B11, B48, B49, B56, B57, B60, B61, B201 (Ongeveer H5)

B 11
Eerst beschrijf je iets, dan verklaar je het en ten slotte waardeer je het. (Waarderen= dat je je mening geeft over een aadrijskunde probleem) Zo'n probleem pak je aan met een stappenplan. Stap 1: Wat is het probleem? Stap 2: Wie zijn erbij betrokken?
Stap 3: Wat is hun mening over het probleem? Stap 4: Wat is jouw mening?

B 48
Een orkaan is een zware tropische storm met een minimale windkracht van 12 op de schaal van Beaufort. De storm ontstaat boven warm zeewater van minimaal 27°C (in de maanden augustus tot en met oktober) en kan een doorsnede hebben van 500-1500 km. Pas na zo’n 5 tot 10 dagen is een orkaan uitgeraasd. Orkanen komen vooral voor in het gebied tussen de keerkringen. Elke orkaan krijgt een eigen naam, afwisselend jongens- en meisjesnamen op alfabetische volgorde. De eerste orkaan van het jaar begint met de letter 'A'.

B 49
Een orkaan ontstaat boven warm zeewater van minimaal 27°C. De lucht erboven is ook warm en stijgt snel op, koelt af en condenseert. Hierbij komt warmte vrij die de lucht weer verder laat stijgen met een toenemende snelheid. vanuit de omgeving wordt nieuwe lucht naar het midden aangezogen om het tekort (lage druk) boven zee aan te vullen. Doordat de aarde om zijn as draait, gaat de lucht draaien. Dit gaat steeds sneller. Op het noordelijk halfrond draait deze rechtsom, op het zuidelijk halfrond linksom (corioliseffect). Valk bij de evenaar is het effect van de draaiing gering, waardoor orkanen alleen tussen de vijfde en dertigste breedtegraad voorkomen. Het oog is een windstil, wolkeloos ‘gat’ in het midden, met een doorsnede van 10 tot 30 km. Rondom het oog bevindt zich de snel draaiende 'zuil' van stapelwolken waaruit enorme stortbuien vallen. De windsnelheid is er 100 km tot soms wel 300 km per uur. Boven land nemen de orkanen in kracht af omdat daar minder waterdamp aanwezig is om de orkaan te voeden. Er vindt afremming plaats door de botsing met de begroeiing en de bebouwing van het aardoppervalk.

B 56
De aarde is een hete bol met een dunne, harde schil (aardkorst). Exogene krachten bewerken de aardkorst van buiten (weer, plantengroei zorgen ervoor dat de harde steenschaal wordt vergruisd (=verwering), en van binnen door endogene krachten (per 1 km moet je het x 30 doen, als je wilt weten hoeveel graden het is onder de aardkorst. Vlak onder de aardkorst stroomt magma rond, door de kracht van die stroming komen er breuken in de korst. In een breukgebied schuiven stukken korst langs elkaar, met aardbevingen tot gevolg, er kan dan ook daardoor een vulkaan ontstaan).

B 57
Endogene krachten leiden tot breuken (schollen of platen). Platen schuiven langs elkaar, duiken onder elkaar of bewegen uit elkaar. De ruimte tussen deze platen wordt opgevuld met lava, waardoor op de zeebodem een midoceanische rug is ontstaan. Gebieden langs breuklijnen kennen veel vulkanische uitbarstingen en aardbevingen.

B 60
Bij vulkanisme komt gasvormig, vloeibaar (magma of lava) of vast materiaal door openingen in de aardkorst naar buiten. Bij een uitbarsting (=eruptie) wordt een deel van het magma, in klonters van groot (‘bommen’) naar klein (asdeeltjes), de lucht in geslingerd. Een pyroclastische stroom of gloedwolk is een gloeiend hete wolk die met grote snelheid de vulkaanhelling afkomt. Niemand kan deze hete en verstikkende wolk overleven. De lava vormt een berg (vulkaan) met daarin een uitstroomgat (krater).
Postvulkanische verschijnselen komen voor bij een dode (niet meer actieve) vulkaan.
Grondwater bij een dode vulkaan wordt warm. In dit water lossen mineralen gemakkelijk op. Zo’n minerale bron is een voorbeeld van een postvulkanisch verschijnsel.

B 61
De aarde bestaat uit verschillende platen die drijven op vloeibaar gesteente (magma). De langzame magmastromen zorgen ervoor dat de platen bewegen. Soms schuiven ze langs elkaar of duiken ze onder elkaar. Soms opeens met een paar meter tegelijk. De aardschokken die daarbij vrijkomen noem je een aardbeving. Het diepste punt van een aardbeving heet het hypocentrum. Het punt aan het aardoppervlak daar recht boven (met de zwaarste schokken), heet het epicentrum. Seismologen zijn wetenschappers die aardbevingen bestuderen. Zij meten de trillingen van de aardkorst met een seismograaf. De schaal van Richter is een schaal voor de kracht van een aardbeving. De allerlichtste trilling wordt op de ze schaal aangegeven met 0. Bij elk nummertje hoger is de beving tien keer zo sterk als de vorige.

B 201
Ontwikkelingssamenwerking is de hulp aan de ontwikkelingslanden. Je kunt die samenwerking op twee manieren indelen. Allereerst op grond van wat er gegeven word (voedsel, goederen, financiën). Structurele hulp of duurzame hulp is hulp die bedoeld is om blijvend verbeteringen aan te brengen. Noodhulp is hulp die bij hongersnoden, natuurrampen en oorlogen helpen. Ten tweede op grond van wie er geeft (particulieren of regeringen). Een joint venture is een gezamenlijk venture van een bedrijf uit dat land of met de regering van dat land. Daarnaast zijn er hulporganisaties als Artsen zonder Grenzen en kerkelijke organisaties. Bij bilaterale hulp zijn maar twee landen betrokken: een gever en een ontvanger. Bij multilaterale hulp wordt een ontwikkelingsland geholpen door een groep van rijke landen. (via organisaties als Unicef of UNESCO).