Samenvatting De Geo (lrn-line) 3VWO, H3, P2

• 2 Chili beeft

Zware bevingen

►In 1960 was er een zware aardbeving met een kracht van 9.5 op de schaal van Richter. Het epicentrum lag ondiep. Seismologen konden niet geloven wat hun apparatuur registreerde. De meeste slachtoffers vielen bij de tsunami die als gevolg van de beving ontstond. Het precieze aantal kon niet worden vastgesteld, omdat er geen betrouwbaar bevolkingsregister was.
● De laatste grote aardbeving in Chili was in 2015. Na een aardbeving vindt altijd een serie van naschokken plaats. Ze zijn het gevolg van het ontladen van de spanning op andere plekken langs de breuk.

Wegduiken

► In Chili botst (convergentie) de Nazcaplaat met de Zuid-Amerikaanse plaat. Hierbij duikt de oceanische plaat weg onder de continentale plaat. Dit wegduiken heet subductie.
Op het raakvlak van de platen is veel wrijving. De onderduikende plaat trekt de bovenliggende plaat mee naar beneden. Hierdoor ontstaat er grote spanning tussen de platen. Deze ontlaadt zich door een aardbeving.
● Er zijn drie soorten breuken:
- een zijschuivende breuk of horizontale verschuiving
- een opschuivingsbreuk: de aardkorst wordt naar boven geduwd
- een afschuivingsbreuk: een blok zakt langs het schuine breukvlak naar beneden

Seismisch gat

► Na zo’n beving bouwt de spanning langzaam op. Een gebied waar al lang geen zware aardbeving is voorgekomen, noem je een seismisch gat.

Het Andesgebergte

► Het Andesgebergte is ontstaan doordat de wegduikende Nazcaplaat smelt onder de Zuid-Amerikaanse plaat. Magma stijgt op en vormt een reeks van vulkanen. Door de druk van het opstijgende magma worden de gesteentelagen geplooid. Op die manier ontstaat een plooiingsgebergte.
● Doordat de oceaanbodem wordt gedwongen naar beneden te buigen, is aan de westkust van Chili een trog ontstaan.