van:
1. Boeren --> Werden gedwongen om naar versterkte dorpen te verhuizen. --> Boeren moesten zelf betalen voor grond en aanleg van dorpen.
2. Radicale boeddhisten --> Werden onderdrukt door rooms-katholieke Diem.
3. Communisten --> Willen een verenigd Vietnam o.l.v. Ho Chi Minh.
4. Intellectuelen --> Vinden dat VS te veel invloed krijgt in Z-V.
--> Tegenstanders Diem verenigen zich in Nationaal Bevrijdingsfront (NLF) – 1960 – . --> NLF richt volksbevrijdingsleger op: Vietcong (= Vietnamese communisten):
o Leden Vietcong zijn Zuid-Vietnamezen.
o Vietcong krijgt steun en begeleiding vanuit N-V.
--> VS breidt hun militaire steun aan Z-V uit. Kennedy stuurt helikopters en voert aantal militaire adviseurs op tot 10.000.
--> Amerikanen raken geleidelijk aan betrokken in gevechtshandelingen.

De kritiek op Diem wordt steeds groter. Zelfs vanuit de VS loopt de kritiek op Diem hoog op. Dat komt omdat:
• Diem de Amerikanen vaak niet gehoorzaamt.
• Diems regering niet democratisch is.
In 1963 steken enkele boeddhistische monniken zich in brand als protest tegen Diem. Foto’s worden verspreid en maken diepe indruk overal in de wereld ("Vlammende protesten")
--> President Kennedy geeft dan toestemming voor de machtsoveame in Z-V (en door Z-V).

In 1963 vindt de staatsgreep in Z-V plaats: Zuid-Vietnamese generaals vermoorden Diem. --> Er komst geen resultaat wat de VS zou willen hebben als resultaat. Dat komt omdat:
• De opvolgers van Diem ook bazig regeren.
• De VS het verzet niet onder controle krijgt.
• De Vietcong en het verzet militair en politiek steeds sterker worden.

§3.3 - Vietcong leek sterker te worden, ondanks alle Amerikaanse hulp. Taylor werd door Kennedy naar Vietnam gestuurd om de juiste koers uit te kunnen zetten. --> Kennedy kreeg 3 mogelijkheden:
1. Een zo soepel mogelijke terugtrekking uit Vietnam.
2. Een politiek excuus vinden om Hanoi (bron van de agressie) z.s.m. aan te vallen.
3. Z-V militair versterken, zodat Z-V zich tegen de Vietcong zou kunnen verdedigen en tegelijkertijd het leger van VS voorbereiden op ingrijpen van China.
Optie 3 werd door Kennedy gekozen. --> Zette de deur op een kier voor groeiende betrokkenheid militairen VS.

N-V ging op zoek naar machtige bondgenoten:
- SU reageerde terughoudend. Chroesjtsjov wilde de vreedzame co-existentie niet in gevaar brengen.
- China reageerde ook terughoudend, maar wel enthousiaster en positiever dan SU.

1956: Chroesjtsjov introduceert politiek van vreedzame co-existentie!! --> China verzet zich hiertegen. China houdt zich vast aan haar vastberaden houding t.o.v. de VS. Gevolg:
• De verhouding tussen de SU en China verslechtert.
• Ruzie over het leiderschap in communistische wereld.
• Groot meningsverschil over opbouw van communistische samenleving:
o SU richtte zich op industriearbeiders.
o China richtte zich op boeren.

1964: Kennedy vermoord --> Johnson volgt hem op.
1964: Einde dooi in Koude Oorlog. --> Johnson was Kennedy opgevolgd en Chroesjtsjov was afgezet. In Washington en in Moskou werd er weer gedreigd richting Vietnam. --> N-V en Z-V reageerden onmiddellijk en beiden zochten hulp. --> EINDE POLITIEK VAN VREEDZAME CO-EXISTENTIE.

--> Vietnam zinkt steeds verder weg in het moeras van de Koude Oorlog.

Oefenvragen 3.1
1. Voor welke keus stonden de leiders van de communistische partij in Noord-Vietnam in nov. 1954?
2. Voor welke optie werd gekozen?
3. Wat was de reden dat veel Vietnamese intellectuelen, ondeemers en katholieken naar het zuiden verhuisden?
4. Wat was de reden dat radicale communisten het initiatief grepen in het voorjaar van 1955?
5. Uit welke 2 stappen bestond de ‘intee revolutie’? Werk deze stappen uit.
6. Wat houdt het begrip ‘extee revolutie’ in?
Oefenvragen 3.2
7. Wat was de reden van Diem om versterkte dorpen te laten bouwen?
8. Diem maakte zich onder grote delen van de Zuid-Vietnamese bevolking niet populair. Leg uit om welke bevolkingsgroepen het hier gaat en waarom keerden zij zich tegen Diem?
9. Hoe heette de organisatie waarin de tegenstanders van Diem zich vestigden?
10. Wat is de Vietcong?
11. Op welke manier protesteerden enkele Boeddhistische monniken tegen het optreden van Diem?
Oefenvragen 3.3
12. Waarom vonden de VS dat zij zich niet konden terugtrekken uit Zuid-Vietnam?
13. Leg uit waarom Kennedy voor optie 3 (bron 11) koos.
14. Noord-Vietnam zocht als bondgenoten de communistische grootmachten SU en China. Hoe reageerden deze landen?
15. Wat houdt het begrip Vreedzame co-existentie in?
16. Leg uit waarom in 1964 het klimaat van de Koude Oorlog veranderde.

