De Doodstraf
Moordenaars moeten dood. Zo iemand als Dutroux verdient toch niet beter. Een volwassen kerel die kleine meisjes misbruikt en vermoordt. Ik zeg je: voor hem is de langste gevangenisstraf nog niet genoeg. Zeker niet in zo’n driesterrenhotel dat in Nederland voor gevangenis door moet gaan. Van jouw en mijn belastingcenten. Binnen de kortste keren staat die gast weer op straat. Met een rapportje van de psycholoog dat het zo’n goede jongen is, maar helaas altijd verkeerd begrepen. Klaar om je buurmeisje van vier te pakken en in de kruipruimte te begraven. Ach hou toch op, dat soort betert zijn leven niet. Die kun je maar beter meteen op de stoel zetten. Daar mogen ze voor mij anytime de doodstraf weer voor invoeren.
Dit stukje komt uit het wetenschappelijk tijdschrift de “Kijk”
Aanduiding onderwerp
Onze praktische opdracht gaat over de doodstraf: De zwaarste straf die er bestaat. Onze motivatie om het over dit onderwerp te hebben is dat iedereen er een duidelijke mening over heeft en er is altijd veel discussie over. Het is ook een actueel onderwerp, zo is op dit moment Öçalan in het nieuws, omdat hij veroordeeld is tot de doodstraf. Hierover later meer.
Onze hoofdvraag luidt: Moet de doodstraf in Nederland voor zware misdrijven heringevoerd worden?
Om deze vraag te beantwoorden maken we gebruik van deelvragen en de antwoorden hierop. We hebben de volgende deelvragen bedacht:
- Wat is de voorgeschiedenis van de doodstraf in Nederland?
- Wat is de huidige situatie van de doodstraf?
- Welke methodes zijn er om de doodstraf uit te voeren?
- Welke argumenten zijn er voor de doodstraf?
- Welke argumenten zijn er tegen de doodstraf?
Wat is de voorgeschiedenis van de doodstraf in Nederland?
Men ziet de doodstraf optreden naarmate de rechtshandhaving meer en meer een overheidstaak wordt en de aloude bloedwraak wordt teruggedrongen. Overal waar geschreven recht ontstond, werd de doodstraf bedreigd tegen bepaalde delicten. Zeer typerend is het Wetboek van Hammoerabi (ca. 1700 v.C.), waarin wél de doodstraf werd uitgesproken tegen iemand die een ander valselijk van doodslag beschuldigt, maar niet tegen iemand die een doodslag heeft begaan. Aangenomen wordt dat de doodstraf in het laatste geval een gewoonte was geworden.
Vroeger waren misdrijven als moord, bloedschande, echtbreuk, toverij, inbreuk op religieuscultische voorschriften, diefstal, de misdrijven waarvoor de doodstraf werd opgelegd; in de modernere tijd zijn de misdrijven waarvoor men de doodstraf krijgt zware staatsmisdrijven, moord, soms verkrachting e.d. De vormen van voltrekking waren verschillend: onthoofden, wurgen, ophangen, opspietsen, verdrinken, levend begraven, levend verbranden, radbraken, vierendelen, in het Oude Testament stenigen.
In de tijd voorafgaande aan de Franse Revolutie was in Europa onthoofden bij uitstek de executiewijze voor de hogere standen, o.a. bij doodslag. Dieven werden opgehangen, moordenaars geradbraakt. Het vierendelen werd toegepast in zware gevallen van hoog- en landverraad. De vuurdood was voor heksen en ketters.
In de 19de eeuw waren slechts ophangen en onthoofden, in het militaire recht met geweerschoten ter dood brengen (fusilleren in zwang). De 20ste eeuw zag in de Verenigde Staten nieuwe executiewijzen ontstaan: elektrische stoel en gaskamer.
Hoewel, afgezien van religieuze, in de kerk van Christus reeds vroeg stemmen tegen de doodstraf opgingen (Tertullianus, Augustinus, Chrysostomus), werden tot ongeveer het midden van de 18de eeuw recht- en doelmatigheid van de hoogste straf in het algemeen niet betwijfeld. Naar de leer van de officiële kerken (sommige theologen en sekten zijn de doodstraf blijven veroordelen) heeft de rechtmatige overheid het recht, de doodstraf toe te passen als het verst gaande middel ter verzekering en bescherming van de openbare orde, in zover deze zelf op rechtsbasis berust. De strijd tegen de doodstraf begon dan ook in feite eerst in het Verlichtingstijdvak onder leiding van Cesare Beccaría e.a., in Engeland later gevolgd door o.a. J. Bentham (1748–1832). Tegenwoordig ligt het eigenlijke probleem echter minder in de abstracte vraag naar het recht om een mens het leven te ontnemen, dan wel in de vraag naar de doelmatigheid van deze straf.
Wat is de huidige situatie van de doodstraf?
