Vervoer en ruimtelijke inrichting, H 1

-wat betekend vervoer=de verplaatsing van goederen -wat ontstaan er dan(!)=vervoersstromen -nieuw begrip(!)=transport -dat is=de manier waarop de goederen worden vervoerd(bv vrachtauto,trein,schip,vliegtuig,schip,pijpleiding) -het gaat dus over=de vervoerswijze -welke kenmerken zijn belangrijk bij vervoersstromen(8,G+H!)= A.de omvang van het vervoer:de hoeveelheid goederen die vervoerd wordt
B.het soort goederen:zoals beperkt houdbare producten of diepvriesproducten
C.de richting:de ligging van de plaatsen waar het transport naar toe gaat

D.de afstand:absoluut(aantal km) en relatief(kosten,tijd,moeite) E.de duur:de tijd die nodig is voor het transport tussen twee plaatsen
F.de frequentie:het aantal keren dat een transport in een bepaalde periode plaatsvind
G.(!)de wijze van transport:wordt het transport uitgevoerd met een of met verschillende transportmiddelen? Als het vervoer met verschillende transportmiddelen wordt uitgevoerd (bv vrachtauto en trein) spreek je van intermodaal transport
H.(!)de vertrek en aankomstpunten van het transport:meestal gegbruik je hiervoor de term terminal.(treinstation, vliegveld ,haven) -welke drie voorwaarden spelen een rol bij het ontstaan van vervoersstromen(3)= Acomplementariteit tussen gebieden(gebieden verschillen van elkaar). Er wordt iets geproduceerd in gebied a dat gebied b niet heeft. Ze vullen elkaar dan aan (ßkomt door verschillen in aanwezigheid van grondstoffen of de producten die gemaakt worden) B.transporteerbaarheid. hoe is de verhouding tussen enerzijds de kosten en de tijd van het transport en anderzijds de waarde van het product *bederfelijke goederen(bv bloemen):geringe transporteerbaarheidàtransport moet snel gaan,anders daalt de waarde van het transport (minder kwaliteit) *laagwaardige producten:kunnen niet over grote afstanden vervoerd worden. Transport over grote afstand betekend dat de transportkosten groter zijn dan de waarde van het product
C.geen concurerrende aanvoer. Er moet geen concurrent zijn die producten sneller en goedkoper kan leveren -wat is nodig voor het vervoer van goederen=verbindingswegen(autowegen,spoorlijnen,waterwegen) -verzameling van verbindingswegen in een gebied=infrastructuur -infrastructuur bestaat uit=transportlijnen die door knooppunten met elkaar verbonden zijn -samen(!)=samen vormen de transportlijnen en knooppunten een transportnetwork -binnen zo’n transportnetwerk=zijn niet alle knooppunten even belangrijk.hoe meer delen van de infrastructuur in een knooppunt samenkomen, des te belangrijker is dit knooppunt -er ontstaat=een hierarchie van knooppunten:een volgorde van belangrijkheid -transport van tomaten uit almeria naar de ah winkels=voor dat transport wordt gebruikgemaakt van de infrastructuur die er is en het transport vindt plaats binnen een transportnetwerk -maar=transport is niet alleen het vervoeren van plaats a naar b, er zit ook organisatie achter -transport en organisatie samen(!)=transportketen:alle activiteiten die samenhangen met vervoer -een transportketen bestaat altijd uit drie onderdelen= A.een collectienetwerk=in dit netwerk worden de te vervoeren goederen verzameld. (bron3 blz.8) almeria is dan een verzamelknooppunt(nr1) en de tomaten worden bij de tuinders(A)in de omgeving van almeria opgehaald en in almeria verzameld
B.een verplaatsingsnetwerk:dat is het vervoer van plaats 1 naar plaats 2(bron) Vanuit almeria (knooppunt 1) worden de tomaten per koelvrachtauto vervoerd naar tilburg (knooppunt 2)ßhet gaat hierbij alleen om het verplaatsen
C.een distrubutienetwerk, dit netwerk transporteerd de goederen van het distributiecentrum naar de klant. In tilburg (knooppunt2)heeft ah een belangrijk distributiecentrum gebouwd. Vanuit dit centrum worden de tomaten verdeeld over de uiteindelijke bestemmingen. In plaats b worden de tomaten bij de ahwinkel afgeleverd -er zijn drie transportnetwerken op de wereld= A.verplaatsingsnetwerken tussen continenten. (intercontinentale verplaatsingsnetwerken)het gaat hierbij vooral om de scheeps en lucht vaart
B.verplaatsingsnetwerken binnen continenten(continentale verplaatsingsnetwerken)(bv spanjeànederland) vooral via de weg,trein,binnenvaart,de zeevaart of de luchtvaart
