B33 Breedteligging en temperatuur
De zon verwarmt de aarde. De zon is 6000 ˚C. Op de aarde kan je dat voelen. Maar de zon geeft niet overal op aarde evenveel warmte af. De breedteligging van een plaats is van belang op de temperatuur. Op hoge breedte, is het koud. En op lage breedte, is het warm. De zonnestralen vallen in de poolstreken schuin op het aardoppervlak. De zon staat laag aan de horizon en de schaduwen zijn lang. Schuine zonnestralen geven minder warmte dan loodrechte. Omdat ze een groter gebied moeten verwarmen dan loodrechte stralen de tropen staat midden op de dag de zon heel hoog. De zonnestralen vallen dan bijna loodrecht op het aardoppervlak. Er is nog een oorzaak. In de lucht zijn wolken en stofdeeltjes. Een deel van de zonnestralen botst daar tegenaan en gaat terug naar het heelal. Schuine stralen moeten een langere weg afleggen dan rechte.
B34 Luchtstreken
Op de aardbol liggen drie zones die te maken hebben met de temperatuur. Die temperatuurzones noem je de luchtstreken. Je kunt de luchtstreken begrenzen met breedtecirkels. Dit noem je de wiskundige begrenzing.
Bij de evenaar is het altijd warm. Je bent daar in de tropen. Als je in de richting van de polen reis dan wordt het kouder. Bij de breedtegraad van 23⅟2 ˚ NB en 23⅟2 ˚ ZB houden de tropen op. Daar begint de gematigde zone. De breedtecirkels van 23⅟2 noem je de keerkringen.
Als je nog verder naar de polen reist, kom je in de poolstreken. Die beginnen bij de breedtegraad van 66⅟2˚ NB en 66˚ ZB. De breedtecirkels van 66˚ noem je de poolcirkels.
B40 Ontstaan van neerslag
Neerslag (regen, hagel of sneeuw) heeft te maken met opstijgende lucht. Koude lucht kan minder water bevatten dan warme. Door het opstijgen van lucht kan het dus gaan regenen, sneeuwen of hagelen.
Droogte heeft te maken met dalende lucht. Lucht die daalt, warmt op. De wolken gaan weg, de zon gaat schijnen en het is droog.
B42 Natte tropen, droge woestijnen
Bij de evenaar stijgt de lucht door opwarming. Door de warmte stijgt de lucht en koelt af. Daardoor regent het veel in de streken rond de evenaar. Dat zijn stijgingsregens. Op wereldschaal zijn gebieden met stijgingsregens goed te herkennen: er valt vaak meer dan 2000 mm per jaar en je vindt er het altijd vochtige tropisch regenwoudklimaat.
De lucht blijft niet stijgen. Op grote hoogte stroomt de lucht weg. In gebieden tussen de 20- 40 graden NB, ZB valt het. Vallende lucht wordt weer warmer, waardoor het droog blijft. Het regent er dus bijna nooit.
B80 Toendra’s
Als de zomertemp. lager is dan 10˚C, kunnen er geen bomen groeien. Je bent hier ten noorden van de boomgrens, in de boomloze toendra. De bodem is ongeveer negen maanden keihard bevroren en met sneeuw bedekt. Iets dieper in de grond blijft de vorst het hele jaar zitten. Dat noem je permafrost. Als in de korte zomer de sneeuw smelt, groeien er grassen, mossen en lage struikjes. Het dooiwater verdampt nauwelijks en kan door de permafrost ook niet wegzakken. Daardoor is de toendra in de zomer heel moerassig.
B81 Naaldbossen
Als de temperatuur in zomermaanden 10-15 ˚C wordt, dan is het te koud voor loofbomen. Er groeien wel naaldbomen. Dat is de naaldboomgordel of taiga. Er zijn in de taiga van Siberië streken waar het ’s winters 50 ˚C vriest, en waar toch naaldbomen groeien. Dat kan, omdat het daar ’s zomers een paar maanden warmer is dan 10 ˚C.
In de richting van de polen wordt het naaldbos steeds minder dicht. Op de grens van de toendra staan de bomen heel ver uit elkaar.
Ook is er geen scherpe grens tussen de taiga en de loofboomgordel. Er is een overgangsgebied waar loof- en naaldbomen door elkaar groeien. Het gemengde bos.
B82 Loofbossen
In de gematigde zone is er een duidelijk temperatuurverschil tussen zomer en winter. Als de temperatuur in de zomermaanden stijgt tot boven de 15 ˚C, dan is dat warm genoeg voor loofbomen. Dit is de loofboomgordel van de gematigde breedte.
REACTIES
1 seconde geleden
L.
L.
Super bedankt
8 jaar geleden
AntwoordenG.
G.
dit is uit 2014 en is niet echt geschikt voor mij ahhahhahha helaas heb ik niet gevonden wat ik zoek
7 jaar geleden
AntwoordenK.
K.
Kinker rubennnn
6 jaar geleden
Antwoorden