Hoofdstuk 4, paragraaf 1 tm 4, Japan en de VS

Samenvatting H4 paragraaf 1-4: Japan en de VS paragraaf 1: Japan: het gaat om de groep, niet het individu
tot tweede helft v. d. 19e eeuw geen buitenlanders
land van eeuwen oude beschaving en tradities
4000 eilanden
124 miljoen mensen
4 Grootste eilanden: • Honshu: hart: meeste industrie, Fuji (hoogste berg), langste rivier, grootste meer • Shikoku:kleinste en rustigste • Kyushu: warm klimaat. Dicht bij Korea, onder invloed van China • Hokkaido: Alaska; koude winters, kale bergen. Ainu, oorspronkelijke bewoners, koude/droge onaantrekkelijke gebieden, armoe, werkloosheid; alcoholisme. Weinig landbouwgrond door: bergen, dit zorgt voor verstedelijking
Concentratie van activiteiten: Nadelen; • hoge grondprijzen • industrie dicht bij woongebieden

VS: indiaanse beschaving in minder dan 100 jaar verwoest
individualisme
mengelmoes van culturen en nationaliteiten
50 staten: Texas (grootste), Rhode Island (de kleinste), Hawaii en Alaska los van het vaste land
240 miljoen mensen
4 Streken: • De oostelijke kuststreek: vruchtbare Atlantische Kustvlakte, begrensd door Appalachengebergte (niet hoog, maar ontoegankelijk) • Midden: tussen Appalachen en Rocky Mountains, Centraal Laagland veel rivieren, grote vlaktes (vruchtbare gebieden) lopen over in de Great Plains, tegen Mexico liggen woestijnen en woestijnsteppen. • Droge westen: hoogste deel v.d. VS, Rocky Mountians, Grote Bekken (woestijn), Sierra Nevada. • Westelijke kuststreek: vrij jonge gebergten, smalle kustvlakte
Indianen: zie Ainu
Ligging v/h reliëf beïnvloedt het klimaat: • regen bereikt moeilijk het binnenland • Noorden- en zuidenwind hebben vrij spel in het binnenland paragraaf 2: Japan: gematigd klimaat (noorden; winter -20 tot 0 graden, zomer 20-30 graden), subtropisch klimaat (zuiden; winter 0-20 graden, zomer 20-30 graden) door: • landmassa v. Siberië; wintermaanden komt de noordwest-moesson van Siberië naar Japan • watermassa v. Grote Oceaan; zomermaanden komt de zuidoost-moesson met warme natte zeelucht. Zomers niet heet, maar wel vochtig. Grote temperatuurverschillen: zie VS
de onrustige grens tussen de Pacifische en de Euraziatische plaat zorgt voor 1450 aarbevingen en vulkaanuitbarstingen per jaar. Zeebevingen; vloedgolf (tsunami). Chinese Zee; wervelstromen (tyfoons) schaden Zuid-Japan en Fillipijnen. Zuidoostmoesson zorgt (juni-september) voor problemen: • doorweekte bodem die v.d. helling glijdt (aardverschuiving) • watermassa's nemen kostbare grond mee en rivieren overstromen. Japan herdenkt zijn slachtoffers meer, omdat in Japan de mensen veel meer bij de ramp betrokken zijn. VS: Verschillende klimaten (noord; winter -20 tot 0 graden, zomer 0 tot 20 graden) (zuid; winter 0 tot 20 graden, zomer 20-30 graden). • noordoosten en noordwesten; gematigd landklimaat • westkust en zuidoosten; gematigd zeeklimaat • midden en westen: steppe- en woestijnklimaat • Rocky Mountains: sneew- en bergklimaat • zuidwesten ( Los Angeles): subtropisch klimaat

Grote temperatuurverschillen:over veel breedtegraden uitgestrekt, de wind heeft veel invloed. Bij de VS is het ook zo dat de zee-invloed door de kustgebergten wordt tegengehouden (reliëf noord-zuid), maar niet houdt de winden uit het koude noorden en het warme zuiden tegen. Lage drukgebied Caribische Zee: cyclonen (orkanen), 113 km per uur of meer. Noorden blizzards; zware sneeuwstormen en extreem lage temperatuur. Pacifische en Amerikaanse plaat, zware aardbevingen. paragraaf 3: Japan: nr. 8 met BNP
bergen geringe bevolkingsdichtheid (daar is geen industrie). hoog inkomen voor veel werkuren, hoge voedselprijzen
als je naar de VS kijkt weinig verschil tussen arm en rijk in Japan, maar de werkloosheid neemt toe
Ontwikkelingshulp: 0,2 v/h BNP (Ned. 0,8) en Japan die verdient z'n ontwikkelingsgeld terug door: • landen die de afzetmarkt van Japan zijn • te eisen dat het land Japanse goederen koopt
VS: nr. 2 BNP
regionale ongelijkheid groot; in de stedelijke gebieden helft v.d. banken en kwart van alle industrie, inkomen 30% hoger dan het gemiddelde inkomen in de minder industriële zuidelijke staten. zwart Amerika en de Hispanics ( uit Mexico en de Caribische eilanden) wonen in verpauperde wijken, door ruimtelijke segregatie kloof tussen blank en zwart: • lagere lonen • moeilijker om een studielening te krijgen
Staten met de hoogste inkomens (hoge bevolkingsdichtheid en concentratie van industrieën): 1. New Hampshire

2. Massachusetts
3. New York
4. Rhode Island
5. Maryland
6. Connecticut
Staten met de laagste inkomens (lage bevolkingsdichtheid en bijna geen industrie): 1. New Mexico
2. Utah
3. Arkansas
4. Louisiana
5. Mississippi
6. West-Virginia
Besteding aan ontwikkelingshulp: 0,08 (Nederland 0,8) v/h BNP paragraaf 4: Japan: economisch succes door: zeer hoge opleiding: • groot aanbod aan goed managment • hoogwaardig industrieën blijven in het eigen land • mensen die nieuwe producten ontwikkelen
primaire sector: weinig landbouwgrond (rijst) veel import (grootste importeur) 40% v.d. landbouwproducten van de VS
secundaire sector: weinig delfstoffen, helft v.d. import is grond- en brandstoffen. Export (auto's consumptiegoederen, elektronica) betaalt import terug. tertiaire sector: industrialisering en verstedelijking zorgen voor de groei v.d. commerciële sector. VS: primaire sector: veel landbouwgrond, door de grote oppervlakte niet alleen veel maar ook divers, groot deel naar Japan. secundaire sector: grote hoeveelheden ijzererts, kopererts, looderts en aardgas en ook importeren van grondstoffen. Export naar Japan: consumptiegoederen, voedsel en grondstoffen. tertiaire sector: zie Japan

Japan heeft een handelsoverschot/handelssurplus t.o.v. de VS Er wordt voor meer geld naar de VS geëxporteert dan geïmporteert. De VS heeft een handelstekort t.o.v. Japan. staten met aardolie en aardgas: 1. Texas, 2. Kansas, 3. Wyoming, 4. Louisiana, 5. Kentucky, 6. Ohio
staten met veel kopererts: 1. Utah
2. Arizona
3. Nevada
Open mijnbouw is heel slecht voor het land, want het landschap verandert en de delfstoffen raken uitgeput