H 4 Beleid en kwaliteit
§10 milieukwaliteit en schaalniveau
- Een groot aantal milieu doelen licht achter op schema.
Auto en luchtvaart grootste boosdoeners tegen het verslechterde milieu.
- Maar ondanks dat het slecht gaat is het milieudenken in onze maatschappij geïntegreerd.
-de overheid, wil milieu beschermen.
- Milieu is de fysieke omgeving van de mens, die bestaat uit de natuurlijke omgeving(het fysisch milieu) en de inrichtingselementen waarmee de mens in een wederkerige relatie staat.
ecologie houdt zich bezig met de relatie tussen organismen en hun omgeving.
het milieu is het levende en niet-levende tasbare omgeving.
Cultuurlijk milieu, het milieu dat door de mens is gevormd en is beïnvloed.
Waar dat nog niet het geval is het, het natuurlijk milieu.
- Waarop kan je een schoonmilieu stempel drukken? Zo’n kwaliteitsaanduiding kan betrekking hebben op vier lagen, die alle een ruimtelijke dimensie hebben.
~Afzonderlijke factoren, b.v. dioxine, verzilting of een te hoof fosfaatgehalte.
~Compartimenten, lucht, oppervlaktewater, grondwater, bodems, vegetatie en fauna.
~Ecosysteem, de afzonderlijke factoren aan elkaar gekoppeld. Evenwicht, dynamiek en complexiteit staan vaak in de belangstelling.
~Landschapsecologie De wetenschap die de mate van afwisseling tussen ecosystemen bestudeert. Bovendien kijk je hoe de mens omgaat met het milieu.
- Wat verstaan we onder milieukwaliteit?
De kwaliteit van de leefomgeving van de mens. Maar onze leefomgeving word bedreigt er is een milieuprobleem, dit kan je omschrijven als:
aantasting: Beïnvloeding van het ecosysteem(zoals landschap) door menselijke activiteiten waardoor de waarden van het ecosysteem worden beschadigd of veranderd. Zoals; ontginningen, inpoldering, wegenaanleg, ontwatering en nieuwbouw.
Verontreiniging: Het brengen van stoffen of energie in het milieu in zodanige hoeveelheden dat natuurlijke processen verstoord worden op een bepaald schaalniveau. Zoals; koolstofdioxide, broeikas effect.
Uitputting: Het onttrekken van stoffen(zowel biotische als abiotische elementen) aan het milieu zonder het voldoende tijd te geven om zich te kunnen herstellen.
- het nationaal milieu beleid heeft beperkingen in verband met de schaal waarop verontreiniging en aantasting plaats vind.
Zoals de rivieren die moeten op europees niveau aangepakt worden en de ozonlaag zelfs op mondiaal niveau.
een klein land zoals Nederland kan alleen maar als voorbeeld functie werken China, rusland of de VS zijn grootvervuilers als zij zouden verminderen zou het wel zode aan de dijk zetten.
- Milieu problemen vind je in de ecosystemen terug op vijf schaalniveaus
~Lokale schaal is de woon werk omgeving. Bv de roet neerslag naast een fabriek of het uitspoelen van mest in het grondwater.
~Regionale schaal, het niveau van het landschap. Vermesting, verdroging, vergiftiging en verzuring van de bodem.
~fluviale schaal , het niveau van stroomgebieden van rivieren en kustwateren.
~Continentale schaal, het niveau van vastelanden en wereldzeeën. Zoals; verzuring en ozongehalte in de onderste luchtlaag.
~Mondiale schaal, betreft de hele planeet aarde.Zoals; koolstofdioxide en het broeikaseffect.
het mest en ammoniak beleid is gebaseerd op een evenwichtbemesting(Het toedienen van meststoffen die planten voldoende voedingsstoffen geeft en de uitspoeling van meststoffen tot een minimum inperkt.)
bufferwerking: de eigenschap van kalk om een zure omgeving te neutraliseren.
Eutrofiëring: toevoeging van voedingstoffen aan het ecosysteem.
§11 Wat haalt het uit?
Het is erg moeilijk om de milieuproblemen tegen te gaan.
Gezien de regelgeving vooral richtinggevend is kunnen de gemeentes erg veel zelf in vullen dat tegen de wensen van de overheid in gaat.
In 1982 werd een enorme achteruitgang van de visstand geregistreerd daarvoor is de economische exclusieve zone (eez) (de kustwateren, met een breedte van 200 zeemijl) waarvoor een land zich verplicht heeft om een goed visserijbeheer te voeren)opgericht.
Maar vooral in canada is 200 zeemijl niet genoeg, de vissen letten niet op die grens en zwemmen ook daarbuiten waar de zee flink leeg gevist word.
§12 Mag het iets schoner zijn?
Een voorbeeld van plaatselijke aan pak van geluidshinder is de wet geluidshinder. Die werkt gevolggericht: Het beleid dat gericht is op het aanpakken van het gevolg van een milieuprobleem.