Er zijn drie soorten landen:
1. Landen zonder de doodstraf, in deze groep hoort Nederland
2. Landen met doodstraf, maar die deze niet toepassen
3. Landen met doodstraf en deze ook uitvoeren
De landen die de doodstraf toepassen kun je onder verdelen in twee groepen. De landen waar je alleen de doodstraf krijgt bij zware misdrijven, zoals moord. En landen waar bij je de doodstraf kan krijgen voor lichte vergrijpen, zoals diefstal.
1: Landen zonder doodstraf:
De meeste West-Europese landen: De laatste executie vond plaats in 1977 in Frankrijk. Het echt afschaffen van de doodstraf gebeurde in de jaren tachtig en negentig. In Cyprus, Nieuw Zeeland en Canada komt de doodstraf ook niet voor.
2: Landen met de doodstraf, maar deze niet toepassen:
Verenigd Koninkrijk is het enige West-Europese land dat de doodstraf nog kent, maar sinds 1964 wordt deze niet meer toegepast.
Turkije: Dit is een land dat de doodstraf nog als straf heeft, maar deze sinds 1984 niet meer heeft uitgevoerd. Maar onlangs is Ocalan door het Turkse hof ter dood veroordeeld omdat hij leiding zou gegeven hebben aan de PKK, een Koerdische terreurbeweging. Nu is de vraag of dit doodsvonnis wordt uitgevoerd. De Turkse bevolking wil dit graag, maar de Europese unie probeert dit tegen te houden. Ze dreigen hierbij om Turkije niet toe te laten bij de EU.
3: Landen met de doodstraf en deze ook uitvoeren:
De landen die de doodstraf toepassen kun je onder verdelen in twee groepen.
-landen waar je alleen de doodstraf krijgt bij zware misdrijven, zoals moord.
-landen waar bij je de doodstraf kan krijgen voor lichte vergrijpen, zoals diefstal.
In de VS werd de doodstraf heringevoerd in 1976 in 38 Staten, waaronder: Florida, Texas en Alabama. Sindsdien zijn er 6180 mensen ter dood veroordeeld, van wie 116 vrouwen. Op dit moment zijn zitten er 3812 mensen te wachten in de dodencel.
In de Verenigde Arabische Emiraten moet volgens de wet de doodstraf worden uitgevoerd door middel van onthoofding met een zwaard. Hier zijn vaak meerdere slagen nodig. De doodstraf geld hier alleen voor zware misdrijven.
In China kun je de doodstraf al krijgen voor het stelen van een brood. Zo zijn onlangs twee mannen te dood veroordeeld wegens hacken (het inbreken in andermans computer).
De doodstraf in Nederland
In de middeleeuwen en tijdens de Republiek stond ook hier op de meest uiteenlopende misdrijven de doodstraf; tal van executiewijzen waren in gebruik. De Franse Code Pénal, in 1811 ingevoerd, kende slechts onthoofding door middel van de guillotine. Bij het Soeverein besluit van 1813 werd bepaald dat de doodstraf voortaan door strop of zwaard zou worden voltrokken; in de praktijk is in het Koninkrijk der Nederlanden echter nooit iemand onthoofd. De doodstraf door de strop werd tot 1854 nog veelvuldig toegepast. De wet van 29 juni 1854 beperkte de doodstraf en voerde één uniforme executiewijze in: ophanging met behulp van een valluik. In 1861 vond de laatste terechtstelling plaats; in 1870 werd de doodstraf in tijd van vrede afgeschaft.
In het Besluit Buitengewoon Strafrecht van 22 dec. 1943 werd op een aantal delicten uit het Wetboek van Strafrecht de doodstraf gesteld wanneer zij waren begaan gedurende de tijd van de Tweede Wereldoorlog. Art. 26 van dit Besluit schiep tevens een nieuw delict, nl. het gedurende de tijd van de oorlog opzettelijk een ander blootstellen aan opsporing, vervolging, vrijheidsberoving of -beperking, enige straf of enige maatregel door of vanwege de vijand, diens helpers of enige ambtenaar, beambte of ander persoon, werkzaam voor het burgerlijk of militair gezag van een vijandelijke mogendheid. Indien dit feit de dood tot gevolg had gehad, werd daarop de doodstraf gesteld. Op grond van deze bepalingen werden door de Bijzondere Rechtspraak 152 doodstraffen opgelegd, waarvan er in de loop der jaren na de oorlog 40 werden voltrokken. De tenuitvoerlegging geschiedde door fusilleren. In 1952 werd de wet van 10 juli 1952 aangenomen, de Wet oorlogsstrafrecht, die de doodstraf stelde op een aantal misdrijven, die zouden worden begaan ‘in geval van oorlog’. In het Wetboek van Militair Strafrecht was voor de ernstigste gevallen van delicten tegen de veiligheid van de staat en van misdrijven waardoor in tijd van oorlog de defensie in gevaar zou komen, de doodstraf gesteld (o.a. militair verraad, spionage, ongerechtvaardigde capitulatie, desertie naar de vijand, militair oproer). De doodstraf werd uitgevoerd met de kogel. Zij mocht niet worden opgelegd aan personen die ten tijde van het begaan van het misdrijf nog geen 18 jaar waren. Met de inwerkingtreding van de Rijkswet van 14 juni 1990 werd de doodstraf per 1 jan. 1991 volledig afgeschaft, zowel voor het militair strafrecht als voor het oorlogsrecht. Sinds 1983 bepaalt art. 114 van de Grondwet, dat de doodstraf niet kan worden opgelegd.
