De verenigde Staten een democratie

Noord Amerika is bevolkt door Europese kolonisten:
Nederland in het huidige New York (Nieuw-Amsterdam), Spanjaarden in het zuiden en steeds meer Engeland rond 1620. De kolonisten stichtten Staten met eigen besturen. De Engelse koning stelde echter wel eisen aan de Engelse kolonisten van de 13 koloniën. Zij mochten niet ver Amerika in en moesten belasting betalen aan Engeland en allerlei producten kopen via Engelse handelaren.

Begin Amerikaanse Vrijheidsoorlog 1776 tot 1783

Trek naar het Westen vanaf 1820 indianen werden verjaagd
1848 Gold Rush
1860 – 1890 industrialisatie, veel uitvindingen
1861 – 1865 Burgeroorlog Noord tegen Zuid
1863 Slavernij afgeschaft
1917 –1918 Amerika doet mee aan WO1
1929 – 1940 crisis
1941- 1945 WO2

In de tweede helft van de 19e eeuw vond er in Amerika een industriële revolutie plaats. In de VS kon landbouw en mijnbouw veel grondsstoffen produceren.
Zo kwamen er veel fabrieken. Daardoor waren er veel arbeidskrachten nodig. Er kwamen steeds immigranten uit Europa maar dat was niet genoeg. Hierdoor waren de lonen hoger dan in Europa. Ze hadden arbeidsbesparende machines en dat was aantrekkelijk.
Een belangrijke uitvinding was de elektriciteit. Dit kon je voor verschillende dingen gebruiken zoals verwarming, verlichting e.d .
De auto met benzinemotor was heel erg belangrijk voor de VS. Dit is uitgevonden door Mr. Benz in 1885, 7 jaar later had Henry Ford ook een auto. Henry Ford vond de lopende band uit, hierdoor moest iedere arbeider een handeling doen, en ging alles veel sneller. Dit heet massaproductie.
Als iets duurst wouden sloten ze een lening af bij de bank, zo konden ze toch bijv. een auto kopen. Hierdoor werd de hoeveelheid geld die Amerikanen konden uitgeven kunstmatig vergroot. Door een te grote enthousiasme naar machines werd er te veel geproduceerd. Hierdoor raakten bedrijven failliet en werden arbeiders ontslagen. De aandelen daalden in 1929 zo snel dat het een crash genoemd werd.

Roosevelt had een nieuwe aanpak (New Deal) voor de liberale kapitalistische economie. Hij won de verkiezingen. Wat hield dit ND precies in?
De overheid moest de zaken soms een beetje bij sturen. Volgens het liberalisme mocht dit niet, maar bij ernstige crisis moest de regering toch wel wat doen, vond Roosevelt. Er kwamen allerlei regels:
Ø De banken mochten niet makkelijk geld uitlenen.
Ø Voor de industrie kwam iets meer overleg in plaats van vrije wil.
Ø Gezonde concurrentie goed, maar je mag elkaar niet kapot concurreren .
Ø Er werden grote projecten opgezet om werklozen aan werk te helpen.
De arbeiders mochten wel beslissen over hun investeringen en winst.
Het ging allemaal goed, maar na de 2e wereldoorlog ging het nog beter omdat de regering allerlei oorlogstuig bestelde bij bedrijven.
18e eeuw = de eeuw van het Rationalisme( ratio= verstand). Men wilde alles verstandelijk verklaren.

Men dacht kritisch na over de godsdienst, de politiek, over rangen en standen.
Men wilde vrijheid en gelijkheid en mensenrechten.
Amerikaanse grondwet en Amerikaanse democratie.

Roosevelt:
Doel: het vertrouwen in de economie moest terugkomen en het geld moest weer gaan rollen.
Maatregelen:
1. alleen betrouwbare banken mochten bestaan.
2. overproductie in de landbouw tegengaan.
3. minimum loon
4. veel grote overheidswerken., scholenbouw, stuwdammen e.d.

Na WOII : angst voor het communisme.
Amerikaans beleid tegen het communisme van de Sovjet Unie.

