Hoofdstuk 1, Ontwikkeling

Hoofdstuk 1 Ontwikkeling. 1.1 Recherchewerk. Begrippen: Relatie- en buurtonderzoek = ondervraging van familieleden en buurtgenoten slachtoffer. Hoofdgetuige= slachtoffer die geweld heeft doorstaan. Stille getuigen= dingen die op de plaats van het ongeluk zijn gevonden en kunnen meehelpen de dader te pakken bijv. haren, bloed en vezels. Typica= details in het huidlijnenpatroon, zoals een vertakking of doodlopende lijn. Empirisch bewijs van betrouwbaarheid= een bewijs dat uit ervaring verkregen is. DNA-fingerprint = ‘streepjescode’ van het DNA. Personen: Sir Francis Galton, een Engels geleerde, deed een onderzoek naar vingerafdrukken. Zijn conclusies: (Galton-systeem) · Het lijnenpatroon van de vingerhuid blijft levenslang hetzelfde. · Het aantal patronen dat kan voorkomen is zeer groot. · Je kunt vingerafdrukken indelen in groepen. Engelse professor Jeffeys ontwikkelde een nieuwe techniek waarbij het mogelijk was een bijzonder stukje uit DNA-moleculen te lichten. Getuigenverklaringen zijn niet altijd betrouwbaar door: - angst, mentale schok van de getuigen. - Drugs, alcohol - Tijd tussen ondervraging en misdrijf. Misdaad is gebeurd, wat dan? -getuigen gezocht en verhoord. (evt. hoofdgetuigen) -relatie- en buurtonderzoek. (-hoofdgetuige confronteren met slachtoffer). -sporen zoals bloed, haar en vezels worden gezocht -moordwapen, vingerafdrukken -drank, drugs of medicijnen? -verslag schrijven -rechtbank beoordeelt bewijs -uitspraak
Sporen worden onderzocht in het Gerechtelijk Laboratorium in Rijswijk. Afdeling serologie doet bloedonderzoek. Met gips kun je een afgietsel maken van een zoolafdruk

Vingerafdrukken kun je op drie manieren maken: · Met zilverkleurig poeder, dat zich vooral aan het water hecht dat 99% van de afdruk uitmaakt, de rest bestaat uit stoffen als vet, zout en eiwit. Daarna op folie overbrengen. Met laserlicht kun je het nog beter zien. · Met kleurstoffen zichtbaar maken, ze zijn dan zichtbaar als je er met UV-licht op schijnt. · Op plastic, dmv gouddamp. Die damp hecht dan aan de plastic en niet aan andere stoffen. · Damp van secondenlijm reageert met het vocht van de afdruk en vormt daarop een wit laagje stof. Onderzoekers willen in de toekomst: · Weten hoe oud een afdruk is. · Afdrukken restaureren voordat ze een poederafdruk maken. Alle vingerafdrukken zijn gesorteerd bij de Centrale Recherche Informatiedienst (CRI). Slechts 3% van het DNA bestaat uit genen. Eeneiige tweelingen hebben hetzelfde totale DNA. DNA zit in: bloed, sperma, snot, speeksel en haarwortels. In Engeland is eeen nieuwe DNA-methode ontwikkeld met als voordelen: · Binnen 2 dagen is het DNA-profiel klaar. · Omdat het DNA gekopieerd kan worden, is er weinig bewijsmateriaal nodig. · Als het DNA niet helemaal meer intact is, werkt de methode wel nog. 1.2 De pil. Begrippen: Hormonen= stoffen in je lichaam die in uiterst kleine hoeveelheden worden gemaakt. Ze besturen ingewikkelde processen zoals de groei en de vruchtbaarheid. Oestrogenen en progestagenen= kunstmatige hormonen. Subvijftigers= de pil met per pil 50 mg oestrogeen. Driefasenpil= Pil waarbij de hoeveelheid hormonen in drie stappen toeneemt. Personen: Aletta Jacobs= de eerste Nederlandse vrouwelijke arts die het baarmoederkapje/pessarium verspreidde. Margaret Sanger= vrouw die opkwam voor de ongewenst zwangere vrouwen. Ze bleef zoeken naar betere voorbehoedmiddelen. Ze gaf de impuls tot onderzoek naar de vrichtbaarheidsremmende werking van oestrogenen en progestagenen. Gregory Pincus= bioloog die tien jaar nodig had om de eerste pil te ontwikkelen. Organon= Nederlandse geneesmiddelenfabrikant. Zolang een moeder borstvoeding kan geven, is de kans klein dat ze opnieuw zwanger wordt. Een van de eerste voorbehoedmiddelen was het condoom. Oorspronkelijk diende het condoom als bescherming tegen geslachtsziekten en werd het gemaakt van de blinde darm van geiten en schapen. Tegenwoordig worden condoom uit de synthetische rubbersoort latex gemaakt. In de pil zitten stoffen die op vrouwelijke hormonen lijken. Hormonen zorgen voor: · Eirijping · Eisprong · Innesteling van de bevruchte eicel in de baarmoeder OF menstruatie. Dit alles is ontdekt dmv dierproeven. Een tijd geleden kregen vrouwen die na een operatie geen eierstokken