Duizelingwekkend

Beoordeling 5.5
Foto van een scholier
  • Samenvatting door een scholier
  • 3e klas aso | 588 woorden
  • 9 september 2008
  • 9 keer beoordeeld
Cijfer 5.5
9 keer beoordeeld

Taal
Nederlands
Vak
A UITGEBALANCEERD

Je ogen spelen een belangrijke rol bij het bewaren van het evenwicht. Ook de positie van het hooft heeft blijkbaar een invloed. In je binnenoor liggen immers evenwichtszintuigen, die onmisbaar zijn bij het bewegen, om rechtop te blijven en om het evenwicht te bewaren.

In het evenwichtszintuig vind je twee centraal gelegen holten, de voorhofsholten. Ze staan loodrecht op mekaar en bevatten de gehoorsteentjes - zijn minuscule kalkkristallen (statolieten) die aan de haren van de zintuigcellen (= sensoren) plakken.

Statisch evenwicht - gewaarwording van houding of stand.

Naar gelang van de stand van je hoofd gaan de steentjes op een andere manier aan de zintuigharen trekken of er druk op uitoefenen. Dit komt doordat de steentjes door de aarde worden aangetrokken: de zwaartekracht werkt erop in. Op die manier krijgen je hersenen - via de zintuigcellen – informatie over de stand van je hoofd: rechtop, voorovergebogen, naar links hellend,…

Als je in een stijgende lift zit, blijven de gehoorsteentjes als het ware achter door hun traagheid, waardoor de druk ervan op de zintuigharen vergroot. Als de lift beweegt, maken de gehoorsteentjes die beweging mee en verdwijnt de druk. Als de lift tot stilstand komt, zetten de gehoorsteentjes eventjes hun stijgende beweging voort, alweer door de traagheid, zodat de druk op de zintuigharen afneemt.

De vloeistof in de ring beweegt, net zoals de vloeistof in de drie halfcirkelvormige kanalen in je binnenoor als je je hoofd draait. De kanalen liggen in drie verschillende vlakken, die loodrecht op mekaar staan. De uiteinden van de kanalen zijn verbreed en bevatten talrijke zintuigcellen, die samen een richel vormen. De zintuigharen zijn ingebed in een gelatineuze massa en sluiten de kanalen als een ‘sluitdeur’ af.

als je met je hooft draait, blijft de beweging van de vloeistof achter op die van de kanaaltjes zelf - de vloeistof botst tegen de gelatineuze massa (en dus de zintuigharen) waardoor ze in een bepaalde richting afbuigt. Deze informatie wordt aan de hersenen doorgegeven.

In de hersenen komt informatie toe vanuit het binnenoor en van de ogen. Op basis hiervan vertrekken prikkels naar de spieren: zo slaag je erin je evenwicht te bewaren.

Je hersenen gebruiken die informatie ook om je ogen te besturen. Telkens als je het hoofd beweegt, draaien je ogen, bij wijze van compensatie, automatisch in de tegengestelde richting. Op die mandier kun je je vingers scherp blijven zien: je ogen kunnen ze zonder veel moeite ‘vasthouden’. Houd je daarentegen het hoofd onbeweeglijk, dan kunnen je ogen de vlugge beweging van je hand niet volgen: je ziet wazig.

Het water in de halfcirkelvormige kanalen blijft rond draaien. (zelfs nadat de beweging van het hoofd gestopt is.) je hersenen krijgen tegenstrijdige informatie: je ogen signaleren dat de rotatie geëindigd is, je binnenoor geeft door dat de beweging voortduurt! Resultaat: je wordt duizelig.

Balletdansers - voorkomen duizeligheid door te spotten -na elke rotatie fixeren ze, gedurende een fractie van een seconde, een vast punt.
Astronauten (die lange tijd in een gewichtloze toestand verblijven)- reageren niet op de foute informatie vanuit het evenwichtsorgaan.
Kunstschaatsers - propriosensoren - sensoren in pezen, spieren en gewrichten- ze registreren de inwerking van de zwaartekracht op organen en ledematen. Ze nemen informatie van de spieren waar en helpen ze bij het bewaren van het evenwicht. Ze zorgen ervoor dat de tientallen spieren die nodig zijn om bv rechtop te blijven, harmonieus samenwerken.

De 3 regelsystemen die ervoor zorgen dat je je evenwicht niet verliest
- propriosensoren
- ogen
- evenwichtsorgaan in onze oren

De sensoren in het evenwichtszintuig behoren tot mechanosensoren
Dynamisch evenwicht - evenwicht bij beweging

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.