Antwoorden 3.1
1. Ze moesten kiezen tussen:
1. Een geleidelijke overgang naar een Socialistische Maatschappij, of
2. Een snelle afschaffing van het privébezit van grond, plantages, fabrieken en banken.
2. Er werd gekozen voor samenwerking en verzoening boven communistische scherpslijperij --> Geleidelijke overgang.
3. Ze wilden in het Zuiden een betere toekomst opbouwen. Men vertrouwde de regering niet.
4. Toen trok de partijleider de conclusie dat er geen sprake zou zijn voor van een snelle hereniging. Dus de communisten eisten een snelle landhervorming (noord) van de communisten --> 1955: Streng communistische gebied.
5. Stap 1: Landhervorming
Stap 2: Het op winst beluste kapitalisme moest worden vervangen door een planeconomie die de behoeftes van het volk centraal stelden. Een communistische heropvoeding werd verplicht. En grond moest eigendom worden van degene die hem bewerkte.
6. Extee revolutie = Dat de Noord-Vietnamezen (communisten) de opdracht kregen om te verhuizen zodat ze in Zuid-Vietnam ondergrondse cellen op konden zetten. Tegenstanders van het communisme moesten worden vermoord.
Antwoorden 3.2
7. Hij hoopte dat ondergrondse communisten buiten het dorp bleven, zodat hij zelf de dorpelingen beter in de gaten kon houden.
8. Radicale boeddhisten, intellectuelen en communisten. Ze vonden dat er te veel ongelijke en oneerlijke verhoudingen waren en die leken veel te lang te duren. De boeren werden gedwongen om te verhuizen naar versterkte dorpen. Dat wilden ze niet, want hun ouders lagen begraven in de plaats waar ze eerst woonden. En je hoort ze niet te verlaten.
9. NLF --> Nationaal bevrijdingsfront.
10. Vietnamese communisten.
11. Vlammende protesten.
Antwoorden 3.3
12. Als Zuid-Vietnam zou vervallen tot armoede, anarchie (= situatie met chaos en waarin opstanden en protesten zijn) of communisme, dan zou de VS medeverantwoordelijk zijn.
13. Dit zou de deur op een kier zetten voor een groeiende betrokkenheid van Amerikaanse militairen om communisme tegen te houden.
14. China en SU wilden beiden het voortouw nemen in het communisme.
SU reageerde terughoudend. Chroesjtjov wilde de vreedzame co-existentie niet in gevaar brengen.
China reageerde ook terughoudend, maar wel enthousiaster en positiever dan SU.
15. Vreedzaam samenleven van 2 gebieden met verschillende ideologische systemen.
16. Lyndon B. Johnson had Kennedy opgevolgd en in de SU was Chroesjtjov afgezet --> Militair ingrijpen in Vietnam.

Hoofdstuk 4

§4.1 – Johnson nieuwe president --> Erfenis Kennedy in Vietnam.
Johnson vooral geïnteresseerd in binnenlandse problemen: “Great Society” --> hervormingsprogramma in Amerika. --> Ongelijkheid en armoede moest worden aangepakt.

Johnson bang voor gezichtsverlies in Vietnam --> Militair ingrijpen. --> Uitgangspunten:
1. Als er een oorlog komt, zorgen voor zo min mogelijk Amerikaanse slachtoffers.
2. Oorlog winnen met conventionele middelen (géén atoomwapens).
3. Oorlogsgebied beperken tot Vietnam.

Amerikaanse luchtmacht kreeg belangrijke rol. Veel bommen afgeworpen op Noord-Vietnam. Amerika benadrukte: beperkte oorlog!!! Door niet te bombarderen op noordelijk deel van Noord-Vietnam, probeerden ze Chinees ingrijpen te voorkomen. Zuid-Vietnamese leger liet hardste klappen opvangen door burgers i.p.v. door militairen.

§4.2 – 2 augustus 1964: Tonkin-incident!! (= Incident in de golf van Tonkin waarbij de Amerikaanse vloot in inteationale wateren beschoten zou zijn door N-V). --> Leidt tot Tonkin-resolutie. (= Bombarderen van N-V door VS, zonder de oorlog te verklaren). --> Oorlog in Vietnam werd erger.
Maart 1965: Johnson stuurt 1e grondtroepen naar Vietnam. --> Hij begint met systematisch bombarderen van doelen in N-V = operatie Rolling Thunder!!! --> Lukte niet om regering N-V naar onderhandelingstafel te brengen.

Gesneuvelde Amerikaanse soldaten in N-V zorgen voor een ander beleid van Johnson. Johnson wil China en de SU niet uitlokken. Johnson verbiedt:
- Bombardementen op het noorden van N-V dicht bij Chinese grens.
- Bombardementen op Hanoi, Rode Delta en havenstad Haiphong.
- Amerikaanse troepen op grondgebied N-V te komen.

