Duits toetsweek 2
Hoofdstuk 3
Voegwoorden
Wanneer
Wanneer |
Wann |
Als het om tijd gaat |
Als / wanneer |
Wenn |
Als het om een voorwaarde gaat |
Toen |
Als |
Als de zin in de verleden tijd staat en het om een eenmalige gebeurtenis gaat |
Of
Of |
Oder |
Als er sprake is van keuze uit twee of meer alternatieven |
Of |
Ob |
Als er GEEN sprake is van keuze uit twee of meer alternatieven |
Dat
Het |
Das |
Als lidwoord |
Dat |
Das |
Als betrekkelijk voornaamwoord. Het woord slaat terug op een onzijdig zelfstandig naamwoord |
Dat |
Dass |
Als voegwoord, het koppelt zinnen aan elkaar maar slaat niet terug op een zelfstandig naamwoord |
Woordvolgorde
In duitse samengestelde zinnen met een hoofdzin en een bijzin is de volgorde van de werkwoorden in de bijzin anders dan in het Nederlands. In het Duits staat de persoonsvorm in de bijzijn altijd achteraan
Ik hoop dat je me wilt bezoeken à Ich hoffe, das du mich besuchen willst
Hoofdzin + hoofdzin
Want |
Denn |
Ik was verrast, want … |
Ich war uberrascht, denn… |
Maar |
Aber |
Ik wilde eigenlijk naar de bioscoop, maar… |
Ich wollte eigentlich ins Kino, aber… |
En |
Und |
Ik heb mijn vriendin afgehaald en… |
Ich habe meine Freundin abgeholt und… |
Hoofdzin + bijzin
Omdat |
Weil |
Ik ben blij, omdat… |
Ich freue mich, weil… |
Hoewel |
Obwohl |
Hij heeft het gedaan, hoewel… |
Er hat es gemacht, obwohl… |
Voordat |
Bevor |
Hij moest nog huiswerk maken, voordat… |
Er musste noch Hausaufgaben machen, bevor… |
Terwijl |
Wӓhrend |
Hij kon zich ontspannen terwijl… |
Er konnte sich entspannen, wӓhrend… |
Nadat |
Nachdem |
Mijn vriend is gekomen, nadat… |
Mein Freund ist gekommen, nachdem… |
Aanwijzend en persoonlijk voornaamwoord
Een zelfstandig naamwoord + lidwoord kun je vervangen door een aanwijzend voornaamwoord en door een persoonlijk voornaamwoord ;
Aanwijzend voornaamwoord |
Persoonlijk voornaamwoord |
||
Mannelijk |
|||
1 |
Der Mann wohnt hier nicht |
Der wohnt in Utrecht |
Er ist umgezogen |
3 |
Er geht zu dem Bӓcker |
Bei dem ist das Brot immer frisch |
Bei ihm gebt es auch leckeres Gebӓck |
4 |
Hast du meinen Gürtel gesehen |
Der liegt auf dem Boden |
Kannst du ihn mir bringen |
Aanwijzend voornaamwoord |
Persoonlijk voornaamwoord |
||
Vrouwelijk |
|||
1 |
Die Frau ist Ärztin |
Die hat eine Praxis bei uns im Dorf |
Sie hat mir angerufen |
3 |
Ich habe mit der Lehrerin gesprochen |
Mit der kann man doch nicht reden |
Hast du schon mal mit ihr geredet |
4 |
Hast du deine freundin getroffen |
Die habe ich doch in der Stadt gesehen |
Ich werde sie um vier treffen |
Aanwijzend voornaamwoord |
Persoonlijk voornaamwoord |
||
Onzijdig |
|||
1 |
Das Mӓdchen stand vor dem Laden |
Das ist shoppen gegangen |
Es wird wohl etwas kaufen wollen |
3 |
Ich habe mit dem Kaninchen gespielt |
Dem habe ich Futter gegeben |
Ich werde ihm noch Wasser bringen |
4 |
Hast du das Brautpaar gesehen |
Das habe ich fotografiert |
Ein Auto holte es von der Kirch ab |
Aanwijzend voornaamwoord |
Persoonlijk voornaamwoord |
||
Meervouw |
|||
1 |
Meine Freunde gehen auch zu der Party |
Die werden mich abholen |
Sie kommen um neun Uhr |
3 |
Wir fahren mit diesen Leuten in Urlaub |
Wohin wirst du mit denen fahren |
Ich fahre mit ihnen nach Frankreich |
4 |
Hast du meine Eltern gesehen |
Die habe ich in der Einkaufsstraβe gesehen |
Ich hatte sie schon zu Hause |
Keuzevoorzetsels
Bij de voorzetsels an, auf, hinter, neben, in, über, unter, vor en zwischen moet er steeds een keuze gemaakt worden. In het ene geval komt het woord na dit voorzetsel in de 3e naamval en anders in de 4e naamval, je moet bij het maken van je keuze voor het voorzetsel denken aan dit stappenplan
|
|
Bij ‘er zijn’ à 3e naamval Bij ‘er komen’ à 4e naamval |
Gebruik de 7/2 regel ; Bij auf en über à 4e naamval Bij de andere 7 à 3e naamval |
Bijvoeglijk naamwoord
Der-groep ; der, die, das, dies-, jen-, jed-, solch-, welch-, manch- en all-
A |
B |
C |
D |
||
Mannelijk |
Vrouwelijk |
Onzijdig |
Meervoud |
||
1 |
1e naamval |
Der alte mann |
Die nette Frau |
Das kleine Kind |
Die alten Leute |
2 |
2e naamval |
Des alten mann |
Der netten Frau |
Des kleinen Kind |
Der alten Leute |
3 |
3e naamval |
Dem alten mann |
Der netten Frau |
Dem kleinen Kind |
Den alten leuten |
4 |
4e naamval |
Den alten mann |
Die nette Frau |
Das kleine Kind |
Die alten Leute |
Ein groep ; ein-, mein-, dein-, sein-, unser-, euer-, ihr-, Ihr- en kein-
A |
B |
C |
D |
||
Mannelijk |
Vrouwelijk |
Onzijdig |
Meervouw |
||
1 |
1e naamval |
Ein alter mann |
Seine nette frau |
Ihr kleines kind |
Keine alten leute |
2 |
2e naamval |
Eines alten mannes |
Seiner netten frau |
Ihres keinen kind |
Keiner alten leute |
3 |
3e naamval |
Einem alten mann |
Seiner netten frau |
Ihrem kleinen kind |
Keinen alten leute |
4 |
4e naamval |
Einen alten mann |
Seine nette frau |
Ihr kleines kind |
Keine alten leute |
Hoofdstuk 4
Onvoltooid verleden tijd
Haben, sein en werden hebben een aparte vorm in de onvoltooid verleden tijd
Haben, sein, werden
Haben |
Sein |
Werden |
|
Hebben |
Zijn |
Worden, zullen |
|
Ich |
Hatte |
War |
Wurde |
Du |
Hattest |
Warst |
Wurdest |
Er/sie/es |
Hatte |
War |
Wurde |
Wir |
Hatten |
Waren |
Wurden |
Ihr |
Hattet |
Wart |
Wurdet |
Sie/sie |
Hatten |
Waren |
Wurden |
Zwakke werkwoorden
Zwak |
Met stam op d/t |
Met stam op m/n |
|
Wohnen à wohn- |
Arbeiten à arbeit- |
Atmen à atm- |
|
Ich |
Wohnte |
Arbeitete |
Atmete |
Du |
Wohntest |
Arbeitetest |
Atmetest |
Er/sie/es |
Wohnte |
Arbeitete |
Atmete |
Wir |
Wohnten |
Arbeiteten |
Atmeten |
Ihr |
Wohntet |
Arbeitetet |
Atmetet |
Sie/sie |
Wohnten |
Arbeiteten |
Atmeten |
Om de vorm van de ovt te vinden moet je eerst de stam van het werkwoord vinden, dat doe je door –en er af te halen. Achter de stam noteer je –te, -test, -te, -ten, -tet- of –ten je kunt ook de regel TE TEST TE TEN TET TEN gebruiken.
Als de stam op een d/t of op een m/n eindigt dan komt er een extra e tussen de uitgang en de stam.
Modale hulpwerkwoorden
Dürfen |
Können |
Mögen |
Müssen |
Wissen |
Sollen |
Wollen |
|
Mogen |
Kunnen |
Houden van |
Moeten |
Weten |
Moeten |
Willen |
|
Stam |
Durf- |
Konn- |
Moch- |
Muss- |
Wuss- |
Soll- |
Wuss- |
Ik-vorm |
Durfte |
Konnte |
Mochte |
Musste |
Wusste |
Sollte |
wusste |
Stam vormen bij deze werkwoorden à umlaut valt weg, bij wissen wordt de i een u
Je noteert voor de ovt achter de stam de uitgangen zoals zwakke werkwoorden ;
-te, -test,- te, -tet, -ten
Sterke werkwoorden
Je zoekt bij toolbox nummer 22 op of het werkwoord een sterk of zwak werkwoord is, daar staat de stam van de ovt
Bij de ich-vorm en de er/sie/es vorm is er geen uitgang. Bij de andere personen noteer je –st, -en, -t of –en
Als de stam van de verleden tijd op een d of t eindigt dan komt er bij de du en ihr vorm een extra e tussen de stam en de uitgang.
Sterk |
Stam op d/t |
|
Kommen à kam |
Stehen à stand |
|
Ich |
Kam |
Stand |
Du |
Kamst |
Standest |
Er/sie/es |
Kam |
Stand |
Wir |
Kamen |
Standen |
Ihr |
Kamt |
Standet |
Sie/sie |
Kamen |
Standen |
Zou-vormen
Haben, sein en werden
Net als in het nederlands gebruiken we in het duits meestal de zou-vorm van ‘zullen’(=werden) + hele werkwoord ;
Ik zou graag met vakantie gaan à ich würde gern in Urlaub fahren
Maar bij de werkwoorden haben, sein en werden en de modale hulpwerkwoorden gebruik je de zou-vorm van werden niet maar gebruik je de zou-vorm van het werkwoord zelf ;
Ik zou graag meer geld hebben à Ich hӓtte gern mehr Geld
Haben |
Sein |
Werden |
|
Zou-vorm |
Zou hebben |
Zou zijn |
Zou |
Ich |
Hӓtte |
Wӓre |
Würde |
Du |
Hӓttest |
Wӓrest |
Würdest |
Er/sie/es |
Hӓtte |
Wӓre |
Würde |
Wir |
Hӓtten |
Wӓren |
Würden |
Ihr |
Hӓttet |
Wӓrt |
Würdet |
Sie/sie |
Hӓtten |
Wӓren |
Würden |
Modale hulpwerkwoorden
Kijk in het boek naar de tabel op bladzijde 80
Samenvoeging van voorzetsels en lidwood
Durch + das = durchs von + dem = vom
Für + das = fürs zu + dem = zum
Um + das = ums in + dem = im
Zu + der = zur an + das = ans
Auf + das = aufs an + dem = am
Bei + dem = beim in + das = ins
Voorzetsels, voegwoorden en bijwoorden
Naar |
||
Naar |
Zu |
Bij personen en dingen |
Naar |
Nach |
Bij aardrijkskundige namen zonder lidwoord |
Naar |
Nach |
Bij een richting zonder lidwoord |
Naar |
In |
Bij aardrijkskundige namen met lidwoord |
Naar |
In |
In bepaalde uitdrukkingen (gaat meestal om gebouwen) |
Naar |
An |
In vast uitdrukkingen |
Bij |
||
Bij |
Bei |
Bij stilstand |
Bij |
Zu |
Bij beweging |
Voor |
||
Voor |
Vor |
In plaatsbepalingen |
Geleden |
Vor |
In tijdsbepalingen |
Voor |
Für |
Bestemd voor… |
Voor |
Für |
Voor een bepaalde periode |
Op |
||
Op |
Auf |
In plaatsbepalingen |
Op |
An |
In tijdbepalingen |
Door |
||
Door |
Durch |
Erdoorheen |
Door |
Durch |
Bij een oorzaak |
Door |
Durch |
Via |
Door |
Von |
In lijdende zin. Iets wordt door iemand gedaan |
Maar |
||
Maar |
Sondern |
Bij een tegenstelling |
Maar |
Aber |
Bij een beperking, er is geen tegenstelling |
Maar |
Nur |
Slechts. Een geringe hoeveelheid |
Dan |
||
Dan |
Dann |
Daarna |
Dan |
Dann |
In dat geval (kan een de klemtoon hebben) |
Dan |
Denn |
Dan toch (zonder klemtoon) |
Hierheen/daarheen |
||
Hierheen |
Her |
Bij een beweging naar de spreker toe |
Daarheen |
Hin |
Bij een beweging van de spreker af |
Her en hin worden vaak gecombineerd met andere woorden. De combinatie met her is vaak kommen en met hin is vaak gehen (herkommen en hingehen) Je kan ook combinaties maken met –aus, -ein, -auf, -über, -unter |
REACTIES
1 seconde geleden