Hoofdstuk 3: organismen leven samen

3.1 Invloeden uit het milieu.

Biotische factoren: invloeden afkomstig van de levende natuur.

• voedsel
• roofvijanden
• schuilplaats
• soortgenoten
• ziekteverwekkers

Abiotische factoren: levenloze invloeden uit de natuur.

• water
• licht
• temperatuur
• wind
• bodem

Ecosysteem= alle biotische en abiotische factoren samen in een gebied.

Aanpassingen= eigenschappen van organisme, waardoor die goed an overleven in zijn ecosysteem.

Zoogdieren en vogels zijn warmbloedig = lichaamstemperatuur is constant in de winter daarom wintervacht.

Isolatie= vasthouden van lichaamswarmte door luchtlaag.

Planteneters= schapen/koeien, plooikiezen= fijn malen/snijtanden= soort schaar.

Vleeseters= roofdieren/leeuw, knipkiezen= prooi kapot scheuren/hoektanden= prooi te doden.

3.2 planten.

Zie bijlage voor schematische weergave bloem.

De plant haalt via de huidmondjes in de bladeren koolstofdioxide op. Met de wortelharen neemt de plant water en mineralen op.

• Voor transport van stoffen door de plant
• Om de vacuolen te vullen zo blijft de plant sterk
• Fotosynthese in bladgroenkorrels

3.3 energierijke stoffen

Zie bijlage voor schematische weergave fotosynthese.

Koolstofdioxide + water + zonlicht = glucose + zuurstof

Alleen als er genoeg licht is. Glucose is een energierijke stof.

Verbranding van glucose:

Dit wil je ook lezen:

Online oplichting

• Cellen breken glucose af met behulp van zuurstoof.
• Koolstofdioxide + water = afvalstoffen

Glucose + zuurstof + energie = koolstofdioxide + water

3.4 voedselrelaties

Individu = 1 organisme

Populatie = groepsindividuen van dezelfde soort

Levensgemeenschap = alle organismen in een bepaald gebied.

Ecosysteem>levensgemeenschap>populatie>individu

3.5 kringlopen

Zie bijlage voor schematische weergave kringloop.

Fotosynthese= Water + koolstofdioxide + licht = glucose + zuurstof

Verbranding= Glucose + zuurstof = energie + water + koolstofdioxide