Voeding en vertering

Thema 4 boek b

Leg uit wat voedingsmiddelen zijn en waar ze uit bestaan
Wat je eet en drink en bestaan uit voedingsstoffen

Wat zijn de zes voedingsstoffen die in voedingsmiddelen kunnen zitten?
Eiwitten, Mineralen, Water, Koolhydraten, Vetten, Vitamines

Welke functies hebben voedingstoffen in het lichaam?
Bouwstoffen: word gebruikt bij de vorming van cellen en weefsels
Brandstoffen: gedissimileerd om energie te geven

Wat is vertering?
Afbraak van stoffen of kleiner maken

Vertel wat de functie van eiwitten zijn bij de voeding en vertering
Het zijn bouwstoffen, zijn bestandsdeel van cytoplasma, kernplasma of tussencelstof, versnellen chemische reacties, regelen processen in het lichaam (transport) soms ook als brandstof

Wat voor voedingstof zijn koolhydraten en wat is de functie van ze in het verteringsstelsel?
Brandstoffen je kunt er het grootste gedeelte van je energiebehoefte mee voorzien, de rest wordt in je lichaam opgenomen of glycogeen van gemaakt

Waar bestaan vetten uit?
Verzadigd of onverzadigd

Wat is het verschil tussen verzadigd en onverzadigde vetmoleculen?
Verzadigd maximale aantal watermoleculen en rechtvormig onverzadigd niet

Waar kunnen vetten voor zorgen?
Als het cholesterol wordt dat kan de bloedvaten vernauwen en kan het bloed er moeilijker doorheen stromen onverzadigde vetten zorgen dat dit weer wordt opgelost

Waar dienen vetten voor in het verteringsstelsel?
Als brandstoffen reserve energiebron zorgt voor warmte soms ook als bouwstof

Waar dient water voor in het verteringstelsel?
Bouwstof, transportmiddel oplosmiddel regeling bij lichaamstemperatuur (verdamping = zweet)

Wat zijn mineralen wat is de functie van ze?
Het zijn zouten, zijn bouwstoffen en je hebt er maar een klein beetje van nodig per dag

Waar bestaan mineralen allemaal uit?
Kalium, ijzer, calcium dit zijn spoorelementen

Wat zijn spoorelementen?
Fosfor, fluor, jood, magnesium, zwavel fluor is dan weer nodig voor het gebit

Vertel wat de functie van vitamines is bij voeding en vertering?
Zorgen dat je gezond blijft, sommige maakt het lichaam zelf (pro-vitamines)bij gebrek aan vitamines ontstaan er gebrekziektes maar teveel kan je ook ziek van raken
Hoe kan je voedingsstoffen aantonen?
Met indicatoren

Wat is de basis van gezonde voeding?
Variatie, alle producten die je gebruikt kunnen van pas komen, een voedingscentrum geeft adviezen over wat je het beste kan eten en drinken

Wat is belangrijk bij het bewaren en bereiden van eten?
Goede manier wordt bereid of bewaard en dat er niet teveel additieven (toegevoegde stoffen) inzitten

Noem een hulpmiddel die je kan gebruiken bij hoe je gezond kan eten
Voedingswijzer

Wat is allemaal belangrijk bij gezond eten?
Hoeveelheid en de factoren van het lichaam, zoals geslacht gewicht lichamelijke inspanning en leeftijd

Doordat er schimmels en bacteriën zijn die het eten kunnen laten bederven moet je de producten conserveren

Noem een paar mogelijkheden voor conserveren van producten
Invriezen (als je vlees niet invriest kunnen salmonellabacteriën het vlees bederven)
Pasteuriseren (melk wordt verhit tot 72 graden)
Steriliseren (melk wordt tot 100 graden verhit en het pak daarna ook)
Inblikken (zodat er geen bacteriën bij kunnen)

Wat is conserveren eigenlijke precies?
Omstandigheden voor micro organismen ongunstig gemaakt

Leg uit wat conserveermiddelen zijn?
Zorgen dat het langer houdbaar blijft

Noem een paar conserveermiddelen
Natuurlijke: zuur, suiker, azijn, zout
Onnatuurlijke: sulfiet, emulgatoren, kleurstoffen, geurstoffen, smaakstoffen

Sommige conserveermiddelen kunnen ook slechte stoffen bevatten zoals bij vlees antibiotica of hormonen. Landbouwproducten residuen en pesticiden.

Noem een aantal wetten die met voedingsmiddelen te maken hebben
Vleeskeuringwet
Warenwet
Rijksdienst voor keuring van vee en vlees
Keuringsdienst van waren

Waar vindt in de mens de vertering plaats?
In het darmkanaal (verteringskanaal)

Leg uit hoe de vertering in zijn werking gaat
De vertering wordt geholpen door verteringssappen die door de verteringsklieren worden gemaakt, de verteringssappen bevatten enzymen . doordat het kanaal kringspieren bevat kan deze samenspannen en ontstaat er een darmperistaltiek. Zo wordt het voedsel voortgeduwd, gekneed en gemengd. Het ondergaat allemaal mechanische bewerkingen

Noem de volgorde waarin de vertering per orgaan plaats vindt
Mond = kauwen, slijm met enzymen
Tong = keelholte (slikreflex) geduwd
Huig = neusholte wordt afgesloten
Strottenhoofd = met strottenklepje wordt de luchtpijp gesloten
Slokdarm = peristaltische bewegingen
Maag = opslaan van voedsel en verdeeld
Twaalfvingerige darm = kleine hoeveelheid gaat hier doorheen (begin van dunne darm)
Alvleesklier
Dunne darm
endeldarm
anus

Wat is maagsap en waar dient deze voor?
Is zoutzuur en slijm door het zoutzuur worden de bacteriën gedood. Slijm beschermd de wand van de maag tegen het zoutzuur van maagsap.

Gal wordt in de lever gemaakt maar wat is het en waar bestaat het allemaal uit?
Galzure zouten en galkleurstoffen. Deze zorgen voor afbraakproducten van dode rode bloedcellen en emulgeren vetten het wordt pas afgegeven als de pH in de 12vingerige darm laag is

Waarvoor dient darmsap?
Bevat enzymen die de vertering van eiwitten koolhydraten voltooien

Enzymen in darmsappen?
Maltase: verteert maltose tot glucose
Sacharase: sacharose tot glucose en fructose
Lactase: lactose tot glucose
Peptidasen: di en tripeptiden tot aminozuren

Leg uit wat resorptie is en waar vindt deze plaats?
Het opnemen van stoffen door darmepitheelcellen dit kan plaatsvinden in het hele darmkanaal, dunne darm

Hoe kunnen we zien dat resorptie een actief proces is?
- er kunnen stoffen geresorbeerd worden
- intensieve dissimilatie plaats
- dood darmepitheel kan er geen resorptie

lymfe en bloed nemen aminozuren, vetten, water, mineralen, vitamines op