En
Brongericht: het beleid dat gericht is op het oplossen van de oorzaak(ken) van het milieuprobleem. Er worden ook vaak grenswaardes gegeven. Geluidsruimte: de hoeveelheid nog te produceren geluid binnen de wettelijk toegestane grenzen. Als een fabr4eik minder geluid maakt is het niet de bedoeling dat deze word opgevuld. De regering heeft een paar uitgangspunten als het gaat om het Nederlandse milieu beleid, zoals het stilstandprincipe, dat de milieu zoals het nu is als uitgangspunt word genomen. Maarstel dat de toestand beter worde dan zou dat een stuk vervuilingruimte (de marge tussen milieubelasting en de maximaal toegestane vervuiling)scheppen. Door de huidige situatie te nemen vermeid je dit probleem. Hierdoor krijg je ook niet het probleem dat de schone gebieden net zo vies worden als de vieste. Het bestrijden van verontreiniging moet zoveel mogelijk brongericht gebeuren. De vervuiler betaalt. Regionale differentiatie: het delegeren van de milieuproblematiek aan de regionale overheid, met het uitgangspunt dat een regio niet een ander gebied mag belasten. Een bedrijf moet bewijzen dat ze niet te veel schade aan de omgeving brengen door een MER(milieueffectrapportage) uitbrengen en een vergunningenprocedure volgen. Brazilië, roofbouw op hulpbronnen •• §13 Een land van tegen stellingen. Brazilië staat achteraan op economisch gebied maar is wel een enorm groot land en staat op nummer 7 qua inwoner aantal. Ontbossing, mijnbouw en goudwinning(kwik die de rivieren en het grondwater vergiftigd) zorgen dat de natuur en de bevolking bedreigd worden. Toen de olie explosief steeg ging Brazilië zelf voor energie bronnen zorgen, zoals waterkracht, er zijn vele dammen gebouwd, dit werkt heel goed. Kernenergie is een enorme mislukking geweest en heeft alleen maar veel geld gekost, een tijdelijke topper was het rijden op alcohol, maar toen de aardolie prijs weer daalde werd ook dit te duur. de teelt van soja word erg aangemoedigd omdat de bio-industrie en onder andere op draait. een aanzienlijk areaal is ten prooi gevallen aan landdegradatie(kwaliteitsverlies van landbouwgrond ten gevolge van schadelijke menselijke activiteiten). §15 welkom in de groene hel
in 1960 had Brazilië nog allemaal plannen zoals, Brasilia bouwen de nieuwe hoofdstad dat zou dan een forward capital(Hoofdstad van een land die is gebouwd om een perifeer gelegen gebied te ontwikkelen of te exploiteren) zijn, ook wilde ze het binnenland openleggen.
In de zeventiger jaren werd het binnenland als een groene hel gezien, heet vochtig, ondoordringbaar en ongezond.het oerwoud moest worden ontsloten door grootschalige veeteelt, energievoorziening, delfstoffenwinning en houtkap.
Hiervoor werden twee wegen aangelegd om het binnenland te kunnen bereiken.
vele mensen werden hierdoor getrokken maar door erosie was de grond niet lang vruchtbaar en bleek het een grote mislukking te zijn.
door dat het land niet lang vruchtbaar is bezaaien de boeren na een paar jaar de stukken land met gras en verkopen het aan veehouders om daarna door te trekken en ergens anders bos te slopen en weer het zelfde te laten gebeuren hier door verdwijnt elk jaar anderhalf maar de oppervlakte van Nederland aan bos. De gevolgen zijn ingrijpend:
- er ontstaan steeds uitgestrektere veeteeltgebieden, deze zijn weinig productief en vallen snel in de handen van grootgrondbezitters.
- het klimaat verandert bomen houden b.v. regenval hitte, kou en droogte tegen. Ook houden ze CO2 vast dit laatste heeft dus op mondiaal niveau effect.
- bodemerosie en bodemuitputting leiden tot gebieden waar overstromingen en moerasvorming hand over hand toenemen.
- het verlies van planten en kruiden die soms worden gebruikt voor geneeskunde zoals voor HIV.
Vooral houtwinning voor de papierindustrie is desastreus.
De indianen die hun leefgebied verliezen krijgen langzaam wel een stem die worde gesteund.