I. Hulp aan het arme europa . Mensen kunnen communistisch worden.
II. Oprichting van de NAVO.
III. De belofte landen helpen . Uitgangspunt communistische opstandelingen waren : Truman doctrine.
IV. Steun aan Zuid Korea tegen het communistische Noord Korea. Oorlog 1950-1953.
V. In de VS. heksenjacht op zijn communisten o.l.v Mc Carthy.

Koude oorlog, grote spanningen tussen de Sovjet Unie(comm) en de Vs.(kap), 1947-1989.

In de 20e eeuw is de rol va de vrouwen in de Amerikaanse samenleving veranderd.
Vrouwen werden ingeschakeld in mannenberoepen.
In de jaren 50 moesten de vrouwen hun moederrol weer spelen.

Kapitalisme - maatschappelijke stelsel waarbij de productiemiddelen en het beschikkingsrecht daarover eigendom zijn van particulieren.
Liberalisme – vrijzinnigheid op godsdienst of politiek gebied.
Communisme – maatschappelijk stelsel waarbij productie en consumptiemiddelen gemeenschappelijk bezit zijn.
Emancipatie – het toestaan voor gelijke rechten voor de wet.

De opstandelingen hadden gezegd dat de idealen waren vrijheid, gelijkheid en democratie.Dit stond ook in de onafhankelijkheidsverklaring. Maar de zwarten werden slecht behandeld. In de burgeroorlog(1861-1865) werd gevochten tegen de slavernij. Ze wonnen maar hierdoor waren de rechten niet gelijk in het zuiden. Het zuiden had veel slimmigheden bedacht tegen de zwarten. Zwarten kregen slecht onderwijs en alles was gescheiden: ziekhuizen paren e.d . In de jaren 50 en 60 veranderde dit. Het was in de strijd met de grondwet: zeiden de hoogste rechters. De zwarten kwamen in verzet. Er werden verschillende acties uitgevoerd zoals die van Rosa(1955) en Civil right act(1964). In de zomers van 1965-1968 kwamen er veelrellen in steden in de VS. Er waren naast de zwarten nog veel meer arme mensen. In 1964 kondigde President Johnson(1963-1968) een oorlog tegen de armoede aan. De regering deed allerlei dingen om de armoede tegen te gaan. In de jaren 70 werd er van alles aan gedaan om zwarten te helpen. Bijv. zwarte kinderen werden op gehaald door een bus en gingen naar blanke scholen. Langzamerhand verdwenen ongelijkheid en discriminatie.

Nadat Amerika onafhankelijk was geworden wilden de Amerikanen geen centrale regering. Maar dit was geen goed idee. In de 50 staten van Amerika zijn verschillende regels, in sommige staten word de doodstraf nog toegepast in andere niet. Roosevelt wilde 6 extra rechters in het Hooggerechtshof maar dit ging niet door. In 1954 wou het Hooggerechtshof dat zij zich gingen bemoeien met de rassenscheiding maar dit mocht niet. Kennedy stelde het congres voor een Wet op burgerrechten(Civil rights Act) aan te nemen. Na de moord in 1963 op Kennedy heeft zijn opvolger Johnson de wet aan genomen in 1964.

Trias politica 3 deling van de macht.
Uivoerende macht: president + ministers.
Wetgevende macht: Congres senaat
Huis van Afgevaardigden
Rechtelijke macht: Hooggerechtshof.

Statenbond: zelfstandige landen werken op maar een punten samen,bijvoorbeeld: de Verenigde Naties, de NAVO en de Europese Unie.

Bondsstaat: federatieve staat, staten of provincie . Zijn redelijk zelfstandig maar hebben wel een gezag boven zich, bijvoorbeeld: VS., Zwitserland.

Eenheidsstaat: de onderdelen van zo’n land hebben niet veel zelfstandigheid/autonomie, bijvoorbeeld: Nederland, frankrijk.

Rassenkwestie:
1865 Afschaffing v.d slavernij
1896 Hooggerechtshof rassenscheiding mag equal but seperated.
WOII negers worden geworven om het racisme in Europa te bestrijden.
1954 Hooggerechtshof scheiding mag niet.
1957 Little Rock
1954- 1964 geweldloze acties
1964 Civil right act aangenomen
1964-1970 gewelddadige acties: Long Hot Summers.Onder Johnson ook waar on Poverty.