Hoofdstuk 2

HOOFDSTUK 2 ANW

§1

Edison (1847 – 1931) : de uitvinder van de grammofoon.
Grammofoon: eerste machine die vastgelegd geluid kon afspelen.

Verschil tussen cassette en cd:
Cassette: - is kwetsbaarder, magneet kan alle opgeslagen informatie vernietigen
- als contact tussen bandje en afspeelkop slecht is gaat de geluidskwaliteit omlaag - beschadiging/vuil
- kwaliteit neemt af door kopiëren - ruis

Voordelen:

Cd: - geen ruis
- geen slijtage
Nadelen:
- plasticje kan smelten
- kan alleen kopiëren met speciaal apparatuur

Cassetteband: bedekt met magnetisch patroon. Bij afspelen: recorder zet wisselend patroon om in geluid
Lege band geeft ruis omdat een cassette magnetisch is van zichzelf.

Opnemen: microfoon zet geluid om in elektrisch signaal - de spoel (elektromagneet) in opnamekop zet het signaal op band (magnetische patroon, wisselend van sterkte en richting)
Afspelen: de spoel in opnameknop zet magnetisch patroon om in elektrisch signaal.
Digitaal: informatie opslaan in de vorm: wel /geen. (cd: wel/geen putjes)

Philips zocht een partner (Sony) omdat het onderzoek veelbelovend was:
- voor verdere ontwikkeling

- voor commerciële introductie

Geluid is een trilling waarvan het signaal alle denkbare waarden kan hebben: continu signaal.
Opname (cd): continu signaal - discreet signaal
Bemonstering: aantal keren per seconde dat het geluid wordt opgemeten
De discrete getallen die ontstaan door de bemonstering, worden omgezet in 1 en 0 (tweetallig stelsel)
Seconde muziek = 44100 keer gemeten - om af te lezen: nieuwe lasertechniek
Teruggekaatste licht wat in putjes valt word omgezet in geluid.

Argumenten van Sony en PhilipS voor het gebruik van cd speler:
- prachtige geluidsweergave
- geringe kwetsbaarheid
- systeem van aflezen is over de hele wereld gelijk (past in elke cd-speler)
- geen ruis (door scherp onderscheid tussen putjes)
- geen slijtage omdat er geen direct contact is (laser)

ROM: Read Only Memory

§ 2

Cholera en tyfus kwamen vaak voor doordat het grachtwater met de uitwerpselen als drinkwater werd gebruikt en door de bacteriën.
Kiebelton: ton waar de uitwerpselen ingingen, werden eens keer in de week opgehaald. (werd verkocht als mest, waaraan sommige steden wat verdiende omdat er te kort van was op het platteland)


Closetpot: aangesloten op reservoir onder de straat, met speciale stoommachinepomp ging de inhoud naar een tank, en werd als mest verkocht.
Na 1880 = waterleidingen (en later riolering)
Doorsnede van rioolbuis kan oplopen tot wel 2 meter

Zuiveren van afvalwater:
- blaadjes en papier etc worden verwijderd d.m.v rooster. (afval gaat naar vuilstort)
- water stroomt verder door grote bakken waarin de kleine bestandsdelen zoals zand en etensresten naar de bodem zinken. ( het gene dat gezonken is heet slib) - 30% gezuiverd
- word naar beluchtingtank gebracht: daar zitten bacteriën die zorgen voor de afbraak va resterende organische afvalstoffen. (hebben veel zuurstof nodig, daarom word er lucht door geblazen)
- stroomt naar nabezinkbak: bacteriën zakken naar bodem en worden teruggebracht naar beluchtingstank. - 99%

Nadeel van regenwater en vervuild water in een rioolbuis:
- regenwater wordt vervuild
- milieu wordt vervuild door het overtollige water wat ze niet meer kunnen zuiveren
- deel van regenwater komt niet in de grond als grondwater

Het is te duur om het te scheiden voor Nederland, Zwitserland heeft het echter wel.
Doortrekken wc:

- afvoerpijp in stortbak wordt geopend (stortbak loopt leeg en behoefte word weggespoeld)
- kraan gaat weer open (afvoerpijp dicht) stortbak vol.

Regelsysteem: er wordt gemeten hoe hoog het water moet staan, verwarmingsthermostaat is ook een regelsysteem.
Mechanische techniek; hendels, kranen en vlotters.
AFBEELDING LEREN!!!

§ 3

Gebruiksvriendelijkheid = ergonomisch ontwerp
Ontwerpers houden rekening met:
- of het makkelijk te bedienen is
- de lichaamsmaten

1984: eerste computer met muis
P: Percentiel (in welke honderdstedeel een maat ligt)

P45: 44% mensen kleinere lengte of breedte, 55% grotere
P95: langer dan 94% van alle mensen.

Ontwerpstrategie:
- laag percentiel- strategie (ook kleine mensen, kinderen, rolstoelen)
- hoog percentiel- strategie (waar ook zeer lange mensen doorheen kunnen)
- gemiddelde als maatstaf (kleine en grote mensen)

- verstelbaarheid - strategie (aanpassen aan je eigen lengte)
- varianten - strategie (dezelfde auto, met zowel automatische als handmatige koppeling)

Actiegroepen waar ontwerpers ook rekening moeten houden:
- Club van Lange Mensen
- Belangenverenigingen van gehandicapten
- Ouderenbond

1820: Deense wetenschapper Ørsted - magneetnaald veranderd van richting, bij stroomdraad
11 jaar later; 1831: Engelsman Micheal Faraday - magneet in spoel heen en weer bewegen, levert elektrische stroom op

Beweging kan omgezet worden in elektrische stroom (dynamo).
Elektrische stroom kan een motor aandrijven (elektromotor)

1948: transistor (elektronische schakelaar) werd uitgevonden
Jaren ’60: chip werd uitgevonden (daardoor werden de apparaten steeds slimmer en compacter)
Bedrijven proberen door marketingonderzoek een optimaal inzicht te krijgen in behoeften en wensen van de consumenten.

Ontwerpereisen:

- functionele eisen (welke taken moet het apparaat uitvoeren)
- ergonomische en milieu eisen (hoe gebruiksvriendelijk moet het zijn en met welke verschillen tussen toekomstige gebruikers moeten ze rekening houden, hoe zwaar mag het ontwerp het milieu belasten.
- Vormgevingseisen (design). (welke vorm en kleur moet het ontwerp krijgen)
- Financiële eisen (hoeveel mag het ontwerp kosten)

Ethische en maatschappelijke verantwoordelijkheid (banen verdwijnen, natuur etc)