Via Ho Chi Minh-route werd de Vietcong bevoorraad vanuit N-V. --> Bombarderen van Ho Chi Minh-route door VS niet mogelijk:
- Routes lopen ook door grensgebied van Laos en Cambodja.
- Routes zijn moeilijk op te sporen.
--> Zorgt ervoor dat bevoorrading van Vietcong door gaat.

Vo Nguyen Giap (overwinnaar Dien Bien Phoe) leidt de Vietcong en legereenheden N-V. --> Hij liet zich niet verleiden tot grootschalige veldslagen en hij ging doordringen in versterkte dorpen. --> Hij probeerde aanhangers te werven tegen regering Z-V. Ook richtte hij zich op guerrillaoorlog (=kleinschalige oorlog). (Was effectief door tunnels en oerwoud)

VS en bondgenoten Z-V bestreden guerrilla acties door:
- Gebruik van ontbladeringsmiddelen, agent orange!! (= Probleem van onzichtbare vijand in oerwoud letterlijk oplossen) --> werkte niet.
- Napalm-brandbommen (= Inhoud bestaat uit benzine) --> Veel slachtoffers en verontwaardiging.
- Tanks en helikopters.

Resultaat:
- Vietcong behoudt initiatief en is succesvol.
- Vietcong beheerst platteland Z-V.
- VS beheerst steden.
--> Amerikaanse strategie faalt.

§4.3 – Bombardementen van VS op N-V zorgen voor:
• Problemen bij opbouw van zware industrie.
• Grote schade aan het irrigatiesysteem en aan de dammen en dijken in Rode Delta.
• Problemen bij de voedselvoorziening, vooral rijstproductie viel terug.
Maar N-V slaagt erin om een voedselramp te voorkomen. Dat komt doordat onderhoudsploegen rond trokken en de schade direct herstelden.

N-V krijgt steun in de Vietnamoorlog van:
• Volksrepubliek China --> Militaire technici en wapens.
• Westerse en communistische organisaties --> Voedsel en medische hulp.
• SU --> militaire technici, experts, wapens, modee wapensystemen, succesvol luchtafweergeschut.
Gevolg: SU en VS testen hun wapensystemen en wapens uit in Vietnamoorlog. --> Meer problemen.

§4.4 - Johnson wilde zich niet terugtrekken.
23 juni 1967: Johnson zegt dat hij de oorlog wil stoppen --> Niet waar --> Hij wilde onderhandelingen afdwingen door zijn generaals steeds meer troepen te laten sturen en steeds meer bommenwerpers op te laten stijgen --> Noord-Vietnamezen wilden niet onderhandelen.

30 januari 1968: Johnson had zich vergist in vastberadenheid Noord-Vietnam --> Vietcong troepen vallen Amerikaanse bases aan. --> Na 2 weken: VS zaak onder controle --> Tet-offensief (!!!) zorgde voor schokgolf in VS.

31 maart 1968: Johnson maakt een aantal dingen bekend:
• Niet meer beschikbaar als president bij verkiezingen
• Bombardementen beperken
• Bevriezing troepensterkte

Na Tet-offensief: Duidelijk dat zowel VS als Noord-Vietnam de oorlog niet zou winnen.

Opvolger Johnson: Nixon --> Beloofde keizers ‘eervolle vrede’ en terugtrekking Amerikaanse troepen:
• Vietnamisering!!: Zuid-Vietnamese troepen zelf meer vechten, zodat Amerikaanse troepen zich geleidelijk aan konden terugtrekken uit Vietnam/Vietnam konden verlaten.
• Opvoeren druk door zware bombardementen op Noord-Vietnam, Laos en Cambodja.

1969: Vredesbesprekingen in Parijs. Met Zuid-Vietnam, Noord-Vietnam, Vietcong en VS. --> Noord-Vietnam wilde pas onderhandelen als bombardementen stopten --> Nixon ging hier niet mee akkoord --> Eindeloze onderhandelingen.

Nixon moest voor vrede naar Moskou en Beijing --> Hij stuurde Kissinger. Nixon beloofde ‘slow down’ in wapenwedloop en betere handelsbetrekkingen aan de Russen in ruil voor meer druk op regering Noord-Vietnam. Kissinger zocht tegelijkertijd voor meer toenadering tot China: Driehoeksdiplomatie!! (Door N-V onder druk te zetten, een einde maken aan het conflict). --> Het lukte de VS om China en SU tegen elkaar uit te spelen --> In jaren ’60 werden het concurrenten en ze wilden beiden geen Amerikaanse steun verliezen --> VS trok troepen terug en aantal bombardementen nam toe --> N-V gaf toe!!!

23 januari 1973: Parijse Akkoorden getekend. Gevolg:
• Einde van de Vietnamoorlog.
• Soldaten VS verlaten Vietnam.
Inhoud Parijse Akkoorden vrijwel gelijk aan Geneefse Akkoorden.

1975: N-V verovert Z-V en ze worden herenigd in Socialistische Republiek Vietnam.