Thema 5 Ordening en Evolutie

Biologie Thema 5 Ordening en Evolutie.

Basisstof 1 Ordening in vier rijken:

Een halve eeuw gelden verdeelden de natuurwetenschappers de organismes in 2 rijken de Planten en de Dieren.
Tegenwoordig zijn het er vier :
-Bacteriën
-Schimmels
-Planten
-Dieren
Hierbij letten we op de volgende kenmerken (Indelingscriteria).
-Het aantal cellen waaruit de organismen uit bestaan. (De Bacteriën zijn eencellige.)
-De celgrootte van een organisme. (Bij de bacterie is dat ongeveer 5 µm.)
-Het bezitten van een celwand. (Dieren hebben deze niet.)
-De voedingswijze:
*Organische stoffen zijn afkomstig van andere organismes.
- Koolhydraten, Eiwitten en Vetten.
*Anorganische stoffen komen in organismes en in de levenloze natuur voor.
- IJzer, Koolstofdioxide, Water en Zuurstof.

* Een Autoroof is een organisme die zelfvoedend is, ze nemen Anorganische stoffen op.
Ze hebben geen andere organismen nodig voor hun voedsel.
-Een voorbeeld van een Autoroof is een organisme met Chlorofyl (Bladgroen) deze stof komt allen voor in planten en enkele bacteriën.
Met behulp van de chloroplasten vind er Fotosynthese plaats hierdoor ontstaat Glucose en kan de plant de anorganische stoffen omzetten in stoffen waarvan ze leven.

*Een Heterotroof wil zeggen dat ze Organische stoffen nodig hebben om te kunnen leven.
Deze nemen ze op uit de omgeving.

Virussen vallen buiten de vier rijken.
- Kleiner dan bacteriën.
-Op de grens van levenloos en levend.
-Bevat allen een DNA streng in een eiwitomhulsel.
-Maken de gastheer ziek door Het DNA te maken van meer virussen Bijvoorbeeld Polio en HIV.

De verdere indeling van een afdeling:
Afdeling Klasse Orde Familie Geslacht Soort
-Eencellige
-Sponzen
-Holtedieren
-Platwormen
-Rondwormen
-Ringwormen
-Weekdieren
-Geleedpotigen: Spinachtige
Kreeftachtige
Insecten
Duizendpoten
-Stekelhuidige
-Gewervelde: Vogels
Vissen
Zoogdieren Roofdieren Katachtige Panters Tijger
Amfibieën
Reptielen

Basisstof 2 Wat is een soort?

Rassen zijn verschillende dieren die wel tot dezelfde soort hoort.
Organismen die het dezelfde lijken hoeven niet van dezelfde soort te zijn.
Organismen horen tot hetzelfde soort als ze onderling Vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen.
Onder een populatie verstaan we een groep organismen die van hetzelfde soort zijn en samen in een bepaald gebied leven en kunnen voortplanten (vruchtbare nakomelingen.)

De soorten worden aangeduid met wetenschappelijke namen dit is bedacht door Linneaus.
Dit noemen we de binaire naamgeving, iedere soort kreeg een geslachtsnaam en een soortaanduiding.
Eerst de Geslachtsnaam, dan de soortaanduiding en vaak de letter van de onderzoeker.
Bijvoorbeeld:
- Paard (Equus caballus)
- Dwergpoedel (Canis familairis)
- Madeliefje (Bellis perennis)

Basisstof 3 Bacteriën en schimmels.