Het zal mijn tijd wel duren•
§16 gerommel in het ecosysteem
Maatschappelijke processen
Een groot aantal maatschappelijke processen is van grote invoel op de milieuproblemen. Deze zijn samen te vatten in: Economische ontwikkelingen, laat zien dat een hoger BNP/BBP samengaat met een hogere mobiliteit en energie verbruik. Demografisch gebied, de groei van het aantal inwoners, dus de druk op de voorraadkamer van de aarde. Technologische ontwikkeling, deze zijn positief en negatief, de industrie en mijnbouw zijn heel vervuilend maar aan de andere kant bied de techniek ook mogelijkheden om schoner te produceren. Mens als vervuiler
welke menselijke activiteiten zijn schuldig aan uitputting, aantasting en verontreiniging? - Huishoudens: Het verbruik, van water en energie, het produceren van afval en deelnemen aan het verkeer. in direct is het nog groter, het maken en vervoeren van voedsel b.v. - Industrie: de industrie vervuild flink, koolstofdioxide is het meest vrijkomende gas, op aftand gevolgd door stikstofverbindingen, koolmonoxide en zwaveloxide. Door het gebruik van grondstoffen word er meegewerkt aan de uitputting. Wel is de industriële sector erg hard bezig met goed werkende milieubesparende activiteiten. Mijnbouw het is duidelijk dat dit voor uitputting zorgt. Exploitatie van dagbouw(vorm van mijnbouw waarbij de delfstof aan de oppervlakte word gewonnen)ruïneert soms hele landschappen. - Landbouw: Draagt een flinke steen bij onder andere de intensieve veehouderij. De ononderbroken stroommest vervuilt het grondwater, de bodem en de lucht. De agrarische noodzaak om het grondwaterpijl laag te houden zorgt ervoor dat Nederland verdroogt. Delen van ons land zijn verdroginggevoelig(Eigenschappen van een grondsoort waardoor bij droogte te weinig water voor de plantengroei beschikbaar is.) De wieden en weerribben aantasting door uitdroging. Als oplossing proberen ze gebiedsvreemd water te gebruiken en dat zo goed als het kan te mengen met het water dat niet vreemd is. Maar de landbouw is ook slachtoffer bv door het gebruik van mest verzuurt de bodem en door het dalen van het grondwater pijl verdroging, ook het verontreinigde water is schadelijk. - Vederkeer en vervoer: het symbool hiervoor is de auto. Ook de infrastructuur is slecht en zorgt voor compartimentering van het landschap. §17 milieu aantasting op niveau: Vermesting: Dermate grote aanvoer van mest in een ecosysteem dat er nadelige milieueffecten optreden. Mineralenbalans: verhouding tussen hoeveelheden meststoffen die aan de bodem worden toegevoegd en de opname ervan door gewassen. Verzuring: een proces dat plaats vindt door de toevoer van stoffen via de lucht en dat leidt tot een afname van de buffercapaciteit van bodem of water. Na verloop van tijd heeft dit een daling van de PH te gevolge. Versterkt broeikas effect: De extra opwarming van de atmosfeer als gevolg van de emissie van bepaalde gassen welke het resultaat is van menselijk handelen. §18 Goede raad is duurzaam
De mens vormt een zware belasting voor de ecosystemen op alle schaalniveau’s. Rapport van de club van Rome,(1970) daar kwamen deze onderwerpen voor het eerst aan de orde, sinds dien eigenlijk altijd. In 1987 kwam het rapport our common futere uit en werd er aangeraden om duurzame ontwikkelingen op te starten. Niet alleen nu maar ook in de toekomst. Om meer mensen te laten delen in de welvaart vraagt de VN de westerse landen de armelanden te helpen. Nederland heeft in 1992 een verdrag gesloten me bein, bhutan en costa rica, nederland gaat zich bemoeien met de bebossing van het land en het land mag aan ons vragen stellen b.v. over de uitbreiding van schiphol. De voordelen van de bescherming en aanplant van bomen zijn: - Bossen houden koolstofdioxide vast, waarmee een eventueel versterkt broeikaseffect word uitgesteld. - De genenbank van planten en diersoorten in het regenwoud met zijn grote diversiteit in ecosystemen blijft in stand. - Het bos blijft voedselproducent en leefgebied voor de mens en levert ook in de toekomst hout. - De kwetsbare en onvruchtbare tropenbodem blijft intact, zodat erosie en overstromingen binnen de perken blijven. Ecotoerisme
