Officier van Justitie

In principe staat hierboven al aangegeven wat een Officier van Justitie is. Een Officier van Justitie, ook wel openbaar aanklager genoemd, is verantwoordelijk voor het opsporen van strafbare feiten. Met behulp van het Wetboek moet de Officier van Justitie beslissen over de vervolging, het straffen, van de “daders”. Zoals te lezen is in het fragment uit de Encarta Encyclopedie, heeft de officier ook nog enkele taken in het burgerlijk recht. De wet op de rechtelijke organisatie noemt ook de functie van Hoofdofficier van Justitie. De hoofdofficier van Justitie staat aan het hoofd van het arrondissementsparket bij de rechtbank. Ook aan het hoofd van het landelijke parket, dat gevestigd is in Rotterdam, staat een Hoofdofficier van Justitie. (Het landelijk parket is belast met de aansturing van het landelijk rechercheteam en de behandeling van strafzaken die uit de onderzoeken van het landelijk rechercheteam voortkomen) Verder kent het Wetboek van Strafvordering de hulpofficier van Justitie. Deze heeft ook de opsporingsbevoegdheid. Een verdachte, (iedereen is onschuldig tot het tegendeel bewezen is), kan dus ook voorgeleid worden aan een hulpofficier van Justitie.Voorbeelden van hulpofficieren van Justitie zijn hoge functionarissen van de politie en Koninklijke Marechaussee. Zij hebben de leiding over de lagere opsporingsambtenaren en moeten in het begin van het opsporingsonderzoek de voorlopige beslissingen nemen. Een hulpofficier van Justitie is overigens geen lid van het Openbaar Ministerie. Hoe word je een Officier van Justitie? We hebben een site bezocht van de raio-opleiding (raio betekent Rechterlijk Ambtenaar In Opleiding). Dit is een opleiding tot Officier van Justitie, of rechter. Er zijn twee verschillende opleidingen. Eén voor mensen met minder van 6 jaar ervaring als jurist, en één voor mensen met meer dan 6 jaar ervaring. We bespreken eerst de opleiding voor mensen die net afgestudeerd zijn en/of minder dan 6 jaar ervaring als jurist hebben. De toelatingseisen: Persoonlijke kenmerken: o Analytisch vermogen
o Juridisch inzicht
o Besluitvaardigheid
o Het vermogen om onder druk goed te presteren, stressbestendig
o Goede communicatieve vaardigheden
o Een zuiver beoordelingsvermogen
Formele eis: Men heeft rechten gestudeerd en de studie voltooid met als onderdelen Nederlands burgerlijk(proces)recht, straf(proces)recht en bestuurs(proces)recht. Als men begint met de opleiding wordt men aangesteld als rechterlijk ambtenaar in tijdelijke dienst. Er zijn twee verschillende stages die beide gevolgd moeten worden, de binnenstage en de buitenstage deze duren respectievelijk 4 en 2 jaar. De eerste 3 jaar van de binnenstage is voor iedere raio gelijk. De eerste 6 maanden fungeert men als secretaris in de strafsector, daarna wordt de rechtbankstage voor 10 maanden omgezet in de civiele rechtbank gevolgd door 10 maanden bestuurssector. Vervolgens wordt er 12 maanden dienst gedaan als plaatsvervangend Officier van Justitie bij een parket. Aan het eind van de parketstage moet men kiezen voor rechter of officier. Na deze keuze wordt er de laatste 10 maanden de kennis verdiept als rechter-plaatsvervanger of plaatsvervangend Officier van Justitie. Na deze binnenstage volgt er, als eerder gezegd, de buitenstage. Deze zogenaamde buitenstage vindt plaats binnen de rechtsprakrijk, maar buiten de rechterlijke macht. Er wordt een stageplaats geregeld waar men zelfstandig, Juridisch werk verricht. Als de opleiding met succes is voltooid volgt de keuze gerechtsauditeur of substituut-officier. Na een jaar kan deze benoeming worden omgezet tot respectievelijk rechter of arrondissementsofficier van Justitie. Als er wel 6 jaar juridische werkervaring is, en men wil rechter of raadsheer worden, kan men zich richten tot de Commissie aantrekken leden rechterlijke macht (CALRM) in Den Haag. Aan de volgende formele voorwaarden moet worden voldaan om in aanmerking te komen voor een vaste rechterlijke functie: o Afsluitend examen in 3 van de 5 volgende rechtsgebieden: a. Burgerlijk recht, met inbegrip van burgerlijk procesrecht
b. Strafrecht met inbegrip van strafprocesrecht, c. Bestuursrecht met inbegrip van bestuursprocesrecht, d. Staatsrecht, e. Belastingrecht. Er is gezegd dat er in minstens 3 van de vorige 5 rechtsgebieden examen gedaan moet zijn, hier moeten er in ieder geval twee van de rechtsgebieden a t/m c zijn. o Nederlandse Nationaliteit
o Bij voorkeur ouder dan 30 jaar voor een functie als rechter en ouder dan 35 jaar bij een functie als raadsheer. Verder zijn de geëiste persoonlijke kenmerken gebaseerd op hoge capaciteiten op intellectueel en contactueel gebied. Ook wordt men beoordeeld om kenmerken als besluitvaardigheid, evenwichtigheid en het vermogen tot samenwerking. Als men aangenomen is, wordt men in opleiding genomen bij een gerecht. Gerechtelijk onderzoek Vervolgonderzoek Als een bepaalde verdachte niet wordt opgespoord omdat er bijvoorbeeld onvoldoende bewijsmateriaal is, of omdat de verdachte “gewoon” onvindbaar is, worden de aangifte en eventuele andere stukken van het onderzoek op het politiebureau bewaard. Wanneer een onderzoek wel is afgerond, en dus de verdachte is gehoord en beschuldigd, zal het dossier worden doorgestuurd naar de Officier van Justitie. Deze officier van Justitie zal later namens de staat, als eerder gezegd, een straf eisen bij de rechter. Ook heeft de officier de macht om de rechter te vragende verdachte te veroordelen tot het betalen van de eventuele aangebrachte schade. Deze regeling wordt ook wel “de schaderegeling in gevolge de wet Terwee” genoemd. Deze wet is niet officieel, maar in principe een verzamelnaam voor aanpassingen in een aantal wetten om schade makkelijker te kunnen regelen. De officier van Justitie bepaalt of iemand voor een strafbaar feit wordt vervolgd of niet. Dit heeft als gevolg dat niet de eventuele aanklager, maar de officier “de tegenstander” van de verdachte is. Als de zaak bij de Officier van Justitie is aangeland, wordt er een brief verstuurd naar de zogenaamde “aanklager” met de vraag of deze op de hoogte gehouden wil worden van het proces. Als “de aanklager” dit graag wil, wordt hij/zij door de Officier van Justitie geïnformeerd over de beslissing. Zolang de Officier van Justitie de zaak in behandeling heeft, kan de al eerder genoemde “aanklager” een gesprek aanvragen. Hiervoor moet contact opgenomen worden met het arrondissementsparket.

Redenen niet te vervolgen en wat kan er aan gedaan worden. Meestal is de reden van de Officier van Justitie om niet te vervolgen dat er onvoldoende bewijs is. Dit “niet-vervolgen” wordt ook wel seponeren genoemd. De officier van Justitie is op zo’n moment van mening dat de rechter die over deze zaak moet oordelen, niet in staat zal zijn het werk goed te verrichten omdat er onvoldoende bewijsmateriaal is. De Officier van Justitie is verplicht de aanklager te verwittigen van zijn beslissing. Als de aanklager het niet met de Officier van Justitie eens is, kan hij schriftelijk beklag doen bij het gerechtshof waarbij hij zijn bezwaren tegen het besluit duidelijk maakt. Dit beklag moet binnen 3 maanden van de verwittiging gebeuren. Bij het indienen van zo’n beklag kan de politie vertellen welk gerechtshof verantwoordelijk is en er kan geholpen worden door een advocaat of het Bureau slachtofferhulp. Vooronderzoek Soms vindt de Officier van Justitie het noodzakelijk nader onderzoek te verrichten. Hij zal dan de rechter-commissaris vragen dit te doen. Laatstgenoemde zoekt en verzamelt zoveel mogelijk feiten die zowel voor als tegen de verdachte kunnen pleiten. Als dit vooronderzoek wordt ingesteld is de aanklager volgens de wet verplicht een aantal vragen te beantwoorden. Als de aanklager verhinderd is, moet deze dit altijd aangeven. Als de aanklager de al eerder genoemde vragen moet beantwoorden, kan hij de rechter-commissaris vragen hem onder ede te horen. Dit kan voorkomen dat hij moet getuigen bij een eventuele rechtszitting. Tijdens dit “verhoor”, kan de aanklager ook zelf nog feiten vertellen die niet eerder ter sprake zijn gekomen omdat deze het zich pas later herinnerde. Ook de advocaat van de tegenpartij zal aanwezig zijn bij een dergelijk verhoor. Hij heeft ook toestemming jou vragen te stellen. Zelf mag de aanklager ook een advocaat meenemen, maar er is ook de mogelijkheid iemand anders mee te nemen. Hiervoor moet wel toestemming zijn verleend van de Offiecier van Justitie. Verder is er een griffier aanwezig die alle genoemde dingen opschrijft. Na het verhoor wordt er voorgelezen wat de griffier heeft opgeschreven. De aanklager moet hierbij letten op eventuele fouten. Na dit verhoor en het overige onderzoek, beslist de Officier van Justitie of er tot vervolging van de verdachte wordt overgegaan.