Bacteriën (Bacillen) zijn organismen die zich voeden met dode resten van organismen hierdoor zijn het Heterotrofe organismes.
Veel soorten hebben een kringvorming chromosoom waar het erfelijk materiaal op staat.
Sommige bacteriën hebben een nog kleiner kringvormig chromosoom dit noemen we Plasmiden.
Bacteriën worden ook gebruikt voor het maken van geneesmiddel en hormonen
(Recombinant-DNA-Techniek.)
En andere weer voor Biotechnologie zoals Yoghurt,Kaas en Zuurkool. Hierbij worden de omstandigheden voor de bacteriën geoptimaliseerd.
Ze planten zich voor door deling en nog snel ook.
Ziekteverwekkers zijn pathogene bacteriën zoals Oorontsteking, Tyfus en Longontsteking.
Cyanobacteriën vormen een aparte rijk van de bacteriën.
Ze bevatten chlorofyl en blauwe pigment ze komen soms in grote aantallen voor in het water dat noemen we waterbloei hierdoor word het water blauw.
Schimmels kunnen eencellig en meercellig zijn.
Een voorbeeld van een eencellige schimmel is gist en een meercellige schimmels bestaan meestal uit lange draden.
Bij andere schimmel soorten ontstaan speciale organismes : Paddenstoelen.

Basisstof 4 Planten

De indeling van de planten gaat als volgt:
-Wieren: Boomalg
Geen wortels
Geen Stengels
Geen Bladeren
-Mossen: Steenlevermos
Geen echte wortels
Stengels en Bladeren
Voortplanting doormiddel van sporen
Sporen ontstaan uit sporendoosjes boven aan de stengels
-Paardenstaarten: Heermoes
Wortels en bladeren
Holle stengels
Voortplanting door sporen
Sporen ontstaan boven aan de uiteindes van de stengel
-Varens: Mannetjesvaren
Wortels en Stengels
Groot en ingesneden bladeren
Voortplanting via sporen in de sporenhoopjes onder het blad

*Zaadplanten

-Naaktzadige: Den
Wortels,stengels en bladeren
Voorplanting door zaden uit bloemen

-Bedektzadige : Eik
Wortels,stengels en bladeren
Voorplanting door zaden uit bloemen

Bassistof 5 Dieren

De indeling van het dierenrijk gaat als volgt:
-Eencellige dieren: Amoebe
Asymmetrisch
Geen skelet
Leven in het water

-Sponzen: Badspons
Asymmetrisch
Skelet van naalden tussen de cellen
Vast op de bodem van de zee.

-Holtedieren: Kwal
Straalsgewijs symmetrisch
Meestal geen skelet
Leven in het water
Vangen hun prooi met tentakels

-Platwormen: Lint worm
Geen skelet
Lang en dun
Plat
leven als parasiet

-Rondwormen: Spoelworm
Geen skelet
Lang en dun
Rond
Leven ook als parasiet

-Ringwormen: Regenworm
Geen skelet
Lang en dun
Rond
Opgebouwd uit schijfjes

-Weekdieren: Mossel,Inktvis
Tweezijdig symmetrisch
Schelp of skelet als huisje

*Geleedpotigen:
Tweezijdig symmetrisch
Pantser van een hoornachtige stof
Voelsprieten

-Spinachtige: Spin
-Kreeftachtige: Krab
-Insecten: Vlieg
-Duizendpoten:duizendpoot

-Stekelhuidige: Zeester
Straalsgewijs symmetrisch
Inwendig skelet van kalk
bedekte huid met stekels of knobbels
Leven op bodem van de zee

*Gewervelde:
Tweezijdig symmetrisch
Inwendig skelet met wervelkolom
-Vogels: Zwaluw
-Vissen: Snoek
-Zoogdieren: Wolf
-Amfibieën: Kikker
-Reptielen: Slang