Door het massatoerisme dat heel veel druk legt op de voorzieningen en de ruimte word er nu ook aandacht gegeven aan ecotoerisme(kleinschalige vorm van toerisme die is gericht op het behoud van ecosystemen en het verlenen van wek en inkomsten aan de locale bevolking.) Ze gaan dan kijken naar de ‘onaangetaste’natuur in da land. Brongerichte aanpak
Het beleid voor de grondstoffen is brongericht, besparing, hergebruik en preventie. Het VAM verenigde afval maatschappij is een recyclingbedrijf voor huisafval. Zuid-Azië, een kwestie van overleven. §19 massa’s mensen
In Zuid-Azië is er heel weinig spreiding van mensen. Er is een hoge bevolkingsgroei vanwege de armoede. Kinderen kunnen geld in het laatje brengen en later op je oude dag voor je zorgen. De sex-ratio(geslachtsverhouding; het aantal vrouwen per 100 mannen in een bevolking) en de levensverwachting (het aantal jaren dat iemand bij de geboorte gemiddeld mag verwachten te leven) Is omgekeerd als het beeld om westerse landen. In India is er een enorm mannen overschot dit komt o.a. door de discriminerende behandeling die vrouwen krijgen. Door het langzaam afnemende geboortecijfer en het sterk afneembare sterftecijfer is er voedselschaarste en milieuproblemen. Ecologische voetafdruk(het verbruik van elk mens aan aardse hulpbronnen, omgerekend in vierkante meters die de productie van deze hulpbronnen vergt.) §20 Landbouw als bestaansmiddel
Zuid-Azië heeft veel verschillende natuurlijke omstandigheden. Het reliëf heeft grote invloed op het klimaat, maar de moesson(klimaattype in de tropen, waarbij de windrichting halfjaarlijks ongeveer 180 graden draait.) Het ene half jaar droogte het andere half jaar neerslag. Vooral in de landbouw is de achterstand goed te zien. Geen goed vervoer is het grootste probleem. Bevolkingsgroei betekend afname van cultuurgrond PP. Bijna nergens in de wereld zijn de agrarische bevolkingsdichtheden (het aantal leden van de agrarische beroepsbevolking per 100 hectare cultuurgrond) zo hoog. Ook de landbouwgrond is zeer ongelijk verdeeld. Veel grootgrondbezitters. Door het erfrecht zijn er veel ver uit elkaar liggende stukjes grond, de slechte verkaveling helpt niet echt mee. Zuid-Azië is een vegetablische beschaving(een samenleving waarin consumptie van vlees weinig betekenis heeft.) De redenen voor deze situatie zijn: - Veeteelt levert te weinig op. Veeteelt heeft een lager calorisch rendement(de hoeveelheid energie die een voedselbron oplevert in verhouding tot de energie die de productie ervan vergt) - religie, de moslims mogen geen varkensvlees eten en de Hindoes geen koe. De groene revolutie: menswaardig bestaan voor miljoen of behoud van ellende? Door technologie, kunnen er meer monden gevoed worden. Vervelend is wel dat vooral de grootgrondbezitters van de groene revolutie profiteren. De risico’s voor peasants(kleinschalig werkende boer die voornamelijk gericht is op zelfvoorziening.) zijn zo groot dat ze hun bestaan ermee op het spel zetten. De grote boeren, farmers (actieve commercieel werkende landbouwondernemer, gericht op de wereldmarkt en rationalisering en innovatie van de productiemethoden), waren wel in de gelegenheid alle nieuwe dingen te kopen. Vele kleine boeren gingen failliet en trokken naar de stad. §21 Milieuproblemen in het subcontinent. De situatie op het subcontinent is niet een grote milieuramp. Capillaire opstijging: de opstijgende beweging van het bodemwater door nauwe ruimtes in de grondsoort. Drainage: waterafvoer uit de grond. Meestal word bedoeld de afvoer van het bodemwater via ondergrondse buizen die uitmonden in sloten. Capillaire stijghoogte: de eigenschap van een grondsoort om het bodemwater via capillaire ruimten meer of minder hoog te laten stijgen boven de grindwaterspiegel. Die dan leeft die dan zorgt §22 de bodem van de schatkist in zicht. Met het begrip milieuvoorraad bedoelen we de voorraad ruimte, grondstoffen en hulpbronnen op aarde waarover de wereldbevolking kan beschikken. Deze maakt deel uit van de milieugebruiksruimte: de ruimte binnen de grenzen die de natuur stelt, voor gebruik en beheer van het milieu. Als de natuurlijke voorraden in het land zelf te vinden zijn noem je dan interne hulpbronnen. Komen ze uit het buitenland dan is het extern. Behalve hulpbronnen die uitputten uitputbare voorraden zijn er ook hulpbronnen die niet opraken zoals de stromingsenergie(energie die voortdurend word geleverd dankzij straling van de zon af de aantrekkingskracht van de maan) van de zon. Deze onuitputbare hulpbronnen, vernieuwbare hulpbronnen zijn schoon maar wel erg duur. Soms worden grote stukken landschap opgeofferd voor stuwmeren etc. Een ander gevaar is overexploitatie( Het verbruiken van een grondstof of hulpbron zonder de afnemende voorraad weer word gevuld. Ook wel roofbouw genoemd. ) Reserves
Het schatte hoeveel reserve er nog is kan in drie delen worden opgedeeld:
Bewezen reserves: meer dan 80%kans op aanwezigheid
Mogelijke reserves: meer dan 50% kans op aanwezigheid
Speculatieve reserves: minder dan 50% kans op aanwezigheid
Door de ontdekking van aardgas was steenkoolwinning niet rendabel meer. Ook zijn er maatschappelijke vragen over hoelang we nog met de hulpbronnen kunnen doen. Ecologische voetafdruk
De milieugebruiksruimte is niet onbeperkt en erg oneerlijk verdeelt. De rijke landen gebruiken veel meer. Het rijke noorden importeert milieugebruiksruimte uit het zuiden. Volgens sommige groeperingen zou ieder continent voor zijn eigen grondstoffen moeten zorgen. Het is praktisch onmogelijk om de derde landen op de zelfde welvaartslijn als het noorden te krijgen want dan zou de economie elk jaar met 8% moeten stijgen. De derde wereld landen zitten diep in de schulden en lenen daardoor nog meer geld voor ongunstige voorwaarde. Hierdoor ontstaat ruilvoetverslechtering: het verschijnsel dat voor een land de exportwaarde van per eenheid product minder snel stijgt dan de importwaarde. §23 bodem en water, bronnen van ons bestaan
Hoe kunnen we zorgen dat we de milieugebruiksruimte op peil houden? De beste mogelijkheid is hulpbronnen met een stroomkarakter. De toestand van de bodem(de bovenste laag van de grondsoort die van belang is voor de planten groei)is van levensbelang. Maar de berichten zijn alarmerend veel bodem is uitgeput. De oorzaken van het kwaliteitsverlies van de bodem zijn o.a.: - De toepassing van kunstmest in de vorm van handige mengmeststoffen werkt verzurend. Zure bodems vertonen lagere opbrengsten en kunnen de meststoffen niet goed meer vasthouden. - Het gebruik van bestrijdingsmiddelen om onkruid, schimmels en insecten te verdelgen kan het bodemmilieu vergiftigen. - Het jaar op jaar telen van dezelfde gewassen op dezelfde akker(monocultuur) put de grond uit. Door druppelirrigatie kan verzilting( toename van de hoeveelheid zouten in de bodem ) In de hand houden. Veel maatregelen moet je combineren met vruchtverwisseling( het afwisselen van de soort akkerbouwgewassen op het zelfde perceel ) Het lijkt makkelijk maar is het niet. De woestijn breidt zich elk jaar meer uit, toch lukt het hier en daar meer bodemgebruikruimte te scheppen. Semi-aride(half droge gebieden) lukt het met een uitgekiend systeem dry farming (landbouwmethode in semi-aride gebieden waarbij zonder gebruik te maken van irrigatie de beschikbare hoeveelheid neerslag en bodemwater uiterst efficiënt word benut)om een redelijke oogst binnen te halen. Je kan de bodem ook voor korte tijd intensiveren, zoals de groene revolutie: de toepassing(met name in ontwikkelingslanden) van landbouwtechnieken die gebaseerd zijn op nieuwe gewasvariëteiten met een sterk verhoogde opbrengst die het gevolg zijn van wetenschappelijke kweekmethoden en moderne biotechnologie. Zoet water, elke druppel telt
Welke hulpbron ook schaars is is zoetwater. De belangrijkste bron van zoetwater is neerslag die via de lange hydrolische kringloop( de kringloop van het water dat vanuit zee via het land weer in zee komt. ) op het land terecht komt. Als er weinig regen valt gaan mensen putten slaan en zakt het grondwaterpijl waardoor winderosie ontstaat. Politieke stabiliteit is nauw verbonden met goed waterbeheer en milieubehoud. Aquifers: grondwaterreservoirs
Water pricing: het doorberekenen van de productiekosten en de marktwaarde in de verkoopprijs van water. Je moet een goed evenwicht zien te vinden in de waterbalans: de verhouding tussen de hoeveelheid neerslag en de totale verdamping in een bepaalde periode. §23 doorschuiven en afschuiven
De milieuproblemen worden door iedereen afgeschoven op een ander. Ruimtelijke afwentelingprocessen het verschijnsel waarbij een milieuprobleem of de gevolgen daarvan worden afgeschoven op andere mensen en/of toekomst en/of andere gebieden.
