Samenvatting ANW – Hoofdstuk 3 tot en met 4.2 Hoofdstuk 1
Als je diabetes hebt moet je iedere dag insuline spuiten anders ga je dood. Gevolgen van diabetes kunnen zijn: - slecht zien - nieren beschadigd - ziekten van hart- en bloedvaten
Je kunt objectieve en subjectieve klachten hebben. Het is lastig als je een subjectieve klachten hebt, want dan kan de arts niet veel vinden. Het is niet te meten. Voorbeelden zijn gespannenheid, jeuk en moeheid.
Moeheid is een lastig geval. Je kunt op allerlei verschillende manieren moe zijn. Dus niet alleen van een inspanning. ME is een chronisch moeheidsyndroom. De verschijnselen zijn: een ellendig gevoel, hoofdpijn, krampen, spierzwakte en een allesoverheersende moeheid. Dokters kunnen niets tastbaars vinden.
Friedrich Wöhler maakte rond 1800 in zijn laboratorium ureum. Dat is een belangrijk bestandsdeel van urine. Je kon zomaar ‘levende stof’ maken. Na de ontdekking dachten de mensen niet meer dat er een ongrijpbare levenskracht ons lichaam stuurt. Dit was het begin van de moderne natuurwetenschappelijke geneeskunde.
Het bloed gaat bij elke hartslag via slagaders, haarvaten en aders in 30 sec. weer terug bij het hart. Het circuleert. Met elke hartslag wordt er 30 tot 60 gram bloed de slagaders ingepompt. Het bloed heeft dan een snelheid van 7 m/s. De hartslag kun je voelen aan je pols, maar ook aan de halsslagader of de slagader van de lies.
Je lichaam is een machine met een ingebouwd aanpassingsvermogen.
Epidemiologen zijn medische rekenmeesters die, zonder een patiënt te zien, belangrijke conclusies trekken uit dorre cijfers.
De alternatieve geneeskunde is populairder geworden, omdat er bij de moderne geneeskunde niet naar de persoon als individu wordt gekeken, maar als gewoon als een patiënt.
Semmelweis begint onderzoek naar kraamvrouwenkoorts. Hij ontdekt dat in de tweede kraamafdeling minder overleden moeders zijn dan in de eerste. Hij gaat op zoek naar de oorzaak. Hij bedenkt eerst hypotheses. Hypothese: onbewezen stellingen die je aan de feiten moet toetsen. Semmelweis dat de ziekte wordt overgebracht door de studenten. De fatale lijkdeeltjes worden overgebracht door de vingers van de studenten die verontreinigd zijn bij de even van te voren verrichte secties. Deze methode die Semmelweis toepaste is nu standaard. De natuurwetenschappelijke methode: 1. Maak een hypothese 2. Doe een voorspelling (als… dan…-constructie) 3. Voer een experiment uit 4. Kijk of resultaten kloppen met hypothese hypothese verworpen
probleem=====> hypothese=====> voorspelling=====> experiment=====> resultaat=====> hypothese bevestigd
Voortaan moest iedereen zijn handen met chloorwater wassen. Het hielp. Semmelweis vond nog een oorzaak: kraamvrouwenkoorts kwam ook door etterende verwondingen van levenden. Tegenwoordig werken onderzoekers veel met proefdieren. Zo kun je er bijvoorbeeld achterkomen iemand door de steekwond is overleden of dat er een infectie of het steekvoorwerp zat. Dubbelblind onderzoek: Onderzoek waarbij personen of medicijn A krijgen of medicijn B. Na het onderzoek wordt bekend wie welk medicijn heeft ingenomen. Het is dus een streng onderzoek. Waarom wilde niemand Semmelweis geloven?: - De meeste artsen wilden niet aannemen dat zij zelf besmettelijke ziekten verspreidden. - Men dacht tot in de tijd van Semmelweis dat de lagere diersoorten spontaan ontstonden, dus kraamvrouwenkoorts kon niet door anderen worden overgebracht, want ziektekiemen ontstaan uit zichzelf. De Franse Louis Pasteur rekende voorgoed met deze opvatting af.
