Hoofdvraag:
· De Griekse en Turkse muziek vertonen verwantschap. Hoe is die verwantschap historisch te verklaren en muzikaal aan te tonen?
Deelvragen:
· Hoe zit Griekse muziek in elkaar?(instrumentatie, melodieën, toonladders, reeksen en ritmes) Hoe hebben de Grieken dan toch ervoor kunnen zorgen dat de westerse en oosterse invloeden samen zijn gesmolten?
· Hoe zit Turkse muziek in elkaar?(instrumentatie, melodieën, toonladders, reeksen en ritmes)
· Welke overeenkomsten hebben de twee soorten volksmuziek? En Hoe is de Griekse muziek door Turkije beïnvloed?
· Waarom viel het Turkse rijk Griekenland binnen en welke gevolgen had dit voor Griekenland?
· Hoe was het bestaan van de Grieken onder het Turkse bewind?
· Hoe zorgde de Grieken ervoor dat Turkije Griekenland weer verliet.
inhoudsopgave:
Inleiding
Hoe zit Griekse muziek in elkaar?
Hoe hebben de Grieken dan toch ervoor kunnen zorgen dat de westerse en oosterse invloeden samen zijn gesmolten?
Hoe zit Turkse muziek in elkaar?
Welke overeenkomsten hebben de twee soorten volksmuziek?
Waarom viel het Turkse rijk Griekenland binnen en welke gevolgen had dit voor Griekenland?
Hoe was het bestaan van de Grieken onder het Turkse bewind?
Hoe zorgden de Grieken ervoor dat Turkije Griekenland weer verliet?
Conclusie
Bronvermelding
Met dank aan
Bijlages
Inleiding:
Het profielwerkstuk. Toen ik twee jaar geleden hoorde dat we in 5 HAVO een profielwerkstuk moesten maken wist ik al meteen dat ik iets wilde doen met de vakken muziek en geschiedenis. Omdat ik deze vakken erg interessant vind. Ook wist ik al snel dat ik iets wilde doen met volksmuziek. Zelf speel ik in een Klezmer orkest en mijn moeder in een Roemeens balkan orkest. Ik kwam erachter dat deze vormen van volksmuziek enkele overeenkomsten hebben evenals de Turkse en Griekse muziek. Uiteindelijk bleek dat vier muziekstromingen met elkaar vergelijken een beetje te ver gezocht is. Ik volgde het advies van Jola op om mijn werkstuk alleen te betrekken tot Turkse en Griekse muziek. Dit is ook leuker omdat ik zelf minder afweet van deze vormen van volksmuziek. Ter voorbereiding van dit werkstuk heb ik een workshop voor Griekse muziek gevolgd in het Koorenhuis. Jammergenoeg werd er geen workshop voor Turkse muziek aangeboden. De hoofdvraag waarop ik mijn onderzoek baseer is: de Griekse en Turkse muziek vertonen verwantschap. Hoe is deze verwantschap historisch te verklaren en muzikaal aan te tonen. Ik denk veel plezier te krijgen van het maken van dit werkstuk en er veel van te leren.
Hoe zit Griekse muziek in elkaar?
Melodieën:
De Griekse muziek bestaat uit veel verschillende stromingen. Niet in elk gebied wordt dezelfde muziek gespeeld. In mijn werkstuk wil ik mij alleen wenden tot de Griekse muziek met Oosterse en het liefst Turkse invloed.
Griekenland kun je beschouwen als de muzikale poort tussen de Westerse en de voor ons wat minder bekende Oosterse muziekcultuur.
Griekse muziek kent harmonie en meerstemmigheid en modaliteit. Modaliteit is het fundament van Oosterse muziek. Modaliteit betekent dat melodieën zich afspelen op één enkele grondtoon binnen een bepaalde toonsoort of modus. Hierdoor is de melodie altijd eenstemmig. De muzikale term hiervoor is unisono.
Veel tonen uit de Griekse muziek komen uit de Arabische muziek. Deze muziek kent andere toonladders dan die wij in de westerse cultuur gewent zijn. De toonladders hebben van oorsprong kwarttonen en dat wordt door ons als onzuiver ervaren. Bij ons worden tonen tegen een harmonie afgezet en in Arabische muziek worden tonen alleen tegen een grondtoon afgezet. Men kan bijvoorbeeld nooit Arabische muziek op een piano spelen, omdat bij een piano alle tonen op gelijke afstand van elkaar liggen.
Hoe hebben de Grieken dan toch ervoor kunnen zorgen dat de westerse en oosterse invloeden samen zijn gesmolten?
Instrumentatie:
Dit komt doordat binnen de Griekse muziek getempereerde instrumenten gebruikt worden zoals:
· de gitaar
· accordeon
· de piano
Bij getempereerde instrumenten liggen de tonen vast en kunnen er naast melodieën ook harmonieën worden gespeeld.
Ook wordt er gebruik gemaakt van instrumenten die niet getempereerd zijn zoals:
· de stem
· Blaas, tokkel en strijk instrumenten waarop vrij geïntoneerd kan worden.
Met deze instrumenten kan als basis de grondtoon (drómos) worden gespeeld.
Ook zijn door de Grieken de Arabische tonen wat aangepast en van harmonieën voorzien. Men suggereert kwarttonen door in oplopende melodieën een noot hoger te pakken en in dalende melodieën een noot lager. Vaak hoor je in de Griekse muziek toch nog iemand de originele drómi spelen tegen het orkest met de aangepaste drómi in en dat geeft dan een erg rommelig maar Grieks geluid.
Toonladders:
Elke Griekse toonsoort bestaat uit halve en hele tonen die we de toonladder noemen. Uit de Arabische muziek komen tonen met een anderhalve toonafstand. Deze tonen noemen we overmatige tonen of zigeunertonen.
De Grieken hebben ons do-re-mi absoluut gemaakt. Onze do is gelijk aan C dus de D is re en de E is mi en zo verder. Als bij ons een lied bijvoorbeeld in D-klein (D mineur) staat noemen de Grieken dat Re minore en als een lied in A-groot (A majeur) staat noemen de Grieken dat La matzóre.
Op het plaatje hierboven zijn twee Griekse toonladders afgebeeld met een aangepaste drómi.
Ritmes en reeksen:
De Grieken maken niet alleen gebruik van Westerse maatsoorten zoals de vierkwarts, de driekwarts en de zes achtste maten maar ook van Oosterse maatsoorten. Dit zijn even of oneven maten die allemaal bestaan uit stukjes van twee en drie tellen. Dit zijn niet alleen ritmes maar ook dansvormen. Er zijn ritmes die uit de muziek van de Griekse provincies voortkomen zoals de dhimotiká en ritmes die voorkomen uit de Griekse stadsmuziek zoals de rebètika en de laïká.
Hieronder zal ik een aantal bekende dansvormen en ritmes bespreken met zowel even maatsoorten beïnvloed door het Westen als oneven maatsoorten beïnvloed uit het Oosten.
Ritmes met een even maatsoort:
· chasápiko ritme. Dit ritme is van oorsprong een rebètika ritme waarop dansers in een rij synchroon een serie danspatronen doet. Een combinatie van deze dans en de snellere chasaposérviko noemt men de syrtáki.
· De tsiftetélli is een buikdans die van oorsprong een oosterse vrouwendans is. Tegenwoordig dansen mannen in deze dans om de vrouwen heen. De dans kan in verschillende tempo’s worden gedaan.
· Een muzikaal moeilijk uitvoerbaar stuk is de syrtó. Dit stuk klinkt rustig maar bevat voor de muzikanten erg moeilijke instrumentale melodieën met veel snelle noten. De syrtó wordt over het algemeen in een 6/8 maat gespeeld. (zie bijlage twee)
Ritmes met oneven maatsoorten:
· De tsámikos is een 3/2 maatsoort en een vrij langzaam ritme. In principe zou je op dit ritme een Engelse wals kunnen dansen.
· Een voor de Westerse beschaving totaal vreemd ritme is de pénde-ochtó dit ritme is een 5/8 maatsoort en wordt zo geteld: 1-2-3 1-2
· De kalamatianós is afkomstig uit het Zuid Griekse stadje Kalamai of Kalamáta. Dit ritme is een 7/8-maat die ook in veel stadsmuziek te horen is. Een 7/8-maat wordt zo geteld:1-2-3 1-2
· 1-2. Dit ritme kan in verschillende tempo’s worden gespeeld en komt in andere soorten volksmuziek ook voor.
· De karsilamás is een ritme met een 9/8 maat die in die veel wordt gebruikt in de laiká en de rebetika. De 9/8 maat wordt zo geteld: 1-2 1-2 1-2 1-2-3.
De Oosterse variant van dit ritme de kamiliériko is wat swingender ingedeeld. Dit ritme wordt zo geteld: 1-2je 1-2je 1-2je 1-2-3 (zie bijlage 1)
· Een voor ons heel raar klinkend ritme is de zeibékiko die in een 9/4-maat staat. Dit ritme is de koning onder de Griekse ritmes omdat dit ritme alleen in de Griekse muziek voorkomt. Deze maatsoort lijkt in eerste instantie erg op een gewone vierkwartsmaat. Maar het ritme heeft om de maat een extra tel waardoor bijvoorbeeld een zanger op adem kan komen en het geeft instrumenten de ruimte een melodielijn uit te spelen. Dit ritme wordt vooral gespeeld door een bouzouki. Dit ritme is erg geliefd
onder de Griekse mannen omdat er een van oorsprong Griekse solodans voor mannen op kan worden uitgevoerd.
improvisatie
Griekse muzikanten zijn erg goed in improviseren. Elke muzikant heeft zijn eigen idee over hoe een muziekstuk moet worden gespeeld. Ook word er in het opschrijven van muziek ruimte gehouden om te kunnen improviseren. Een Griekse muzikant zou een stuk nooit hetzelfde spelen. Hierdoor komt het dat Griekse muziek erg levend overkomt.
Door improvisatie legt de solist zijn ziel in de muziek. Tijdens het spelen volgt hij zijn hart. Je kunt het improviseren vergelijken met het verkennen van een onbekende weg. Je beloopt elk pad om te kijken wat erachter is. De solist doet dit met muziek. Hij proeft de tonen die hij speelt en hij kan spanning creëren door bepaalde tonen lang aan te houden of te omspelen. Samen met zijn begeleiders die de grondtonen spelen bewandelt hij alle nieuwe paden van de muziek. Muziekanten leren vanaf jongs af aan hoe ze moeten improviseren.
Hoe zit Turkse muziek in elkaar?
In de Turkse muziek zijn vele buitenlandse invloeden merkbaar, zoals Griekse, Koerdische en Arabische muziek.
In de Turkse muziek worden levenssituaties, geschiedenis en cultuur tot uiting gebracht. Dit gebeurde vaak in de vorm van gedichten die werden gezongen. Men kan de Turkse volksmuziek in twee groepen indelen:
· Liederen die vertellen over bepaalde gebeurtenissen zoals heldendaden, criminaliteit, misdaad, liefde, oorlog en opstand.
· Liederen die beschouwend en gevoelsmatig zijn zoals liefde, verlangen, treurigheid, vreugde, scheiding en de dood.
Melodieën:
De westerse muziek kent meerstemmigheid. Turkse muziek is altijd eenstemmig. Daarom wordt deze muziek door westerlingen al snel saai gevonden. Een uitzondering op de eenstemmigheid van de Turkse muziek is de muziek van het Janitsarenkorps. Deze muziek kent wel meerstemmigheid door westerse invloeden in de tijd van het Ottomaanse rijk.
De Turkse muziek is altijd gebaseerd op een zogenaamde makam De makam is het karakteristieke melodieverloop van de Turkse muziek. Uitgangspunt is dat de begin -en eindtoon van een melodie benadrukt worden, evenals de toonomvang en de belangrijke tonen binnen deze melodie. Een makam schrijft ook voor op welke manier deze toonreeks moet worden doorlopen, welke tonen de melodie moet omspelen, waar men begint en eindigt. Elke makam heeft een eigen karakter men leert het karakter van de makam kennen door het repertoire waarin de makam staat door te nemen. Er zijn in de Turkse muziek ongeveer 13 basismakams en meer dan 500 afgeleide makams. Turkse muzikanten bereiden de luisteraar altijd voor op de makam door een inleidende melodie. Die melodie wordt pesrev genoemd. Wanneer men wil overstappen op een andere makam wordt deze uitgelegd door een overbruggings muziek. Deze overbruggings muziek noemt men taksim. De taksim wordt door een instrument bespeeld. De taksim is een vorm van improvisatie waarbij de muzikant zijn kunnen laat horen. Vaak volgen verschillende muzikanten elkaar in de taksim op. Deze muziek leid een nieuwe makam in.
Toonladders:
In het westen wordt een octaaf in 12 gelijke stukken verdeeld. In de Turkse muziek is een octaaf in 53 stukjes opgedeeld. 24 van de 53 stukjes worden daadwerkelijk in de bladmuziek genoteerd.
De makam toonreeksen zijn opgebouwd uit een zogenaamd pentachord en een tetrachord. In een pentachord zitten 5 toontrappen die samen een reine kwint vormen. Tussen de snaren van een viool zit ook een reine kwint dus een pentachord. In een tetrachord zitten 4 toontrappen die samen een reine kwart vormen. Tussen de snaren van een contrabas zit een reine kwart dus een tetrachord. De Turkse muziek maakt gebruik van een toonladder met twee intervallen. De slottoon van het pentachord is de begintoon van het tetrachord.
Onze muziek maakt vaak gebruik van een toonladder met drie intervallen. Namelijk een terts, een terts en een kwart.
Een makam die begint op C ziet er dan als volgt uit: Onze toonladder die begint op c ziet er zo uit:
C D E FG C D E
Pentachord G A B C terts E F G
tetrachord terts G A B C
kwart
Ritmes en reeksen:
Het Turkse woord voor ritme is usul. De noten van de usul voor percussie instrumenten worden op twee evenwijdige lijnen genoteerd. Noten met de stok naar boven worden op de bovenste lijn genoteerd. Deze noten heten düm en moeten zwaar klinken.
De noten met de stok omlaag worden op de onderste lijn genoteerd. Deze noten heten tek en moeten licht klinken.
Hieronder zal ik een aantal usuls bespreken:
· Usul Sofyan. Deze Usul staat in een 4/4 maat of een 4/2 maat en wordt veel gebruikt in Pesrev muziek (suite muziek). Ook wordt deze usul gebruikt in de dans Sirto wat uit het Grieks vertaald “de voeten schuivend” betekent. (zie bijlage drie)
· Usul absak semai. Deze usul staat in een 10/8 maat en wordt veel gebruikt in een instrumentale Semai. Een semai is een wat lichtere compositie vorm die bestaat uit tien of zes delige maatsoorten. Een instrumentale semai wordt vaak gespeeld door het Turkse snaarinstrument Saz. daarom is het Turkse woord voor instrumentale semai de Sazsemaisi. (zie bijlage vier)
· Usul yürück semai. Deze usul staat in een 10/16 maat en wordt ook veel gebruikt in een instrumentale semai.
· Usul düyek. Deze usul staat in 4/4 of 4/8 maatsoort. Hij wordt vaak gebruikt in de çiftetelli letterlijk vertaald betekend dit “op twee snaren”. Dit komt doordat de begeleiding van deze dans telkens op twee snaren wordt gespeeld door tokkel instrumenten. De andere instrumenten nemen de solo tijdens de taksims op zich. Deze muziek is voortgekomen uit de zigeuner muziek en wordt vooral gespeeld in en rond instanbul. Behalve dat deze muziek een dans is wordt het ook vaak gebruikt als begeleiding van verschillende buikdansen.
· Usul oynak. Deze usul staat in een 9/2 of 9/4 maat. Hij wordt veel gebruikt in de Zeybek. Dit is begeleidende muziek voor een mannendans die afkomstig is van West Turkije. (zie bijlage vijf)
· Usul aksak. Deze Usul staat in een 9/8 maatsoort en wordt in vele dansen door heel Turkije gebruikt.
Turkse instrumenten:
In de Turkse muziek is zijn er erg veel verschillende instrumenten. Instrumenten die voor ons nogal onbekend zijn maar ook welbekende instrumenten als de klarinet en de viool.
· De viool is eigenlijk een sprekend instrument voor elke vorm van volksmuziek. Deze vinden we bijvoorbeeld ook terug in de Griekse, Roemeense en joodse muziek. Er is echter wel een verschil tussen de westerse manier van spelen en de oud Turkse manier. Wij zetten de viool onder onze kin terwijl de Turken vroeger hun viool verticaal bespeelden. Eigenlijk een beetje zoals een cello wordt bespeeld
· De klarinet is een oorspronkelijk westers instrument maar is via het janitsarenkorps in Turkije terecht gekomen (meer informatie in het volgende hoofdstuk) en wordt nu veel gebruikt.
Dan zijn er veel instrumenten die sprekend zijn voor de Turkse muziek maar die erg onbekend zijn in de westerse wereld.
· De Cifte is een houten blaasinstrument met twee rijen gaten naast elkaar. Dit instrument is tekenend voor de Turkse volksmuziek.
· De Tulum is een instrument dat lijkt op een doedelzak. De speler houd via een pijpje de zak gevuld met lucht en perst deze eruit waardoor er een geluid uit komt via een ander pijpje met gaten. Door de gaten dicht te maken met je vingers komen er verschillende tonen uit.
· De Kanun is een instrument dat erg veel lijkt op de sandouri (zie volgende hoofdstuk) alleen wordt dit instrument niet met hamertjes bespeeld maar met een plectrum. Je kunt dit instrument enigszins vergelijken met een gitaar. Ook dit instrument is karakteristiek voor de Turkse volksmuziek.
· De kemence is een soort driesnarige viool uit Turkije. Dit instrument wordt op de knie geplaatst
Welke overeenkomsten hebben de twee soorten volksmuziek?
Hoe is de Griekse muziek door Turkije beïnvloed?
In Griekse liederen en dan vooral in de Rembetika zijn er verwijzingen naar de Turkse cultuur. Bepaalde instrumenten zoals bijvoorbeeld de klarinet zijn via Turkse zigeuners in Griekenland terecht gekomen. Oorspronkelijk is de klarinet een Duits blaasinstrument. Hoe is dit instrument dan in handen gekomen van de Turkse zigeuners en uiteindelijk een onderdeel van de Griekse muziek geworden.
Volgens archieven die mijn bron heeft nagekeken is de klarinet naar Griekenland gekomen tijdens de hervorming van het Turkse leger in 1826. Oosterse militaire bands werden vervangen door Westerse militaire bands. De klarinet deed bij deze gelegenheid zijn intrede. De klarinet is toen als het ware geadopteerd door Turkse zigeuners die ermee op huwelijksfeesten speelde.
Via het toen nog Turkse Thessalolinki en West Macedonië naar Epirus. In 1851 zat de klarinet al in de bruidsschat in Epirus. Daarna zakte de klarinet meer naar de Turks Griekse grens en vonden we hem voor het eerst in centraal Griekenland in Peloponessus. De komst van de klarinet heeft ook wel verandering in het leven van muzikanten gebracht. De meeste muzikanten hadden ook nog een andere baan en maakten hun instrumenten zelf. De klarinet kon men niet zelf maken en moest dus worden gekocht. Omdat de klarinet nogal duur was kwam er een onderschijt tussen beroeps muzikanten en amateurs. Met de komst van de klarinet worden de oosterse en westerse muziek invloeden gemengd in de Griekse muziek. (zie hoe zit de Griekse muziek in elkaar)
Een ander instrument dat is overgenomen uit de Griekse muziek is de Sandouri het woord Sandouri is afgeleid van het Perzische woord Santor wat 100 snaren betekend. Dit instrument heeft 97 tot 115 snaren die allemaal in groepjes van drie tot vijf gelijkstemmige snaren zin verdeeld. Je bespeeld dit instrument met hamertjes. Een instrument dat familie is van deze is het cimbaal die op vier poten staat en ook nog een pedaal heeft net als een piano. Het cimbaal is een kenmerkend instrument uit Roemeense muziek net zoals een Klavecimbel een kenmerkend instrument is uit de Barokmuziek.
De Sandouri werd in 1820 voor het eerst in Athene gesignaleerd.
Ook zijn er enkele overeenkomsten in muziekinstrumenten. Hierbij denk aan de Turkse Saz die erg lijkt op de Griekse Bouzouki. Beiden zijn het snaar instrumenten. Beiden hebben ze een lange hals en beiden worden bespeeld door erop te tokkelen.
bouzouki saz
Overeenkomsten in maten, ritmes en dansen:
Hierbij denk ik aan de Syrtó of Sirto. In beiden landen is deze muziek of dans bekend.
Hierbij denk ik ook aan enkele ritmes en maatsoorten die overeenkomen zoals de Turkse Zeybek en de Griekse koning der ritmes de zeibékiko. Die beiden in een 9/4 maatsoort staan. Ook dit ritme is tijdens de 4 eeuwen onderdrukking van Griekenland door het Ottomaanse rijk overgenomen.
Of de Turkse Usul aksak en de Griekse karsilamás die beiden in een voor ons erg onbekende 9/8 maatsoort staan.
Waarom viel het Turkse rijk Griekenland binnen en welke gevolgen had dit voor Griekenland?
In dit hoofdstuk wil ik het vooral gaan hebben over het Cyprus conflict.
Cyprus is van oorsprong een Grieks eiland. In 1570 viel Turkije Griekenland binnen. Op dat moment is Cyprus nog eigendom van Venetië. In 1573 doet Venetië afstand van al haar aanspraken op Cyprus. Dit leidde ertoe dat de Turken als bevrijders werden binnengehaald op Cyprus. Doordat Venetië weg was uit Cyprus werd de Grieks orthodoxe kerk door de Turken weer in ere hersteld. Ook kregen de Cyprioten voor het eerst eigen land. Wel stond hiertegenover dat de Cyprioten hoge belastingen moesten betalen aan de Turken Ongeveer 25 duizend Turkse kolonisten gingen op Cyprus wonen. Hoewel de Turken zich verspreidde over heel het eiland was er een duidelijk mozaïek. Beide bevolkingsgroepen leefden strikt gescheiden. Door slechte omstandigheden zoals hongersnood, epidemieën en verwaarlozing van de infrastructuur besloot de Turkse sultan in 1660 dat de aartsbisschop belangrijk was voor Cyprus. Dit leidde ertoe dat de macht van de aartsbisschop steeds meer toenam. In 1754 werd de aartsbisschop officieel erkend als de leider van het Grieks Cypriotische deel van Cyprus. In 1818 werd Griekenland onafhankelijk van het Osmaanse regime (Turkije). Mede door deze ontwikkeling en de oorlog tussen Turkije en Rusland (1828-1829) ging het steeds slechter met het Osmaanse rijk en vroeg om hulp aan Groot Britannië. Uiteindelijk werd in 1871 Cyprus door Engeland overgenomen van Turkije.
Dit leidde ertoe dat in 1878 tijdens het congres van Berlijn, Engeland het bestuur kreeg over Cyprus. Wel bleef Cyprus onder soevereiniteit van Turkije. Het enige dat van Engeland werd verlangd was een jaarlijkse vergoeding om Cyprus weer op te kunnen bouwen. Engeland gaf veel geld uit aan:
· handel
· cultuur
· bebossing
· landbouw
ook zorgde Engeland voor een nieuwe wetgeving, waardoor de bevolking weer snel toenam. Toch hadden de Griekse Cyprioten de wens om zich aan te sluiten bij riekenland en kozen daarom bij het uitbreken van de eerste wereld oorlog partij voor de Duitsers. De reactie van de Engelsen hierop was Cyprus te annexeren. Met het Verdrag van Lausanne in 1923, doet Turkije afstand van zijn aanspraak op Cyprus en twee jaar later word het eiland een Britse kroonkolonie. Cyprus was in zowel de eerste als de tweede wereld oorlog basis van de geallieerden. De bewoners van Cyprus wilden graag onafhankelijk worden en zich aansluiten bij Griekenland. Dit leidde in Sinds 15/11/1983 1950 tot een grote volksstemming waarin dus ook heel duidelijk werd dat 95 procent van de Cyprioten zich wilde aansluiten bij Griekenland (de Enosis). Rond
1954 begint Turkije zich ook weer te bemoeien met Cyprus en eist dat Cyprus in twee delen wordt opgesplitst. Namelijk een Turks deel en een Grieks deel. Vanaf 1955 is er gewapend verzet en
aanslagen tegen de Britten. De Enosis aanhangers krijgen steun van Griekenland en de aartsbisschop in hun strijd tegen de Britten.
In 1956 leidde deze conflicten waarbij de Turken nu ook betrokken waren bijna tot een burgeroorlog. In 1959 vindt er naar aanleiding van deze kwesties in Londen een top overleg plaats tussen de ministers van buitenlandse zaken van Griekenland, Turkije en Groot Brittanië en wordt er besloten dat met ingang van 16 augustus 1960 Cyprus een republiek moet worden. In september van hetzelfde jaar sluit Cyprus zich aan bij de verenigde naties. Tot eerste president van Cyprus werd de Griekse aartsbisschop Makarios gekozen en de Turkse Fazil Kucuk werd gekozen tot vice premier. Het Cypriotische parlement zou gaan bestaan uit 35 Griekse leden en 15 Turkse leden. In 1963 kwamen Enisos aanhangers weer in actie. En dit leidde tot het aftreden van de Turkse vice premier
Door deze ontwikkeling werd Cyprus weer een tijdje geregeerd door alleen Griekse Cyprioten. In dit jaar beginnen dingen uit de hand te lopen en lopen de gemoederen zo hoog op dat er bijna een burgeroorlog ontstaat. Om dit te voorkomen besloten de Verenigde Naties een vredesmacht op Cyprus te plaatsen. De United Nations Force Cyprus (UNFCYP) wordt op 4 maart 1964 in het leven geroepen. Het doel van deze vredesmacht was om een klimaat te scheppen waarin een politieke oplossing gezocht kan worden voor het conflict tussen de twee Cypriotische gemeenschappen. Het mandaat voor deze vredesmacht wat in 1964 in resolutie 186 van de veiligheidsraad is vastgelegd luit: to use its best efforts to prevent a recurrence of fighting and as necessary, to contribute to the maintenance and the restoration of law and order and return to normal conditions. In het kort komt het erop neer dat de UNFICYP zijn uiterste best zou doen om een strijd te voorkomen en als dit nodig blijkt te zijn ervoor te zorgen dat de rechten en plichten weer worden gehandhaafd zodat men weer terug kan gaan naar de normale omstandigheden in Cyprus.
Na 1963 gingen zowel de Griekse Cyprioten als de Turkse Cyprioten een beetje hun eigen weg. Dit gold ook voor de politiek. De Turks Cypriotische bevolking wilde dat Cyprus een federatie werd terwijl de Grieks Cypriotische bevolking meer voelde voor een eenheidsstaat. Dit kwam doordat president Makarios niet meer streefde naar aansluiting met Griekenland. Langzamerhand laaiden de vijandigheden op en greep de UNFICYP tevergeefs in. Er volgden blokkades en een demarcatielijn tussen Griekse en Turkse volkswijken.
In 1974 wordt er een staatsgreep gepleegd door Griekenland op Cyprus. Dit doet men met een aanslag op president Makarios. Het doel van de staatsgreep was om Cyprus weer aan te sluiten bij Griekenland. De staatsgreep mislukte maar Makarios verliet wel het eiland. Turkije wist het Noordelijk deel van Cyprus binnen te vallen. Turkije besloot Cyprus op te splitsen in een Grieks Cypriotisch gedeelte en een Turks Cypriotisch gedeelte. Bij deze splitsing werden Griekse Cyprioten die in het Turkse deel woonden en werkten uit hun huizen gejaagd.
Op 1 november 1974 neemt de Verenigde Naties een motie aan waarin Cyprus weer een soevereine en onzijdige staat wordt. Op 16 november van hetzelfde jaar keert Makarios weer terug op Cyprus als president waar de Turken niet erg blij mee zijn. Makarios wilde federale rechten verlenen aan het Turks Cypriotische deel. De onderhandelingen hierover verliepen moeizaam en de nieuwe vice premier Rauf Denktasj riep op 13 februari 1975 een Turks Cypriotische federale staat uit waarvan hij zelf president werd. En in juni was na een volksreferendum de aparte Turkse staat op Cyprus een feit. In 1977 overleed president Makarios en werd opgevolgd door Spyros Kaprianou parelmentsvoorzitter Spyros Kyprianou. Hij was er voor om te onderhandelen met Denktasj en op deze manier kwamen de beide partijen toch weer rond de tafel. Er werd een beginselakkoord bereikt maar deze liep uiteindelijk op niets uit.
Op 15 november 1983 werd de onafhankelijkheids verklaring van de Turkse republiek Noord Cyprus door de VN ongeldig gevonden en uitsluitend door Turkije erkend. In januari 1985 was er een nieuwe onderhandelingsronde tussen de Grieks Cypriotische en Turks Cypriotische leiders maar wederom liepen deze op niets uit. Vanaf 1988 wordt er in de VN overlegd over de toekomst van Cyprus. Men is daar nog altijd mee bezig en het wordt steeds gecompliceerder. Cyprus is kandidaat om toe te treden tot de Europese Unie. De Europese Unie wil dat Cyprus alleen als ongedeeld lid mag toetreden en dus af moet van de Turkse bezetting van het Noordelijk deel van Cyprus.
Vanaf 1995 werd besloten dat alle rechtstreekse handel tussen Turkije en het Turkse Noord Cyprus wordt verboden. Ook is vanaf dat jaar voor alle export van Cyprus toestemming nodig van de officiële Cypriotische regering. (Grieks Cypriotische)
De onenigheden kabbelen zo een aantal jaren door.
Begin januari 2003 bekritiseerde de leider van de regerende Turkse partij voor gerechtigheid en ontwikkeling de plannen van Denktesj. De president was namelijk tegen het door de Verenigde Naties uitgewerkte vredesplan. Dit voorzag namelijk dat Cyprus weer één zou worden en daar is Denktesj het niet mee eens. Ook was er een demonstratie van de Turks Cypriotische bevolking voor het aftreden van President Rauf Denktesj.
De Europese Unie spoorde de twee delen aan om voor 28 februari tot een overeenstemming te komen anders zou het Grieks Cypriotische deel als nog als lid worden toegelaten bij de Unie. Eind april van hetzelfde jaar werden de grenzen tussen het Griekse en Turkse deel van Cyprus voor het eerst sinds 29 jaar weer opengesteld. Deze beslissing kwam van Denktesj maar er is een vermoeden dat Denktesj dit alleen maar gedaan heeft om de aandacht af te leiden van zijn weigering akkoord te gaan met het door de Verenigde Naties voorgestelde herenigingsplan. Naar aanleiding van deze weigering kon alleen het Griekse deel van Cyprus op 1 mei 2003 worden toegelaten tot de Europese Unie. Eigenlijk werd heel Cyprus toegelaten tot de Europese Unie alleen golden de EU regels niet voor het Turks Cypriotische deel. Nog altijd zijn er onderhandelingen tussen de beiden delen van Cyprus. Ook al zijn de grenzen nu opengesteld. Er is nog altijd sprake van een gescheiden Cyprus. De onderhandelingen tussen de Verenigde Naties en de Twee Cypriotische delen zijn nog in volle gang. Zal er ooit een oplossing worden gevonden voor de problemen in Cyprus?
Op dit moment is de kwestie weer in het nieuws. Hieronder een bericht van de NOS:
Erdogan wil VN-bemiddelaar Cyprus 24-01-2004
De Turkse premier Tayyip Erdogan heeft VN-secretaris-generaal Kofi Annan gevraagd een bemiddelaar aan te stellen in het conflict op Cyprus. Hij deed dat op het World Economic Forum in het Zwiterse Davos. De bemiddelaar moet voor zowel Grieks-Cyprioten als voor de Turks-Cyprioten aanvaardbaar zijn. "We willen een bemiddelaar van een onpartijdig land", aldus Erdogan. De tussenpersoon moet bovendien het vredesproces van het begin tot het eind kunnen begeleiden. Volgens Erdogan heeft Annan beloofd het verzoek in overweging te hemen. De Turkse premier vindt dat er pas een referendum over de toekomst van het eiland gehouden kan worden nadat er een vredesakkoord is gesloten. Annan wil nu al een volksraadpleging over zijn eerder gelanceerde vredesplan voor Cyprus. De VN-topman is voor een losse federatie, waarin de twee Cypriotische delen nog een grote mate van zelfstandigheid behouden. EUCyprus is sinds 1974 verdeeld in een Grieks-Cypriotisch en een Turks-Cypriotisch deel. In dat jaar bezette de Turken het noordelijk gedeelte en stichten er een alleen door Turkije erkende republiek. Een afscheiding, bewaakt door VN-blauwhelmen, scheidt beide gemeenschappen.Zonder vredesakkoord treedt op 1 mei alleen het internationaal erkende Griekse deel van Cyprus toe tot de EU. Dat zou mogelijk toekomstige verzoeningspogingen in de weg staan, omdat de etnische breuk daarmee alleen maar sterker wordt. De toetreding van alleen het Griekse deel zou bovendien nadelig zijn voor de EU-aspiraties van Turkije zelf.
Hoe was het bestaan van de Grieken onder het Turkse bewind?
Griekenland heeft 4 eeuwen lang onder het Ottomaanse regime moeten leven. Het Ottomaanse rijk viel in 1453 het Byzantrijnse rijk binnen en veroverde de hoofdstand Constantinopel. Zij noemde die stad Instanbul. Vanuit daar begonnen ze zich steeds meer uit te breiden over Griekenland. Grieken die de verovering van het Byzantrijnse rijk hadden overleeft werden als slaven verkocht.
De lange Turkse bezetting bracht de Grieken verschillende veranderingen. Eerst was het leven van de gewone boeren niet anders dan voorheen, het christendom werd toegestaan en de belastingdruk was niet groot.
Ongelovige mensen betaalde meer belastingen dan gelovige mensen want in het Ottomaanse regime stond het geloof hoog in het vaandel. Ook was er voor ongelovige burgers een andere vorm van belasting. Het zogenaamde Devshirme of kindertax. Deze belasting hielt in dat eens in de vier jaar veelbelovende jongetjes bij hun ouders werden weggehaald en tot de Islam werden bekeerd. Ze kregen ook een goede opleiding. Als ze deze hadden doorstaan konden de kinderen twee kanten op.
· De slimste kinderen werden adviseurs, ambtenaren of administrateurs van de Turkse Sultan. Voorwaarde om de sultan te mogen dienen waren dat je moslim was en het Ottomaans Turks beheerste.
· De sterkste kinderen werden naar het Janitsarenkorps gestuurd. De janitsaren vormden de militaire elite-eenheid van het Osmaanse Rijk. Zij vormden een symbool, zowel voor de macht van de sultan als voor het rijk zelf. De janitsaren vormden ook orkesten. In zo'n orkest werd gespeeld op allerlei trommels (pauken en dubbelvellige trommels), op de zurna (een soort hobo), de boru (een metalen hoorn) en het cimbaal. Ook werd er met bellen gerinkeld. Janitsaren speelden in optocht en bij formele gebeurtenissen aan het hof, zoals bij de kroning van de sultan, bij recepties voor ambassadeurs en op feestdagen. Zij speelden als de ministerraad ontboden werd en ter aankondiging van de vijf dagelijkse gebeden. (zie hoe zit de Turkse muziek in elkaar)
Ottomanen hadden gek genoeg geen hekel aan Christenen. Deze lieten ze dan ook met rust zolang ze maar op tijd hun belastingen betaalden. Wel werden deze als tweede rangs burgers gezien. (belastingen moeten betalen is op zich al gek voor het vroege islamitische geloof omdat Allah dit niet goedkeurde. In Saoudi Arabië wordt nog altijd geen belasting betaald) toch was het leven onder het Ottomaanse regime ook voor de Christenen niet altijd gunstig. Turkije was altijd in strijd met Venetië en liet de Grieken hun schepen bouwen. Daarbij kwam ook nog dat vlak voor een zeeslag de Turken hun galeien moesten bemannen en huis gingen houden in dorpjes en Grieken meenamen om te werken in de galeien. In een van de grootste zeeslagen in 1571 hadden de Turken 14 duizend Grieken gevangen genomen om hun 200 galeien te kunnen bemannen.
Ook waren er constant gevechten op het land waarbij de Grieken klaar moesten staan om de soldaten te voorzien van eten onderdak en kleren.
In Turkse steden was de invloed het grootste. Veel Grieken namen Turkse gewoontes aan en gingen zich Turks kleden. Sommige bekeerden zich zelfs tot de Islam. Vaak was het zo dat aan het hoofd van een gezin een moslim stond terwijl de rest van het gezin Christelijk bleef. Dit kun je ook een vorm van tactiek noemen omdat gelovige mensen minder belastingen hoeven te betalen. De Grieken begonnen naar een groot rijk voor hun alleen te verlangen de Megali Idea een onafhankelijk eigen rijk zonder de Turken. Tijdens de Griekse opstand werden door de Turken zonder pardon niet gelovige Grieken afgemaakt. Deze Turken werden de nieuwe martelaars genoemd.
Nu is er in Griekenland nog steeds veel te merken van de Turkse overheersing die ruim vier eeuwen heeft geduurd. Dit is niet alleen te zien aan de typisch Turkse bouwwerken en moskeeën, maar dit is ook terug te vinden in het eten, de cultuur, de muziek en gewoontes van de Grieken. Op het eiland Kreta zijn er nog veel Turkse Bazaren te vinden.
Hoe zorgde de Grieken ervoor dat Turkije Griekenland weer verliet?
In 330 na Christus verplaatste de Romijnse keizer Constantijn de hoofdstad van zijn keizerrijk naar byzantium. Byzantium was in 657 voor Christus door kolonisten uit Megara in centraal Griekenland opgezet. Op 11 mei 330 huldigde Constantijn zijn nieuwe hoofdstad in die hij naar zichzelf had genoemd namelijk: Constantinopel. In 395 valt uiteen in een Oostelijk en een Westelijk deel. Constantinopel wordt de hoofdstad van het Oostelijke gedeelte. In 476 valt het Westelijke Romeinse rijk in en neemt het Byzantrijnse rijk de rest van het Romeinse rijk over. In de periode tussen 535 en 542 verliest het rijk Azië en Noord Afrika aan de Arabieren. In 1071 verliest het rijk klein Azië aan de Turken en roept hulp in van Europa. In 1333 beginnen de Ottomanen de opmars naar Constantinopel. In 1453 vlak voordat het Ottomaanse rijk het Byzantijnse rijk binnen komt valt Constantinopel.
Het Ottomaanse rijk dat in 1288 is opgericht door de Turk Osman Gazi. In 1453 viel het Griekse Byzantijnse rijk in handen van het Ottomaanse rijk. Ik hoef natuurlijk niet de vertellen dat de Grieken niet blij waren met de Ottomanen. De Turken dopen Constantinopel om tot Istanbul. Alle Grieken die er woonden en de inval hadden overleeft werden als slaven verkocht. Ruim vierhonderd jaar wordt Griekenland geregeerd door heersers die een ander geloof hebben en een andere taal spreken. Na vier eeuwen onderdrukt te zijn geweest begon in 1821 de Griekse vrijheidsoorlog. In 1814 is er in Odessa een geheim genootschap opgericht. Het doel van de Philike Etairia is de Griekse onafhankelijkheid. Hun ideaal is een nieuw Byzantijns rijk met republikeinse ideeën in plaats van de eerdere alleenheerschappij van de Byzantijnse keizer.
Griekse opstand
In 1821 wordt het teken gegeven voor de opstand waarop een leger onder leiding van Alexander Ypsilantis vanuit Rusland Moldavië binnenvalt. Ze krijgen geen steun van de lokale bevolking omdat zij hen aanzien voor soldaten van de Turkse sultan. Daardoor moest men onervaren mensen werven. Over het algemeen waren het studenten die binnen een mum van tijd werden uitgeschakeld. Mede door deze ontwikkeling en mogelijke steun van Rusland is de opstand van Griekenland officieel. De Ottomaanse soldaten zijn niet sterk genoeg meer en moeten zich terugtrekken naar de kuststeden. Door het succes van de Grieken komt er steun vanuit het Westen in de vorm van geld voor de vrijheidsstrijders en slachtoffers. Ook trekken vrijwilligers naar het strijdgebied. Een van de bekendste vrijwilligers is de dichter Lord Byron. Hij kwam in januari 1824 aan in Griekenland. Men vermoedt dat hij vrijwillig naar Griekenland ging omdat hij zich schuldig voelde over zijn leven. Hij was alcoholist, gokverslaafd, verslaafd aan drugs en seks. Maar voor dat Lord Byron ook maar iets nuttigs kon doen in de vrijheidsstrijd werd hij ziek en stierf hij in april 1824.
Reactie van de Turkse Sultan op de opstand
De sultan reageerde hierop met een meedogenloze reeks bestraffingen. Hij gaf zijn regime de mogelijkheid om niet gelovigen af te straffen en honderden Griekse prominenten werden terecht gesteld. Er volgden bloederige afslachtingen op de eilanden Rodos, Kos en Cyprus.
De eerste successen van de Griekse opstand zorgen ervoor dat in 1823 een voorlopige regering wordt aangesteld en een liberale grondwet wordt ingevoerd. Echter komen er onenigheden tussen de bevolking en uit dit zich in een strijd. De Grieken wenden zich in 1825 tot de grootmachten en krijgen hulp van Frankrijk, Engeland en Rusland. Met succes. Eind 1827 vernietigd de Frans-Russische-Engelse vloot die van Turkije. In 1828 raakt het Ottomaanse rijk opnieuw in oorlog met Rusland en hierdoor verzwakt hun positie erg. Een onafhankelijk Griekenland is nu bijna onvermijdelijk. De vraag is alleen binnen welke grenzen en welke staatsvorm Griekenland dan aan moet nemen. Men is overeengekomen dat Capodistrias moet worden benoemd tot eerste president van Griekenland. Het enige probleem is dat hij als oud-minister van de Tsaar zich niet echt kan vinden in het Liberalisme. De grootmachten hebben inmiddels besloten dat Griekenland een monarchie moet worden. Op 3 februari 1830 wordt in Londen een verdrag getekend waarin staat dat Griekenland onafhankelijk is. Wel moet het land nog geld blijven betalen aan het Ottomaanse rijk. In 1832 kiezen ze voor de 17 jarige Otto van Beieren. Deze wordt een jaar later aangesteld als nieuwe koning van Griekenland.
Deze koning heeft zich nooit echt geliefd kunnen maken bij het volk omdat hij erg jong was en als een buitenlander werd gezien. In 1844 moest hij gedwongen instemmen met een nieuwe wet die uitverkorenen het recht gaf mee te regeren. Hiermee verspeelde hij de steun van de grootmachten en werd in1862 bij een staatsgreep verdreven. De nieuwe koning werd Willem van Holstein-Sonderburg-Glückburg onder de naam koning Georgios en eerste. Bij zijn aantreden stond Engeland de Ionische eilanden af. Ook vormde hij het koningkrijk om in een koninklijke democratie met een gekozen kamer die mee mocht regeren maar waarbij de koning nog wel het laatste woord had. In die tijd was het oorspronkelijk Griekse eiland door de Turkse sultan aan Egypte gegeven. Maar in 1840 nam de sultan het weer terug waardoor de Osmaanse ambtenaren ook weer terug kwamen op Kreta. Kreta protesteerde hevig en riep de Enosis (aansluiting bij Griekenland) uit in 1866. uit alle hoeken van de wereld werd geld, wapens en complete schepen gestuurd om de Enosisstrijd te kunnen voeren. Griekenland sloot een bondgenootschap met Servië om de Turken uit Kreta te verdrijven. Maar Griekenland werd gedwongen de bevolking op Kreta aan hun lot over te laten. In ruil daarvoor moest de Sultan beloftes tekenen voor zelfbestuur voor de bevolking van Kreta. In 1897 barstte voor Griekenland de bom toen Kreta weer de Enosis uit riep. Er werd een Griekse vloot naar Kreta gestuurd en Griekenland viel Turkije binnen. Ze waren echter niet sterk genoeg en dit leidde ertoe dat Turkije weer erg dicht bij Athene kwam te staan. Engeland en Frankrijk kwamen in actie en dwongen een wapenstilstand af. Een vredesmacht bombardeerde de rebellen op Kreta totdat ze zich overgaven. Hiertegenover stond dat Griekenland een flinke schadevergoeding moest betalen aan Turkije. Alleen de Griekse economie stond aan de rand van de afgrond. De mogendheden waren het in 1908 zat en vormden een internationale politiemacht die de regio weer een beetje stabiel moest maken. Engelse, Franse, Italiaanse en Russische troepen landden op een aantal eilanden en dwongen Turkije om hervormingen door te voeren. Aan de Turkse kant kwamen mensen ook in opstand en een groep mensen die zich de jonge Turken noemden namen Istanbul over en streefden naar de opbouw van een nieuw en modern Turkije.
De vredesmilitairen probeerde een tijdje het land te regeren met
een zogenaamde marionettenregering dit houd volgens de Dikke van Dale in dat een land wordt geregeerd door een andere macht met name van een heel ander land afhankelijke schijnregering. De officieren hadden door dat ze hier niet bevoegd voor waren en vroegen de hulp van Eleftherios Venizelos. Deze man is een bewoner van Kreta die een enorme diplomatieke kunst bezat. Dat leverde hem een grote meerderheid op in het Griekse parlement. En dit maakte hem in staat om een aantal hervormingen in te voeren waardoor Griekenland zichzelf weer wat meer in de hand krijgt.
In 1911 breekt er een oorlog uit tussen Turkije en Italië, want Italië had ook doordat het Ottomaanse rijk helemaal niet meer zo sterk was.
Deze oorlog leverde Griekenland twee in de geschiedenis verloren eilanden op. Venizelos wist de Bulgaren, Montegrijnen en de Serven ervan te overtuigen dat ze samen met Griekenland Turkije aan te vallen. Op 8 oktober 1912 vielen de Montegrijnen een Turkse basis in Albanië aan en daarmee was de eerste Balkanoorlog een feit. Een maand later vielen de Grieken Thessaloniki binnen. Omdat Turkije op dat moment erg zwak was door de hervormingen en opstanden van de Jonge Turken konden ze zich niet goed verdedigen. Uiteindelijk konden de Grieken in Epirus ook nog Ianina veroveren. In mei 1913 konden de Jonge Turken het niet meer aan en werden ze gedwongen een wapenstilstand te tekenen. Hiermee was de eerste Balkanoorlog ten einde gekomen.
Venezilos zat niet stil en tekende vlak na het einde van de Balkanoorlog een verdrag met Servië om Bulgarije aan te vallen en won daarmee West-Thracië. Het ging steeds beter met de economie en in enkele jaren was de bevolking van Griekenland bijna verdubbeld.
Op 18 maart 1913 werd koning Georgios vermoord tijdens een staatsbezoek aan het pas bevrijde Thessaloniki. De nieuwe koning werd Konstantinos de eerste. In juli van het jaar daarna brak de eerste wereldoorlog uit.
Na de Wereldoorlog 1 werden er nog meer gebieden aan Griekenland toegewezen. Turkije, dat onder meer lzmir zou moeten inleveren, was het hier niet mee eens. Koning Konstantijn ondernam vervolgens een veldtocht in Klein-Azië die faliekant islukte. In 1923 werd in Lausanne tot een Grieks-Turkse bevolkingsruil besloten, waardoor enkele honderdduizenden Grieken en Turken hun vaderland moesten verlaten. Hierna brak de tweede wereld oorlog uit die voor Griekenland in 1944 ten einde was. Wel raakte Griekenland tot 1949 in een burgeroorlog maar hier heeft Turkije niets mee te maken gehad. Griekenland was vanaf de bevolkingsruil van Turkije af. Wel is er nog altijd een onopgelost conflict op Cyprus tussen de Grieken en de Turken.
Conclusie:
Er is eeuwenlang een strijd geweest tussen Turkije en Griekenland. Deze strijd begon in 1453 toen Osman Gazi stichter van het Ottomaanse rijk het Griekse Byzantijnse rijk binnen kwam vallen en de hoofdstand Constantinopel innam. Vier eeuwen lang heeft Griekenland onder het Turkse regime moeten leven. Dit heeft voor veel veranderingen gezorgd binnen Griekenland. Een verandering is bijvoorbeeld dat veel gezinshoofden zich bekeerde tot de islam om minder belasting te hoeven betalen. En een ander effect van de Turkse bezetting is nog steeds duidelijk zichtbaar in almaar voortdurende Cyprusconflict.
De Turkse invloed is ook in de muziek aan te tonen. Bijvoorbeeld door instrumenten die via Turkse zigeuners in Griekenland zijn terecht gekomen en door bepaalde dansen en ritmes die ze delen. Tijdens het maken van dit werkstuk heb ik erg veel geleerd over de Grieks-Turkse geschiedenis en de theoretische muziek van de beide landen. Ik heb op bepaalde punten wel vast gezeten. Bijvoorbeeld op het punt van theoretische informatie vinden over Turkse muziek. Er waren hiervan niet zo gek veel boeken te krijgen die voor mij ook makkelijk te begrijpen waren. Ook was er weinig te vinden op het internet omdat deze informatie eigenlijk alleen maar ging over waar je Turkse muziek kunt downloaden en over Turkse workshops op muziekscholen. Ik heb contact gezocht met een aantal mensen die volgens mij wel konden helpen met mijn werkstuk. Deze hebben echter niet allemaal gereageerd of te laat gereageerd. Over het algemeen heb ik erg veel plezier gehad in het maken van dit werkstuk en ging het me nadat ik eenmaal de juiste informatie tot mijn beschikking had goed af. Ik ben erg blij met de bijzonder vriendelijke meneer in de bibliotheek die bereid was het enige bruikbare boekje over Turkse muziek, dat hij vlak voor mijn neus wegkaapte, aan mij te geven.
Bronvermelding:
internet sites:
Instmkr.home.mindspring.com
www.valleyviltage.gr/photos/syrtaki.jpg
www.sunwavestravel.se/sv-greece.htm
www.anokato.nl
www.http://www.csvincentvangogh.nl/vakken/cultuur/geschiedenis/povwo5/cyprus/cyprushist.html
http://www.turks-cyprus.nl/unifcyp.htm
http://www.d-reizen.nl/voi/frames/index.sun?/bestemmingen/cyprus_l.html
http://culturebeats.kennisnet.nl/mixtweb/instr6.htm
http://www.scholieren.com werkstuk geschiedenis Cyprus
www.landenweb.com/geschiedenis.cmf?land137&cyprus
www.visitcyprus.org.cy
www.devogel.net
http://home.planet.nl
ub.leidenuniv.nl/loc/tenbanstelling/balkan_in_kaart/1a.html.-101.k
www.groene.nl
studwww.ugent.be/~sverdood/over.html
www.skopos.be
www.turksnl.net
members.lycos.nl/seda/sanat.html
rc2249.ce.uiuc.edu/ tsa/ciftetelli.htm
www.worldwindsinstruments.com/ strings/details/4.05.html
http://www.omroep.nl/nos/nieuws/index.html
Boeken en Encyclopediën:
encarta encyclopedie/ cyprus
winkler prins encyclopedie/ Cyprus geschiedenis, Griekenland geschiedenis
Tashin Inciri Turkse muziek 1985
Met dank aan:
Johan Paap (leraar accordeon aan het Koorenhuis)
Erik den Uyl (leraar gitaar en bouzouki aan het Koorenhuis)
Die mij de mogelijkheid hebben geboden een workshop voor Griekse muziek te volgen.
De bijzonder vriendelijke meneer in de bibliotheek waarvan ik de naam niet weet.
· De Griekse en Turkse muziek vertonen verwantschap. Hoe is die verwantschap historisch te verklaren en muzikaal aan te tonen?
Deelvragen:
· Hoe zit Griekse muziek in elkaar?(instrumentatie, melodieën, toonladders, reeksen en ritmes) Hoe hebben de Grieken dan toch ervoor kunnen zorgen dat de westerse en oosterse invloeden samen zijn gesmolten?
· Hoe zit Turkse muziek in elkaar?(instrumentatie, melodieën, toonladders, reeksen en ritmes)
· Welke overeenkomsten hebben de twee soorten volksmuziek? En Hoe is de Griekse muziek door Turkije beïnvloed?
· Hoe was het bestaan van de Grieken onder het Turkse bewind?
· Hoe zorgde de Grieken ervoor dat Turkije Griekenland weer verliet.
inhoudsopgave:
Inleiding
Hoe zit Griekse muziek in elkaar?
Hoe hebben de Grieken dan toch ervoor kunnen zorgen dat de westerse en oosterse invloeden samen zijn gesmolten?
Hoe zit Turkse muziek in elkaar?
Welke overeenkomsten hebben de twee soorten volksmuziek?
Waarom viel het Turkse rijk Griekenland binnen en welke gevolgen had dit voor Griekenland?
Hoe was het bestaan van de Grieken onder het Turkse bewind?
Hoe zorgden de Grieken ervoor dat Turkije Griekenland weer verliet?
Conclusie
Bronvermelding
Met dank aan
Bijlages
Inleiding:
Het profielwerkstuk. Toen ik twee jaar geleden hoorde dat we in 5 HAVO een profielwerkstuk moesten maken wist ik al meteen dat ik iets wilde doen met de vakken muziek en geschiedenis. Omdat ik deze vakken erg interessant vind. Ook wist ik al snel dat ik iets wilde doen met volksmuziek. Zelf speel ik in een Klezmer orkest en mijn moeder in een Roemeens balkan orkest. Ik kwam erachter dat deze vormen van volksmuziek enkele overeenkomsten hebben evenals de Turkse en Griekse muziek. Uiteindelijk bleek dat vier muziekstromingen met elkaar vergelijken een beetje te ver gezocht is. Ik volgde het advies van Jola op om mijn werkstuk alleen te betrekken tot Turkse en Griekse muziek. Dit is ook leuker omdat ik zelf minder afweet van deze vormen van volksmuziek. Ter voorbereiding van dit werkstuk heb ik een workshop voor Griekse muziek gevolgd in het Koorenhuis. Jammergenoeg werd er geen workshop voor Turkse muziek aangeboden. De hoofdvraag waarop ik mijn onderzoek baseer is: de Griekse en Turkse muziek vertonen verwantschap. Hoe is deze verwantschap historisch te verklaren en muzikaal aan te tonen. Ik denk veel plezier te krijgen van het maken van dit werkstuk en er veel van te leren.
Hoe zit Griekse muziek in elkaar?
Melodieën:
De Griekse muziek bestaat uit veel verschillende stromingen. Niet in elk gebied wordt dezelfde muziek gespeeld. In mijn werkstuk wil ik mij alleen wenden tot de Griekse muziek met Oosterse en het liefst Turkse invloed.
Griekse muziek kent harmonie en meerstemmigheid en modaliteit. Modaliteit is het fundament van Oosterse muziek. Modaliteit betekent dat melodieën zich afspelen op één enkele grondtoon binnen een bepaalde toonsoort of modus. Hierdoor is de melodie altijd eenstemmig. De muzikale term hiervoor is unisono.
Veel tonen uit de Griekse muziek komen uit de Arabische muziek. Deze muziek kent andere toonladders dan die wij in de westerse cultuur gewent zijn. De toonladders hebben van oorsprong kwarttonen en dat wordt door ons als onzuiver ervaren. Bij ons worden tonen tegen een harmonie afgezet en in Arabische muziek worden tonen alleen tegen een grondtoon afgezet. Men kan bijvoorbeeld nooit Arabische muziek op een piano spelen, omdat bij een piano alle tonen op gelijke afstand van elkaar liggen.
Hoe hebben de Grieken dan toch ervoor kunnen zorgen dat de westerse en oosterse invloeden samen zijn gesmolten?
Instrumentatie:
Dit komt doordat binnen de Griekse muziek getempereerde instrumenten gebruikt worden zoals:
· de gitaar
· accordeon
· de piano
Bij getempereerde instrumenten liggen de tonen vast en kunnen er naast melodieën ook harmonieën worden gespeeld.
Ook wordt er gebruik gemaakt van instrumenten die niet getempereerd zijn zoals:
· de stem
· Blaas, tokkel en strijk instrumenten waarop vrij geïntoneerd kan worden.
Met deze instrumenten kan als basis de grondtoon (drómos) worden gespeeld.
Ook zijn door de Grieken de Arabische tonen wat aangepast en van harmonieën voorzien. Men suggereert kwarttonen door in oplopende melodieën een noot hoger te pakken en in dalende melodieën een noot lager. Vaak hoor je in de Griekse muziek toch nog iemand de originele drómi spelen tegen het orkest met de aangepaste drómi in en dat geeft dan een erg rommelig maar Grieks geluid.
Toonladders:
Elke Griekse toonsoort bestaat uit halve en hele tonen die we de toonladder noemen. Uit de Arabische muziek komen tonen met een anderhalve toonafstand. Deze tonen noemen we overmatige tonen of zigeunertonen.
Op het plaatje hierboven zijn twee Griekse toonladders afgebeeld met een aangepaste drómi.
Ritmes en reeksen:
De Grieken maken niet alleen gebruik van Westerse maatsoorten zoals de vierkwarts, de driekwarts en de zes achtste maten maar ook van Oosterse maatsoorten. Dit zijn even of oneven maten die allemaal bestaan uit stukjes van twee en drie tellen. Dit zijn niet alleen ritmes maar ook dansvormen. Er zijn ritmes die uit de muziek van de Griekse provincies voortkomen zoals de dhimotiká en ritmes die voorkomen uit de Griekse stadsmuziek zoals de rebètika en de laïká.
Hieronder zal ik een aantal bekende dansvormen en ritmes bespreken met zowel even maatsoorten beïnvloed door het Westen als oneven maatsoorten beïnvloed uit het Oosten.
Ritmes met een even maatsoort:
· chasápiko ritme. Dit ritme is van oorsprong een rebètika ritme waarop dansers in een rij synchroon een serie danspatronen doet. Een combinatie van deze dans en de snellere chasaposérviko noemt men de syrtáki.
· De tsiftetélli is een buikdans die van oorsprong een oosterse vrouwendans is. Tegenwoordig dansen mannen in deze dans om de vrouwen heen. De dans kan in verschillende tempo’s worden gedaan.
· Een muzikaal moeilijk uitvoerbaar stuk is de syrtó. Dit stuk klinkt rustig maar bevat voor de muzikanten erg moeilijke instrumentale melodieën met veel snelle noten. De syrtó wordt over het algemeen in een 6/8 maat gespeeld. (zie bijlage twee)
Ritmes met oneven maatsoorten:
· Een voor de Westerse beschaving totaal vreemd ritme is de pénde-ochtó dit ritme is een 5/8 maatsoort en wordt zo geteld: 1-2-3 1-2
· De kalamatianós is afkomstig uit het Zuid Griekse stadje Kalamai of Kalamáta. Dit ritme is een 7/8-maat die ook in veel stadsmuziek te horen is. Een 7/8-maat wordt zo geteld:1-2-3 1-2
· 1-2. Dit ritme kan in verschillende tempo’s worden gespeeld en komt in andere soorten volksmuziek ook voor.
· De karsilamás is een ritme met een 9/8 maat die in die veel wordt gebruikt in de laiká en de rebetika. De 9/8 maat wordt zo geteld: 1-2 1-2 1-2 1-2-3.
De Oosterse variant van dit ritme de kamiliériko is wat swingender ingedeeld. Dit ritme wordt zo geteld: 1-2je 1-2je 1-2je 1-2-3 (zie bijlage 1)
· Een voor ons heel raar klinkend ritme is de zeibékiko die in een 9/4-maat staat. Dit ritme is de koning onder de Griekse ritmes omdat dit ritme alleen in de Griekse muziek voorkomt. Deze maatsoort lijkt in eerste instantie erg op een gewone vierkwartsmaat. Maar het ritme heeft om de maat een extra tel waardoor bijvoorbeeld een zanger op adem kan komen en het geeft instrumenten de ruimte een melodielijn uit te spelen. Dit ritme wordt vooral gespeeld door een bouzouki. Dit ritme is erg geliefd
onder de Griekse mannen omdat er een van oorsprong Griekse solodans voor mannen op kan worden uitgevoerd.
improvisatie
Griekse muzikanten zijn erg goed in improviseren. Elke muzikant heeft zijn eigen idee over hoe een muziekstuk moet worden gespeeld. Ook word er in het opschrijven van muziek ruimte gehouden om te kunnen improviseren. Een Griekse muzikant zou een stuk nooit hetzelfde spelen. Hierdoor komt het dat Griekse muziek erg levend overkomt.
Door improvisatie legt de solist zijn ziel in de muziek. Tijdens het spelen volgt hij zijn hart. Je kunt het improviseren vergelijken met het verkennen van een onbekende weg. Je beloopt elk pad om te kijken wat erachter is. De solist doet dit met muziek. Hij proeft de tonen die hij speelt en hij kan spanning creëren door bepaalde tonen lang aan te houden of te omspelen. Samen met zijn begeleiders die de grondtonen spelen bewandelt hij alle nieuwe paden van de muziek. Muziekanten leren vanaf jongs af aan hoe ze moeten improviseren.
In de Turkse muziek zijn vele buitenlandse invloeden merkbaar, zoals Griekse, Koerdische en Arabische muziek.
In de Turkse muziek worden levenssituaties, geschiedenis en cultuur tot uiting gebracht. Dit gebeurde vaak in de vorm van gedichten die werden gezongen. Men kan de Turkse volksmuziek in twee groepen indelen:
· Liederen die vertellen over bepaalde gebeurtenissen zoals heldendaden, criminaliteit, misdaad, liefde, oorlog en opstand.
· Liederen die beschouwend en gevoelsmatig zijn zoals liefde, verlangen, treurigheid, vreugde, scheiding en de dood.
Melodieën:
De westerse muziek kent meerstemmigheid. Turkse muziek is altijd eenstemmig. Daarom wordt deze muziek door westerlingen al snel saai gevonden. Een uitzondering op de eenstemmigheid van de Turkse muziek is de muziek van het Janitsarenkorps. Deze muziek kent wel meerstemmigheid door westerse invloeden in de tijd van het Ottomaanse rijk.
De Turkse muziek is altijd gebaseerd op een zogenaamde makam De makam is het karakteristieke melodieverloop van de Turkse muziek. Uitgangspunt is dat de begin -en eindtoon van een melodie benadrukt worden, evenals de toonomvang en de belangrijke tonen binnen deze melodie. Een makam schrijft ook voor op welke manier deze toonreeks moet worden doorlopen, welke tonen de melodie moet omspelen, waar men begint en eindigt. Elke makam heeft een eigen karakter men leert het karakter van de makam kennen door het repertoire waarin de makam staat door te nemen. Er zijn in de Turkse muziek ongeveer 13 basismakams en meer dan 500 afgeleide makams. Turkse muzikanten bereiden de luisteraar altijd voor op de makam door een inleidende melodie. Die melodie wordt pesrev genoemd. Wanneer men wil overstappen op een andere makam wordt deze uitgelegd door een overbruggings muziek. Deze overbruggings muziek noemt men taksim. De taksim wordt door een instrument bespeeld. De taksim is een vorm van improvisatie waarbij de muzikant zijn kunnen laat horen. Vaak volgen verschillende muzikanten elkaar in de taksim op. Deze muziek leid een nieuwe makam in.
Toonladders:
In het westen wordt een octaaf in 12 gelijke stukken verdeeld. In de Turkse muziek is een octaaf in 53 stukjes opgedeeld. 24 van de 53 stukjes worden daadwerkelijk in de bladmuziek genoteerd.
Onze muziek maakt vaak gebruik van een toonladder met drie intervallen. Namelijk een terts, een terts en een kwart.
Een makam die begint op C ziet er dan als volgt uit: Onze toonladder die begint op c ziet er zo uit:
C D E FG C D E
Pentachord G A B C terts E F G
tetrachord terts G A B C
kwart
Ritmes en reeksen:
Het Turkse woord voor ritme is usul. De noten van de usul voor percussie instrumenten worden op twee evenwijdige lijnen genoteerd. Noten met de stok naar boven worden op de bovenste lijn genoteerd. Deze noten heten düm en moeten zwaar klinken.
De noten met de stok omlaag worden op de onderste lijn genoteerd. Deze noten heten tek en moeten licht klinken.
Hieronder zal ik een aantal usuls bespreken:
· Usul Sofyan. Deze Usul staat in een 4/4 maat of een 4/2 maat en wordt veel gebruikt in Pesrev muziek (suite muziek). Ook wordt deze usul gebruikt in de dans Sirto wat uit het Grieks vertaald “de voeten schuivend” betekent. (zie bijlage drie)
· Usul yürück semai. Deze usul staat in een 10/16 maat en wordt ook veel gebruikt in een instrumentale semai.
· Usul düyek. Deze usul staat in 4/4 of 4/8 maatsoort. Hij wordt vaak gebruikt in de çiftetelli letterlijk vertaald betekend dit “op twee snaren”. Dit komt doordat de begeleiding van deze dans telkens op twee snaren wordt gespeeld door tokkel instrumenten. De andere instrumenten nemen de solo tijdens de taksims op zich. Deze muziek is voortgekomen uit de zigeuner muziek en wordt vooral gespeeld in en rond instanbul. Behalve dat deze muziek een dans is wordt het ook vaak gebruikt als begeleiding van verschillende buikdansen.
· Usul oynak. Deze usul staat in een 9/2 of 9/4 maat. Hij wordt veel gebruikt in de Zeybek. Dit is begeleidende muziek voor een mannendans die afkomstig is van West Turkije. (zie bijlage vijf)
· Usul aksak. Deze Usul staat in een 9/8 maatsoort en wordt in vele dansen door heel Turkije gebruikt.
Turkse instrumenten:
In de Turkse muziek is zijn er erg veel verschillende instrumenten. Instrumenten die voor ons nogal onbekend zijn maar ook welbekende instrumenten als de klarinet en de viool.
· De viool is eigenlijk een sprekend instrument voor elke vorm van volksmuziek. Deze vinden we bijvoorbeeld ook terug in de Griekse, Roemeense en joodse muziek. Er is echter wel een verschil tussen de westerse manier van spelen en de oud Turkse manier. Wij zetten de viool onder onze kin terwijl de Turken vroeger hun viool verticaal bespeelden. Eigenlijk een beetje zoals een cello wordt bespeeld
· De klarinet is een oorspronkelijk westers instrument maar is via het janitsarenkorps in Turkije terecht gekomen (meer informatie in het volgende hoofdstuk) en wordt nu veel gebruikt.
Dan zijn er veel instrumenten die sprekend zijn voor de Turkse muziek maar die erg onbekend zijn in de westerse wereld.
· De Tulum is een instrument dat lijkt op een doedelzak. De speler houd via een pijpje de zak gevuld met lucht en perst deze eruit waardoor er een geluid uit komt via een ander pijpje met gaten. Door de gaten dicht te maken met je vingers komen er verschillende tonen uit.
· De Kanun is een instrument dat erg veel lijkt op de sandouri (zie volgende hoofdstuk) alleen wordt dit instrument niet met hamertjes bespeeld maar met een plectrum. Je kunt dit instrument enigszins vergelijken met een gitaar. Ook dit instrument is karakteristiek voor de Turkse volksmuziek.
· De kemence is een soort driesnarige viool uit Turkije. Dit instrument wordt op de knie geplaatst
Welke overeenkomsten hebben de twee soorten volksmuziek?
Hoe is de Griekse muziek door Turkije beïnvloed?
In Griekse liederen en dan vooral in de Rembetika zijn er verwijzingen naar de Turkse cultuur. Bepaalde instrumenten zoals bijvoorbeeld de klarinet zijn via Turkse zigeuners in Griekenland terecht gekomen. Oorspronkelijk is de klarinet een Duits blaasinstrument. Hoe is dit instrument dan in handen gekomen van de Turkse zigeuners en uiteindelijk een onderdeel van de Griekse muziek geworden.
Volgens archieven die mijn bron heeft nagekeken is de klarinet naar Griekenland gekomen tijdens de hervorming van het Turkse leger in 1826. Oosterse militaire bands werden vervangen door Westerse militaire bands. De klarinet deed bij deze gelegenheid zijn intrede. De klarinet is toen als het ware geadopteerd door Turkse zigeuners die ermee op huwelijksfeesten speelde.
Via het toen nog Turkse Thessalolinki en West Macedonië naar Epirus. In 1851 zat de klarinet al in de bruidsschat in Epirus. Daarna zakte de klarinet meer naar de Turks Griekse grens en vonden we hem voor het eerst in centraal Griekenland in Peloponessus. De komst van de klarinet heeft ook wel verandering in het leven van muzikanten gebracht. De meeste muzikanten hadden ook nog een andere baan en maakten hun instrumenten zelf. De klarinet kon men niet zelf maken en moest dus worden gekocht. Omdat de klarinet nogal duur was kwam er een onderschijt tussen beroeps muzikanten en amateurs. Met de komst van de klarinet worden de oosterse en westerse muziek invloeden gemengd in de Griekse muziek. (zie hoe zit de Griekse muziek in elkaar)
Een ander instrument dat is overgenomen uit de Griekse muziek is de Sandouri het woord Sandouri is afgeleid van het Perzische woord Santor wat 100 snaren betekend. Dit instrument heeft 97 tot 115 snaren die allemaal in groepjes van drie tot vijf gelijkstemmige snaren zin verdeeld. Je bespeeld dit instrument met hamertjes. Een instrument dat familie is van deze is het cimbaal die op vier poten staat en ook nog een pedaal heeft net als een piano. Het cimbaal is een kenmerkend instrument uit Roemeense muziek net zoals een Klavecimbel een kenmerkend instrument is uit de Barokmuziek.
Ook zijn er enkele overeenkomsten in muziekinstrumenten. Hierbij denk aan de Turkse Saz die erg lijkt op de Griekse Bouzouki. Beiden zijn het snaar instrumenten. Beiden hebben ze een lange hals en beiden worden bespeeld door erop te tokkelen.
bouzouki saz
Overeenkomsten in maten, ritmes en dansen:
Hierbij denk ik aan de Syrtó of Sirto. In beiden landen is deze muziek of dans bekend.
Hierbij denk ik ook aan enkele ritmes en maatsoorten die overeenkomen zoals de Turkse Zeybek en de Griekse koning der ritmes de zeibékiko. Die beiden in een 9/4 maatsoort staan. Ook dit ritme is tijdens de 4 eeuwen onderdrukking van Griekenland door het Ottomaanse rijk overgenomen.
Of de Turkse Usul aksak en de Griekse karsilamás die beiden in een voor ons erg onbekende 9/8 maatsoort staan.
Waarom viel het Turkse rijk Griekenland binnen en welke gevolgen had dit voor Griekenland?
In dit hoofdstuk wil ik het vooral gaan hebben over het Cyprus conflict.
Cyprus is van oorsprong een Grieks eiland. In 1570 viel Turkije Griekenland binnen. Op dat moment is Cyprus nog eigendom van Venetië. In 1573 doet Venetië afstand van al haar aanspraken op Cyprus. Dit leidde ertoe dat de Turken als bevrijders werden binnengehaald op Cyprus. Doordat Venetië weg was uit Cyprus werd de Grieks orthodoxe kerk door de Turken weer in ere hersteld. Ook kregen de Cyprioten voor het eerst eigen land. Wel stond hiertegenover dat de Cyprioten hoge belastingen moesten betalen aan de Turken Ongeveer 25 duizend Turkse kolonisten gingen op Cyprus wonen. Hoewel de Turken zich verspreidde over heel het eiland was er een duidelijk mozaïek. Beide bevolkingsgroepen leefden strikt gescheiden. Door slechte omstandigheden zoals hongersnood, epidemieën en verwaarlozing van de infrastructuur besloot de Turkse sultan in 1660 dat de aartsbisschop belangrijk was voor Cyprus. Dit leidde ertoe dat de macht van de aartsbisschop steeds meer toenam. In 1754 werd de aartsbisschop officieel erkend als de leider van het Grieks Cypriotische deel van Cyprus. In 1818 werd Griekenland onafhankelijk van het Osmaanse regime (Turkije). Mede door deze ontwikkeling en de oorlog tussen Turkije en Rusland (1828-1829) ging het steeds slechter met het Osmaanse rijk en vroeg om hulp aan Groot Britannië. Uiteindelijk werd in 1871 Cyprus door Engeland overgenomen van Turkije.
Dit leidde ertoe dat in 1878 tijdens het congres van Berlijn, Engeland het bestuur kreeg over Cyprus. Wel bleef Cyprus onder soevereiniteit van Turkije. Het enige dat van Engeland werd verlangd was een jaarlijkse vergoeding om Cyprus weer op te kunnen bouwen. Engeland gaf veel geld uit aan:
· cultuur
· bebossing
· landbouw
ook zorgde Engeland voor een nieuwe wetgeving, waardoor de bevolking weer snel toenam. Toch hadden de Griekse Cyprioten de wens om zich aan te sluiten bij riekenland en kozen daarom bij het uitbreken van de eerste wereld oorlog partij voor de Duitsers. De reactie van de Engelsen hierop was Cyprus te annexeren. Met het Verdrag van Lausanne in 1923, doet Turkije afstand van zijn aanspraak op Cyprus en twee jaar later word het eiland een Britse kroonkolonie. Cyprus was in zowel de eerste als de tweede wereld oorlog basis van de geallieerden. De bewoners van Cyprus wilden graag onafhankelijk worden en zich aansluiten bij Griekenland. Dit leidde in Sinds 15/11/1983 1950 tot een grote volksstemming waarin dus ook heel duidelijk werd dat 95 procent van de Cyprioten zich wilde aansluiten bij Griekenland (de Enosis). Rond
1954 begint Turkije zich ook weer te bemoeien met Cyprus en eist dat Cyprus in twee delen wordt opgesplitst. Namelijk een Turks deel en een Grieks deel. Vanaf 1955 is er gewapend verzet en
aanslagen tegen de Britten. De Enosis aanhangers krijgen steun van Griekenland en de aartsbisschop in hun strijd tegen de Britten.
In 1956 leidde deze conflicten waarbij de Turken nu ook betrokken waren bijna tot een burgeroorlog. In 1959 vindt er naar aanleiding van deze kwesties in Londen een top overleg plaats tussen de ministers van buitenlandse zaken van Griekenland, Turkije en Groot Brittanië en wordt er besloten dat met ingang van 16 augustus 1960 Cyprus een republiek moet worden. In september van hetzelfde jaar sluit Cyprus zich aan bij de verenigde naties. Tot eerste president van Cyprus werd de Griekse aartsbisschop Makarios gekozen en de Turkse Fazil Kucuk werd gekozen tot vice premier. Het Cypriotische parlement zou gaan bestaan uit 35 Griekse leden en 15 Turkse leden. In 1963 kwamen Enisos aanhangers weer in actie. En dit leidde tot het aftreden van de Turkse vice premier
Door deze ontwikkeling werd Cyprus weer een tijdje geregeerd door alleen Griekse Cyprioten. In dit jaar beginnen dingen uit de hand te lopen en lopen de gemoederen zo hoog op dat er bijna een burgeroorlog ontstaat. Om dit te voorkomen besloten de Verenigde Naties een vredesmacht op Cyprus te plaatsen. De United Nations Force Cyprus (UNFCYP) wordt op 4 maart 1964 in het leven geroepen. Het doel van deze vredesmacht was om een klimaat te scheppen waarin een politieke oplossing gezocht kan worden voor het conflict tussen de twee Cypriotische gemeenschappen. Het mandaat voor deze vredesmacht wat in 1964 in resolutie 186 van de veiligheidsraad is vastgelegd luit: to use its best efforts to prevent a recurrence of fighting and as necessary, to contribute to the maintenance and the restoration of law and order and return to normal conditions. In het kort komt het erop neer dat de UNFICYP zijn uiterste best zou doen om een strijd te voorkomen en als dit nodig blijkt te zijn ervoor te zorgen dat de rechten en plichten weer worden gehandhaafd zodat men weer terug kan gaan naar de normale omstandigheden in Cyprus.
In 1974 wordt er een staatsgreep gepleegd door Griekenland op Cyprus. Dit doet men met een aanslag op president Makarios. Het doel van de staatsgreep was om Cyprus weer aan te sluiten bij Griekenland. De staatsgreep mislukte maar Makarios verliet wel het eiland. Turkije wist het Noordelijk deel van Cyprus binnen te vallen. Turkije besloot Cyprus op te splitsen in een Grieks Cypriotisch gedeelte en een Turks Cypriotisch gedeelte. Bij deze splitsing werden Griekse Cyprioten die in het Turkse deel woonden en werkten uit hun huizen gejaagd.
Op 1 november 1974 neemt de Verenigde Naties een motie aan waarin Cyprus weer een soevereine en onzijdige staat wordt. Op 16 november van hetzelfde jaar keert Makarios weer terug op Cyprus als president waar de Turken niet erg blij mee zijn. Makarios wilde federale rechten verlenen aan het Turks Cypriotische deel. De onderhandelingen hierover verliepen moeizaam en de nieuwe vice premier Rauf Denktasj riep op 13 februari 1975 een Turks Cypriotische federale staat uit waarvan hij zelf president werd. En in juni was na een volksreferendum de aparte Turkse staat op Cyprus een feit. In 1977 overleed president Makarios en werd opgevolgd door Spyros Kaprianou parelmentsvoorzitter Spyros Kyprianou. Hij was er voor om te onderhandelen met Denktasj en op deze manier kwamen de beide partijen toch weer rond de tafel. Er werd een beginselakkoord bereikt maar deze liep uiteindelijk op niets uit.
Op 15 november 1983 werd de onafhankelijkheids verklaring van de Turkse republiek Noord Cyprus door de VN ongeldig gevonden en uitsluitend door Turkije erkend. In januari 1985 was er een nieuwe onderhandelingsronde tussen de Grieks Cypriotische en Turks Cypriotische leiders maar wederom liepen deze op niets uit. Vanaf 1988 wordt er in de VN overlegd over de toekomst van Cyprus. Men is daar nog altijd mee bezig en het wordt steeds gecompliceerder. Cyprus is kandidaat om toe te treden tot de Europese Unie. De Europese Unie wil dat Cyprus alleen als ongedeeld lid mag toetreden en dus af moet van de Turkse bezetting van het Noordelijk deel van Cyprus.
Vanaf 1995 werd besloten dat alle rechtstreekse handel tussen Turkije en het Turkse Noord Cyprus wordt verboden. Ook is vanaf dat jaar voor alle export van Cyprus toestemming nodig van de officiële Cypriotische regering. (Grieks Cypriotische)
De onenigheden kabbelen zo een aantal jaren door.
Begin januari 2003 bekritiseerde de leider van de regerende Turkse partij voor gerechtigheid en ontwikkeling de plannen van Denktesj. De president was namelijk tegen het door de Verenigde Naties uitgewerkte vredesplan. Dit voorzag namelijk dat Cyprus weer één zou worden en daar is Denktesj het niet mee eens. Ook was er een demonstratie van de Turks Cypriotische bevolking voor het aftreden van President Rauf Denktesj.
De Europese Unie spoorde de twee delen aan om voor 28 februari tot een overeenstemming te komen anders zou het Grieks Cypriotische deel als nog als lid worden toegelaten bij de Unie. Eind april van hetzelfde jaar werden de grenzen tussen het Griekse en Turkse deel van Cyprus voor het eerst sinds 29 jaar weer opengesteld. Deze beslissing kwam van Denktesj maar er is een vermoeden dat Denktesj dit alleen maar gedaan heeft om de aandacht af te leiden van zijn weigering akkoord te gaan met het door de Verenigde Naties voorgestelde herenigingsplan. Naar aanleiding van deze weigering kon alleen het Griekse deel van Cyprus op 1 mei 2003 worden toegelaten tot de Europese Unie. Eigenlijk werd heel Cyprus toegelaten tot de Europese Unie alleen golden de EU regels niet voor het Turks Cypriotische deel. Nog altijd zijn er onderhandelingen tussen de beiden delen van Cyprus. Ook al zijn de grenzen nu opengesteld. Er is nog altijd sprake van een gescheiden Cyprus. De onderhandelingen tussen de Verenigde Naties en de Twee Cypriotische delen zijn nog in volle gang. Zal er ooit een oplossing worden gevonden voor de problemen in Cyprus?
Op dit moment is de kwestie weer in het nieuws. Hieronder een bericht van de NOS:
De Turkse premier Tayyip Erdogan heeft VN-secretaris-generaal Kofi Annan gevraagd een bemiddelaar aan te stellen in het conflict op Cyprus. Hij deed dat op het World Economic Forum in het Zwiterse Davos. De bemiddelaar moet voor zowel Grieks-Cyprioten als voor de Turks-Cyprioten aanvaardbaar zijn. "We willen een bemiddelaar van een onpartijdig land", aldus Erdogan. De tussenpersoon moet bovendien het vredesproces van het begin tot het eind kunnen begeleiden. Volgens Erdogan heeft Annan beloofd het verzoek in overweging te hemen. De Turkse premier vindt dat er pas een referendum over de toekomst van het eiland gehouden kan worden nadat er een vredesakkoord is gesloten. Annan wil nu al een volksraadpleging over zijn eerder gelanceerde vredesplan voor Cyprus. De VN-topman is voor een losse federatie, waarin de twee Cypriotische delen nog een grote mate van zelfstandigheid behouden. EUCyprus is sinds 1974 verdeeld in een Grieks-Cypriotisch en een Turks-Cypriotisch deel. In dat jaar bezette de Turken het noordelijk gedeelte en stichten er een alleen door Turkije erkende republiek. Een afscheiding, bewaakt door VN-blauwhelmen, scheidt beide gemeenschappen.Zonder vredesakkoord treedt op 1 mei alleen het internationaal erkende Griekse deel van Cyprus toe tot de EU. Dat zou mogelijk toekomstige verzoeningspogingen in de weg staan, omdat de etnische breuk daarmee alleen maar sterker wordt. De toetreding van alleen het Griekse deel zou bovendien nadelig zijn voor de EU-aspiraties van Turkije zelf.
Hoe was het bestaan van de Grieken onder het Turkse bewind?
Griekenland heeft 4 eeuwen lang onder het Ottomaanse regime moeten leven. Het Ottomaanse rijk viel in 1453 het Byzantrijnse rijk binnen en veroverde de hoofdstand Constantinopel. Zij noemde die stad Instanbul. Vanuit daar begonnen ze zich steeds meer uit te breiden over Griekenland. Grieken die de verovering van het Byzantrijnse rijk hadden overleeft werden als slaven verkocht.
De lange Turkse bezetting bracht de Grieken verschillende veranderingen. Eerst was het leven van de gewone boeren niet anders dan voorheen, het christendom werd toegestaan en de belastingdruk was niet groot.
Ongelovige mensen betaalde meer belastingen dan gelovige mensen want in het Ottomaanse regime stond het geloof hoog in het vaandel. Ook was er voor ongelovige burgers een andere vorm van belasting. Het zogenaamde Devshirme of kindertax. Deze belasting hielt in dat eens in de vier jaar veelbelovende jongetjes bij hun ouders werden weggehaald en tot de Islam werden bekeerd. Ze kregen ook een goede opleiding. Als ze deze hadden doorstaan konden de kinderen twee kanten op.
· De slimste kinderen werden adviseurs, ambtenaren of administrateurs van de Turkse Sultan. Voorwaarde om de sultan te mogen dienen waren dat je moslim was en het Ottomaans Turks beheerste.
· De sterkste kinderen werden naar het Janitsarenkorps gestuurd. De janitsaren vormden de militaire elite-eenheid van het Osmaanse Rijk. Zij vormden een symbool, zowel voor de macht van de sultan als voor het rijk zelf. De janitsaren vormden ook orkesten. In zo'n orkest werd gespeeld op allerlei trommels (pauken en dubbelvellige trommels), op de zurna (een soort hobo), de boru (een metalen hoorn) en het cimbaal. Ook werd er met bellen gerinkeld. Janitsaren speelden in optocht en bij formele gebeurtenissen aan het hof, zoals bij de kroning van de sultan, bij recepties voor ambassadeurs en op feestdagen. Zij speelden als de ministerraad ontboden werd en ter aankondiging van de vijf dagelijkse gebeden. (zie hoe zit de Turkse muziek in elkaar)
Ottomanen hadden gek genoeg geen hekel aan Christenen. Deze lieten ze dan ook met rust zolang ze maar op tijd hun belastingen betaalden. Wel werden deze als tweede rangs burgers gezien. (belastingen moeten betalen is op zich al gek voor het vroege islamitische geloof omdat Allah dit niet goedkeurde. In Saoudi Arabië wordt nog altijd geen belasting betaald) toch was het leven onder het Ottomaanse regime ook voor de Christenen niet altijd gunstig. Turkije was altijd in strijd met Venetië en liet de Grieken hun schepen bouwen. Daarbij kwam ook nog dat vlak voor een zeeslag de Turken hun galeien moesten bemannen en huis gingen houden in dorpjes en Grieken meenamen om te werken in de galeien. In een van de grootste zeeslagen in 1571 hadden de Turken 14 duizend Grieken gevangen genomen om hun 200 galeien te kunnen bemannen.
In Turkse steden was de invloed het grootste. Veel Grieken namen Turkse gewoontes aan en gingen zich Turks kleden. Sommige bekeerden zich zelfs tot de Islam. Vaak was het zo dat aan het hoofd van een gezin een moslim stond terwijl de rest van het gezin Christelijk bleef. Dit kun je ook een vorm van tactiek noemen omdat gelovige mensen minder belastingen hoeven te betalen. De Grieken begonnen naar een groot rijk voor hun alleen te verlangen de Megali Idea een onafhankelijk eigen rijk zonder de Turken. Tijdens de Griekse opstand werden door de Turken zonder pardon niet gelovige Grieken afgemaakt. Deze Turken werden de nieuwe martelaars genoemd.
Nu is er in Griekenland nog steeds veel te merken van de Turkse overheersing die ruim vier eeuwen heeft geduurd. Dit is niet alleen te zien aan de typisch Turkse bouwwerken en moskeeën, maar dit is ook terug te vinden in het eten, de cultuur, de muziek en gewoontes van de Grieken. Op het eiland Kreta zijn er nog veel Turkse Bazaren te vinden.
Hoe zorgde de Grieken ervoor dat Turkije Griekenland weer verliet?
In 330 na Christus verplaatste de Romijnse keizer Constantijn de hoofdstad van zijn keizerrijk naar byzantium. Byzantium was in 657 voor Christus door kolonisten uit Megara in centraal Griekenland opgezet. Op 11 mei 330 huldigde Constantijn zijn nieuwe hoofdstad in die hij naar zichzelf had genoemd namelijk: Constantinopel. In 395 valt uiteen in een Oostelijk en een Westelijk deel. Constantinopel wordt de hoofdstad van het Oostelijke gedeelte. In 476 valt het Westelijke Romeinse rijk in en neemt het Byzantrijnse rijk de rest van het Romeinse rijk over. In de periode tussen 535 en 542 verliest het rijk Azië en Noord Afrika aan de Arabieren. In 1071 verliest het rijk klein Azië aan de Turken en roept hulp in van Europa. In 1333 beginnen de Ottomanen de opmars naar Constantinopel. In 1453 vlak voordat het Ottomaanse rijk het Byzantijnse rijk binnen komt valt Constantinopel.
Het Ottomaanse rijk dat in 1288 is opgericht door de Turk Osman Gazi. In 1453 viel het Griekse Byzantijnse rijk in handen van het Ottomaanse rijk. Ik hoef natuurlijk niet de vertellen dat de Grieken niet blij waren met de Ottomanen. De Turken dopen Constantinopel om tot Istanbul. Alle Grieken die er woonden en de inval hadden overleeft werden als slaven verkocht. Ruim vierhonderd jaar wordt Griekenland geregeerd door heersers die een ander geloof hebben en een andere taal spreken. Na vier eeuwen onderdrukt te zijn geweest begon in 1821 de Griekse vrijheidsoorlog. In 1814 is er in Odessa een geheim genootschap opgericht. Het doel van de Philike Etairia is de Griekse onafhankelijkheid. Hun ideaal is een nieuw Byzantijns rijk met republikeinse ideeën in plaats van de eerdere alleenheerschappij van de Byzantijnse keizer.
Griekse opstand
In 1821 wordt het teken gegeven voor de opstand waarop een leger onder leiding van Alexander Ypsilantis vanuit Rusland Moldavië binnenvalt. Ze krijgen geen steun van de lokale bevolking omdat zij hen aanzien voor soldaten van de Turkse sultan. Daardoor moest men onervaren mensen werven. Over het algemeen waren het studenten die binnen een mum van tijd werden uitgeschakeld. Mede door deze ontwikkeling en mogelijke steun van Rusland is de opstand van Griekenland officieel. De Ottomaanse soldaten zijn niet sterk genoeg meer en moeten zich terugtrekken naar de kuststeden. Door het succes van de Grieken komt er steun vanuit het Westen in de vorm van geld voor de vrijheidsstrijders en slachtoffers. Ook trekken vrijwilligers naar het strijdgebied. Een van de bekendste vrijwilligers is de dichter Lord Byron. Hij kwam in januari 1824 aan in Griekenland. Men vermoedt dat hij vrijwillig naar Griekenland ging omdat hij zich schuldig voelde over zijn leven. Hij was alcoholist, gokverslaafd, verslaafd aan drugs en seks. Maar voor dat Lord Byron ook maar iets nuttigs kon doen in de vrijheidsstrijd werd hij ziek en stierf hij in april 1824.
Reactie van de Turkse Sultan op de opstand
De sultan reageerde hierop met een meedogenloze reeks bestraffingen. Hij gaf zijn regime de mogelijkheid om niet gelovigen af te straffen en honderden Griekse prominenten werden terecht gesteld. Er volgden bloederige afslachtingen op de eilanden Rodos, Kos en Cyprus.
Deze koning heeft zich nooit echt geliefd kunnen maken bij het volk omdat hij erg jong was en als een buitenlander werd gezien. In 1844 moest hij gedwongen instemmen met een nieuwe wet die uitverkorenen het recht gaf mee te regeren. Hiermee verspeelde hij de steun van de grootmachten en werd in1862 bij een staatsgreep verdreven. De nieuwe koning werd Willem van Holstein-Sonderburg-Glückburg onder de naam koning Georgios en eerste. Bij zijn aantreden stond Engeland de Ionische eilanden af. Ook vormde hij het koningkrijk om in een koninklijke democratie met een gekozen kamer die mee mocht regeren maar waarbij de koning nog wel het laatste woord had. In die tijd was het oorspronkelijk Griekse eiland door de Turkse sultan aan Egypte gegeven. Maar in 1840 nam de sultan het weer terug waardoor de Osmaanse ambtenaren ook weer terug kwamen op Kreta. Kreta protesteerde hevig en riep de Enosis (aansluiting bij Griekenland) uit in 1866. uit alle hoeken van de wereld werd geld, wapens en complete schepen gestuurd om de Enosisstrijd te kunnen voeren. Griekenland sloot een bondgenootschap met Servië om de Turken uit Kreta te verdrijven. Maar Griekenland werd gedwongen de bevolking op Kreta aan hun lot over te laten. In ruil daarvoor moest de Sultan beloftes tekenen voor zelfbestuur voor de bevolking van Kreta. In 1897 barstte voor Griekenland de bom toen Kreta weer de Enosis uit riep. Er werd een Griekse vloot naar Kreta gestuurd en Griekenland viel Turkije binnen. Ze waren echter niet sterk genoeg en dit leidde ertoe dat Turkije weer erg dicht bij Athene kwam te staan. Engeland en Frankrijk kwamen in actie en dwongen een wapenstilstand af. Een vredesmacht bombardeerde de rebellen op Kreta totdat ze zich overgaven. Hiertegenover stond dat Griekenland een flinke schadevergoeding moest betalen aan Turkije. Alleen de Griekse economie stond aan de rand van de afgrond. De mogendheden waren het in 1908 zat en vormden een internationale politiemacht die de regio weer een beetje stabiel moest maken. Engelse, Franse, Italiaanse en Russische troepen landden op een aantal eilanden en dwongen Turkije om hervormingen door te voeren. Aan de Turkse kant kwamen mensen ook in opstand en een groep mensen die zich de jonge Turken noemden namen Istanbul over en streefden naar de opbouw van een nieuw en modern Turkije.
De vredesmilitairen probeerde een tijdje het land te regeren met
een zogenaamde marionettenregering dit houd volgens de Dikke van Dale in dat een land wordt geregeerd door een andere macht met name van een heel ander land afhankelijke schijnregering. De officieren hadden door dat ze hier niet bevoegd voor waren en vroegen de hulp van Eleftherios Venizelos. Deze man is een bewoner van Kreta die een enorme diplomatieke kunst bezat. Dat leverde hem een grote meerderheid op in het Griekse parlement. En dit maakte hem in staat om een aantal hervormingen in te voeren waardoor Griekenland zichzelf weer wat meer in de hand krijgt.
In 1911 breekt er een oorlog uit tussen Turkije en Italië, want Italië had ook doordat het Ottomaanse rijk helemaal niet meer zo sterk was.
Deze oorlog leverde Griekenland twee in de geschiedenis verloren eilanden op. Venizelos wist de Bulgaren, Montegrijnen en de Serven ervan te overtuigen dat ze samen met Griekenland Turkije aan te vallen. Op 8 oktober 1912 vielen de Montegrijnen een Turkse basis in Albanië aan en daarmee was de eerste Balkanoorlog een feit. Een maand later vielen de Grieken Thessaloniki binnen. Omdat Turkije op dat moment erg zwak was door de hervormingen en opstanden van de Jonge Turken konden ze zich niet goed verdedigen. Uiteindelijk konden de Grieken in Epirus ook nog Ianina veroveren. In mei 1913 konden de Jonge Turken het niet meer aan en werden ze gedwongen een wapenstilstand te tekenen. Hiermee was de eerste Balkanoorlog ten einde gekomen.
Venezilos zat niet stil en tekende vlak na het einde van de Balkanoorlog een verdrag met Servië om Bulgarije aan te vallen en won daarmee West-Thracië. Het ging steeds beter met de economie en in enkele jaren was de bevolking van Griekenland bijna verdubbeld.
Op 18 maart 1913 werd koning Georgios vermoord tijdens een staatsbezoek aan het pas bevrijde Thessaloniki. De nieuwe koning werd Konstantinos de eerste. In juli van het jaar daarna brak de eerste wereldoorlog uit.
Na de Wereldoorlog 1 werden er nog meer gebieden aan Griekenland toegewezen. Turkije, dat onder meer lzmir zou moeten inleveren, was het hier niet mee eens. Koning Konstantijn ondernam vervolgens een veldtocht in Klein-Azië die faliekant islukte. In 1923 werd in Lausanne tot een Grieks-Turkse bevolkingsruil besloten, waardoor enkele honderdduizenden Grieken en Turken hun vaderland moesten verlaten. Hierna brak de tweede wereld oorlog uit die voor Griekenland in 1944 ten einde was. Wel raakte Griekenland tot 1949 in een burgeroorlog maar hier heeft Turkije niets mee te maken gehad. Griekenland was vanaf de bevolkingsruil van Turkije af. Wel is er nog altijd een onopgelost conflict op Cyprus tussen de Grieken en de Turken.
Conclusie:
Er is eeuwenlang een strijd geweest tussen Turkije en Griekenland. Deze strijd begon in 1453 toen Osman Gazi stichter van het Ottomaanse rijk het Griekse Byzantijnse rijk binnen kwam vallen en de hoofdstand Constantinopel innam. Vier eeuwen lang heeft Griekenland onder het Turkse regime moeten leven. Dit heeft voor veel veranderingen gezorgd binnen Griekenland. Een verandering is bijvoorbeeld dat veel gezinshoofden zich bekeerde tot de islam om minder belasting te hoeven betalen. En een ander effect van de Turkse bezetting is nog steeds duidelijk zichtbaar in almaar voortdurende Cyprusconflict.
Bronvermelding:
internet sites:
Instmkr.home.mindspring.com
www.valleyviltage.gr/photos/syrtaki.jpg
www.sunwavestravel.se/sv-greece.htm
www.anokato.nl
www.http://www.csvincentvangogh.nl/vakken/cultuur/geschiedenis/povwo5/cyprus/cyprushist.html
http://www.turks-cyprus.nl/unifcyp.htm
http://www.d-reizen.nl/voi/frames/index.sun?/bestemmingen/cyprus_l.html
http://culturebeats.kennisnet.nl/mixtweb/instr6.htm
http://www.scholieren.com werkstuk geschiedenis Cyprus
www.landenweb.com/geschiedenis.cmf?land137&cyprus
www.visitcyprus.org.cy
www.devogel.net
http://home.planet.nl
ub.leidenuniv.nl/loc/tenbanstelling/balkan_in_kaart/1a.html.-101.k
www.groene.nl
studwww.ugent.be/~sverdood/over.html
www.skopos.be
www.turksnl.net
members.lycos.nl/seda/sanat.html
rc2249.ce.uiuc.edu/ tsa/ciftetelli.htm
http://www.omroep.nl/nos/nieuws/index.html
Boeken en Encyclopediën:
encarta encyclopedie/ cyprus
winkler prins encyclopedie/ Cyprus geschiedenis, Griekenland geschiedenis
Tashin Inciri Turkse muziek 1985
Met dank aan:
Johan Paap (leraar accordeon aan het Koorenhuis)
Erik den Uyl (leraar gitaar en bouzouki aan het Koorenhuis)
Die mij de mogelijkheid hebben geboden een workshop voor Griekse muziek te volgen.
De bijzonder vriendelijke meneer in de bibliotheek waarvan ik de naam niet weet.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
B.
B.
Weet je hoe handig dit was joh!
18 jaar geleden
AntwoordenF.
F.
Ik heb je uitstekende verslag met interesse gelezen. ik heb er in het kort heel wat bij geleerd. Bedankt!
14 jaar geleden
Antwoorden