Brongericht: het beleid dat gericht is op het oplossen van de oorzaak(ken) van het milieuprobleem. Er worden ook vaak grenswaardes gegeven. Geluidsruimte: de hoeveelheid nog te produceren geluid binnen de wettelijk toegestane grenzen. Als een fabr4eik minder geluid maakt is het niet de bedoeling dat deze word opgevuld. De regering heeft een paar uitgangspunten als het gaat om het Nederlandse milieu beleid, zoals het stilstandprincipe, dat de milieu zoals het nu is als uitgangspunt word genomen. Maarstel dat de toestand beter worde dan zou dat een stuk vervuilingruimte (de marge tussen milieubelasting en de maximaal toegestane vervuiling)scheppen. Door de huidige situatie te nemen vermeid je dit probleem. Hierdoor krijg je ook niet het probleem dat de schone gebieden net zo vies worden als de vieste. Het bestrijden van verontreiniging moet zoveel mogelijk brongericht gebeuren. De vervuiler betaalt. Regionale differentiatie: het delegeren van de milieuproblematiek aan de regionale overheid, met het uitgangspunt dat een regio niet een ander gebied mag belasten. Een bedrijf moet bewijzen dat ze niet te veel schade aan de omgeving brengen door een MER(milieueffectrapportage) uitbrengen en een vergunningenprocedure volgen. Brazilië, roofbouw op hulpbronnen •• §13 Een land van tegen stellingen. Brazilië staat achteraan op economisch gebied maar is wel een enorm groot land en staat op nummer 7 qua inwoner aantal. Ontbossing, mijnbouw en goudwinning(kwik die de rivieren en het grondwater vergiftigd) zorgen dat de natuur en de bevolking bedreigd worden. Toen de olie explosief steeg ging Brazilië zelf voor energie bronnen zorgen, zoals waterkracht, er zijn vele dammen gebouwd, dit werkt heel goed. Kernenergie is een enorme mislukking geweest en heeft alleen maar veel geld gekost, een tijdelijke topper was het rijden op alcohol, maar toen de aardolie prijs weer daalde werd ook dit te duur. de teelt van soja word erg aangemoedigd omdat de bio-industrie en onder andere op draait. een aanzienlijk areaal is ten prooi gevallen aan landdegradatie(kwaliteitsverlies van landbouwgrond ten gevolge van schadelijke menselijke activiteiten). §15 welkom in de groene hel
Maatschappelijke processen
Een groot aantal maatschappelijke processen is van grote invoel op de milieuproblemen. Deze zijn samen te vatten in: Economische ontwikkelingen, laat zien dat een hoger BNP/BBP samengaat met een hogere mobiliteit en energie verbruik. Demografisch gebied, de groei van het aantal inwoners, dus de druk op de voorraadkamer van de aarde. Technologische ontwikkeling, deze zijn positief en negatief, de industrie en mijnbouw zijn heel vervuilend maar aan de andere kant bied de techniek ook mogelijkheden om schoner te produceren. Mens als vervuiler
welke menselijke activiteiten zijn schuldig aan uitputting, aantasting en verontreiniging? - Huishoudens: Het verbruik, van water en energie, het produceren van afval en deelnemen aan het verkeer. in direct is het nog groter, het maken en vervoeren van voedsel b.v. - Industrie: de industrie vervuild flink, koolstofdioxide is het meest vrijkomende gas, op aftand gevolgd door stikstofverbindingen, koolmonoxide en zwaveloxide. Door het gebruik van grondstoffen word er meegewerkt aan de uitputting. Wel is de industriële sector erg hard bezig met goed werkende milieubesparende activiteiten. Mijnbouw het is duidelijk dat dit voor uitputting zorgt. Exploitatie van dagbouw(vorm van mijnbouw waarbij de delfstof aan de oppervlakte word gewonnen)ruïneert soms hele landschappen. - Landbouw: Draagt een flinke steen bij onder andere de intensieve veehouderij. De ononderbroken stroommest vervuilt het grondwater, de bodem en de lucht. De agrarische noodzaak om het grondwaterpijl laag te houden zorgt ervoor dat Nederland verdroogt. Delen van ons land zijn verdroginggevoelig(Eigenschappen van een grondsoort waardoor bij droogte te weinig water voor de plantengroei beschikbaar is.) De wieden en weerribben aantasting door uitdroging. Als oplossing proberen ze gebiedsvreemd water te gebruiken en dat zo goed als het kan te mengen met het water dat niet vreemd is. Maar de landbouw is ook slachtoffer bv door het gebruik van mest verzuurt de bodem en door het dalen van het grondwater pijl verdroging, ook het verontreinigde water is schadelijk. - Vederkeer en vervoer: het symbool hiervoor is de auto. Ook de infrastructuur is slecht en zorgt voor compartimentering van het landschap. §17 milieu aantasting op niveau: Vermesting: Dermate grote aanvoer van mest in een ecosysteem dat er nadelige milieueffecten optreden. Mineralenbalans: verhouding tussen hoeveelheden meststoffen die aan de bodem worden toegevoegd en de opname ervan door gewassen. Verzuring: een proces dat plaats vindt door de toevoer van stoffen via de lucht en dat leidt tot een afname van de buffercapaciteit van bodem of water. Na verloop van tijd heeft dit een daling van de PH te gevolge. Versterkt broeikas effect: De extra opwarming van de atmosfeer als gevolg van de emissie van bepaalde gassen welke het resultaat is van menselijk handelen. §18 Goede raad is duurzaam
De mens vormt een zware belasting voor de ecosystemen op alle schaalniveau’s. Rapport van de club van Rome,(1970) daar kwamen deze onderwerpen voor het eerst aan de orde, sinds dien eigenlijk altijd. In 1987 kwam het rapport our common futere uit en werd er aangeraden om duurzame ontwikkelingen op te starten. Niet alleen nu maar ook in de toekomst. Om meer mensen te laten delen in de welvaart vraagt de VN de westerse landen de armelanden te helpen. Nederland heeft in 1992 een verdrag gesloten me bein, bhutan en costa rica, nederland gaat zich bemoeien met de bebossing van het land en het land mag aan ons vragen stellen b.v. over de uitbreiding van schiphol. De voordelen van de bescherming en aanplant van bomen zijn: - Bossen houden koolstofdioxide vast, waarmee een eventueel versterkt broeikaseffect word uitgesteld. - De genenbank van planten en diersoorten in het regenwoud met zijn grote diversiteit in ecosystemen blijft in stand. - Het bos blijft voedselproducent en leefgebied voor de mens en levert ook in de toekomst hout. - De kwetsbare en onvruchtbare tropenbodem blijft intact, zodat erosie en overstromingen binnen de perken blijven. Ecotoerisme
Door het massatoerisme dat heel veel druk legt op de voorzieningen en de ruimte word er nu ook aandacht gegeven aan ecotoerisme(kleinschalige vorm van toerisme die is gericht op het behoud van ecosystemen en het verlenen van wek en inkomsten aan de locale bevolking.) Ze gaan dan kijken naar de ‘onaangetaste’natuur in da land. Brongerichte aanpak
Het beleid voor de grondstoffen is brongericht, besparing, hergebruik en preventie. Het VAM verenigde afval maatschappij is een recyclingbedrijf voor huisafval. Zuid-Azië, een kwestie van overleven. §19 massa’s mensen
In Zuid-Azië is er heel weinig spreiding van mensen. Er is een hoge bevolkingsgroei vanwege de armoede. Kinderen kunnen geld in het laatje brengen en later op je oude dag voor je zorgen. De sex-ratio(geslachtsverhouding; het aantal vrouwen per 100 mannen in een bevolking) en de levensverwachting (het aantal jaren dat iemand bij de geboorte gemiddeld mag verwachten te leven) Is omgekeerd als het beeld om westerse landen. In India is er een enorm mannen overschot dit komt o.a. door de discriminerende behandeling die vrouwen krijgen. Door het langzaam afnemende geboortecijfer en het sterk afneembare sterftecijfer is er voedselschaarste en milieuproblemen. Ecologische voetafdruk(het verbruik van elk mens aan aardse hulpbronnen, omgerekend in vierkante meters die de productie van deze hulpbronnen vergt.) §20 Landbouw als bestaansmiddel
Zuid-Azië heeft veel verschillende natuurlijke omstandigheden. Het reliëf heeft grote invloed op het klimaat, maar de moesson(klimaattype in de tropen, waarbij de windrichting halfjaarlijks ongeveer 180 graden draait.) Het ene half jaar droogte het andere half jaar neerslag. Vooral in de landbouw is de achterstand goed te zien. Geen goed vervoer is het grootste probleem. Bevolkingsgroei betekend afname van cultuurgrond PP. Bijna nergens in de wereld zijn de agrarische bevolkingsdichtheden (het aantal leden van de agrarische beroepsbevolking per 100 hectare cultuurgrond) zo hoog. Ook de landbouwgrond is zeer ongelijk verdeeld. Veel grootgrondbezitters. Door het erfrecht zijn er veel ver uit elkaar liggende stukjes grond, de slechte verkaveling helpt niet echt mee. Zuid-Azië is een vegetablische beschaving(een samenleving waarin consumptie van vlees weinig betekenis heeft.) De redenen voor deze situatie zijn: - Veeteelt levert te weinig op. Veeteelt heeft een lager calorisch rendement(de hoeveelheid energie die een voedselbron oplevert in verhouding tot de energie die de productie ervan vergt) - religie, de moslims mogen geen varkensvlees eten en de Hindoes geen koe. De groene revolutie: menswaardig bestaan voor miljoen of behoud van ellende? Door technologie, kunnen er meer monden gevoed worden. Vervelend is wel dat vooral de grootgrondbezitters van de groene revolutie profiteren. De risico’s voor peasants(kleinschalig werkende boer die voornamelijk gericht is op zelfvoorziening.) zijn zo groot dat ze hun bestaan ermee op het spel zetten. De grote boeren, farmers (actieve commercieel werkende landbouwondernemer, gericht op de wereldmarkt en rationalisering en innovatie van de productiemethoden), waren wel in de gelegenheid alle nieuwe dingen te kopen. Vele kleine boeren gingen failliet en trokken naar de stad. §21 Milieuproblemen in het subcontinent. De situatie op het subcontinent is niet een grote milieuramp. Capillaire opstijging: de opstijgende beweging van het bodemwater door nauwe ruimtes in de grondsoort. Drainage: waterafvoer uit de grond. Meestal word bedoeld de afvoer van het bodemwater via ondergrondse buizen die uitmonden in sloten. Capillaire stijghoogte: de eigenschap van een grondsoort om het bodemwater