Dit is een samenvatting van hoofdstuk 6 "het Middellandse Zeeklimaat" van het vak aardrijkskunde. Dit hoofdstuk staat in het boek "Aarde 2". Sorry voor eventuele spel- en of typfouten!
2. Klimaat en water in het Middellandse Zeegebied
2.1 De kenmerken van het mediterrane klimaat
- Subtropisch landschapszone
- Mediterraan klimaat (Cs)
Kenmerken van het Mediterraan klimaat:
1.Temperatuur
- In de zomer – veel zon, afwezigheid neerslag en wolken
- Hoge temperaturen door de hoge zonnestand
- Verdamping in de zomer
- In de winter – gematigde temperaturen (zelden onder 0*)
- Geen vorst, behalve in gebergtes
2.Neerslag
- Neerslag is ongelijk verdeeld – relatief droog (zomer), relatief nat (winter)
- Subtropische hoge druk heerst in het Middellandse Zeegebied
- In de winter zorgen westenwinden voor lage druk die voor neerslag zorgen
- Variabiliteit van neerslag is hoog (valt onregelmatig in jaren of dagen)
- Droge/ natte jaren wisselen elkaar af
- Droge/natte dagen wisselen elkaar af (op de ene plek regent het wel op de andere niet)
- Intensiteit van neerslag is hoog (per tijdseenheid valt er per oppervlakte-eenheid veel neerslag)
- Neerslag valt vaak in korte felle buien
- Neerslagintensiteit meten – radiogolven die weerkaatsen op regendruppels
Meer richting het zuiden verandert het mediterraan klimaat van karakter. Er komt dan een semi-aride en aride landschapszone met steppe en woestijn. Ook de temperatuur en verdamping neemt zuidwaarts steeds meer toe. Neerslag wordt daarentegen minder, maar krijgt een hogere variabiliteit en een hogere intensiteit (dus onregelmatiger en heviger).
2.2Beschikbaarheid en verbruik van water
De waterbalans – de verhouding tussen de toevoer en de afvoer van zoet water, deze bepaalt ook de mogelijkheden van watergebruik.
De waterbalans van een gebied heeft 3 onderdelen:
1.Toevoer van water
Vernieuwbaar water: de neerslag die valt en instroom van rivierwater
Niet-vernieuwbaar water: oppompen van grondwater uit diepe gesteentelagen
2.Opslag van water
Oppervlakte water in de vorm van rivieren en meren
Bovengrond: bodemwater en ondiep grondwater
Ondergrond: diep grondwater uit diepe gesteentelagen
3.Afvoer van water
Verdamping in een gebied
Uitstroom van rivierwater naar zee of ander gebied
Watergebruik voor landbouw, industrie, huishoudens
De voorraad vernieuwbaar water
De toevoer van vernieuwbaar water verschilt in het Middellandse Zeegebied per land. Sommige landen zitten ruim in hun voorraad (Turkije), andere landen moeten gebruik maken van niet-vernieuwbaar water (Egypte).
(Grond)waterproblematiek – er is niet genoeg water voor de landbouw, de huishoudens en het toerisme.
Droge tijden overbruggen en watertekort voorkomen – opslag van water in stuwmeren en het oppompen van grondwater
Duurzaam verbruik – evenwicht tussen de beschikbaarheid van vernieuwbaar water en het gebruik voor menselijke activiteiten
2.3Stuwmeren als waterregelaars
Stuwmeren die in natte perioden water opslaan en het in droge tijden weer afgeven, kunnen ervoor zorgen dat mensen/landen minder last hebben van een watertekort tijdens droge zomers.
Problemen bij stuwmeren:
- Slib hoopt zich steeds meer op – verkleint de opslagcapaciteit van een stuwmeer
- De beste plekken zijn op dit moment al benut
- Nieuwe stuwmeren zullen steeds meer inspanningen vergen terwijl het watergebruik alleen maar toe blijft nemen
3.Plantengroei en landbouw in het Middellandse Zeegebied
3.1Mediterrane plantengroei
Natuurlijke mediterrane vegetatie:
- Planten die in de droge zomer zonder al te veel water kunnen
- Altijd groene planten
- Planten met een uitgebreid wortelstelsel (water ontrekken uit een groot gebied)
- Planten met leerachtige bladeren om verdamping te beperken (cipressen, naaldbomen)
Noordelijke deel van het Middellandse Zeegebied – bevat veel bos. Veel bos is in de Romeinse tijd gekapt waarom er nu op veel plekken maquis zijn (stekelige, mediterrane struiken met kleine blaadjes).
3.2Mediterrane landbouw
Groeiseizoen in het Middellandse Zeegebied van planten is lang. Drie factoren die de lengte van de groeiperiode beïnvloeden:
1.Temperatuur (gemid. temp. moet boven 5* zijn)
2.Aantal uren zonlicht per dag
3.Vochttoestand van de bodem
Over het algemeen is de temperatuur het hele jaar goed geschikt voor plantengroei. In de zomer is er het probleem dat er veel zonlicht is maar weinig beschikbaarheid van water.
Mediterrane landbouwtypen – planten worden gebruikt die goed tegen droogte kunnen en die veel zonlicht nodig hebben. De planten moeten een hete, droge zomer overleven op het water wat in de winter ervoor gevallen is.
Denk aan:
- Olijfbomen
- Amandelbomen
- Kurkeiken
- Wijndruiven
- Citrusvruchten
De verschillende soorten grond waarop wordt verbouwd:
- Plateaus en vlakten – wintergraan
- Steile, minder vruchtbare hellingen – druiven en olijven
- Bergachtige gebieden/ grassteppes – veeteelt met schapen en geitjes
3.4De irrigatielandbouw
Voor irrigatielandbouw is de beschikbaarheid van voldoende water noodzakelijk:
- Uitgebreide netwerken van waterlopen en irrigatiegoten
- Water getransporteerd uit rivieren en stuwmeren
- Grondwater naar intensieve teelten bijv. tuinbouw
- Pompen en pompstations worden hiervoor gebruikt
Oases:
- Zuidelijke deel van het Middellandse Zeegebied
- Hierbij vinden vaak irrigatielandbouw
- Plekken in een steppe of woestijn waar in vergelijking tot de omgeving veel water is
- Rivieroase vaak gevoed door water uit omringende gebergten
3.5Veel bosbranden
Er zijn meerdere factoren aanwezig bij het ontstaan van bosbranden:
- Brandbaarheid van planten
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
M.
M.
mooie presentatie
6 jaar geleden
Antwoorden