Kranten Telegraaf en Volkskrant

Inleiding We vergelijken twee kranten: De Volkskrant en De Telegraaf. Beide zijn van dezelfde datum, namelijk woensdag 19 maart 2003. Onze hypotheses voor de vergelijking zijn: De Volkskrant: - De lezers van de Volkskrant zijn in verschillende leeftijdscategorieën te plaatsen. De hoogopgeleiden die De Volkskrant lezen behoren tot de rijkere bevolking van Nederland, verder zijn deze lezers werkzaam in een beroep. Ook zijn de lezers van De Volkskrant geen lid van een kerkgenootschap en zouden ze voornamelijk PvdA stemmen. Dus: het taalgebruik van De Volkskrant is wat ingewikkelder vanwege de hoogopgeleide lezers. De krant is iets duurder dan De Telegraaf vanwege de toch wat rijkere lezers. De Telegraaf - De lezers van De Telegraaf zijn niet in één bepaalde leeftijdsgroep te vinden. De krant wordt gelezen door lageropgeleiden dan de lezers van De Volkskrant en zijn over het algemeen iets armer. Het taalgebruik van De Telegraaf is dus simpeler. De meerderheid van de lezers is werkzaam in ’n beroep en is geen lid van een kerkgenootschap. De meeste lezers zouden VVD stemmen. Dus: het taalgebruik van De Telegraaf is iets simpeler vanwege de lageropgeleide lezers. Dat is ook de reden voor de vele foto’s. De krant is ook niet zo duur vanwege dat de lezers over het algemeen wat minder verdienen.
De geschiedenis van… De Volkskrant: De Volkskrant is op 2 oktober 1919 als weekblad opgericht. In 1921 werd de Volkskrant een dagblad. In 1932 werd de Volkskrant overgenomen door de Rooms-katholieke Werkliedenverbond. De krant groeide al snel uit tot een bekend dagblad.Tijdens de 2e wereld oorlog stopte de Volkskrant de publicaties onder druk van de bezetting. In de eerste jaren na de oorlog werd de Volkskrant tot een van de belangrijkste landelijke dagbladen in Nederland. De Katholieke Arbeidersbeweging (KAB) nam de Volkskrant over, en is nu nog steeds de eigenaar van de krant. De Volkskrant trok vooral jonge lezers aan met hun progressieve ideeën. Op 25 september 1965 verdween de ondertitel “Katholiek dagblad voor Nederland”. In 1968 gingen het Parool en de Volkskrant samen en vormden Perscombinatie NV, waar Trouw in 1935 zich bij aansloot. De krant werd uitgebreid met een aantal katernen, en in 1988 verscheen de zaterdagkrant voor het eerst met 8 katernen. De Volkskrant bleef groeien, en in 1999 werden er al gemiddeld zo’n 350.000 Volkskranten gedrukt. In het jaar 2000 was er een landelijke daling van de oplage van de Volkskrant. De Telegraaf. De Telegraaf is een van de oudste kranten van Nederland. Het dagblad verscheen voor het eerst op 1 januari 1893. Deze krant was voornamelijk op de elite gericht. De Telegraaf moest een ochtendblad worden, politiek en godsdienstig neutraal zijn en veel aandacht aan handel, scheepvaart en nijverheid besteden. De Telegraaf kocht nog diverse kranten op. Hoewel De Telegraaf een langzame start kende, bleek de krant goed aan te slaan. De Telegraaf als krant deed het goed, totdat het in 1901 failliet werd verklaard. Toen de directeur in 1902 stierf, leek het gedaan met De Telegraaf. H.M.C. Holdert ‘redde’ de krant in nood. Hij verlaagde de abonnementsprijs, breidde de redactie uit en zorgde voor meer pagina’s. De krant werd dikker en levendiger. In dertig jaar nam Holdert acht kranten over, waarvan hij sommigen in De Telegraaf liet opgaan. In de Eerste Wereldoorlog viel De Telegraaf met haar fel anti-Duitse houding erg op. De krant werd verweten de neutraliteit van Nederland ernstig in gevaar te brengen. De Telegraaf schreef in feiten hetzelfde als andere kranten in zijn tijd. Het viel alleen wat meer op omdat het de grootste krant was van Nederland en een opvallende opmaak had. In 1998 werd het ‘broertje’ van de Telegraaf, de Courant, samengevoegd met de Telegraaf. Onderzoekspunten Om de krant te vergelijken, hebben we een aantal onderzoekspunten opgesteld. Onder het kopje ‘Feiten’ vergelijken we de prijzen van de kranten, de oplagen en het aantal pagina’s. Onder het kopje ‘inhoud van de artikelen’ kijken we welke onderwerpen er aan bod komen in de artikelen en of deze in beide kranten voorkomen. Onder ‘voorpagina’ bespreken we wat opvallend is aan de voorpagina van elke krant en aan welk onderwerp de kranten het meest aandacht besteden. Bij het kopje ‘katernen’ kijken we welke katernen de krant heeft en wat er in deze katernen word behandeld. Bij ‘foto gebruik’ letten op de hoeveelheid foto’s, de grootte van de foto’s en de indruk die de foto achterlaat. Onder het kopje ‘nieuwsbronnen’ kijken we wie het artikel heeft geschreven. Hoe meer reporters/correspondenten van eigen krant, hoe meer er een eigen identiteit van de krant ontstaat. Bij redactioneel commentaar viel niet zo veel te vertellen, omdat dit in beide kranten niet werd behandeld. Bij ‘ingezonden brieven’, kijken we hoeveel ruimte de krant besteed aan de brieven van de lezers en welke onderwerpen er aan bod komen. Ook het niveau van de schrijvers van de ingezonden brieven vermeldden we. Tot slot strips, waar we het niveau van de strips bespreken. Volkskrant Feiten • De prijs per krant is van maandag t/m vrijdag € 1,10. Op zaterdag kost de krant € 1,90 Dat komt omdat de krant op zaterdag meer katernen heeft, en daardoor dikker en uitgebreider is. De krant kost, als je automatisch betaald: Per maand € 21,- per kwartaal € 62,- per half jaar € 118,75
per jaar € 232, - Betaal je per acceptgiro, dan betaal je: Per maand € 22,25
per kwartaal € 63.25

per half jaar € 120,- per jaar € 233,25 • De oplagen waren
120.120 in 1946
331.100 in 1990 346.377 in 2000
333.983 in 2001
Hier in is de daling van oplages, die bij ‘de geschiedenis van de Volkskrant’ is vermeld, goed te zien. In 2000 waren er ruim 346.000 oplagen, in 2001 waren dit er maar 334.000 • De Volkskrant heeft 22 pagina’s. Daarvan wordt één pagina besteed aan de voorpagina, twee aan binnenland, twee aan speciaal onderwerp (in deze krant is dit crisis in Irak), één aan buitenland, één aan Forum (ingezonden briever inbegrepen). Verder wordt er één aan de voorkant, één aan media, één aan sport en één aan Service (tv, weer, puzzel, verkeer, etc.). In het laatste deel van de krant worden er drie bladzijdes aan economie en drie aan beurs gewijd. Inhoud artikelen: De Volkskrant schrijft over verschillende onderwerpen. In elke oplage zijn er wel een aantal artikelen over politiek te vinden. Daarnaast zijn er de actuele onderwerpen, zoals de oorlog in Irak en de bouwfraude. Natuurlijk word er de oplage die wij gebruikt hebben wat meer aandacht aan besteed, omdat dat nu speelt. Voorpagina: Titel: De titel is groot, zwart en opvallend. Het is echter wel een rustig lettertype met verder geen toevoegingen. Hoofdartikel: De titel van het hoofdartikel heeft de grootste kop, maar het schreeuwt niet zo erg om aandacht. Verder staan er onder nog drie ‘onderkopjes’ en bevat het artikel één grote kleurenfoto (van Bos en Balkenende). Andere artikelen: er zijn verder nog 3 wat kleinere artikelen. De kopgrote varieert afhankelijk van de belangrijkheid van het artikel. Doorverwijzingen: Onder de titel staan vier doorverwijzingen naar andere katernen met kleine foto’s. Daar wordt het belangrijkste artikel van die katern genoemd. Verder is er rechts nog een rij van doorverwijzingen naar wat minder, maar toch belangrijke artikelen. Weer: Kleine kop, klein kaatje, maar toch duidelijk. Advertenties: Er zijn 7 advertenties, waaronder twee van De Volkskrant zelf. De onderwerpen van de advertenties lopen uiteen van Kwikfit tot Wehkamp. Katernen: De katernen van De Volkskrant zijn: - Voorpagina

Deze behandeld het belangrijkste nieuws van allerlei onderwerpen. - Binnenland
Deze behandeld al het recente nieuws uit het binnenland. Dit zijn artikelen van verschillende onderwerpen. - Buitenland
Deze behandeld al het recente nieuws uit het buitenland. Dit zijn artikelen van verschillende onderwerpen. - Crisis in Irak
Deze behandeld speciaal al het nieuws uit Irak. De onderzochtte krant is al wat ouder. Inmiddels is dit katern veranderd in ‘Oorlog in Irak’. - Forum
Deze behandeld ingezonden brieven van lezers (zie ingezonden brieven). - Voorkant
Hierin bevinden zich Kunst, Media, Televisie, Tijdschriften en Service. - Economie
Deze behandeld de economische zaken in Nederland, zoals beurskoersen. Fotogebruik: Op de voorpagina is er één grote hoofdfoto. Er zijn verder meerdere kleine foto’s die de doorverwijzingen op verdere pagina’s moeten verduidelijken. Alle foto’s op de voorpagina zijn in kleur. In de rest van de krant zijn er zowel kleuren foto’s als zwart-wit foto’s. De reclames vallen erg op door hun opvallende kleuren. De hoofdfoto van deze editie is een foto is een foto van J.P. Balkenende en W. Bos. Dit zijn (nu) belangrijke personen in de politiek, namelijk de leiders van het CDA en de PvdA. Op de foto’s is duidelijk de spanning te zien tussen beide personen. Het is niet een foto die veel indruk op iemand maakt, maar het laat wel zien wat voor soort krant de Volkskrant is: een serieuze krant. Nieuwsbronnen: Het grootste deel van de artikelen zijn afkomstig van eigen verslaggevers en correspondenten. Ook zijn er artikelen met als bron het ANP, Reuters, the Gardian etc. Elke artikel heeft wel een bronvermelding.
Redactionele comentaren: Er is geen redactioneel commentaar te vinden in de Volkskrant. Ingezonden brieven: De Volkskrant besteed ongeveer 1/3 pagina aan ingezonden brieven. Deze gaan over verschillende onderwerpen. Het is te merken dat de schrijvers van deze brieven hooggeschoold zijn en veel verstand hebben van de onderwerpen. Dat is vooral te merken aan taalgebruik. De onderwerpen die aanbod komen zijn: Politiek, oorlog, geloof/oorlog, commentaar. Strips: Het viel ons op dat er in de Volskrant maar één strip staat. Bovendien is het niveau van de strip: een gemiddelde scholier (zoals wij) snapt de humor van deze strip niet. De strip gaat over een psychiater, Sigmund, wat ook al een beetje het niveau aangeeft. Telegraaf Feiten • De prijs per krant is van maandag t/m zaterdag € 1,- De krant kost, indien je per machtiging betaald, Per maand € 17,50
Per kwartaal € 50,- Per half jaar € 100,- Per jaar € 198,50
Betaal je per acceptgiro, dan kost het
Per maand € 18,- Per kwartaal € 51,50
Per half jaar € 101,50
Per jaar € 201,50 • De oplagen waren
807.635 in 2001
Helaas konden wij niet meer cijfers vinden over de oplages. • De Telegraaf heeft 40 pagina’s. Daarvan is er één de voorpagina, één aan tv, 6,5 aan binnenland, een half aan weer, twee aan buitenland. Verder nog twee aan ‘vrouw’, drie aan sport, vijf aan financiële zaken en 8 aan woonadvertenties. De rest is reclame. Inhoud artikelen: De Telegraaf schrijft over de ‘normale’onderwerpen, zoals poltiek en het recente onderwerp, de oorlog. Ook schrijft de Telegraaf over sensatie en het privé leven van bekende Nederlanders.
Voorpagina: Titel: De titel is groot en van een apart 3D lettertype. Het geeft een beetje de oudheid van de krant aan (zie: geschiedenis van De Telegraaf). Hoofdartikel: De titel van het hoofdartikel is in een heel groot lettertype, het is onderstreept en bovendien staan alle letters in hoofdletters. Verder heeft het hoofdartikel een grote kleurenfoto. Andere artikelen: Er zijn 5 kleinere artikelen. De titels verschillen heel erg van elkaar. Sommigen hebben ook nog eigen (kleinere) foto’s. Doorverwijzingen: Links staan een paar doorverwijzingen met foto’s. Weer: Het weer is een klein gekleurd kaartje met een thermometer. Er is ook nog een doorverwijzing naar uitgebreider weerbericht in de rest van de krant. Advertenties: Er zijn 6 artikelen, waarvan één van De Telegraaf zelf. De onderwerpen van de advertenties lopen uiteen van CD’s tot Wehkamp. Katernen: De katernen van de Telegraaf zijn: - Voorpagina
Deze behandeld het belangrijkste nieuws over allerlei onderwerpen. - Buitenland
Deze behandeld het recente nieuws uit het buitenland over allerlei onderwerpen. - Vrouw
Deze behandeld beroemde en bekende vrouwen. - Telesport
Deze behandeld sportnieuws. - De Financiële Telegraaf
Deze behandelt de financiële zaken in Nederlands, zoals de beurskoers. - De Woonkrant
Hierin staan vooral de huisadvertenties. (Er is ook een gedeelte ‘binnenland’ alleen is deze niet als katern aangegeven.) Fotogebruik: Op de voorpagina staat één hoofdfoto, samen met vijf kleinere foto’s en doorverwijs foto’s. De foto’s op de voorpagina zijn in kleur. In de krant staan hoofdzakelijk zwart-wit foto’s, maar er zijn een aantal kleuren foto’s. De pagina’s worden wat aantrekkelijker gemaakt door groen, blauw en rood kleurgebruik in de artikelen. De hoofdfoto maakt wel indruk. Als je deze foto ziet, wil je er wel eens meer over lezen. Doordat er op de voorpagina ook andere foto’s en kleuren zijn, valt deze hoofdfoto echter wat minder op. Nieuwsbronnen: De meeste artikelen zijn afkomstig van eigen verslaggevers en coresspondenten. Een aantal artikelen zijn van het ANP en DPA. De redactie schrijft ook veel artikelen onder namen zoals ‘medische redactie’en ‘pop redactie’. Ook hebben veel artikelen geen bronvermelding.
Redactionele comentaren: In de Telegraaf was geen redactioneel commentaar te vinden. Ingezonden brieven: De Telegraaf besteed ongeveer 2/3 pagina aan ingezonden brieven van lezers. Duidelijk is dat de lezers niet noodzakelijk hooggeschoold zijn. Dit is te merken aan het taalgebruik. De onderwerpen die aanbod komen zijn: politiek, oorlog, lawaai, zwart rijden en geld. Strips: In de telegraaf staan 7 strips. Het niveau is wat lager (bijvoorbeeld een Garfield strip), zodat iedereen van elk niveau het kan snappen (wij dus ook). Samenvatting Feiten • De prijzen verschillen tussen de kranten. De Volkskrant is duurder dan de Telegraaf. Het verschil tussen acceptgiro en machtiging is bij de Telegraaf (€1,50) echter groter dan bij de Volkskrant (€ 1,25). • De Telegraaf heeft duidelijk meer oplages dan de Volkskrant, wel meer dan het dubbele. Dit zou kunnen komen doordat er minder hooggeschoolde mensen in Nederland leven. • De Telegraaf heeft meer pagina’s dan de Volkskrant, maar heeft sensatienieuws en woonnieuws, wat in de Volkskrant niet wordt behandeld. Ook heeft de Telegraaf meer advertenties. Inhoud artikelen: De onderwerpen van de artikelen zijn ongeveer gelijk. Het taalgebruik is echter anders. Opmerkelijk is, dat wij, scholieren van 4VWO, het artikel over een bepaald onderwerp in de Volkskrant beter snapten dan het artikel over hetzelfde onderwerp in de Telegraaf. En dit terwijl de Volkskrant over het algemeen voor een hoger geschoold niveau is bedoelt.