meer hadden oestrogenen en vrouwen die te vroeg waren bevallen progestageen om de bevalling uit te stellen. De eerste pil werd gebruikt in een sloppenwijk in Puerto Rico. GEEL BLOK BLZ. 27!!!!!! In alle landen eist de wet dat nieuwe medicijnen eerst op dieren worden getest. Nieuwe medicijnen? · Medicijn wordt ontwikkeld. · Getest op proefdieren. · Biologen onderzoeken giftigheid en bijwerkingen. (2, 3 jaar) · Chemische technologen onderzoeken hoe het op een grootschalige manier te produceren is. (ongeveer 5 jaar) · Onderzoek op mensen (5 jaar) · Onderzoeksrapport. · Overheid moet beslissen of het op de markt mag. · Totaal: 12 jaar onderzoek en kosten bedragen ongeveer 300 miljoen gulden). Bijwerkingen van de pil: · Zwaarder worden. · Verhoogde bloeddruk · Stemmingswisselingen. Verlaging van de hormoondosis in de pil heeft tot gevolg dat de bijwerkingen afnemen. 1.3 Navigatie. Begrippen: Geografische lengte en breedte= Elke plaats op aarde is te bepalen met twee getallen, de coördinaten. Poolster=ster die recht boven de noordpool, in het verlengde van de aardas staat. Radiobaken= een radiostation dat een speciaal signaal uitzendt. (navigatiesysteem) Personen: John Harrison= klokkenmaker die een klok ontwierp waarmee je op zee de geografische lengte kunt bepalen. Het kompas is al vele eeuwen een hulpmiddel op zee. Bij korte afstanden geven het kompas en de kustlijn voldoende houvast. Het belangrijkste houvast dat je op zee hebt zijn de zon, de maan en de sterren. De Poolster is niet altijd makkelijk te vinden doordat zij niet zo helder is. Hoe hoger je de Poolster aan de hemel ziet, hoe noordelijker je op aarde bent. De hoek waaronder je de Poolster waarneemt is gelijk aan de geografische breedte. Ook met de zon kun je de geografische breedte bepalen. Verschillen Poolster en zon: Poolster: Zon: Staat wel altijd even hoog. Staat niet altijd even hoog. Kunt alleen geografische breedte bepalen. Je kunt ook de geografische lengte bepalen. Andere middelen van navigatie zijn/waren: astrolabium, sextant, radiobaken, satellieten, ingebouwde kaarten (Global Positioning System). Met een astrolabium kun je de zonshoogte aflezen en met een sextant kun je heel nauwkeurig hoeken meten. Een radiobaken kan worden gebruikt door de scheepvaart en de luchtvaart. 1.4 Ruimtevaart. Begrippen: V2’s= raketten die in feite bommen waren die m.b.v. brandstof over grote afstand konden vliegen. Wapenwedloop= de strijd tussen de VS en de SU om de beste wapens. Satellieten of kunstmanen= voorwerpen die in een baan om de aarde draaien. Zonnecellen= platte schijfjes gemaakt van een speciaal materiaal (halfgeleiders). Kosmonauten= astronauten in Rusland. Personen: Robert Goddard= lanceert een experimentele raket die een hoogte bereikt van 13 meter. Wernher von Braun= lanceert V2
Joeri Gagarin= eerste mens in de ruimte. Neil Armstrong= eerste mens op de maan. Dingen: Spoetnik1= eerste satelliet (Russen) Explorer1= eerste Amerikaanse satelliet. Loena9= eerste ruimtevaartuig op de maan (Russen) De Russen brachten de eerste satelliet in de ruimte. In de ruimte kan een raket zicht nergens tegen afzetten om te versnellen, te remmen of te sturen. Net als bij een vuurpijl worden bij een raket de gassen die ontstaan na verbranding van de brandstof, met grote kracht aan de onderkant uitgestoten. Alle voorwerpen in een baan om de aarde zijn gewichtloos. Satellieten bevinden zich buiten de dampkring. Ze hebben daarom geen last van luchtwrijving. Hierdoor worden ze dus niet afgeremd. Er zijn verschillende soorten satellieten namelijk: · Weersatellieten · Communicatiesatellieten: tv-programma’s, ‘grote’ telefoongesprekken. Het gat in de ozonlaag zou zonder satellieten niet ontdekt zijn. Manieren om aan elektriciteit te komen in de ruimte: · Batterijen: korte vluchten · Zonne-energie (meest gebruikte), nadeel: laag rendement. Langdurig verblijf in de ruimte is voor het menselijk lichaam niet gezond >>> slappe spieren en bij lange duur zelfs botontkalking >>> snel(ler) botbreuken. Als men net in de ruimte is wordt men vaak ziek, doordat het evenwichtsorgaan door de gewichtsloosheid in de war raakt. Alles wordt van tevoren eindeloos geoefend, want door de gewichtloosheid is men sloom geworden en heeft men last van concentratieproblemen.