Eén bepaald micro-organisme kan maar één ziekte veroorzaken. Dit werd ontdekt door Robert Koch.
Koch tekende miltvuurbacillen in verschillende stadia:
1. miltvuurbacil
2. bacil vormt draden
3. draden worden langer, er ontstaan sporen
4. draden breken open, sporen komen vrij
5. sporen ontwikkelen zich tot nieuw bacillen
Koch ontdekt ook de tuberkelbacil, de verwekker van tuberculose. De ingeademde bacil in de long wordt ingekapseld. Als de bacil door verminderde weerstand uit de omsingeling breekt, ontstaat er een besmettelijke ‘open tb’, of in het ergste geval een alles verwoestende ‘vliegende tering’. De beste bescherming is een goede lichamelijke conditie.
Pasteuriseren: enkele minuten sterk verhitten en daarna luchtdicht afsluiten. Dit was de redding van de Franse wijnindustrie, want het pasteuriseren is een goede manier om drinken en voedsel te beschermen tegen bederf.
Cholera is een reizende ziekte. De ziekte veroorzaakt een waterdunne heftige diarree. Door die diarree verloren mensen per dag soms wel een hele liter water. Daardoor droog je heel snel uit. De behandeling van cholera bestaat uit het onmiddellijk herstellen van de vochtbalans in het lichaam. In gebieden waar geen vochtindiening via een infuus mogelijk is krijgen mensen een waterzoutoplossing. El-Tor is een nieuwe variant van cholera.
TBC en cholera waren aan het eind van de 19e eeuw doodsoorzaak nummer één. De overheid greep in door huizen van sanering te voorzien en het water kwam voortaan uit leidingen. Open rioleringen werden gesloten. Doden werden voortaan buiten de stad begraven, zodat het lijkenvocht niet meer in het drinkwater zou kunnen komen. Deze maatregelen waren effectiever dan de geneeskunde.
Vaccins worden gemaakt uit verzwakte of gedode ziektekiemen, want als je die toedient worden er afweerstoffen gemaakt. Als je dan een krachtige nieuwe bacterie hebt dan ben je immuun. Het afweersysteem maakt er korte metten mee. De eerste barrière tegen ziektekiemen zijn je huid, je huidzweet, je speeksel en het zure maagsap. Deze barrières houden niet alles tegen. De tweede barrière is je afweersysteem dat uit witte bloedcellen bestaat. Witte bloedcellen circuleren door je hele lichaam. Ze herkennen de ziektekiemen en ruimen ze zo snel mogelijk op. Er zijn verschillende soorten witte bloedcellen, waaronder T-cellen en B-cellen. Deze twee werken samen. -T-cellen herkennen de ziektekiem en ruimt hem ook op. -Daarnaast activeren ze B-cellen om antistoffen tegen gevonden ziekteverwekkers te maken. -Iedere B-cel kan echter slechts één soort ziekteverwekker herkennen. -De B-cellen gaan zich snel vermenigvuldigen en maken grote hoeveelheden antistoffen aan. -Die markeren vervolgens de indringer, waarna macrofagen, een andere soort witte bloedcellen, hem opruimen. -Is de uitschakeling succesvol verlopen, dan transformeren een aantal B-cellen zich in geheugencellen. -Deze B-geheugencellen blijven jaren in het bloed circuleren -Wordt dezelfde ziekteverwekker later nog eens gesignaleerd, dan kan het afweersysteem op die manier uiterst snel in actie komen. -Je bent immuun geworden! Waardoor werkt het afweersysteem niet goed meer: Door ziekte van dit systeem kan de aanmaak van T-cellen en B-cellen verstoord zijn (bij leukemie). Medicijnen tasten het afweersysteem aan (bij chemotherapie van kankerpatiënten). Virussen die het afweersysteem zelf vernietigen (bij aids-patiënten). Nederlandse kinderen zijn door de Dktp-prik beschermd tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio. De Bmr-prik beschermd hen tegen bof, mazelen en rode hond. Sinds 1992 krijgen ze ook een prik tegen nekkramp. Soms duikt polio nog op en dat kan dodelijk zijn, want polio verlamt de spieren van de longen.
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden