De transformator

INHOUDSOPGAVE
Inhoudsopgave
Onderzoeksvragen
Werkplan
• Gebruikte spullen
• Tekening van opstelling
• Beschrijving
Onderzoeksresultaten en vragen
Conclusies

ONDERZOEKSVRAGEN
In deze proef heb ik een aantal belangrijke eigenschappen van een transformator onderzocht. De onderzoeksvragen waren:

1. Is het mogelijk om met een transformator gelijkspanning te transformeren? En wisselspanning?
2. Hoe kun je een spanning van 6 volt omhoog transformeren?
3. Hoe kun je een spanning van 6 volt omlaag transformeren?

4. Verandert de secundaire spanning als je het sluitstuk weghaalt?

WERKPLAN
Gebruikte spullen
• voedingskastje
• weekijzeren sluitstuk
• twee stroomspoelen
• multimeter
• staaf van koper of aluminium
• snoeren

Tekening van opstelling
IS BIJGEVOEGD

Beschrijving
In deze proef heb ik vier belangrijke dingen over transformatoren onderzocht met behulp van de voorwerpen. Na wat zoeken vond ik alle benodigde voorwerpen, bouwde ik de bovenstaande opstelling. Na goedkeuring van de docent schakelde ik de stroom in. Met behulp van de dingen die op de multimeter verschenen, kon ik dan de onderzoeksvragen beantwoorden. Een aantal keer moest ik de spanningsbron of de multimeter instellen om een volgend onderzoekje uit te voeren. En ook toen liet ik de docent mijn opstelling controleren. De verandering is welliswaar gering, maar ik vind veiligheid heel belangrijk.

ONDERZOEKSRESULTATEN EN VRAGEN
1. Onderzoek of het mogelijk is:

• Om gelijkspanning te transformeren
Ik stelde de multimeter in op 20 volt aan gelijkspanning. De meter sloeg nauwelijks uit. Het enige dat gebeurde, is dat er voor de 0 op de meter een minnetje verscheen.
• Om wisselspanning te transformeren
Ik stelde de multimeter in op 200 volt aan wisselspanning. De meter sloeg nu wel uit.

2. Onderzoek hoe je een spanning van 6 V omhoog kunt transformeren. Welke spoel moet je dan als primaire spoel nemen, en welke als secundaire? Hoe groot wordt de (secundaire) spanning? De primaire spoel werd ingesteld op 200 windingen.
• De secundaire spoel werd ingesteld op 400 windingen en het voedingskastje op 4 volt. De meter sloeg uit naar 7,8 volt.
• Daarna werd de secundaire spoel op 600 windingen ingesteld en het kastje op 3 volt. De meter sloeg uit naar 9 volt.

3. Onderzoek hoe je een spanning van 6 V omlaag kunt transformeren. Welke spoel moet je dan als primaire spoel nemen, en welke als secundaire? Hoe klein wordt de (secundaire) spanning? De primaire spoel stond op 600 windingen.
• De secundaire spoel werd ingesteld op 200 windingen en het voedingskastje op 6 volt. De meter sloeg uit naar 1,7 volt.
• Daarna werd de secundaire spoel op 400 windingen ingesteld. Het voedingskastje bleef op 6 volt staan. De meter sloeg uit naar 3,8 volt.

4. Onderzoek wat er gebeurt als je het sluitstuk weghaalt. Verandert de (secundaire) spanning en zo ja, hoe?

• Test gedaan met een spanning van 3 volt en met een primaire spoel van 200 windingen en een secundaire van 600 windingen.
Zonder sluitstuk sloeg de multimeter uit naar 2,2 volt.
Met sluitstuk sloeg de multimeter uit naar 9 volt.

CONCLUSIES
Conclusie onderzoeksvraag 1: het is bijna niet mogelijk om gelijkspanning te transformeren. Dit kan wel met een wisselspanning.
Conclusie onderzoeksvraag 2: om een spanning omhoog te transformeren, moet de secundaire spoel meer windingen hebben dan de primaire.
Conclusie onderzoeksvraag 3: om een spanning omlaag te transformeren, moet de secundaire spoel minder windingen hebben dan de primaire.
Conclusie onderzoeksvraag 4: als je het sluitstuk weghaalt verandert de secundaire spanning: die gaat omlaag.
Voor de volgende keer: ik moet niet zomaar gaan rommelen met alle elektronica: niet meer zomaar aan knoppen zitten en altijd de docent de opstelling laten controleren.