Mens & Werk aantekeningen

Aantekeningen H7 Maatschappijleer ~ Mens en Werk

Functies van arbeid:
1) Materieel -» inkomen
2) Immaterieel -» a. Zelfontplooiing
b. Opdoen sociale contacten
c. Je nuttig voelen (zelfrespect)
d. Sociale status

Grieken + ME
-» Arbeid is minderwaardig
Grieken: Arbeid belemmert vrijheid -» daarom slaven
ME: - werkte alleen onderlaag van de bevolking
- geestelijken en adel lieten anderen voor zich werken

× arbeid is minderwaardig

× arbeid is een straf, opdracht van God
× arbeid is een wezenlijke activiteit voor mens en samenleving
× arbeid is een recht -» Grondwet

Arbeidsethos
1) Wat verstaan we onder arbeidsethos?
De waardering van werk
2) Welke 3 opvattingen bestaan er over arbeidsethos?
- Arbeid is een recht
- Arbeid is een plicht
- Arbeid hoeft niet verplicht te zijn
3) Op welke 2 manieren kan de plicht tot arbeid worden uitgelegd?
¤ De een verstaat eronder dat iedereen die geen werk heeft, gedwongen kan
worden tot allerlei klusjes die nuttig zijn voor de samenleving
¤ De ander plaatst deze plicht tot arbeid in het kader van de gelijkwaardigheid
van mensen
4) Hoe kan de opvatting ‘arbeid is geen plicht’ worden gerealiseerd?
Het instellen van een basisinkomen

5) Waarmee hangt het recht op arbeid nauw samen?
Het recht op arbeid hang nauw samen met het denken over gelijkwaardigheid
van mensen

1. Belangen van de werknemers
18e + 19e eeuw: steeds meer mensen in fabrieken
- loon
- arbeidstijden ± 16 uur
- sociale zekerheid
WIA, WW

2. Hoe zijn werknemers georganiseerd?
Vakcentrale -» overkoepelende organisatie van een groot aantal vakbonden
Taak: beleid van de afzonderlijke, aangesloten bonden coördineren.
FNV, CNV, MHP -» 3 vakcentrales -» bestaan uit de bonden

3. Wat doen vakbonden?
º individuele belangen behartigen
vb. Jurist -» ontslagkwestie
º collectieve belangen behartigen -» opkomen voor gezamenlijke belangen van
werknemers in een bedrijf of bedrijfstak

vb. CAO, bedrijfssluiting
º inzetten voor belangen van werkgevers en werknemers(gezamenlijke belangen)
vb. Goede producten, veiligheid in een bedrijf, winst van een bedrijf
º ontwikkelen maatschappijvisie
vb. Onderwijs, veiligheid
(houden zich bezig met maatschappelijke vraagstukken)

Overleg tussen werknemer en werkgever
Niveau Wie Waarover Product
Landelijk vakcentrale + arbeidsverhoudingen- Centraal akkoord werkgevers-  + vereniging arbeidsvoorwaarden
Bedrijfstak vakbond + werkgeversverening - arbeidsvoorwaarden op bedrijfstak niveau - CAO
Onderneming OR + werkgever personele aangelegenheden + voor OR- -» instemmingsrecht
bedrijfseconomische aangelegenheden - voor OR- -» adviesrecht


OR = ondernemersraad