Hoofdstuk 2.1 t/m 2.5

Paragraaf 1, Amsterdam, de opbouw van een stad

Binnenstad

• Amsterdam is ontstaan als een havenstad en uitbereid met een grachtengordel

Oude woonwijken

Aan het eind van de 19^e eeuw werd de industrie belangrijk, er verhuisde veel mensen naar de stad om daar te gaan werken. Voor de arbeiders werden er in het centrum huizen gebouwd. De kwaliteit van deze huizen was slecht.

Begrippen

Binnenstad:

Oudste deel van een stad met monumenten, kronkelige, nauwe straten.

Oude woonwijken:

Woonwijken gebouwd eind 19^e eeuw en begin 20^e eeuw in de tijd dat de industrie groeide, vaak slechte kwaliteit, nu vernieuwd.

De woningwet:

Wet uit 1902 met regels waaraan een huis moet voldoen.

Woningnood:

Gebrek aan huizen

Cityvorming:

Het proces waarbij woningen plaatsmaken voor kantoren en winkels

Basisboeken

152. cityvorming & herinrichting

Herinrichting: vroeger zaten fabrieken aan de rand van de stad, maar na  uitbereiding kwam er overlast. De fabrieken verhuisden naar de ‘nieuwe’ rand van de stad.

153. compacte stad en re-urbanisatie

Beleid van de compacte stad: het beleid om meer woningen te bouwen in de steden en dicht tegen de steden aan.

Re-urbanisatie: als na jaren het inwoneraantal weer stijgt

157. model van een stad

- binnenstad: het oudste deel van de stad,

  oude panden, horeca, winkels en monumenten

- stadscentrum: vaak uitgebreider dan de binnenstad

  Uitgaansgebied, horeca, winkels en monumenten

• centrale zakenwijk (CBD): als in het centrum winkels en kantoren overheersen
• oude woonwijken: om het stadscentrum heen, gebouwd rond de 19^e en 20^e eeuw

paragraaf 2 verschillen tussen woonwijken

Leefbaarheid

De leefbaarheid in de Apollobuurt is goed, die van de Overtoomse veld daarentegen niet. Een woonwijk is leefbaar als:

•  de woningen goed onderhouden zijn
• De buurt schoon is
• Veilig
• Contact met de buurtbewoners goed is

Basisboeken

120. Allochtonen en autochtonen

Allochtoon: iemand van wie een of beide ouders in het buitenland zijn geboren

Eerste generatie allochtonen: als je zelf in het buitenland bent geboren

Tweede generatie allochtonen: als een of beide ouders zijn geboren in het buitenland

Autochtoon: als je ouders beide zijn geboren in het land waar je woont

Onderscheid herkomstgebied:

Westerse allochtonen: allochtonen uit de westerse cultuur

Niet-westerse allochtonen: allochtonen uit de niet-westerse cultuur

Vreemdeling: als je geen Nederlands paspoort hebt

151. Woondichtheid en woningbezetting

Er wonen tegenwoordig minder mensen in 1 huis, de woningbezetting is dus lager (woningbezetting: hoeveel mensen er in 1 huis wonen).

Woningdichtheid: aantal woningen op een bepaald oppervlak

155. Etnische wijken

Ruimtelijke segregatie: het apart wonen van bevolkingsgroepen met bepaalde kenmerken.

Etnische wijk: woonwijk waar mensen wonen uit een bepaalde etnische groep.

Begrippen

Laagbouw: huizen met een ingang op de begane grond.

Hoogbouw: zelfstandige woningen op meerdere woonlagen

Woningdichtheid: aantal woningen op een bepaald oppervlak

Leefbaarheid: goede woningen, schone buurt, veilige buurt, goed contact met buurtbewoners

Paragraaf 3 de vernieuwing in de Overtoomse veld

Leefbaar?

