Hoofdstuk 2.2 t/m 2.5

2.2 Het Middellands Zeegebied: Klimaat

Ligging: het gebied rond de middellandse zee.

Klimaat: Middellands zeeklimaat mediterraan klimaat.
warme droge zomers.
Zachte natte winters.

Voor en nadelen van het klimaat.
Toeristen: de warme zomers, zee, strand, mooi landschap trekt jaarlijks veel toeristen. En dus veel inkomen.
Bewoners(boeren): in de zomer droogt hun landbouwgrond uit.

In de winter zorgt de vele onregelmatige neerslag voor bodem erosie.
In de zomer moeten mensen zuinig omgaan met water, je hebt veel water nodig voor de landbouwgrond en de toeristen.

Landbouw: omdat in de zomer de grond erg droog is kom je in het Middellands zeegebied voornamelijk mediterrane landbouw tegen. Zoals olijfbomen,druiven, noten en citrusvruchten, zij kunnen goed tegen de langdurige droogte.

Landschap: Door de opkomst van landbouw en veeteelt is de oorspronkelijke mediterrane vegetatie dus verdrongen door de cultuurgrond. Veel bossen zijn vervangen door struikachtig kreupelhout dat goed tegen de droogte kan. Door de droogte kunnen er grote bosbranden ontstaan.

Middellandse zee: zee tussen Europa, Afrika, en Azië. Zee zonder eb en vloed, het is niet in contact met de Atlantische oceaan.

Begrippen:
Cultuurgrond: Akkerbouw en veeteelt.
Bodemerosie: Het verdwijnen van de bovenste en vruchtbare laag van de bodem.
Neerslagintensiteit: De hevigheid waarmee de neerslag op de aarde valt (de inslag van de regendruppels op de aarde).
Depressie: Groot lagedrukgebied, Dat ontstaat doordat de koude poollucht en warmere subtropische lucht op elkaar botsen.
Middellands zeeklimaat mediterraan klimaat: Het klimaat met warme droge zomers, en zachte natte winters.
Fysisch-geografische zone landschapzone: In die zones heersen bepaalde klimaten, waardoor er een bepaalde natuurlijke vegetatie is.

2.3 Middellands Zeegebied: aardbevingen en vulkanisme

Platenschollen:In het middellands zeegebied botsen de Afrikaanse plaat en Euraziatische plaat op elkaar. Daar tussen liggen de Grieks-Turkse plaat en de Arabische plaat, deze word vermorzeld.

Middellandse zee word kleiner: De Afrikaanse plaat schuift onder de Grieks-Turkse plaat, zodat de middellandse zee steeds kleiner word. De de Afrikaanse plaat zit onder de Griekse plaat en word ook wel subductiezone genoemd.

Opbouw van gebergten: Door de platentektoniek worden gebergte gevormd, doordat de Afrikaanse en Grieks-Turkse plaat al miljoenen jaren naar elkaar toebewegen ontstaan er in Zuid-Europa en Noord-Afrika hoge gebergten ook wel alpiene plooiingsgebied

Aardbevingen: Als twee aardschollen/platen tegen elkaar aanbotsen, door krachten van binnenuit de aarde. Ze treden op in de buurt van een breukzone.

Vulkanen: doordat de Afrikaanse plaat(subductiezone) onder de Grieks-Turkse plaat schuift. Smelt het gesteente van de Afrikaanse plaat. Dit gesteente is lichter dan zijn omgeving en stijgt op. Waar dit naar buitenkomt ontstaan vulkanen en eilanden zoals: Etna, Vesuvinus en het vulkanisch eiland Santorini.

Afbraak: door verwering, erosie worden gebergte weer afgebroken.

Begrippen:
Subductiezone: Het wegglijden van de oceaanbodemoceanische plaat onder een continentplaat of een eilandenboog. .In de “subductiezones” komen hevige aardbevingen voor, en word er veel vulkanische activiteit, veroorzaakt door de bewegingen van de twee platen.
Platentektoniek: de aarde is verdeelt in platen die onafhankelijk van elkaar bewegen. Hierdoor kunnen o.a gebergten ontstaan.
Verwering: Het kapot maken van gesteente door de natuur,
zoals: temperatuurverschillen, wind, regen, neerslag en plantenwortels.
Erosie: verplaatsing van stenen en zand door een rivier, gletsjer, zee of de wind. Door een schurende werking wordt steeds meer materiaal 'afgeschaafd' en meegenomen.
Geulerosie: gebieden waar weinig plantengroei is kan geulerosie ontstaan. Het water kan ongehinderd van de helling afspoelen en diepen geulen uitslijten.
Sedimentatie: Afzetting van grondmateriaal dat door het water of de wind is meegevoerd. Bijv: klei en grind.
Geomorfologielandvormen: de vormen in een landschap ontstaan door gebergte vorming( inclusief: aardbevingen en vulkanisme), verwering erosie en sedimentatie.

2.4 Middellands Zeegebied: Landbouw

Mediterrane Landbouw: bijna overal in het middellands zeegebied kom je mediterrane landbouw tegen. Zoals de 3-eenheid: tarwe olijfboom, en wijnstok.
tarwe: het rijpt snel en kan al voor de droge zomers geoogst gooien.

Olijfboom wijnstokken: kunnen goed tegen de droogte.
Maar je komt er natuurlijk ook nog andere gewassen tegen zoals citrusvruchten.

Nomadische veeteelt: Nomadische vee telers zijn mensen die met hun familie rondtrekken, en geheel of gedeeltelijk van de opbrengst van hun kudde leven.

Intensieve landbouw: omdat er in een oase genoeg water is, heb je er intensive landbouw.

Omdat irrigatie op veel plekken erg moeilijk is proberen boeren het op slimme manieren op te losse. Bijv:
Tegen bodemerosie: graan of olijfbomen planten.
De akkers braak te laten liggen in de zomer.

De laatste 50 jaar zijn de landbouwtechnieken verbeterd. In het hele middellandse zeegebied is een verschuiving te zien. De tuinbouw ontwikkeld zich.

Irrigatie landbouw: word zonder braak periode gebouwd. Ook worden er nieuwe gewassen verbouwd. Zoals: ijsbergsla en meloenen zonder pit.
voordeel: het hele jaar te verbouwen.
Nadeel: verdroging en verontreiniging van de bodem, water met bestrijdingsmiddelen er in. Veel kunstmest en plastic.

Om milieu problemen tegen die de irrigatie landbouw veroorzaakt tegen te gaan, investeren veel landen rondom de middellandse zee in Duurzaamlandgebruik.

Begrippen:
Intensieve landbouw: er word veel gebruik gemaakt van productiemiddelen, Ook word veel werk door machines gedaan.
Irrigatie landbouw: Landbouw waarbij de grond kunstmatig met water wordt bevloeid. Zonder braak periode.
Duurzaam landgebruik: land gebruik waarbij je minder bestrijdingsmiddelen en kunstmest word gebruikt. Ook kun je bijvoorbeeld door de bodem te beschermen door zoveel mogelijk vegetatie erop te laten groeien, terrassen op hellingen aan te leggen en biologische landbouw te bedrijven.
Braak: het tijdelijk niet gebruiken van de landbouwgrond. Omdat het in de zomer toch veel te droog was.
Tuinbouw: het kweken van groenten en vruchten. In het middellandse zeegebied in kassen en onder plastic. Zodat je het hele jaar kan verbouwen, En er geen braak periode hoeft te komen.


2.5 Middellands Zeegebied: Landdegratie.

Landdegratie: verzamelnaam voor alle processen die de kwaliteit van het land aantasten, waardoor er uiteindelijk kaal gesteente of een kale bodem overblijft. De mens versneld deze processen door:
Verdroging.
Versnelde bodemerosie.
Verwoestijning.
Verzilting.

Oorzaken:van Landdegratie(beschreven)

Verdroging: als de waterbalans van de bodem niet in orde is ontstaat er verdroging. Dit gaat vaak samen met de daling van de grondwaterspiegel. Water tekort onttrokken uit de bodem. komt o.a door:
vele toeristen.
Bevolkingsgroei.
Welvaartsgroei.
Irrigatie landbouw.

Versnelde bodemerosie: de bodem vaak niet meer bedekt is door vegetatie. Door de harde wind en hevige neerslag, spoelt de bodem eerder weg, omdat het geen houvast meer heeft. Er ontstaan dan:
1e geulen.
2e'badlands'.

Verwoestijning: water tekort--> geen vegetatie--> verdroging--> versnelde bodemerosie--> verwoestijning.
door de water tekorten is de bodem niet altijd bedekt met vegetatie, dat leid tot verdroging, dan ontstaat er versnelde bodemerosie, dan heb je uiteindelijk een kale woestijn grond zonder voedingsstoffen.

Verzilting: het zouter worden van de bodem.
Het irrigatie water dat niet de kans heeft gekregen om door de bodem, naar het grondwater te kunnen zakken. Nu blijven alle zouten en mineralen uit dat irrigatie water achter in de bovenste laag van de bodem. Hierdoor kunnen planten niet meer groeien.

Gevolgen:van Landdegratie.
Duurzaam landgebruik: om de aantasting van en de kwaliteit van het landschap te voorkomen of te verminderen. Bijv:
Herbebossen.
Bestrijdingsmiddelen middelen.
Druppelirrigatie.

Begrippen:
Waterbalans: De balans tussen de opname en afgifte van water.
Zomer: negatieve water balans, water te kort
Winter; positieve water balans, voldoende water.
Grondwaterspiegel: Het hoogteverschil tussen het grondoppervlak en de grondwaterspiegel.
'Badlands': kale stukken rots waar waarop niets meer kan groeien.
Druppelirrigatie: via een lange slang word in de droge grond water met meststoffen 'gedruppeld'.