Basisstof 6 Evolutie

In de loop van miljoenen jaren is het leven op aarde ontstaan van eenvoudige tot ingewikkelde meercellige, dit noemen we evolutie.
Generatio Spontanea is een theorie waarbij je met levenloze dingen dieren kan maken.
De theorie die het meest logisch lijkt is die van de Engelse onderzoeker Charles Darwin, door de theorie van Darwin te combineren noemen we het tegenwoordig het Neodarwinisme.
De theorie gaat uit van verscheidenheid in genotypen en natuurlijke selectie en soortvorming door isolatie.
Verscheidenheid in genotypen houd in dat individuen verschillen in genotype, ook door mutaties en recombinaties.
Natuurlijke selectie is er als een organisme veel nakomelingen krijgt en dat er maar een bepaald aantal overleefd.
Bijvoorbeeld dat er een aantal giraffen worden geboren een paar met langere dan andere en die dan wel kunnen overleven omdat de bomen hoog zijn, over duizenden jaren krijgen de nakomelingen ook lange nekken en hebben ze zich aan gepast aan hun milieu.
Soortvorming door isolatie is als er 1 soort word geïsoleerd in 2 stukken en in de loop van de tijd kan het milieu zo verschillen dat er 2 soorten komen.
Dit zie je goed bij de darwinvinken waarvan er 14 soorten van zijn en allemaal met een verschillende snavels.
Meestal word deze scheiding veroorzaakt door geografische gebeurtenissen.

Basisstof 7 Argumenten voor evolutie

*De argumenten voor de evolutie zijn:
-Fossielen zijn de versteende overblijfselen van organismen iemand die deze fossielen onderzoekt noemen we een paleontologie.
De fossielen worden gevormd door sedimenten die onder druk staan en niet worden gestoord.
Geologen zijn in staat om bijna het precies aantal jaren te bepalen door de hoeveelheid aan radioactief koolstof.

-Homologie is dat er overeenkomsten zijn in het bouwplan van verschillende organisme.
Maar door het milieu een andere vorm hebben gekregen, dit wijst erop dat we dezelfde voor ouder hebben.
Als dit niet het geval is noemen we het analoge als de functie hetzelfde is maar de bouw niet.
De bouw van de vleermuis,walvis, mol en mensen (vleugels,vinnen,poten en armen) hebben dezelfde bouw.

- Rudimentaire organen zijn organen die in de loop van de tijd hun functie verliezen.
Ze komen echter niet meer tot ontwikkeling komen.
Als voorbeeld de bekken bij de walvis.

-De Meiose en de mitose zijn vrijwel bij alle dieren hetzelfde.
-Ook het DNA ‘afleesapparaat’ is hetzelfde.
Basisstof 8 De geschiedenis van het leven op aarde

Sinds het ontstaan van de wereld zijn er verschillende tijdperken en periodes die zijn ingedeeld door wetenschappers.
Het ontstaan van het leven begon ongeveer 3.8 miljard jaar geleden dat is 800 miljoen jaar later dan het ontstaan van de aarde.
De omstandigheden waren bar dus het eerst leven ontstond in de zee met eenvoudige eencellige.
Door het nabootsen van de milieu omstandigheden is het gelukt om door middel van anorganische stoffen (ammoniak,methaan,waterstof,water) organische stoffen te maken met hoogspanningsvonken en hoge tempraturen.
De Tijdsperken en Periodes staan in BINAS.
Het ontstaan van leven uit levenloze materie noemen we Biogesis.
2.3 miljard jaar geleden ontstonden er organismen die duidelijk overeenkomen met de Cyanobacteriën van nu, deze produceerde zuurstof.
1.5 miljard jaar geleden ontstonden de eerste cellen met organellen.
Deze ontwikkeling heeft waarschijnlijk plaats gevonden door de endosymbiosetheorie, deze theorie houd in dat er 2 verschillende bacteriën in elkaar gingen leven.
Van zee naar land aan het eind van het precambruim ontstonden meercellige organismes.
De eerste planten 400 miljoen jaar geleden.
De eerste landdieren waren de geleedpotigen en 50 miljoen jaar later ontstaan de gewervelde en de amfibieën.
In het carboon ontstonden de eerste bomen en reptielen.
In het Jura ontstonden door de goede omstandigheden de Sauriërs in dezelfde tijd ontstonden er vogels en zoogdieren.
65 miljoen jaar geleden sterven alle grote organismes uit door een rotsblok uit de ruimte.
Door het as van de inslag was er een bepaalde tijd geen zonlicht meer en overleefden de sauriërs het niet.
De primitieve mensen ontstonden pas 5 miljoen jaar geleden (!), de huidige mensen rassen zijn 30.000 jaar oud.