Voorkant: De voorkant van De Telegraaf is veel rommeliger en minder overzichtelijk dan die van De Volkskrant. Titel: De titel van De Volkskrant is veel rustgevender dan die van De Telegraaf. Hoofdartikel: De twee hoofdartikelen zijn van een ander onderwerp. De titel van het hoofdartikel van De Telegraaf valt veel meer op. Andere artikelen: De overige artikelen zijn in de Volkskrant beter te onderscheiden. In de Telegraaf staan ze kriskras door elkaar. Doorverwijzingen: De doorverwijzingen in De Volkskrant zijn veel duidelijker en geordend. In De Telegraaf gebruikt meer kleuren. Weer: De informatie is ongeveer gelijk en die van De Telegraaf is duidelijker. De Telegraaf gebruikt echter meer kleuren. Advertenties: Beide kranten hebben een paar overeenkomstige advertenties (Wehkamp en Kwikfit) maar ook hele verschillende advertenties (Opera en single van Jamai). Katernen: De Telegraaf heeft minder katernen. Ook heeft de Telegraaf katernen zoals ‘vrouw’ en ‘de woonkrant’. Deze komen niet voor in de Volkskrant. De Volkskrant heeft op zijn beurt weer katernen zoals ‘kunst’ en ‘crisis in Irak’. Fotogebruik: De hoofdfoto in de Telegraaf maakte meer indruk op ons dan die van de Volkskrant. Hij valt echter minder op doordat er meerdere foto’s en kleuren op dezelfde pagina staan. De Telegraaf gebruikt meer foto’s en minder tekst. Nieuwsbronnen: Beide kranten hebben ongeveer evenveel artikelen van eigen verslaggevers en correspondenten. De Telegraaf heeft meer artikelen van onbekenden en redacties. Dit vinden wij een beetje vaag en onbetrouwbaar. Redactionele comentaren: In beide kranten was geen redactioneel commentaar te vinden. Ingezonden brieven: De ingezonden brieven van de Volkskrant zijn over het algemeen van een hoger niveau dan die van de Telegraaf. De Telegraaf besteed meer ruimte en er zijn meer brieven, maar de brieven zijn ook een stuk korter. Strips: Er zit een duidelijk verschil tussen de strips in beide kranten. Ten eerste heeft de Telegraaf meer strips. De strips zijn ook wat makkelijker te begrijpen dan die van de Volkskrant.
Antwoord op hypotheses De hypotheses zijn bij ‘Inleiding’ al genoemd. · Het is te merken dat De Volkskrant voor hogere opgeleiden is bestemd en De Telegraaf voor wat lagere opgeleiden is (taalgebruik en lay-out). · Er worden geen godsdienstige standpunten ingenomen. Hieruit concluderen wij dat deze kranten niet (noodzakelijk) kerkgebonden zijn. · De kranten zijn niet echt leeftijdsgebonden, omdat wij, scholieren, de artikelen redelijk kunnen begrijpen. De Volkskrant is misschien toch wel voor wat oudere mensen. · Het is niet uit de krant op te maken op welke politieke partij de lezers zouden stemmen. Je zou hiervoor een enquête moeten houden. · De Volkskrant is wat duurder dan De Telegraaf. Dit is echter niet te merken in de artikelen.