Door de herinrichting zijn verschillende dingen veranderd in de Overtoomse veld:

• Veel meer agenten op straat (voor de veiligheid)
• Straatcoaches (die de straattaal spreken)
• Activiteiten voor jongeren (huiswerkbegeleiding, sporttoernooien)
• Er komen andere mensen te wonen

Begrippen

Stadsvernieuwing: verbeteren en moderniseren van een woonwijk

Renovatie: bestaande gebouwen verbeteren

Basisboeken

156. Getto’s

Getto: een hele arme etnische wijk

In Nederland hebben we geen getto’s, maar probleemwijken of achterstandswijken.

Paragraaf 4 de voorsteden van Parijs

Hoogbouw

Rond 1950 was er ook woningnood in Parijs, er kwam hoogbouw. Toch zijn er verschillen:

• De Parijse hoogbouwwijken zijn groter (oppervlak, inwoners, hoogte)
• De Parijse wijken staan ver buiten het centrum en hebben slechte verbindingen met het centrum.
• Er is een scherpere scheiding tussen werk en wonen

Veranderingen

De hoogbouw was eigenlijk bedoeld voor de arbeiders van de fabrieken die tot de middenklasse behoorde, toen er betere huizen kwamen gingen ze daar wonen. Hiervoor in de plaats kwamen migranten uit de voormalige Franse koloniën. De Franse banlieu is multicultureel.

Problemen

In 1973 kwam de Franse industrie in problemen, hierdoor gingen veel banen verloren en kwamen veel werklozen. De hoogbouwwijken werden armer en er was veel criminaliteit, drugshandel en geweld.

Oplossingen

Er wordt geprobeerd om de leefbaarheid te verbeteren:

• Stadsvernieuwing
• Meer politie
• Meer oppas voor kinderen
• Begeleiding voor schoolkinderen
• Meer openbaar vervoer

Basisboek

155. Etnische wijken

Ruimtelijke segregatie: het apart wonen van bevolkingsgroepen met bepaalde kenmerken.

Etnische wijk: woonwijk waar mensen wonen uit een bepaalde etnische groep.

Begrippen

Banlieue

De ring van buitenwijken en voorsteden die horen bij een centrale stad

Paragraaf 5 leefbaarheid platteland

Platteland

Landelijk gebied (platteland): gebied met weinig bebouwing en veel open ruimte

Adressendichtheid: met dit kenmerk kun je uitrekenen hoeveel bevolking ergens woont

Veranderingen in de landbouw

Doordat er in de 2^e wereldoorlog voedseltekort was moesten boeren na de 2^e wereldoorlog zoveel mogelijk voedsel kunnen produceren, om dit zo goedkoop mogelijk te doen deden ze aan schaalvergroting.

Veel jaren waren er vertrekoverschotten op het platteland doordat er een hoop mechanisatie was. Hierdoor hadden boerenknechten niets meer te doen en gingen veel banen op het platteland verloren.

Minder voorzieningen

Door de ontvolking van het platteland moesten veel winkels sluiten, een andere reden is de schaalvergroting, hierdoor kunnen supermarkten goedkoper, meer inkopen, hierdoor verliest de dorpswinkel zijn draagvlak.

Leefbaarheid platteland

Om voorzieningen in kleine dorpen te behouden combineren ze alle voorzieningen in 1 gebouw. Een dorp kan de leefbaarheid versterken door zich te specialiseren (denk aan; boeken, bepaald eten)

Basisboek

145. Stedelijk of landelijk?
er zijn veel manieren om te bepalen of je met een dorp of een stad te maken hebt een veel gebruikte methode is de adressendichtheid.

162. dagelijkse en gespecialiseerde voorzieningen

Je kunt voorzieningen indelen in twee groepen:

• Dagelijkse voorzieningen: voorzieningen waar je bijna dagelijks gebruik van maakt
• Gespecialiseerde voorzieningen: voorzieningen waar je weinig gebruik van maakt

Begrippen

Schaalvergroting

Door uitbreiding meer en goedkoper produceren of diensten verlenen

Draagvlak

Het aantal mogelijke klanten in een gebied