§7.4 Voedsel verteren

• 7.4: Voedsel verteren:

Wat doet je verteringsstelsel? 

De organen van je verteringsstelsel verteren je voedsel stap voor stap. In verschillende organen zitten speciale cellen die verteringssappen maken. In de verteringssappen zitten enzymen. Enzymen 'knippen' de grote voedingsstoffen in stukjes. Je voedsel wordt dus eigenlijk kleiner gemaakt. Dat heet vertering. 

Hoe werken enzymen? 

Verteringsenzymen maken de grote voedingsstoffen kleiner. Deze enzymen worden gemaakt in cellen van je spijsverteringsklieren. Het enzym doet als volgt zijn werk: 

1. Het enzym bindt zich aan de voedingsstof
2. Het enzym knipt de voedingsstof in tweeën
3. Het enzym laat los en kan daarna opnieuw dezelfde soort voedingsstof afbreken

Enzymen zijn eiwitten. Zij zijn gevoelig voor temperatuur. Dat kun je aflezen in de grafiek in bron 4.  

• Vlak boven de minimumtemperatuur werken enzymen langzaam
• Wordt de temperatuur hoger, dan gaan enzymen steeds sneller werken
• De temperatuur waarbij een enzym het beste werkt, heet de Voor de enzymen in je lichaam is die meestal 37 graden Celsius. 
• Bij nóg hogere temperatuur gaat het enzymsteeds langzamer werken, doordat het enzym vervormt 
• Boven de maximumtemperatuuris het enzym helemaal stuk en werk het niet meer. 

Enzymen zijn ook gevoelig voor zuurgraad. 

Hoe slik je je voedsel door? 

Je mondholte is het beginpunt van het verteringsstelsel. Daar kauw je het voedsel fijn en komt er speeksel bij. Daardoor verandert het voedsel in voedselbrij. Je tong duwt de voedselbrij in de keelholte en dan slik je het door. Dan zit het voedsel in de slokdarm. Als je je eten doorslikt, zorgen de huig en het strotklepje ervoor dat het eten niet in je neusholte of luchtpijp komt. Na het slikken wordt het voedsel het verteringstelsel doorgeduwd. Dit gebeurt door de lengtespieren en de kringspieren. De spierbewegingen die de lengtespieren en kringspieren maken, noem je peristaltische bewegingen. 

Waar wordt je voedsel verteerd? 

1. Mondholte: Hier vindt de eerste stap van de vertering van zetmeel plaats. Dat gebeurt door enzymen in het verteringssapspeeksel. 
2. Maag: klieren in de maagwand maken maagsap met enzymen die eiwitten verteren. Het maagsap bevat een zuur. Dit maagzuur doodt veel bacteriën.
3. Twaalfvingerige darm: Dat is het eerste deel van de dunne darm. Daar komt er alvleessap en gal bij. Alvleessap is een verteringssap; het komt uit de alvleesklier. Gal is een groene vloeistof die wordt gemaakt in de lever en opgeslagen wordt in de galblaas.
4. Dunne darm: Enzymen in het darmsap maken de al kleiner gemaakte voedingsstoffen zo klein, dat ze in het bloed kunnen worden opgenomen. Darmsap wordt gemaakt in de darmsapklieren.

Waar komen voedingsstoffen in je bloed? 

De wand van de dunne darm is erg dun en bevat heel veel kleine bloedvaatjes: haarvaten. De voedingsstoffen gaan door de wanden naar je bloed. De binnenwand van je dunne darm bestaat uit darmplooien. Elke darmplooi bestaat ook weer uit kleine uitstulpingen; de darmvlokken. 

Wat blijft er over na zo'n vertering? 

Aan het eind van de dunne darm gaan de voedingsvezels naar de dikke darm. In de dikke darm leeft je darmflora. Uiteindelijk blijft er een dikke massa over, die in je endeldarm terecht komt. Dat is je ontlasting of poep.