via capillaire ruimten meer of minder hoog te laten stijgen boven de grindwaterspiegel. Die dan leeft die dan zorgt §22 de bodem van de schatkist in zicht. Met het begrip milieuvoorraad bedoelen we de voorraad ruimte, grondstoffen en hulpbronnen op aarde waarover de wereldbevolking kan beschikken. Deze maakt deel uit van de milieugebruiksruimte: de ruimte binnen de grenzen die de natuur stelt, voor gebruik en beheer van het milieu. Als de natuurlijke voorraden in het land zelf te vinden zijn noem je dan interne hulpbronnen. Komen ze uit het buitenland dan is het extern. Behalve hulpbronnen die uitputten uitputbare voorraden zijn er ook hulpbronnen die niet opraken zoals de stromingsenergie(energie die voortdurend word geleverd dankzij straling van de zon af de aantrekkingskracht van de maan) van de zon. Deze onuitputbare hulpbronnen, vernieuwbare hulpbronnen zijn schoon maar wel erg duur. Soms worden grote stukken landschap opgeofferd voor stuwmeren etc. Een ander gevaar is overexploitatie( Het verbruiken van een grondstof of hulpbron zonder de afnemende voorraad weer word gevuld. Ook wel roofbouw genoemd. ) Reserves
Mogelijke reserves: meer dan 50% kans op aanwezigheid
Speculatieve reserves: minder dan 50% kans op aanwezigheid
Door de ontdekking van aardgas was steenkoolwinning niet rendabel meer. Ook zijn er maatschappelijke vragen over hoelang we nog met de hulpbronnen kunnen doen. Ecologische voetafdruk
De milieugebruiksruimte is niet onbeperkt en erg oneerlijk verdeelt. De rijke landen gebruiken veel meer. Het rijke noorden importeert milieugebruiksruimte uit het zuiden. Volgens sommige groeperingen zou ieder continent voor zijn eigen grondstoffen moeten zorgen. Het is praktisch onmogelijk om de derde landen op de zelfde welvaartslijn als het noorden te krijgen want dan zou de economie elk jaar met 8% moeten stijgen. De derde wereld landen zitten diep in de schulden en lenen daardoor nog meer geld voor ongunstige voorwaarde. Hierdoor ontstaat ruilvoetverslechtering: het verschijnsel dat voor een land de exportwaarde van per eenheid product minder snel stijgt dan de importwaarde. §23 bodem en water, bronnen van ons bestaan
Hoe kunnen we zorgen dat we de milieugebruiksruimte op peil houden? De beste mogelijkheid is hulpbronnen met een stroomkarakter. De toestand van de bodem(de bovenste laag van de grondsoort die van belang is voor de planten groei)is van levensbelang. Maar de berichten zijn alarmerend veel bodem is uitgeput. De oorzaken van het kwaliteitsverlies van de bodem zijn o.a.: - De toepassing van kunstmest in de vorm van handige mengmeststoffen werkt verzurend. Zure bodems vertonen lagere opbrengsten en kunnen de meststoffen niet goed meer vasthouden. - Het gebruik van bestrijdingsmiddelen om onkruid, schimmels en insecten te verdelgen kan het bodemmilieu vergiftigen. - Het jaar op jaar telen van dezelfde gewassen op dezelfde akker(monocultuur) put de grond uit. Door druppelirrigatie kan verzilting( toename van de hoeveelheid zouten in de bodem ) In de hand houden. Veel maatregelen moet je combineren met vruchtverwisseling( het afwisselen van de soort akkerbouwgewassen op het zelfde perceel ) Het lijkt makkelijk maar is het niet. De woestijn breidt zich elk jaar meer uit, toch lukt het hier en daar meer bodemgebruikruimte te scheppen. Semi-aride(half droge gebieden) lukt het met een uitgekiend systeem dry farming (landbouwmethode in semi-aride gebieden waarbij zonder gebruik te maken van irrigatie de beschikbare hoeveelheid neerslag en bodemwater uiterst efficiënt word benut)om een redelijke oogst binnen te halen. Je kan de bodem ook voor korte tijd intensiveren, zoals de groene revolutie: de toepassing(met name in ontwikkelingslanden) van landbouwtechnieken die gebaseerd zijn op nieuwe gewasvariëteiten met een sterk verhoogde opbrengst die het gevolg zijn van wetenschappelijke kweekmethoden en moderne biotechnologie. Zoet water, elke druppel telt
Welke hulpbron ook schaars is is zoetwater. De belangrijkste bron van zoetwater is neerslag die via de lange hydrolische kringloop( de kringloop van het water dat vanuit zee via het land weer in zee komt. ) op het land terecht komt. Als er weinig regen valt gaan mensen putten slaan en zakt het grondwaterpijl waardoor winderosie ontstaat. Politieke stabiliteit is nauw verbonden met goed waterbeheer en milieubehoud. Aquifers: grondwaterreservoirs
Water pricing: het doorberekenen van de productiekosten en de marktwaarde in de verkoopprijs van water. Je moet een goed evenwicht zien te vinden in de waterbalans: de verhouding tussen de hoeveelheid neerslag en de totale verdamping in een bepaalde periode. §23 doorschuiven en afschuiven
De milieuproblemen worden door iedereen afgeschoven op een ander. Ruimtelijke afwentelingprocessen het verschijnsel waarbij een milieuprobleem of de gevolgen daarvan worden afgeschoven op andere mensen en/of toekomst en/of andere gebieden.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden