Een complottheorie gaat vrijwel altijd uit van iets negatiefs en is vrijwel onaantastbaar doordat alles wat de geloofwaardigheid van een complottheorie kan schaden, daar onderdeel van zou zijn en daardoor ook meteen inbegrepen is in de theorie.
Voorbeeld van een complottheorie: Apollo maanlanding
Een van de bekendste theorieën is die van de maanlanding. Volgens de theorie is de maanlanding in scène gezet in een studio door de NASA, om zo eerder op de maan te zijn geweest dan de Russen. Waarom mensen geloven dat dit een grote poppenkast is geweest? De kwaliteit van de beelden is erg hoog, deze was op aarde voor veel mensen nog niet eens beschikbaar. De NASA zei echter dat ze alleen de goede foto’s uit de duizenden hebben gekozen, er waren volgens hen ook slechte foto’s bij. Veel mensen vinden het ook vreemd dat de astronauten geen foto van de sterren hebben kunnen maken, terwijl ze een hele strenge training in het maken van foto’s hebben gehad. Foto’s van de sterren hadden unieke beelden opgeleverd, maar de astronauten speelden liever een partijtje golf. De NASA zei hier weer over dat voor het maken van sterrenfoto’s een te lange sluitertijd nodig is, en de tijd te kostbaar was. Het partijtje voetbal en golf had volgens hen niet zoveel tijd ingenomen.
Volgens de complottheorie is het meest onwaarschijnlijke aan de maanlanding de wapperende vlag. Op de maan is geen atmosfeer, dus geen wind. Volgens de NASA is er inderdaad geen wind op de maan, de vlag was aan een Г- vormige houder gehangen en omdat de vlag was opgevouwen en er dus kreuken in zaten, lijkt het of hij wappert. De vlag wappert volgens de NASA ook wel een beetje, maar dat komt omdat de astronaut hem in de grond duwde en er daardoor trillingen in de vlag ontstonden.
Op alle ontkrachtende argumenten van de NASA zijn er natuurlijk weer tegenargumenten bedacht. Zo blijft een complottheorie bestaan. (4.) en (39.)
H2. Wie maken complottheorieën en waarom?
§2.1 Wie maken complottheorieën?
Complottheorieën komen uiteraard niet zomaar uit de lucht vallen. Ze zijn door iemand gemaakt. Iemand heeft een gebeurtenis gezien en heeft hierbij als het ware iets anders ‘bedacht’ dan wat het officiële rapport loslaat. Wat voor mensen zijn nou eigenlijk mensen die complottheorieën maken? Ze worden ook wel complotdenkers of complottheoretici genoemd, en er zijn er heel wat van. Onder andere het internet met haar sociale media zit vol met complottheorieën. Maar als een kind van 13 op bijvoorbeeld twitter een ‘grapje’ op internet zet over wat er echt gebeurd zou zijn met Osama Bin Laden, is dit dan al een complotdenker? Nee, er zijn complotdenkers die serieus met complottheorieën bezig zijn en als het ware ‘erkend’ worden.
Alex Emmerich Jones is bijvoorbeeld zo’n ‘erkende’ complottheoreticus. Hij is een Amerikaanse documentairemaker en werkt ook voor de radio en als journalist. Alex Jones beweert dat hij de aanslagen van 9/11 heeft voorspeld. Hij zou op 25 juli 2001 op zijn radio hebben omgeroepen dat de Amerikaanse overheid een terroristische aanslag onder een valse vlag zou gaan plegen om hiermee hun plannen te kunnen verwezenlijken. Hij riep al zijn luisteraars op om de overheid te bellen en te zeggen dat zij als Alex Jones luisteraars op de hoogte waren van de plannen. Op 11 september 2001 werden er inderdaad een aantal grote terroristische aanslagen gepleegd.
Alex Jones verspelde dat er ergens in oktober 2006 nog een aanslag zou worden gepleegd. De Amerikaanse tv-zender FOX pikte dit bericht op. Toen er in oktober 2006 geen aanslag werd gepleegd, verklaarde Alex Jones dat dit te wijten was aan het feit dat FOX op de hoogte was van Jones zijn voorspelling. Zo zouden ze hem ‘gek’ laten lijken. FOX zit volgens Jones ook in het complot.
Alex Jones is ook fanatiek aanhanger van de Nieuwe Wereld Orde theorie. Hij gelooft sterk dat er een geheim crimineel genootschap van onder anderen machtige bankiers en wereldleiders. Hij gelooft dat deze orde achter de schermen de wereld regeert. Door uitspraken als deze trekken veel mensen zijn betrouwbaarheid als journalist in twijfel. (5.)
Nog een erkende complottheoreticus is David Vaughan Icke, voorheen een profvoetballer en voorzitter van de British Green Party, nu een fulltime complottheoreticus. Hij zelf zegt dat hij op zoek is naar wie de wereld echt beheersen. Hij beweert, net als Alex Jones, dat de wereld word geregeerd door een elitegroep, de ‘Illuminati’. Alles wat ooit gebeurt was, en wat slecht was geweest voor de wereld, bijna iedere al bestaande complottheorie bracht hij in verband met de Illuminati.
In 1991 sloeg Icke een nieuwe richting in met zijn theorieën. Hij publiceerde een boek,’’the biggest secret’’, waarin hij beweerde dat alle machtige leiders afstammen van ‘the reptillians’, een buitenaards ras dat onze wereld regeert. George W. Bush, Koningin Beatrix, Barack Obama, Hilary Clinton en nog veel meer grote namen werden aangezien voor afstammelingen van reptielen die als geheime buitenaardse wezens de aarde regeren. Ondanks dat veel mensen bij dit soort theorieën afhaken, heeft deze theorie ook veel aanhangers. (6.)
William Cooper was een complottheoreticus die vooral schreef over ufo’s en over samenzweringen van de Amerikaanse overheid. Cooper had voor de US navy en de US airforce gewerkt en beweerde geheime documenten over buitenaards leven te hebben gezien. Cooper geloofde dat zelfs de Illuminati door het buitenaards leven gemanipuleerd werd en in hun bezit was.
In 1998 werd Cooper ineens als extreme voortvluchtige van de staat gezien. Hij had belastingsschulden. Cooper zelf geloofde dat dit kwam omdat Bill Clinton hem uit de weg wilde hebben. Op 5 november 2001 werd Cooper doodgeschoten door een arrestatieteam. Volgens het arrestatieteam was hij gewapend en gevaarlijk. De kant van het verhaal van William Cooper zullen we nooit meer te weten komen. (7.)
Nog een erkende complottheoreticus en auteur is Jim Keith. Hij heeft een boek geschreven dat vertaald ‘zwarte helikopters boven Amerika’ heet. Volgens Keith zijn de zwarte helikopters, die ook daadwerkelijk bestaan, niet van de ‘secret service’, maar van de Illuminati. Ook zou volgens Keith de Illuminati zelf UFO’s bouwen.
In 1999 viel Keith tijdens een festival van een podium, waarbij hij zijn knie brak. Toen hij naar het ziekenhuis werd gebracht, overleed hij in het ziekenhuis aan te veel pijn, volgens het ziekenhuis. Keith zei zelf een korte tijd voor zijn dood nog het volgende:’’Ik heb zo’n gevoel dat als ze me ooit onderbrengen (in het ziekenhuis leggen), ik niet meer terug zal keren’’. (8.)
§2.2 Waarom maken mensen complottheorieën?
Om te weten waarom complottheoretici complottheorieën ‘ontwerpen’, moet je eerst weten wat voor soort mensen complottheoretici over het algemeen zijn.
Volgens een onderzoek van de Universiteit Kent zijn complottheoretici mensen met een Machiavellistische mentaliteit. Ze zouden het liefst zelf als ze daar de kans voor krijgen de wereld regeren en iedereen voor de gek houden, voor een hoger doel. Onderzoekers Karen Douglas en Robby Sutton zeggen dat bij complottheoretici ‘psychologische projectie’ optreedt. Dat betekent dat de complottheoretici er vanuit gaan dat anderen hetzelfde zijn als zij zelf. Vandaar dat ze overheden en hogere machten ervan beschuldigen zich met duistere zaakjes bezig te houden, dit zouden zij zelf namelijk ook doen als ze er de kans voor kregen. Volgens Douglas en Sutton is de overtuigen, “ze hebben het gedaan’’, ingegeven door de perceptie “ik zou het doen’’. (9.)
Volgens skepsis hebben complotdenkers zeer weinig vertrouwen in gezaghebbende bronnen, zoals officiële politie rapporten of een officieel rapport dat is uitgebracht door een onderzoeksteam van de overheid. Complotdenkers zouden de opvattingen die mensen opdoen uit de conclusies van gezaghebbende bronnen slechts als fictie zien. Ze proberen te ontdekken wat de waarheid achter de schijnconclusie van de gezaghebbende bron is, en gaan hierdoor zelf een theorie ontwerpen. De vraag wie profeit heeft bij duistere zaken om de wereld te overheersen biedt complotdenkers bruikbare aanknopingspunten. Hier kunnen complotdenkers namelijk creatief te werk gaan. Een beroemde filosoof, Seneca, zei ooit: Cui prodest scelus, is fecit. Dit betekent, “Degene die voordeel haalt uit een misdaad, heeft de misdaad begaan’’.
Een voorbeeld van Prinses Diana. Toen de familie Windsor aan moest zien hoe de moeder van kroonprins William met een man van Islamitische afkomst ging, wilden ze niet dat ze daarmee het imago van het koningshuis zou schaden. Haar dood loste dit probleem op en hierdoor werd de status van het koningshuis niet beschadigd.
Complotdenkers zien het dan als volgt: Het koningshuis had baat bij de dood van Diana, en daarom hebben ze deze misdaad dus ook begaan (zoals Seneca al had gezegd). De moord had dan ook nog eens opzettelijk in Parijs plaatsgevonden, zodat het koningshuis buiten beeld zou blijven. (10.)
Als een groep een beslissing maakt waarbij slechte dingen kunnen gebeuren, maar waar zij zelf beter van worden, ligt het voor de hand dat de groep verantwoordelijk wordt gehouden voor de gevolgen.
Een simpel feit is dat de Amerikaanse regering na de aanslagen van 9/11 hun macht hebben uitgebreid en een agressiever buitenlands beleid zijn gaan voeren. Voor een regering is macht een positief iets. De Amerikaanse regering had volgens complotdenkers dus eigenlijk baat bij de aanslagen van 9/11. Complotdenkers verdenken de Amerikaanse regering er daarom dus van dat zij de aanslagen zelf heeft gepleegd, of expres niet heeft ingegrepen.
Egyptoloog Huub Pragt concludeert dat complotdenkers hun ‘bewijzen’ vaak door elkaar halen. Ze hebben de klok horen luiden maar weten niet waar de klepel hang, aldus Pragt. Complotdenkers denken volgens Pragt vaak in hun eigen richting en komen alleen met flinterdunne bewijzen die makkelijk te weerleggen zijn. Volgens Pragt gaan complotdenkers meer uit van een onderbuikgevoel, dan echt op de feiten af te gaan. (11.)
Nog een aantal precieze redenen waarom mensen complottheorieën maken:
Waarheidsvinding en ‘opvulling’ van onzekerheden. Soms als mensen het officiële verhaal niet geloven, of er gaten in zitten, vullen zij deze zelf op om zekerheid te krijgen over de situatie. Dit geeft hen grip op de onzekerheden.
Cognitieve dissonantie. Een gebeurtenis en de verklaring daarvan gaan niet samen met de persoonlijke levensovertuiging van een bepaald persoon. Hierdoor zet hij de ‘feiten’ om in zijn eigen versie van het verhaal.
Paranoia, ook wel achtervolgingswaan genoemd, is een psychotische aandoening waarbij mensen vooral het gevoel hebben dat ze achtervolgd worden. Hierdoor geloven ze ook in de kwade bedoelingen van de machthebbers waar het in complottheorieën vaak over gaat. (12.)
Mensen maken dus vooral complottheorieën om zo een schuldige aan te kunnen wijzen en verduidelijking in een situatie te geven. Deze mensen staan vaak alleen voor hun eigen visie open.
Prinses Diana:
H3. Wie geloven in complottheorieën en waarom?
§3.1 Wie geloven in complottheorieën?
Mensen die niet in complottheorieën geloven, denken vaak dat mensen die er wel in geloven laagopgeleid of een beetje paranoïde zijn. Het tegendeel is echter waar. Het tijdschrift ‘Quest’ zocht uit hoeveel mensen er nou eigenlijk zweren bij een complottheorie en wat voor mensen dit zijn. Eén ding is al duidelijk, aanhangers van complottheorieën zijn met veel meer dan de ‘niet-gelovers’ denken.
Het aantal gelovers schommelt wel heel erg. Ted Goertzel, hoogleraar sociologie aan de Tutgers University in Amerika deed veel onderzoek naar complottheorieën. Geloof in complottheorieën is cyclisch. Er zijn perioden van intense interesse in een complot, en daarna perioden waarin die belangstelling weer afneemt. Dat gebeurt omdat samenzweringstheorieën interessant zijn, maar minder aantrekkelijk worden als er een tijd lang niets nieuws gebeurt, aldus Ted Goertzel. In 1991 was er bijvoorbeeld de Oscarwinnende film JFK. Deze vestigde veel aandacht op de moord op John F. Kennedy. Na deze film raakten veel mensen weer geïnteresseerd in de complottheorieën omtrent de moord op JFK. Je kunt dus stellen dat hoe meer je ziet en leest over een complottheorie, hoe meer mensen daar in geloven. Toch kun je niet met zekerheid zeggen hoeveel mensen er in complottheorieën geloven, maar de gelovers vormen volgens hoogleraar Goertzel zeker een groot deel van de bevolking. (13.)
§3.2 Wat voor soort mensen geloven in complottheorieën?
Wat voor mensen geloven in complottheorieën? Wat hebben ze gemeen? Er is in ieder geval één ding wat ze zeker niet gemeen hebben. Hun opleidingsniveau. Veel onderzoeken hebben aangetoond dat mensen die in complottheorieën geloven niet dommer of slimmer zijn dan mensen die er niet in geloven. Maar waarin verschillen de gelovers dan wel van de niet-gelovers?
Volgens universitair hoofddocent sociale psychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam Jan-Willem van Prooijen, doen complottheorieën het erg goed bij mensen die slecht tegen onzekerheden kunnen. Zulke mensen hebben een sterke behoefte aan structuur volgens van Prooijen. Een behoefte aan hapklare verklaringen voor gebeurtenissen. Vooral na grote gebeurtenissen zoals een oorlog, aanslag, uitbraak van een pandemie of dood van een beroemdheid hebben dit soort onzekere mensen sterke behoefte aan een duidelijke verklaring. Zulke grote gebeurtenissen schreeuwen in het hoofd om grote oorzaken, zegt van Prooijen. Volgens van Prooijen geloven de gelovers niet in toeval, en een opgezet plan van bijvoorbeeld een geheime overheid die de wereld wilt regeren, is dan een goede invulling voor die ‘grote oorzaak.’ (13.)
Machthebbers zijn in het hoofd van gelovers bijna per definitie kwaadwillend. Volgens van Prooijen staan gelovers wantrouwender in het leven dan niet-gelovers. Wantrouwen is een goede voedingsbodem voor het geloof in complotten. Hoe minder meegaand en hoe wantrouwender mensen zijn, hoe sterker ze geneigd zijn om in samenzweringen te geloven. Politieke paranoia noemen complotonderzoekers als van Prooijen dit.
Uit veel onderzoeken is nog een sterk verband gebleken. Veel complotaanhangers behoren tot een etnische minderheid en hebben een laag inkomen. Latino’s en zwarte Amerikanen zouden vaker in samenzweringstheorieën geloven dan mensen met een gemiddeld hoog inkomen en blanken.
§3.3 Waarom geloven mensen in complottheorieën?
Veel mensen zien complotaanhangers als irrationeel. Geloven dat een symbool als een piramide met een oog er boven zo vaak wordt afgebeeld door een geheime overheid, gevormd door de machtigste mensen op aarde, om ons daarmee te beïnvloeden zodat we mak en naïef worden zodat die geheime overheid een nieuwe wereld orde kan beginnen en daarmee de totale controle over de wereld heeft en iedereen een chip in hun armen heeft en geen naam, maar een code heeft, komt misschien op veel mensen lichtelijk irrationeel over. Volgens van Prooijen is het tegendeel echter waar. Complotdenkers zijn meestal niet irrationeel. Het tegendeel. Ze zijn vaak té rationeel. Volgens van Prooijen is ons brein er op ingesteld om patronen te herkennen. Een patroon bijvoorbeeld tussen gegrom in de bosjes en gevaarlijke beesten. Het herkennen van zulke patronen was evolutionair erg handig, en dat is het nog steeds. Wanneer je bijvoorbeeld een rood stoplicht ziet, is het best nuttig om het verband met gevaar te herkennen.
Zoeken naar oorzakelijke verbanden is dus een heel normaal en natuurlijk iets. Het zit in onze natuur. Complotdenkers zijn hier alleen een beetje te fanatiek in volgens van Prooijen. Ze zijn zo fanatiek dat ze zelfs oorzakelijke verbanden zien, als die er misschien wel helemaal niet zijn. (13.)
Soms komen er wel eens complottheorieën aan het licht die waar blijken te zijn. Zo kwam op de klokkenluiderwebsite ‘Wikileaks’ geheime informatie van de Amerikaanse overheid beschikbaar voor de gewone burger. Dit was heel gevoelige informatie over de Amerikaanse militaire acties in het Midden-Oosten. En zo zijn er nog vaker complotten geweest die echt bleken te zijn. Complotaanhangers kunnen dan zeggen dat ze het al gezegd hadden. Dit geeft voor andere mensen weer reden om er ook in te gaan geloven.
Ook als mensen persoonlijk ervaring hebben met bedrog en belogen zijn, zijn ze sneller geneigd om in complottheorieën te gaan geloven. Ze zijn wantrouwender geworden en zoals in paragraaf 3.1 al is gezegd is dit een goede voedingsbodem voor het geloven in complottheorieën.
Uit een onderzoek van de Universiteit van Kent bleek dat mensen die over een complot lezen, hier eerder in geloven dan mensen die er niet over lezen. Dat lijkt heel erg logisch maar het verklaart wel dat mensen die in een theorie gaan geloven, er meer over gaan lezen en hun eigen theorie hierdoor gaan bevestigen. Zo komen ze vaak vast te zitten in hun eigen theorie. Vooral op de sociale media zoals facebook en twitter zijn veel complottheorieën te lezen. Veel mensen zijn actief op deze media en daarom worden ze er ook mee geconfronteerd. (11.) en (14.)
§3.4 Samenvattend
De meeste mensen die in complottheorieën geloven zijn dus over het algemeen een beetje wantrouwend, kunnen slecht tegen onzekerheden en zijn iets vaker afkomstig uit een etnische minderheid of hebben een lager inkomen dan de gemiddelde burger. In complottheorieën geloven geeft hen een zekere voldoening en hiermee kunnen ze hun onzekerheden over bepaalde gebeurtenissen opvullen. Ook persoonlijke ervaringen in het leven kunnen aanleiding zijn voor het geloven in complottheorieën. Als mensen er veel over lezen, vooral in de sociale media, worden ze er dus meer mee geconfronteerd en de kans dat ze er in gaan geloven is daarom ook groter.
Afbeelding van JFK met misschien erg onbetrouwbare informatie.
Veel informatie op internet en sociale media is erg onbetrouwbaar. Bijvoorbeeld de bovenstaande afbeelding. Als je onderzoek gaat doen naar wanneer deze uitspraak precies is gedaan, en wie dit opgenomen heeft of hier getuige van is, kun je geen bron vinden. De kans is erg groot dat John F. Kennedy deze uitspraak nooit heeft gedaan. Toch zijn sommige mensen erg vatbaar voor plaatjes als deze. Zij vertellen dan door aan bijvoorbeeld vrienden of collega’s dat zij dit hebben gezien, deze collega’s of vrienden gaan hier meer over opzoeken en raken er in geïnteresseerd. Misschien dat de helft van de mensen die echt grondig onderzoek dan ook wel degelijk doorheeft dat deze bron alles behalve betrouwbaar is. Maar er zullen ook veel mensen zijn die geloven dat het bewijs van waar deze uitspraak precies vandaan komt, vernietigd is. Mondelinge doorgave van informatie gaat nog relatief langzaam. Met de sociale media is de kans groot dat in een tijd van 30 seconden, in de honderdduizenden of misschien wel miljoenen mensen zo’n plaatje te zien krijgen. van Zo krijgt een complottheorie ook meer aanhangers en daarom is ook niet vast te stellen hoeveel aanhangers van een bepaalde theorie er zijn. (15.)
H4. Welke complottheorieën hebben de meeste aanhangers?
§4.1 Welke complottheorieën hebben de meeste aanhangers?
Het is nooit duidelijk hoeveel mensen in een bepaalde theorie geloven. Sommige mensen geloven wel in een complottheorie maar zijn er verder totaal niet mee bezig, en andere mensen geloven er alleen in wanneer het in de media veel aan de aandacht komt. Welke complottheorieën zijn het meest geloofd? Dat is onmogelijk in precieze cijfers vast te leggen. Het aantal schommelt constant.
Er zijn complottheorieën die altijd wel populair blijven en nog altijd veel aanhangers blijven houden. Naar het aantal worden dan ook vaak onderzoeken gedaan. (43.) Onder andere de Apollo maanlandingstheorie uit hoofdstuk 1 is een veel besproken theorie waar veel mensen van hebben gehoord (enquête).
§4.2 Aanslagen op elf september 2001
Nog een van die al lange tijd populaire theorieën is het idee dat de aanslagen op elf september niet alleen door de ‘moslimextremisten’ zijn gepleegd, maar dat de Amerikaanse overheid een handje heeft geholpen.
Wat er volgens de officiële rapporten is gebeurd op elf september is het volgende:
•Twee vliegtuigen, gekaapt door de Al-Qaeda, zijn in de Twin Towers van het World Trade Center in New York gevlogen, deze zijn na een tijdje ingestort.
•Een derde vliegtuig, ook gekaapt door moslimextremisten, is in het Pentagon, vlak bij Washington D.C. gevlogen.
•Een vierde vliegtuig stortte neer in de buurt van Shanksville.
Over deze aanslagen zijn misschien wel honderden theorieën van wat er ‘echt’ gebeurd zou zijn. Ze komen echter vrijwel allemaal op 1 ding neer, de Amerikaanse overheid wist ervan of heeft de aanslagen zelf gepleegd. Redenen waarom mensen denken dat de overheid er iets mee te maken had zijn onder andere dat in een live uitzending van de BBC werd verteld dat het WTC7, een gebouw langs de Twin Towers, ingestort was. Dit was echter helemaal niet het geval. Het gebouw stortte 20 minuten later alsnog in.
In een videoboodschap die volgens het officiële rapport van Osama Bin Laden zou zijn, waarin hij toe zou geven dat hij de aanslagen heeft laten plegen, is te zien dat hij met rechts schrijft en een gouden ring om heeft. Ook is de kwaliteit zo slecht dat Bin Laden bijna niet is te herkennen. Volgens het officiële FBI rapport is Osama Bin Laden linkshandig en heel strenge moslimmannen dragen geen goud in naam van hun geloof.
Er zijn veel verklaringen van getuigen die voordat de vliegtuigen in de gebouwen vlogen, explosies hoorden, ook over WTC7 zijn deze verklaringen afgelegd . Steven E. Jones, één van de bekendste critici van het officiële rapport heeft resten van explosieven in het puin van de gebouwen gevonden. Ook brandt kerosine niet hard genoeg om staal te laten smelten, dus van alleen de kerosine van het vliegtuig zou het staal in het gebouw nooit hebben kunnen smelten. Van termiet kan staal wel smelten. Veel mensen geloven dat er voor de aanslagen al explosieven in de gebouwen waren aangebracht.
Het gat dat in het Pentagon zat doordat er een vliegtuig in zou zijn gevlogen is te klein voor het formaat van een vliegtuig, ook waren en bijna geen brokstukken te vinden bij het Pentagon en op de officiële beelden van de inslag is geen duidelijk vliegtuig te zien. Op het argument dat er geen vliegtuigbrokstukken zijn gevonden zegt het Pentagon dat de kerosine zo heet werd dat bijna heel het vliegtuig is verdampt. Dat is volgens veel mensen weer vreemd omdat 184 van de 189 passagiers nog geïdentificeerd kon worden.
Vlucht 93 was het enige vliegtuig dat niet zijn ‘doel’ bereikte op 11 september. De kapers zouden door passagiers zijn overmeesterd en vervolgens werd het vliegtuig in de grond gestort. Volgens complottheoretici Alex Jones en David Ray Griffin liggen de brokstukken van het vliegtuig echter veel te ver weg voor een gewone vliegtuigcrash. Volgens hen is het vliegtuig uit de lucht geschoten.
Verder zijn er nog honderden theorieën. Er is zelfs een theorie dat er helemaal nooit vliegtuigen zijn geweest, maar raketten met een hologram van een vliegtuig er om heen. Alle beelden die vliegtuigen laten zien, zijn nep en bewerkt door de overheid, ook de amateurbeelden. Zo zijn er nog veel meer theorieën. Zo zou de afbeelding hier links bewerkt zijn waardoor het lijkt alsof er een vliegtuig is, terwijl dat helemaal niet zo is. (16.)
§4.3 De Bilderbergconferentie
Een veelbesproken complottheorie die eigenlijk helemaal geen complottheorie is, is die van de Bilderbergconferentie. De Bilderbergconferentie is een politieke bijeenkomst die in 1954 is opgericht door onder andere onze eigen Prins Bernhard. De conferentie was bedoeld om de verslechterde relatie tussen Amerika en Europa te verbeteren. De deelnemers van de conferentie zijn uiterst invloedrijke personen uit onder andere de politiek, media, financiële wereld en Koningshuizen.
Het bestaan van de Bilderbergconferentie is geen complottheorie, de conferentie bestaat echt. De complottheorieën rondom de conferentie gaan vooral over de inhoud ervan. De conferenties hebben altijd een uiterst streng en besloten karakter. Journalisten zijn niet toegelaten en de locatie van de conferentie verandert vaak en wordt vaak geheim gehouden.
Veel complottheoretici vinden het vreemd dat er een groep machthebbers vrijwel ieder jaar bijeenkomt om ‘wereldproblematiek’ te bespreken, en dat de gewone burger vrijwel niet op de hoogte is van deze conferentie, laat staan over de inhoud daarvan. De complotdenkers vinden het ook merkwaardig dat bijvoorbeeld de Amerikaanse President, de Nederlandse Koningin, de voorzitter van de New York Times, de President van de Amerikaanse Bank en nog veel meer van dat soort invloedrijke mensen bij elkaar komen, en dat hier in de media vrijwel totaal geen aandacht aan wordt besteed, terwijl het al op de voorpagina van de krant staat als bijvoorbeeld Mark Rutte een bezoekje aan het Witte Huis brengt.
De complottheoretici denken dan ook dat de inhoud van de conferentie niet erg positief van aard is, waarom zou het anders geheim blijven? Volgens veel theorieën worden hier ondemocratische beslissingen en ideeën over bijvoorbeeld oorlogen en dergelijke gemaakt. Als een land dat de economische staat van een van de Bilderberglanden in gevaar brengt door bijvoorbeeld te hevige concurrentie, zou de Bilderbergconferentie beslissen om dat land met z’n allen buiten te sluiten. Ook zou op de conferentie beslist worden wie de volgende President van Amerika wordt en dat Europa één munt moet hebben, de Euro. (17.) en (18.)
§4.4 Moord op John F. Kennedy
Nog een veelbesproken complottheorie is de theorie dat de moord op John F. Kennedy een groot complot van de Centrale Bank van Amerika, de Amerikaanse maffia, de CIA, de FBI of verscheidene Cubaanse revolutionaire is geweest.
22 November 1963 werd om 12:30 de Amerikaanse president, John F. Kennedy, doodgeschoten. Uit 2 officiële onderzoeken bleek dat degene die de schoten op de president had gelost, Lee Harvey Oswald, alleen handelde. Volgens een ander officieel onderzoek was er nog een schutter bij betrokken. De vermeende moordenaar op JFK, Oswald, heeft nooit een verklaring af kunnen leggen. Hij werd 2 dagen na zijn arrestatie zelf vermoord.
Er zijn veel theorieën over de moord op JFK. Volgens veel mensen is de meest omstreden moord toch wel dat de President een heuse zelfmoordactie op heeft gezet, omdat hij ziek was en geen pijnlijk einde wilde hebben. De vrouw van de President, Jacky Kennedy, zou hier van geweten hebben en zou hierdoor niet rouwig genoeg zijn geweest tijdens de begrafenis van de vermoorde President.
Pas in 2017 kan de FBI de geheime onderzoeksrapporten openbaar maken. Dit vinden veel mensen verdacht. (19.)
§4.5 De Illuminati en Nieuwe Wereld Orde
Nog een heel bekende complottheorie is die van de Illuminati. De Illuminati staat voor verschillende geheime genootschappen die vroeger opgericht zouden zijn. Al deze groepen zouden zichzelf als verlichte redding van de wereld zien, Illuminati betekend dan ook, de verlichten. Veel van deze groepen zijn geïnfiltreerd en ontmanteld. Er zijn mensen die geloven dat de Illuminati, nu bestaand uit de machtigste mensen van de wereld zoals vrijwel iedere invloedrijke bankier en staatshoofd, nog steeds achter de schermen de touwtjes in handen hebben. De hedendaagse Illuminati zouden via media als internet en televisie subliminale boodschappen doorgeven aan de gewone burger. Dit zou zijn om ons voor te bereiden op een Nieuwe Wereld Orde (NWO). Over de NWO en de Illuminati bestaan veel theorieën. De ‘tempeliers’, ‘Zionisten’ en Joden worden ook vaak als leiders of onderdeel van de Illuminati of NWO gezien.
Volgens sommige theorieën zijn de Illuminati en de NWO hetzelfde, volgens weer andere helpen ze elkaar om zo hun gezamenlijke doelen te verwezenlijken. Al met al zou(den) de Nieuwe Wereld Orde en/of de Illuminati als doel hebben de wereld te regeren waarbij de wereld een gigantische totalitaire staat is. Hierbij zouden ze zomaar beslissingen kunnen nemen zonder rekening te houden met de mensenrechten, deze hebben ze namelijk al grotendeels van de burgers af kunnen nemen met maatregelen die ‘nodig’ waren om aanslagen als die van 9/11 te plegen, waar zij ook al medeplichtig aan zouden zijn, te voorkomen. Ook zouden ze dit allemaal zomaar kunnen doen door de subliminale boodschappen waar ze ons al vanaf onze geboorte mee hebben geïndoctrineerd. Niet alleen door deze ‘maatregelen’ zouden we zwak zijn geworden. Ook door de chemicaliën die ze in de condenssporen, ook wel chemtrails genoemd, van vliegtuigen hebben gestopt, en de fluoride in het drinkwater zijn we mak geworden, en laten we een Nieuwe Wereld Orde en al haar beslissingen zomaar over ons heen komen. Het symbool van de Nieuwe Wereld Orde, de piramide met een oog wat daar boven hangt, zou ons onder andere voorbereiden op wat er zal komen. (20.) en (21.)
Symbool
Subliminale boodschappen op Symboliek in de muziekindustrie, Dit zouden geen Van de televisie. Jay-Z. condenssporen, NWO . maar chemicaliën zijn.
§4.6 Aids is gemaakt door mensen
Volgens de officiële cijfers zijn in Afrika de meeste mensen besmet met Hiv. Hiv overheerst het meest in gebieden met ‘arme mensen’. Volgens veel complotdenkers is dit geen toeval, en is Hiv, wat kan leiden tot AIDS, ontworpen in een Amerikaans lab, om zo de wereld te verlossen van de arme bevolking.
Aan het begin van de jaren 80 werd Aids voor het eerst in Amerika ontdekt. Mensen die besmet waren met de ziekte hadden veel met elkaar gemeen.
98% Van de besmette mensen was mannelijk. 9 Op de 10 hiervan was homoseksueel. Eerst werd gedacht dat het een ‘homoziekte’ zou zijn. Later bleek dat ook mensen die veel drugs gebruikten en mensen met de ziekte hemofilie, veel met het virus besmet waren. Mensen met hemofilie hebben veel bloedtransfusies nodig, en hadden transfusies met besmet bloed gekregen.
Volgens auteur Alan Cantwell, en menig andere auteurs, is Aids gemaakt door mensen. Volgens hem zou Aids ontwikkeld zijn in het kader van biologische oorlogsvoering. Hij zegt onder andere dat de eerste bekende gevallen van Aids in Amerika zich voordeden in een tijd dat er in New York een experiment gaande was waarbij homoseksuele mannen een experimenteel vaccin tegen hepatitis B. Ook ziet hij een verband tussen de Aidsepidemie in Afrika en allerlei vaccinatieprogramma’s van de Wereldgezondheidsorganisatie in Afrika in de jaren 70. Wie zouden baat hebben bij deze samenzwering tegen homoseksuelen, arme mensen en Afrikanen? De gebruikelijke verdachten staan op het lijstje van de meeste complotdenkers. De CIA, Nieuwe Wereld Orde, Illuminati etc. Als de wereld af zou zijn van een pakweg miljard mensen die volgens hen onder aan de maatschappelijke ladder zouden staan, zou het makkelijker zijn om de wereld te overheersen.
Het is niet de eerste keer dat er een complottheorie is over een ziekte. Al rond 1350, toen de pest tientallen miljoenen slachtoffers eisten, werden de Joden door sommige aangewezen als vergiftigers van het drinkwater om zo het Christendom dwars te zitten. Ondanks dat deze theorie voor veel mensen onwaarschijnlijk lijkt, geloven 1 op de 3 zwarte Amerikanen dat Aids door mensen is gemaakt.
(22.) en (23.)
§4.7 Paul Mccartney
Paul Mccartney is een van de bandleden van de Britse band ‘The Beatles’. Paul Mccartney is nog altijd springlevend. Er zijn toch een groot aantal mensen die beweren dat de echte Paul Mccartney al lang doodis. De Paul Mccartney die zich nu als ‘zichzelf’ voordoet, is niet de echte Paul, hij zou een dubbelganger zijn. Hij wordt ook wel Faul (Fake Paul) genoemd. Het gerucht over de dood van Paul Mccartney begon in 1966 nadat hij een auto-ongeluk zou hebben gehad. Hij zou hierbij om het leven zijn gekomen, en vervangen zijn door een dubbelganger. Dit zou zijn geweest om bijvoorbeeld het geld dat The Beatles verdiende, te blijven verdienen.
De theorie begon na een belletje van een Universitair student naar een radio station in Detroit, waarin de student beweerde dat Paul Mccartney zou zijn omgekomen door een auto-ongeluk. Toen de theorie meer aandacht kreeg in de media, gingen mensen naar bewijs zoeken. En volgens hen zelf hadden ze veel ‘bewijs’ gevonden in onder andere cd-covers en muziekteksten. Zo zou in de onderstaande afbeeldingen goed te zien zijn dat de oude Paul heel anders is dan de ‘nieuwe Paul’. Ook zouden op de onderstaande albumcover de bloemen waar The Beatles ‘verdrietig’ naar staan te kijken, op een grafsteen liggen, waar dan de echte Paul Mccartney in zou liggen.
De mensen die de echte fans van The Beatles zeggen te zijn, geloven over het algemeen niet in de complottheorieën. Zij zeggen de theorieën makkelijk te kunnen ontkrachten omdat het volgens hen niet mogelijk zou zijn om een goede lookalike van Paul te vinden die ook linkshandig is, basgitaar speelt en zijn hoofd op dezelfde manier beweegt tijdens het zingen als de originele Paul.
Volgens de theorie worden in de liedjes van The Beatles ook veel aanwijzingen gegeven over de dood van Paul. Zo zou bijvoorbeeld in het liedje ‘Hello Goodbye’ met de zin, “You say goodbye, and I say hello’’, worden bedoelt dat de oude Paul afscheid neemt en de nieuwe Paul zijn intrede doet.
Volgens de fans is dit ook al zo’n slecht argument. Fans vinden het niet logisch dat als de dood geheim zou moeten blijven, er dan aanwijzingen worden gegeven. (24)
§4.8 Recente complottheorieën
De eerdere complottheorieën zijn door veel mensen nog wel geloofd, maar als er aan een bepaalde theorie lang geen aandacht wordt besteed door bijvoorbeeld een grootse documentaire of film, gaan steeds minder mensen zich er mee bezig houden en ook minder mensen er in geloven. Complottheorieën raken echter nooit op. Er komen altijd nieuwe complottheorieën boven water. Deze worden vooral op het internet veel besproken.
§4.9 Joran van der SLoot
Een van die recentere complottheorieën is dat Joran van der Sloot er in geluisd zou zijn. Door gebrek aan hard bewijs kon Joran van der Sloot niet opgesloten worden voor zijn vermeende moord op Natalee Holloway. Volgens sommige mensen wilden onder andere de moeder van Holloway, de CIA of zelfs Peter R. de Vries dat van der Sloot koste wat kost gestraft zou worden voor zijn daden. Daarom zouden ze hem er in hebben geluisd door bijvoorbeeld een ‘look-alike’ op camera te zetten nadat hij een meisje heeft vermoord. Redenen waarom mensen het nog meer verdacht vinden dat van der Sloot ineens veroordeeld wordt is dat hij bij zijn eerste vermeende moord, geen hard bewijs, bloed of camerabeelden heeft nagelaten. Bij zijn 2e moord liet hij echter een heel bloedbad en veel bewijs achter. Veel mensen vinden het vreemd dat hij van een vermeende ‘meester-moordenaar’, veranderd is in een ‘ordinaire slachter’. De vraag is alleen of de CIA of de moeder van Holloway een onschuldig meisje zou laten vermoorden om daarmee een vermeende moordenaar in de gevangenis te krijgen. (25.) en (26.)
§4.10 Michael Jackson
Nog een redelijk recente theorie is dat Michael Jackson zijn dood in scène heeft gezet. Dit zou hij hebben gedaan om zo een nieuw leven te kunnen beginnen. Volgens andere theorieën is Michael Jackson al veel langer dood dan de media ons laten denken. Hij zou al lange tijd voor zijn ‘dood’ zijn vervangen door een dubbelganger.
Ook al lijken sommige complottheorieën volgens veel mensen erg onrealistisch, een aantal vreemde zaken rondom de dood van Michael Jackson zijn er zeker. Toen Jackson aan het sterven was, was zijn lijfdokter 2 minuten afwezig voor een bezoek aan het toilet, en kon hem hierdoor niet redden, als hij er eerder bij was geweest, had hij de King of Pop in leven kunnen houden. Ook werd Jackson door de media in de laatste maanden van zijn leven afgeschilderd als een bijna hulpeloze, zwakke man. Op de repetitiebeelden van zijn ‘this is it’ show, is hij echter heel beweeglijk en energiek.
Ook is het volgens veel mensen vreemd dat de vermeende moordenaar, dokter Murray, een gele stropdas om had, en dat op het bureau van de rechter een gele speelgoedtaxi (links) stond. Volgens veel mensen betekend dit ‘iets’, het was een schijnproces.
(27.)
§4.11 Olympische spelen Londen 2012
In 1995 werd een kaartspel op de markt gebracht dat ‘Illuminati – New World Order’ werd genoemd. Het kaartspel wordt vergeleken met klaverjassen. Op de kaarten staan echter wat vreemde afbeeldingen en teksten. Zo zijn er 3 kaarten die de aanslagen van 9/11 voorspellen. Ook is er een kaart die autobommen voorspelt. Deze zijn in de afgelopen jaren ook al veel afgegaan. Dat een kaartspelletje deze dingen heeft kunnen ‘voorspellen’ vinden veel complottheoretici verdacht. Er is een kaart waarop een omvallende, brandende ‘big ben’ staat. Veel mensen geloofden dat deze kaart terroristische aanslagen op Londen tijdens de Olympische Spelen voorspelde.
De kaart, rechts, laat een omvallende Big Ben zien.
Verder zijn er mensen die bang lijken te kijken, weg
aan het rennen. Deze mensen dragen de kleuren van
het Olympische symbool. De tijd is 11 minuten over 11. Complottheoretici dachten door deze kaart dat er tijden de Olympische spelen van 2012 in Londen ‘iets’ ging gebeuren. Op de een of andere manier dachten veel mensen dat deze gebeurtenis plaats zou vinden tijdens de sluitingsceremonie. Deze duurde echter tot half 11 lokale tijd. Een toevalligheid is dat tijdens de sluitingsceremonie een van de grootste branden in jaren in Londen woedde. De brandweer moest met 200 manschappen uitrukken om de brand in een afvalverwerkingsbedrijf te kunnen doven. De brand vond wel 9 kilometer van de sluitingsceremonie plaats. Je zou denken dat, omdat wat op de kaart staat niet is gebeurd, de theorie ontkracht is. Dit is echter niet het geval met complottheorieën. Toch zie je op de sociale media vrijwel geen reacties op de niet gebeurde gebeurtenis. De kans is groot dat de gelovers en theoretici binnenkort met een theorie komen dat de brand in het afvalverwerkingsbedrijf een poging tot een aanslag was, en dat deze dus is mislukt. (28.) en (29.)
§4.12 Wikileaks
De site Wikileaks, is opgericht voor ‘klokkenluiders’, bedrijven en
overheidsinstanties om hier geheime documenten vrij te kunnen geven. Op de site zijn al veel geheime, gevoelige documenten van de Amerikaanse overheid vrijgegeven. Zo bleek dat de Amerikaanse ambassades als spionagebases worden gebruikt en er Amerikaanse kernwapens in onder andere Nederland en België zijn opgeslagen. Je zou verwachten dat de gemiddelde complotaanhanger wel open staat voor zo’n site. Toch zijn er theorieën dat de site zelf, een groot complot is. Dat de Amerikaanse overheid deze op heeft laten richten om zo de aandacht van andere gebeurtenissen als 9/11 weg te nemen. De vraag is of het aannemelijk is dat een overheid zichzelf zo in verlegenheid brengt. (30)
§4.13 Enquêteresultaten
Om te onderzoeken in welke theorieën de mensen op mijn eigen school geloven, heb ik een enquête gemaakt waarin verschillende theorieën aan bod komen. De enquête is door 169 mensen, bestaand uit leerlingen en leraren, ingevuld.
Statistieken voor vraag: Van welke complottheorieën heeft u al eens gehoord?
Illuminati
43.45%
New World Order (nwo)
20.24%
Bilderbergconferentie
13.10%
9/11
83.33%
John F. Kennedy werd gedood door de Amerikaanse overheid
58.93%
Prinses Diana’s dood was geen ongeluk
66.07%
Maanlanding Apollo 11 in 1969 is nooit gebeurd
34.52%
UFO complot (Amerikaanse regering weet van UFO's maar deelt dit niet met de wereld)
44.05%
Pim Fortuyn is gedood door de inlichtingendienst
30.95%
De olie-industrie houdt alternatieve en zelfs gratis energietechnologie tegen
25.00%
Geen van bovenstaande
7.74%
Statistieken voor vraag: In welke van de complottheorieën 'gelooft' u zelf?
Illuminati
13.10%
New World Order (nwo)
7.14%
Bilderbergconferentie
6.55%
9/11
39.29%
John F. Kennedy werd gedood door de Amerikaanse overheid
16.67%
Prinses Diana’s dood was geen ongeluk
23.21%
Maanlanding Apollo 11 in 1969 is nooit gebeurd
8.33%
UFO complot (Amerikaanse regering weet van UFO's maar deelt dit niet met de wereld)
8.33%
Pim Fortuyn is gedood door de inlichtingendienst
3.57%
De olie-industrie houdt alternatieve en zelfs gratis energietechnologie tegen
16.07%
Geen van bovenstaande
35.12%
Statistieken voor vraag 5 : Waarom gelooft u niet in (alle) complottheorieën uit de vorige vraag?
Ik heb me er (nog) niet in verdiept
36.90%
Ik ben er niet in geïnteresseerd
17.26%
Ik vind het ongeloofwaardig
48.81%
Anders
8.93%
In de resultaten van de bovenstaande statistieken is te zien dat 35,12% van de mensen die de enquête hebben ingevuld, niet in de genoemde complottheorieën geloofd.
De vraag bij de links onderstaande grafiek was hoe realistisch de theorie dat vliegtuigsporen een chemische stof achterlaten om de bevolking te beïnvloeden is.
De grafiek rechtsboven gaat over hoe aannemelijk de kans is dat Aids is ontworpen om zo een bepaalde groep mensen te reduceren.
Na een kleine uitleg over wat de Bilderbergconferentie inhoudt, heb ik gevraagd wat mensen er van vonden. In de grafiek linksonder staan de resultaten.
De grafiek rechtsboven laat zien dat meer dan de helft van de mensen die de enquête invulde, niet in de complottheorie over de Apollo 11. De vraag was of de NASA eerlijk is over de maanlanding van 1969 en de beelden daarvan.
H5. Welke complottheorieën zijn toegegeven en welke zijn achterhaald?
§5.1 Welke complottheorieën zijn toegegeven?
Soms zijn er wel eens complottheorieën die nog waar blijken te zijn ook. Voor veel mensen is dit natuurlijk een reden om te zeggen,’ik zei het toch’. Voor veel mensen is dit ook een reden om er nog meer in te gaan geloven. Welke complottheorieën zijn echt gebeurd, en ook toegegeven?
§5.2 Julius Caesar
Een van de oudste, bekende samenzweringen is die van de moord op Julius Caesar. Op 15 maart, 44 voor Christus, was er een vergadering van de senaat. Toen Julius Caesar op zijn stoel ging zitten probeerde de senatoren hem dood te steken met dolken. Caesar vocht eerst van zich af, maar overleed later aan 23 dolksteken. De senatoren zweerden samen tegen Julius Caesar, omdat ze bang waren dat hij te machtig werd en de burgers van Rome hun rechten zou ontnemen. Na de moord was er een man, Marcus Antonius, een verre neef van Caesar, die Caesar wilde wreken. Hij onthulde de namen van de samenzweerders aan de Romeinse burgers, die vervolgens de huizen van de samenzweerders in brand staken. (31.)
§5.3 Syfilis in Guatemala
Van 1946 tot 1948 hebben Amerikaanse doktoren met opzet ongeveer 700 mensen in Guatemala, een land in Centraal Amerika, besmet met de seksueel overdraagbare aandoening “Syfilis”. Dit deden ze om te onderzoeken hoe effectief de nieuwe medicijnen tegen de ziekte werkten.
De 700 besmette mensen waren vooral gedetineerde en mensen in een psychiatrische inrichting. Prostituees die besmet waren met syfilis, moesten onbeveiligde seks hebben met de gevangenen. Als het hen niet lukte de mannen te besmetten, werden in de penissen, armen of benen van de mannen krassen gemaakt en werd de ziekte hier als het ware in gegoten.
Het onderzoek werd gedaan door het “National Institute of Health”, een soort GGD van Amerika. Dit instituut werd gefinancierd door de overheid, dus in feite werden de prostituees voor de gevangen betaald door de Amerikaanse, belastingbetalende burger. Het project werd na twee jaar stopgezet omdat er geruchten over de gebeurtenissen rond gingen in Amerika.
In 2010 heeft staatsecretaris Hillary Clinton aan de overheid van Guatemala haar excuses aangeboden voor wat er zo’n vierenzestig jaar geleden is gebeurd. (32.)
§5.4 Project MK-ULTRA
Wat voor veel mensen, vooral voor mensen die niet in veel complottheorieën geloven, een ware schok zal zijn, is het project MK-ULTRA, ook wel MKULTRA genoemd. MKULTRA is de codenaam voor een geheim en illegaal project van de CIA. In dit project onderzocht de CIA hoe zij mensen hun eigen wil zouden kunnen afnemen. Dit onderzoek werd vooral met drugs gedaan.
Het project begon in 1950 en werd met de jaren steeds kleiner. In 1973 zou het officieel stop zijn gezet. Veel mensen twijfelen hier echter over.
In het project werden onwetende Canadese en Amerikaanse burgers gebruikt als proefpersonen. Hierdoor kwamen er veel vragen over hoe legaal het project was.
Om te kijken hoe de breinfuncties van mensen konden worden veranderd, werden verschillende methodes gebruikt. Het toedienen van de drug ‘LSD’ en andere chemicaliën werd het meest gebruikt. Ook werd geëxperimenteerd met hypnose, sensorische deprivatie, isolatie, verbaal en seksueel misbruik en zelfs vormen van marteling.
Het onderzoek werd gedaan in 80 instellingen, waaronder 44 hogescholen en Universiteiten. Ook in gevangenissen, ziekenhuizen en farmaceutische bedrijven.
In 1975 kwam het project voor het eerst aan het licht nadat een aantal onderzoekteams naar de bezigheden van de CIA in Amerika het project had ontdekt. CIA-directeur Richard Helms had in 1973 bijna alle documenten over het project laten vernietigen. In 2001 werden na vele verzoeken van verschillende onderzoeksinstanties toch 20.000 documenten over het project vrijgegeven.
Het project heeft de CIA miljoenen dollars gekost. Dit werd grotendeels gesubsidieerd door de wetenschap & science afdeling van de CIA zelf.
De CIA beweert dat MKULTRA een non-actief project is. Er zijn echter veel mensen die geloven dat de hersenspoelingen nog steeds bezig zijn. Deze beweringen zijn complottheorieën, maar dat de CIA illegale dingen heeft gedaan met onwetende burgers is geen theorie, dit is een feit. (33.)
Onderstaande afbeelding is gemaakt
Op de onderstaande afbeelding is te door iemand die gelooft dat het project zien hoe de documenten werden ‘verduisterd’ . nog steeds bezig is.
§5.5 Watergate schandaal
In 1972 won de Republikein ‘Richard Nixon’ (links) de presidentsverkiezingen van de democraat ‘George Mcgovern’. Een jaar voor de verkiezingen zagen Nixons kansen om te winnen er echter minder goed uit. Nixons tegenstander van het jaar voor de verkiezingen, de Democraat Edmund Muskie, leek te gaan winnen. Tijdens de campagnes gebeurde er echter een aantal rare dingen. De Republikeinen leken precies te weten wat Muskie van plan was. In de Republikeinse speeches kwam informatie naar buiten die tot de Democraten behoorde. Dit dreef Muskie tot waanzin, en op een gegeven moment barstte hij zelfs in huilen uit op het podium. Mede Democraat George Mcgovern, die hier overigens niets mee te maken had, had baat bij de ‘verzwakking’ van Muskie en zijn campagneteam. Hij won hierdoor de voorverkiezingen en ook de nominatie voor presidentskandidaat. Dat Mcgovern de nominatie won, was weer gunstig voor Nixon. Mcgovern was erg radicaal en daar hield het volk niet van. Overigens kreeg tijdens zijn campagne ook Mcgovern nu last van de Republikeinen die zijn campagne-informatie lekte.
Op 17 juni 1972, werden in de nacht vijf mannen in het Watergate Hotel in Washington gearresteerd. Ze waren aan het inbreken in het hoofdkantoor van de Democratische Partij. Na uitgebreid onderzoek bleek dat de mannen foto’s maakten van gevoelige documenten. Ook plaatste ze afluisterapparatuur.
Ook bleek dat President Nixon betrokken was bij de zaak. Hij wilde echter de geluidsopnames niet afgeven als bewijs. In 1974 oordeelde het Hooggerechtshof dat de opnames vrijgegeven moesten worden. Om afzetting te voorkomen trad Nixon op 9 augustus 1974 af als president.
Jeb Magruder, speciale assistent van Nixon verklaarde in 2003 nog dat Nixon niet alleen betrokken was bij Watergateschandaal, hij had er zelfs telefonisch opdracht voor gegeven. (34.)
§5.6 Iran-Contra-Affaire
Nog zo’n –gate schandaal is het Irangateschandaal, ook wel Iran-Contra-Affaire genoemd. In dit schandaal in 1985 en 1986 zou Amerika wapens aan Iran verkopen in ruil voor de vrijlating van gijzelaars. Israël scheepte de wapens naar Iran en Amerika zou deze vervolgens weer aanvullen in Israël. In ruil voor deze handel zou Iran veel moeite doen om de 6 Amerikaanse gijzelaars vrij te krijgen. In 1985 werd door de Amerikaanse Nationale Veiligheid, National Security Council (NSC), nog een element aan de deal toegevoegd. Deze regelde dat een deel van de winst van de wapenverkoop gebruikt werd voor de financiering van ‘Contrarebellen’ in Nicaragua in Centraal-Amerika.
De Contrarebellen, ook wel Contra’s genoemd, was een groep guerrillastrijders die tegen de machthebbende orde waren. Zij pleegden meerdere terroristische aanslagen op onder andere scholen en ziekenhuizen.
Dat de Amerikaanse overheid in het geheim een groep rebellen die de bevolking vermoordt, martelt en verkracht financiert, en dan ook nog eens wapens handelt met Iran, is een groot schandaal. Want de wapens zullen niet in een museum tentoongesteld zijn, maar gebruikt zijn om te doden. En hier is Amerika dus ook medeplichtig aan.
Veertien ambtenaren werden veroordeeld voor het schandaal, alle veertien kregen echter gratie van de president die Reagan opvolgde, George W. Bush. Hij was overigens ook vicepresident tijdens het presidentschap van Reagan.
Op de bovenstaande afbeelding wordt het Watergateschandaal vergeleken met het Plamegateschandaal. (35.)
§5.7 Plamegate
Sinds het Watergateschandaal wordt het woord –gate vaak gebruikt om een politiek schandaal te omschrijven. Zo is er bijvoorbeeld ook Plamegate. Dit is de naam van een politiek schandaal van Amerika in 2002-2005. Hierbij werd de naam van een undercover CIA-agente, Valerie Plame, met opzet bekend gemaakt om zo haar man te benadelen. Haar man, Joseph Wilson, werd in 2002 naar Niger in Afrika gestuurd om daar te onderzoeken of Saddam Hoessein daar uranium aan het kopen was om zo massavernietigingswapens te kunnen maken. Joseph Wilson ontdekte tijdens zijn onderzoek dat het verhaal over Saddam Hoessein berustte op valse documenten. Op 28 januari 2003 verklaarde voormalig president George W. Bush toch dat Saddam Hoessein had geprobeerd om grote hoeveelheden uranium te kopen. Door onder andere deze verklaring begon 2 maanden later de tweede Golfoorlog.
Begin Juli schreef Wilson een kritisch krantenartikel over president Bush, en hoe hij geheime documenten had gebruikt om de oorlog te kunnen rechtvaardigen.
Een week later werd in een column de naam van Wilson zijn vrouw, CIA-agente Valerie Plame, bekend gemaakt. Het onthullen van de identiteit van iemand van de CIA is in een Amerika een misdaad.
Na een grondig onderzoek bleek dat bepaalde ambtenaren van Bush met zijn documenten ‘gesjoemeld’ hadden. De stafchef van deze ambtenaren, Lewis Libby, werd in 6 maart 2007 veroordeeld tot een gevangenisstraf. Bush schold hem zijn gevangenisstraf echter kwijt. Wel liet hij hem zijn boete betalen en onder toezicht staan. (36.)
§5.8 Welke complottheorieën zijn achterhaald?
Uit de vorige hoofdstukken is al duidelijk geworden dat complottheorieën bijna altijd sluitend zijn, en er altijd argumenten kunnen worden bijgehaald die andere argumenten denken te kunnen ontkrachten.
Toch zijn er af en toe complottheorieën die door zo weinig mensen worden geloofd, zo ongeloofwaardig zijn of gewoonweg uit zo’n slechte argumenten bestaan, dat deze als achterhaald worden beschouwd.
Als bijvoorbeeld de NASA beschuldigd wordt van samenzweren, reageren zij hierop met ontkrachtende argumenten. Zo is bij het voorbeeld over de Maanlandingstheorie volgens de NASA de theorie ontkracht. Natuurlijk zijn volgens de complotdenkers hun eigen argumenten nooit te ontkrachten.
Toch zijn er theorieën die volgens veel mensen écht wel ontkracht of achterhaald zijn.
§5.9 Bielefeldcomplot
Een van die achterhaalde complottheorieën is het Bielefeldcomplot. Dit is een complot, gemaakt om complottheoretici te laten zien hoe hun onbetrouwbaar hun cirkelredenatie is, en te laten zien dat als een complottheorie als deze als geloofd kan worden, alle andere complottheorieën misschien ook wel zo in zijn werk gaan. Een verzonnen complot als dit wordt ook wel een ‘satire’ genoemd. Dit betekend dat er op een humoristische wijze kritiek op de maatschappij wordt gegeven.
Het Bielefeldcomplot begon als een soort grap op het internet. Dit complot trok het bestaan van de stad ‘Bielefeld’ in Duitsland (afbeelding rechts) in twijfel. Het bestaan van de stad zou zijn verzonnen en ‘ze’ zouden ons willen laten geloven dat de stad bestaat door deze op kaarten te plaatsen en in de media te laten zien. De locatie waar Belefield zogenaamd zou liggen, zou worden gebruikt door de CIA, of de geheime Duitse regering, om militaire oefeningen te doen, of zelfs om geheime ontmoetingen met buitenaardse wezens plaats te laten vinden.
Waarom veel mensen in deze theorie geloofde? Het werkte als volgt: Iemand die al in de theorie geloofde vroeg iemand anders 3 vragen, en als het antwoord op de vraag 3 maal nee was, ging de gene die de vraag beantwoorde zelf ook twijfelen aan het bestaan van Bielefeld. Als het antwoord echter ook maar 1 keer ja was, werd de ondervraagde vrijwel meteen weggezet als iemand die onderdeel was van het complot. De vragen waren:
- Ken je iemand uit Bielefeld?
- Ben je wel eens in Bielefeld geweest?
- Ken je iemand die in Bielefeld is geweest?
Deze theorie is achterhaald omdat het begon als een grap, en mensen er nog in gingen geloven ook. Deze theorie is al helemaal achterhaald omdat Bielefeld wel degelijk bestaat. Bielefeld ligt zo’n 3 uur rijden van Eindhoven af. (37.)
§5.10 Complottheorieën over 9/11
In 2006 hebben een aantal studenten van de Technische Universiteit Delft geprobeerd een complottheorie te ontkrachten. Volgens hen zou de theorie dat het Pentagon met de aanslagen van 9/11 door kruisraketten is geraakt, niet kloppen. Ze hebben de amateurfoto’s technisch geanalyseerd en zo hebben ze de conclusie getrokken dat de foto’s totaal niet als bewijs kunnen dienen.
Volgens de theorie is het Pentagon geraakt door kruisraketten, en niet door een vliegtuig, zoals algemeen bekend is. Dit zouden zij bewezen hebben door de breedte van vliegtuigen te vergelijken met de breedte van het gat dat in het Pentagon achterbleef. De foto’s die zij hier voor hebben gebruikt, zijn door de studenten, samen met technici, technisch geanalyseerd.
Veel van de bovenstaande foto’s zijn op het internet te zien. Maar volgens de studenten van de TU Delft zijn de foto’s niet op schaal en kloppen ze dus niet.
Volgens de studenten van de TU Delft zijn de complottheorieën ontkracht, de mensen die erg in de theorieën geloven zullen hier echter geen boodschap aan hebben. (38.)
Meerdere achterhaalde complottheorieën zijn niet vindbaar. Dit komt door, zoals al eerder duidelijk is geworden, het feit dat complottheoretici altijd zorgen voor een sluitend ‘bewijs’.
Er zijn wel degelijk complottheorieën die door veel mensen als ‘belachelijk’ en ‘ongeloofwaardig’ worden beschouwd, maar zelfs die theorieën hebben aanhangers die werkelijk in de theorie geloven. Zo beweerde de in Hoofdstuk 2 genoemde David Icke dat de wereld eigenlijk geregeerd wordt door reptielen, vermomd als wereldleiders en dergelijke. Hij kon dit bewijzen omdat meerdere CIA-agenten dit aan hem zouden hebben bevestigd.
Deze theorie zal voor veel mensen als ernstig ongeloofwaardig worden beschouwd. Maar zolang deze theorie nog steeds een flink aantal aanhangers heeft, en zij met ‘bewijzen’ blijven komen, kan deze theorie nog niet als achterhaald worden beschouwd. En als er al een wetenschapper zou zijn die deze theorie zou achterhalen door bijvoorbeeld lichamelijk onderzoek van wereldleiders, zou deze uiteraard meteen als een onderdeel van het complot worden gezien.
En dat is de vicieuze cirkel waarin vrijwel iedere complottheorie zich bevindt.
Conclusie
Na een flinke tijd aan dit profielwerkstuk te hebben gewerkt denk ik dat ik een conclusie kan trekken over de hoofdvraag en de deelvragen.
Een complottheorie is een vaak onbewezen theorie over een gebeurtenis die bij veel mensen vragen opwekt. Ik wilde onderzoeken wat het doel van een complottheorie is. Ik denk dat ik om het antwoord op die vraagt te krijgen, vooral moet worden gekeken naar de tweede deelvraag, en dan in het specifiek “waarom maken mensen complottheorieën’’. Op deze vraag waren meerdere antwoorden. Mensen maken vooral complottheorieën omdat ze het officiële rapport niet geloven, maar dan is de vraag: Waarom geloven ze het officiële rapport niet?
Er waren voor mijn gevoel twee antwoorden op deze vraag die een goede verklaring gaven voor deze vraag. ‘Psychologische projectie’ en ‘waarheidsvinding en opvulling’.
Psychologische projectie vind ik erg logisch overkomen op de vraag waarom mensen het officiële rapport niet geloven. Als je over het algemeen naar wereldleiders kijkt, is het volk vaak ontevreden over hen. Daarom denk ik dat het over het algemeen voor het menselijk wezen onmogelijk is om over een hele grote groep (zoals een land met haar gehele bevolking) te regeren. En zo zal het dus ook zijn voor complotdenkers. Omdat zij zelf corrupt en kwaadwillend zouden zijn als zij aan de macht van een grote groep mensen zouden staan, gaan zij er automatisch van uit dat mensen die ook daadwerkelijk in deze schoenen staan, ook zo zijn. Dat dit de reden is voor veel mensen om complottheorieën te maken is logisch, want zou bijvoorbeeld George W. Bush echt zo kwaadaardig zijn geweest, of zou hij eigenlijk een heel zachtaardig persoon zijn geweest tijdens zijn presidentschap? Misschien waren de mensen die de complottheorieën over Bush hadden gemaakt, zelf wel kwaadwillend als ze in zijn schoenen zouden staan.
Psychologische projectie is dus een reden waarom veel complottheorieën worden gemaakt, maar een complottheorie over de wereldleiders als reptielen komt lijkt me niet voor uit psychologische projectie. Ik denk dat daar waarheidsvinding en opvulling bij komt kijken.
Er zitten soms wel degelijk gaten in het officiële rapport over bepaalde gebeurtenissen. Maar dit is dan vaak te wijten aan te weinig harde bewijzen of een tekort aan technologische ontwikkelingen om de bewijzen te zoeken die de gaten in het rapport op kunnen vullen. Voor mensen die slecht van vertrouwen zijn, is dit een mooie kans om deze gaten zelf op te vullen. Zij kunnen dan zelf met ‘bewijzen’ komen en zo de gaten op vullen.
Natuurlijk is niet iedere complottheorie gemaakt door mensen die aan psychologische projectie of waarheidsvinding en opvulling deden. Er zijn vast ook paranoïde mensen tussen. Of mensen die zo vaak bedrogen zijn, dat zij in niets of niemand meer vertrouwen hebben. Of iemand die de waarheid echt heeft gezien. Of een mix van al de eerder genoemde redenen.
De eerder genoemde redenen zeggen nog niet precies wat het doel van een complottheorie is. Want wat probeert een complottheoretici te bereiken met het maken van een complottheorie? Ik denk dat iemand die een complottheorie verzint vooral aandacht wilt. Erkenning voor dat wat hij/zij verteld, en erkenning omdat hij/zij dat als eerste wist. Want als heel de wereld achter ‘de waarheid’ zou komen. Wat heeft dit dan voor gevolgen voor de complottheoreticus? Deze zal dan worden geëerd voor zijn/haar genialiteit.
Nawoord
Ik vond het redelijk leuk om aan dit profielwerkstuk te werken. Ik heb veel nieuwe dingen geleerd en er zijn ook onderwerpen duidelijker geworden. Het alleen werken is me ook goed bevallen, omdat ik niet met andermans planning of lettertype rekening hoefde te houden.
Verder wil ik graag Mevr. Mulder bedanken voor haar hulp als mijn begeleidster. Ze heeft altijd duidelijk mijn fouten gecorrigeerd en onder anderen daardoor kan dit profielwerkstuk als een succes gezien worden.
Bronnenlijst
(1.) Nederlands Woordenboek
(2.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Complottheorie
(3.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Complottheorie%C3%ABn_over_de_terroristische_aanslagen_op_11_september_2001
(4.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Apollo-maanlandingscomplottheorie
(5.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Alex_Jones
(6.) http://nl.wikipedia.org/wiki/David_Icke
(7.) http://en.wikipedia.org/wiki/Milton_William_Cooper
(8.) http://en.wikipedia.org/wiki/Jim_Keith
(9.) http://www.sciencedaily.com/releases/2011/05/110504080730.htm
(10.) http://www.skepsis.nl/complottheorie.html
(11.) http://www.scientias.nl/waarom-geloven-mensen-in-complottheorieen/74760
(12.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Samenzwering
(13.) Quest Magazine Juni 2012
(14.) http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3200/SOCP.148.2.210-222
(15.) http://metabunk.org/threads/319-Debunked-There-s-a-plot-in-this-country-to-enslave-every-man-woman-and-child-JFK
(16.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Aanslagen_op_11_september_2001
(17.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Bilderbergconferentie
(18.) http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2009/06/08/antwoord-op-kamervragen-over-bilderbergconferentie.html
(19.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Complottheorie%C3%ABn_over_de_moord_op_president_Kennedy
(20.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Illuminati_(orde)
(21.) http://nl.wikipedia.org/wiki/New_world_order
(22.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Aids#Samenzweringstheorie.C3.ABn
(23.) http://www.complot-samenzwering.nl/aids-is-door-de-mens-ontworpen/
(24.) http://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Is_Dead
(25.) http://forum.fok.nl/topic/1470078?allowcookies
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
M.
M.
Op welk vak heeft dit betrekking?
6 jaar geleden
Antwoorden