C.verplaatsingsnetwerken binnen landen of lokaal gebied. Vooral vrachtauto -binnen elk verplaatsingsnetwerk zijn=de knooppunten belangrijk. -vooral= vooral belangrijk zijn de knooppunten die continentale en intercontinentale transportlijnen verbinden -zo’n intercontinentaal knooppunt heeft een(!)=mainport -de mp en ook de andere knooppunten functioneren als= een soort draaischijf. De goederen wisselen van transportmiddel en komen daardoor van het ene verplaatsingsnetwerk in het andere. De knooppunten zijn dus opstappunten van de verschillende typen netwerken -transport is meer dan alleen goederen van a naar b, het is ook organisatieà(!)=alle vervoersactiviteiten moeten goed aan elkaar gekoppeld worden. Je noemt dit logistiek -logistiek zorgt ervoor dat=het transport efficient verloopt.logistiek hoort bij de vervoerders.zij organiseren het transport en voeren het uit. -voor wie werken de vervoeders= voor de verladers -dat zijn=de bedrijven die goederen van de ene plaats naar de andere vervoerd willen hebben. het zijn dus de opdrachtgevers -de eisen van de verladers zijn steeds ingewikkelder worden. Deze eisen zijn (4)= A.de juiste plaats
B.de juiste tijd=goederen moeten exact op de afgesproken tijd en plaats van bestemming aankomen(just in time leveringen) C.de juiste hoeveelheid.dit betekend dat elke willekeurige hoeveelheid goederen vervoerd moeten kunnen worden,ook kleine hoeveelheden

D.de juiste extra’s= door de goederen bv op een andere manier te verpakken worden de goederen geschikt gemaakt voor de klant -wat is belangrijk= het logistiek vermogen van de vervoerders is erg belangrijk, omdat de verladers erop rekenen dat de vervoerders alles zo organiseren dat het transport efficient en dus goedkoop is -de zeehaven rotterdam en de luchthaven schiphol worden ook wel genoemd=mainports -dat is letterlijk=belangrijke haven -waar slaat dat onder meer op=de grote omvang van de goederen die er jaarlijks aan en afgevoerd worden. -dat is een van de kenmerken, welke zijn er nog meer (4)(D!!)= A.intercontinentaal vervoer en transport. Een mainport is een knooppunt en de mondiale transportstromen. Je krijgt dan dus een werelwijd systeem van lijnverbindingen
B.wisseling van transportmiddelen(wisseling van vervoersmiddelen, een overstap moet er plaatsvinden) hiermee is er een koppeling met het continentale transportnetwerk
C.omvangrijke vervoerstromen. Elke mainport kent omvangrijke vervoersstromen die overheersen(rotteredam:containers,autos,aardolie en fruit) Bij 1 miljoen containers mag je een haven een mainport noemen en bij een luchthaven moet ie meer dan 25 miljoen mensen per jaar vervoeren
D.een gunstige ligging.het kan op twee manieren een gunstige ligging hebben= *een goede geografische ligging. Dat wil zeggen een ligging die omvangrijke transportstromen mogelijk maakt. Concreet moet je denken aan de (relatieve) ligging aan zee, dicht bij diep vaarwater of aan de monding van een grote rivier *een goede economische ligging. Dit is een ligging dicht bij een belangrijk concentratiegebied van economische activiteiten. Het gebied dat zich uitstrekt van midden engeland tot in noord italie is zo’n concentratiegebied.de rijn is hoofdas in zon’n concentratiegebied. Tot dit europese concentratiegebied horen de randstad,de stedendriehoek antwerpen gent brussel, het ruhrgebied, het rheinmaingebied en noord italie -welke vier factoren bepalen de kwaliteit van een mainport= A.het vervoersproduct of het aantal intercontinentale vervoersbestemmingen.dus hoeveel verbindingen en bestemmingen heeft een mainport. Daarbij zijn ook de vervoersfrequentie en de betrouwbaarheid van de dienstregeling belangrijk.is de mainport 24 uur per dag bereikbaar voor de grootst mogelijke transportmiddelen. Bovendien is ook een goede telematica infrastructuur belangrijk
B.het terminalproduct of de capaciteit van de haven. Hoe groot is de vervoerscapaciteit van de terminal?hoeveel passagiers en containers kunnen er worden verwerkt. Het aantal voorzieningen en het voorzieningenniveau spelen ook een rol.(zijn er bijvoorbeeld logistieke centra aanwezig?deze centra zorgen voor het verdere transport naar het achterland) C.het ontsluitingsproduct of de mate van ontsluiting van het achterland.(de verbindingen met het achterland:wegen,spoorlijnen etc.) D.het omgevingsproduct of de aanwezigheid van faciliteiten in de omgeving. Het gaat hierbij vooral om het aanbod en de prijzen van bedrijventerreinen en kantoren op en rond de mainport. -voorbeeld van D. in rotterdam(!)=in de rotterdamse haven is ruimte gereserveerd en ingericht voor distributiebedrijven. Zon bedrijventerrein wordt distripark genoemd -rotterdam heeft de koppositie van alle havens dat komt door(3)= A.de goede verbinding met de noordzee. Door de nieuwe waterweg en de eurogeul is rotterdam bereikbaar voor de grootst mogelijke schepen.(schepen met een laadvermogen van 300000 ton en meer kunnen zonder problemen binnenvaren) B.een gunstige ligging aan de monding van de rijn:voor rotterdam is de rijn een belangrijke achterlandverbinding. Ruim 52 procent van alle goederen wordt via deze waterweg afgevoerd
