aardrijkskunde havo 3, hoofdstuk 8 ruimteschip aarde

Aardrijkskunde havo 3, hoofdstuk 8 ruimteschip aarde

Paragraaf 1 een bemand ruimteschip

Er zijn 5 factoren om leven op aarde mogelijk te maken. De afstand van de zon tot de aarde is precies goed, het is niet te warm en niet te koud. Dat is anders op andere planeten. Op aarde zou het –18 graden zijn maar door het natuurlijke broeikaseffect ligt de temperatuur 15 graden hoger.

De dampkring is de lucht om ons heen. In de lucht zit zuurstof dat ademen mensen en dieren in, we ademen koolzuurgas uit<<< gebruiken planten en bomen om te groeien (fotosynthese). Aandeel co2 in de lucht ong. 21%.

Zwaartekracht zorgt ervoor dat de gassen uit de dampkring niet de ruimte in verdwijnen, ook blijven mensen, dieren en voorwerpen op de grond staan.

Water is onmisbaar op aarde, ons lichaam bestaat al uit 60% water. Zo'n 97,5% van al het water bevindt zich in de oceanen. Dat water is zout, bijna al het zoete water bevindt zich in ijs of in aquifers, slechts een klein deel van het zoete water is te bevinden in meren en rivieren.

Mensen gebruiken ook voedsel, voedsel is een noodzakelijke natuurlijke hulpbron. 

Aarde is heel kwetsbaar, de voorraden zijn niet oneindig.  Alles is beschermd met een laagje lucht, dampkring. Op een duurzame aarde gebruiken mensen niet meer natuurlijke hulpbronnen dan dat erbij komen, alles wat je doet vraagt een stukje aarde. 

Akkers/weilanden>>> nodig voor voedsel en kleding. Er is een flink stuk bos nodig om de CO2 uitstoot om omzetten naar O2.

Ecologische voetafdruk>>> middel om duurzaamheid te meten. 

Aarde: 1,8 h p/p beschikbaar

Gemiddeld gebruiken mensen: 2,7 h

Paragraaf 2 een overbevolkte planeet?

In 1950 waren er 2,5 miljard bewoners, nu bijna 7,5 miljard.

Voorspeld: in 2060 zijn er rond 10 miljard inwoners.

Bevolkingsprognose>>> voorspelling bevolkingsgroei.

Demografie>>> wetenschap die zich bezighoudt met aantal/groei bevolking.

In het verleden deden ze er 123 jaar over om van 1 miljard naar 2 miljard bewoners te gaan. Nu komen er elk jaar 80 miljoen inwoners per jaar bij, ongeveer 200000 bewoners per dag. 

In 1965>> bevolkingsgroei 2% per jaar, nu is die 1% per jaar. Dat komt door daling van aantal kinderen gemiddeld per vrouw.

Vruchtbaarheidscijfer>>> 1970: 4,7 / 2013: 2,5.

Meer dan bevolking aarde: woont in Azië. In rijke landen groeit bevolking nauwelijks, vergrijzing neemt sneller toe. Arme landen hebben snelle bevolkingsgroei, jongen bevolking. Vruchtbaarheidscijfer Afrikaans land Niger>>> 7,6 kinderen per vrouw. Bij bevolkingsexplosie>>> zijn huizen, scholen etc. nodig. Demografische investeringen>>> miljarden euro’s zijn nodig door verandering samenleving.

Naast natuurlijke bevolkingsgroei is er ook migratie. Grootste migratiestromen>>> mensen trekken naar steden. 

Sinds 2007 meer stedelingen dan plattelanders. In ontwikkelingslanden is het Urbanisatietempo hoog.  Ongeveer 230 miljoen mensen wonen ander land waar ze zijn geboren. Economische migranten trekken naar rijkere delen, en zijn ook veel vluchtelingen (zij kunnen niet meer veilig thuis wonen)

Het is moeilijk te zeggen hoe groot de draagkracht is van de aarde, er is spraken van overbevolking als er geen draagkracht meer is.

Paragraaf 3 voedsel op aarde

In de 19e eeuw hadden boeren een gemengd bedrijf>>> landbouwbedrijf met akkerbouw en veeteelt. Voedselkring speelde zich af in een directe omgeving van de boerderij.

De voedselproductie is erg veranderd, de boeren zijn zich gaan specialiseren in akkerbouw of landbouw. Ze willen een hoge opbrengst voor een lage kost.

Veeteeltbedrijven kopen een groot deel van het veevoer in het buitenland, Nederlandse veehouders maken gebruik va Braziliaanse akkers.

De globalisering van landbouw zie je terug bij alle voedselproducten. Groot deel van ons voedsel komt ons land binnen via import, omgekeerd ook, Nederland verkoopt ook eten naar het buitenland. De hele wereld is een afzetmarkt, ook is Nederland grootste voedselexporteur van de wereld.

Er dreigt een voedselcrisis>>>te korten aan voedsel en de prijzen stijgen.

Oorzaken:

• Wereldbevolking groeit snel
• De verdeling van het voedsel is ongelijk
• Door stijgende welvaart veranderen de eetgewoonte in opkomende landen.
• Rijke landen willen overschakelen op duurzame energiebronnen<<< goed voor milieu maar niet voor de voedselproductie.

Er zijn veel maatregelen nodig om een voedselcrisis te ver komen.

Oplossingen:

• Mensen moeten minder voedsel verspillen, meer eten kopen uit eigen land en omliggende landen en minder vlees eten.
• In de landbouw zijn hogere opbrengsten mogelijk, in het verleden i er veel bereikt door de groene revolutie. Meer zoeken naar irrigatietechnieken, gewasbeschermingsmiddelen, zaaizaad en kunstmest.

Paragraaf 4 bronnen: water op aarde

Natte of droge kleren? (Bron 1)

Veel kleren zijn gemaakt van katoen, bij het verbouwen is er veel water nodig. Opzich is dat niet erg maar katoen groeit op gebieden met water te korten, er is zoveel irrigatiewater nodig dat de waterbronnen opraken.

Je eigen waterafdruk ( Bron 2)

In Nederland gebruiken we zon 120 liter water per dag. Als je alle producten die mensen dagelijks kopen bij elkaar optelt, kom je uit op gemiddeld 4000 liter water per persoon per dag. Watervoetafdruk>>> al het water dat nodig is bij het maken van producten.

Watergebruik (Bron 3)

Bij het maken va producten maken mensen gebruik van veel water. Er wordt gebruik gemaakt van regenwater, oppervlaktewater, en grondwater<<< je moet dan wel opletten dat je niet meer gebruikt dan dat er bijkomt.

Waterschaarste (Bron 4)

De verdeling van water is ongelijk. Bij een economische waterschaarste is er wel genoeg water maar er is te weinig geld en technische kennis om het water op te pompen, op te slaan of schoon te maken.

Waterbalans (Bron 6)

Er verdampt veel water door de zon, waterbalans>>> verhouding tussen neerslag en verdamping in de loop van het jaar.