Consument en producent

Economie 3.2, 3.3, 4.1

3.2

- Concrete markt: werkelijke samenkomst van verschillende partijen en handel daartussen, b.v een bloemenveiling
- Abstracte markt: omvat het geheel van vraag en aanbod en is dus niet gebonden aan een bepaalde plaats. Kopers en verkopers ontmoeten elkaar dus niet. In principe bestaat er van elk product een abstracte markt als er een prijs tot stand komt.

Functies van een markt in de economie:

1. Vragers en aanbieders komen bij elkaar.
2. Op de markt komt de prijs tot stand van een product.
3. Markten “ruimen”. Daarmee wordt bedoeld dat alle aanbieders hun spullen kunnen verkopen en alle vragers die iets willen kopen, ook iets kunnen kopen. Zonder dat “ruimen” zou de prijs veranderen. Op de markt word dan ook de prijs verlaagd als niet al hun goederen zijn verkocht.

3.3

Invloeden op de markt en de werking van marktvormen:

- Aantal aanbieders, als er veel aanbieders zijn op een markt, is de macht van een individuele producent klein. Zo heeft aan aardappelteler geen invloed op de prijs van zijn product.
- Het soort product, hierbij word onderscheid gemaakt tussen homogene en heterogene producten.

Homogene producten, zijn producten waarvan het niet uitmaakt van welke aanbieder het product afkomstig is, voorbeelden zijn: graan, ruwe olie. Maar zelfs daar zijn verschillen in. De enige echte homogene producten tref je aan op de valutamarkt. De vragers en aanbieders maken geen verschil tussen de ene en de andere Amerikaanse dollar. Zo ook de effectenbeurs, geen verschil tussen het ene aandeel Philips en de andere.

Heterogene producten, alle overgebleven producten waar verschil word gemaakt tussen de het product van de ene aanbieder, en die van de ander, zoals auto’s. Volvo en Nissan zijn allebei auto’s, maar verschillen wel van elkaar. Bij heterogene producten speelt reclame ook een rol.

De 4 verschillende marktvormen.

1. Volkomen concurrentie

Kenmerken van deze markt zijn:

- Veel vragers.
- Veel aanbieders.
- Zijn homogene producten ( in de ogen van de consument)

In de praktijk komt deze marktvorm weinig voor, vanwege 2 redenen.

- Er is alleen sprake van volkomen concurrentie als de individuele aanbieder geen enkele invloed heeft op de prijs, in de praktijk zijn er op bijna alle markten wel 1 of meer grote aanbieders die wel invloed hebben op de prijs.
- Er is vrijwel nooit sprake van een homogene markt, aangezien de kleinste verschil in verpakking etc, al een voorkeur kan opleveren bij de consument.

2. Monopolistische concurrentie

Kenmerken van deze markt zijn:

- Veel vragers
- Veel aanbieders
- Heterogene producten worden verhandeld.

Deze marktvorm komt in praktijk veel voor, de bedrijven die deze producten verkopen verschillen toch op bepaalde punten, terwijl het product ( bijv eten ) hetzelfde is. De horeca is een mooi voorbeeld. Restaurants die hetzelfde eten op de kaart hebben bieden het in verschillende sferen en met andere bediening aan. In deze sector word veel rekening gehouden met de concurrent.

3. Oligopolie

kenmerken van deze markt zijn:

- veel vragers
- enkele aanbieders

Bij deze marktvorm kunnen producten homogeen en heterogeen zijn, en de marktvorm komt veel voor. Bijvoorbeeld de computermarkt, iedereen wil een computer hebben, en het aantal aanbieders is in vergelijking met andere producten klein. Die bedrijven zetten ook de prijs vast. Het grootste deel van de oligopolie markt is heterogeen.

4. Monopolie

Kenmerken van deze markt:

- veel vragers
- 1 aanbieder
Een aantal jaar geleden had de PTT een monopolie positie bij het telefoonverkeer. Dit bestaat echter niet meer. Enige monopolien die nog bestaan zijn bijv. nutsbedrijven, die gas en water regelen.

4.1

Op een markt met volkomen concurrentie komen evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid tot stand. Omdat bij een vraagoverschot de prijs zal stijgen en bij een aanbodsoverschot de prijs zal dalen, zal uiteindelijk de prijs ontstaan waarbij de gevraagde en de aangeboden hoeveelheid precies aan elkaar gelijk zijn. We noemen dit de werking van het marktmechanisme.

Met vergelijkingen de evenwichtsprijs en evenwichtshoeveelheid bepalen.

Vraagvergelijking: Qv = -8P + 20.000

Aanbodvergelijking: Qa = 10P – 40.000