(PDF inbegrepen, bevat de samenvatting in kleur met plaatjes. De tekst hieronder is zonder plaatjes en in zwart-wit dus is minder overzichtelijk :) )
Aardrijkskunde 8.1
Leven op aarde is mogelijk door:
- Gassen in de dampkring (O2 en CO2: broeikasgas die warmte vasthoudt op aarde)
- Natuurlijke broeikaseffect (broeikaseffect waar de natuur zelf voor zorgt)
- Zwaartekracht
- Water
- Natuurlijke hulpbronnen (voedsel, water etc.)
Het vasthouden van zonnewarmte door de dampkring: broeikaseffect
De dampkring (lucht om ons heen: ook wel atmosfeer) vormt een beschermende laag. Meeste meteorieten verbranden voor ze de aarde bereiken door de wrijvingshitte met luchtdeeltjes in de dampkring.
Dampkring regelt de temperatuur op aarde
Onderdeel van de dampkring waar gevaarlijke ultraviolette straling wordt gefilterd: Ozonlaag
Alle natuurlijke hulpbronnen (product uit natuur dat men goed kan gebruiken) die we op aarde gebruiken zijn niet oneindig: we moeten hierom duurzaam ermee omgaan zodat ze in de toekomst niet op raken (nog beschikbaar zijn)
- Niet meer gebruiken dan wat we erbij krijgen
Mensen willen geld verdienen en van de welvaart genieten, maar zonder goede zorg voor de aarde kan dat in de toekomst niet: balans tussen de 3 P's is nodig
- Aansluiten bij de behoeften van de huidige generaties zonder die van toekomst in gevaar te brengen
Waterdragende laag in de grond: aquifer
De ecologische voetafdruk: de hoeveelheid ruimte op aarde die wordt gebruik door 1 persoon of heel land
- De belangrijkste elementen om deze te berekenen: het gebruik van fossiele brandstoffen & ruimte die nodig is voor akkerbouw en veeteelt.
In het algemeen geldt: hoe meer welvaart (Mate waarin iemand genoeg geld heeft om in zijn behoeften te kunnen voorzien. Gaat over het inkomen van mensen) hoe groter de ecologische voetafdruk
Overshoot day: de dag van een bepaald jaar, (vanaf 01-01) waarop de mens alle natuurlijke hulpbronnen heeft verbruikt die de aarde in een jaar kan produceren.
Brandstof die in miljoenen jaren is gevormd uit resten van afgestorven planten, bomen en dieren (aardgas, aardolie, bruinkool en steenkool): fossiele brandstof deze zorgt voor veel CO2 in de lucht waardoor het broeikaseffect versterkt
Aardrijkskunde 8.2
Vergrijzing komt door daling van vruchtbaarheidscijfer & stijging van levensverwachting (toename 65+ in totale bevolking)
In arme landen zoals India is er juist een hoge geboortecijfer doordat ze daar kinderen nodig hebben om te helpen en genoeg geld te kunnen verdienen.
Draagkracht van de aarde: Het vermogen van de natuur om mensen te voorzien in hun bestaan, zonder dat het natuurlijke evenwicht wordt verstoord.
Bij overbevolking is er in een gebied meer mensen dan middelen die het bestaan toelaten
- Draagkracht hangt sterk samen met duurzaamheid: als huidige generatie duurzamer gebruikmaakt van de beschikbare natuurlijke hulpbronnen, raakt de natuur niet uitgeput.
De berekende voorspelling van het bevolkingsaantal noem je de bevolkingsprognose
Bevolkingsexplosie: Sterke toename van de bevolking door natuurlijke bevolkingsgroei
Uit de vorm van een bevolkingsdiagram kun je de kenmerken van de leeftijdsopbouw aflezen.
- Piramidevorm wijst op een snelgroeiende bevolking: Ontwikkelingsland, weinig gedaan aan family planning (geboortebeperking)
- Granaatvorm geeft aan dat bevolking nog maar langzaam groeit: ontwikkeld maar lage geboortecijfer
- Urnvorm hoort bij rijke, ontwikkelde landen met dalende bevolkingsgroei/een bevolkingsafname: geboortecijfer daalt, soms sterfteoverschot
Vruchtbaarheidscijfer is het gemiddelde aantal kinderen dat een vrouw krijgt
Demografisch transitiemodel: Model dat overgang laat zien van samenleving met hoge geboorte- en sterftecijfers naar lage geboorte- en sterftecijfers.
De samenstelling van een bevolking in verschillende leeftijdsgroepen: leeftijdsopbouw
Ook migratie zorgt voor de groei/afname van bevolking in een gebied (vertrekoverschot/trekken juist mensen aan)
- Trek naar steden, vooral in ontwikkelingslanden, het grootst
- Economische migranten (van arm naar rijk land, hoop op werk)
- Vluchtelingen door oorlog, godsdienst, seksuele geaardheid, of mening
> Ontwikkelingsland: Arm land met een laag ontwikkelingspeil (ontwikkelt langzaam)
Hoe duurzamer een bevolking leeft, hoe beter de draagkracht van de aarde in stand blijft
REACTIES
1 seconde geleden