Belangijk is ook de aanleg van het rijn maindonaukanaal waardoor er een verbinding met de donau is ontstaan.àer is nu een directe verbinding tussen rotterdam en landen in zuidoost europa
C.een goede ligging ten opzichte van de concentraties van economische activiteiten, zoals het ruhrgebied in duitsland -wat is er sinds kort nieuw in rotterdam=sinds 1994 heeft de ns een aantal shuttletreinen. Shuttles zijn goederentreinen waarmee de containers vanuit de rotterdamse haven rechtstreeks naar allerlei plaatsen in het achterland(europa) vervoerd worden.ze rijden zonder te rangeren van de ene terminal naar de andere. -deze shuttles zijn snel, maar=het zou nog sneller kunnen als er onderweg niet gestopt hoefte te worden.de spoorwegen in verschillende europese landen zijn nog niet op elkaar afgestemd. (voltages,seinsystemen,veiligheidsvoorschriften en andere regelingen verschillen) -noem nog andere punten die een rol spelen met de koppositie van rotterdam(moet niks te maken hebben met de ligging)(3)= A.de activiteiten van het GEMEENTELIJK HAVENBEDRIJF. Door hun activiteiten werd de gunstige ligging ook uitgebuit. Zoals *de voortdurende aanpassing van de haven aan de schaalvergroting. Er zijn steeds grotere en diepere havens en haventerreinen aangelegd *de uitbreidingsplannen. Nieuw zijn de plannen om de maasvlakte verder uit te breiden. De maasvlakte komt als het ware verder in zee te liggen *de ontwikkeling van de telematica infrastructuur.een voorbeeld hiervan is het edi systeem (electric data interchange) via het edisysteem melden rederijen wanneer welke schepen met welke lading in de haven zullen aankomen
B.de ontwikkeling van het intermodaal transport.het gaat hierbij vooral om de rol van de binnenvaart en de spoorwegen, als aanvulling op het wegtransport.(maasvlakte:spoorwegterminal+binnenvaartterminal) C.de secundaire functie van de haven. De haven trekt economishe activiteiten aan, zoals industrie,assemblage en distributieactiviteiten. Dit soort activiteiten maakt de haven niet alleen extra aantrekkelijk voor andere bedrijven, maar lever natuurlijk ook werkgelegenheid op. -waarom is schiphol een mainport(4)(1!)= A.in schiphol is er intercontinentaal vervoer en transport.de luchtvaatmaatschappijen hebben eigen transportnetwerken. Amsterdam is een belangrijk intercontinentaal knooppunt. In de luchtvaart noemt men zon intercontinentaal transportnetwerk het hub en spoke system. Het knooppunt is de hub(spil/naaf) en de aan en afvoerlijnen de spokes(spaken). Voor een knooppunt is het belangrijk dat een grote vervoersonderneming er een thuisbasis heeft. (schiphol=klm. Klm heeft succes omdat het nauw samenwerkt met de amerikaanse maatschappij northwest airlines, die hebben hun netwerken aan elkaar geknoopt) B.er vindt een wisseling van transportmiddelen plaats (passagiers=van vliegtuigànaar continentale lijndiensten of in de toekomst met de hogesnelheidslijn(hsl)) C.er is sprake van omvangrijke vervoersstromen.(meer passagiers en vracht afgehandeld) D.gunstige ligging. Het is goed bereikbaar en ligt goed ten opzicht van de stedelijke gebieden in het europese concentratiegebied.bovendien is de kwaliteit van het vervoer hoog(mening van de zakenreiziger is hierbij belangrijk) -schiphol biedt werkgelegenheid.in de eerste plaats=directe werkgelegenheid. Dit zijn de banen op de luchthaven die direct voortvloeien uit de luchtvaartactiviteiten -en de andere=indirecte werkgelegenheid(banen op het hoofdkantoor van klm in amstelveen, het werk van leveranciers van allerlei producten zoals brandstof,catering etc.) -nog een andere=verbonden werkgelegenheid:dat zijn arbeidsplaatsen die maar ten dele met de luchtvaart te maken hebben.(vb. hoofdkantoren van grote internationale ondernemingen waarvan het personeel regelmatig gebruikt maakt van de luchthaven, ook horen hierbij bedrijven die zich bezighouden met logistieke diensten(b.v.groothandelsbedrijven)) -er komen steeds meer banen, door zal dat komen in de toekomst= door de mainportontwikkeling van schiphol zullen veel bedrijven worden aangetrokken en zullen zich rondom schiphol vestigen