De doodstraf in België
In België was de doodstraf een criminele straf, gesteld op bepaalde misdaden tegen de veiligheid van de staat en op een aantal misdaden van gemeen recht als bijv. moord of vergiftiging. De uitvoering van de doodstraf geschiedde in principe door onthoofding. Wanneer de doodstraf werd uitgesproken wegens een misdaad tegen de veiligheid van de staat en o.m. in oorlogstijd door een militair gerecht, werd zij uitgevoerd met de kogel. In geval van veroordeling tot de doodstraf wegens een gemeenrechtelijk misdrijf werd de doodstraf als het ware automatisch door de Koning krachtens het hem door de Grondwet gegeven genaderecht omgezet in levenslange dwangarbeid. Wanneer de ter dood veroordeelde zelf geen verzoek tot genade indiende, was het Openbaar Ministerie ambtshalve gehouden een genadevoorstel te doen. Uitvoering van de doodstraf wegens een misdaad van gemeen recht vond in België het laatst plaats in 1918 te Veurne. Na de Tweede Wereldoorlog werden 242 executies met de kogel uitgevoerd op wegens collaboratie veroordeelde personen. In 1996 werd de doodstraf afgeschaft (uitzondering wordt gemaakt voor zware misdaden van militaire aard, begaan in oorlogstijd). Zij werd in het strafrecht vervangen door levenslange opsluiting. Tegelijk werd ook dwangarbeid afgeschaft.
De doodstraf in andere landen
Europa. Portugal was het eerste Europese land dat de (niet-militaire) doodstraf afschafte (1867). Daarna volgden de Scandinavische landen, Zwitserland, Italië (met een tijdelijke wederinvoering onder het Mussolini-regime) en Ierland. West-Duitsland schafte de doodstraf in 1947 af, Oostenrijk in 1968. Frankrijk kent nog steeds de guillotine, Spanje de garotta (of wurgpaal). In Griekenland is de doodstraf niet afgeschaft, doch zij wordt al geruime tijd niet meer toegepast. De Sovjet-Unie schafte haar in 1947 af, doch voerde haar in 1950 weer in: vooral voor economische delicten wordt er nogal eens gebruik van gemaakt.
Angelsaksische landen. In Groot-Brittannië is de doodstraf de enige straf voor enige zeldzame misdrijven, zoals hoogverraad en zeeroverij met geweldpleging. Voor moord werd de doodstraf in 1969 afgeschaft. In de Verenigde Staten is de doodstraf in acht deelstaten geheel afgeschaft, in vier staten sterk beperkt. In 1976 bepaalde het Hooggerechtshof dat de doodstraf in beginsel niet in strijd is met de grondwet. In een aantal staten werden nadien nog doodvonnissen voltrokken. In Canada is de doodstraf sterk beperkt (moord op een politieagent). In Australië heeft de deelstaat Queensland de doodstraf afgeschaft; in Nieuw-Zeeland is zij slechts voor hoogverraad behouden.
Latijns-Amerika. Venezuela was het eerste land dat de doodstraf afschafte (1863), o.a. gevolgd door Brazilië en Peru. In totaal zijn er nog elf staten die de doodstraf handhaven.
In Afrika is de doodstraf overal van kracht. In Azië werd de doodstraf afgeschaft in India, Israël en Nepal. In de Volksrepubliek China wordt de doodstraf voor een groot aantal delicten nog toegepast.
Welke methodes zijn er of werden er gebruikt om de doodstraf uit te voeren?
De doodstraf kan op verschillende manieren uitgevoerd worden. Hieronder noemen we de meest voorkomende manieren:
Galg: in de middeleeuwen de gebruikelijke wijze waarop de doodstraf werd voltrokken, m.n. voor dieven en rovers. De galg had een zeer onterend karakter: de opknoping gold als zó eerloos dat een leenman eerst van zijn leengoed moest worden ontzet, vooraleer hij de strop om de hals kreeg. De galg was aan de mannen voorbehouden; vrouwen werden destijds zeer zelden opgeknoopt om de goede zeden niet te krenken. Aanvankelijk knoopten de scherprechters (=beul) de veroordeelde op aan een boom met naakte takken. Later hing men de met den koorde gestrafte op aan een kunstmatige gaffel- of kniegalg. Ook in de late middeleeuwen en de nieuwe tijden moest het lijk van de gehangene aan een galg (meestal een andere galg – buiten de bebouwde kom gelegen – dan die waaraan het doodvonnis voltrokken was) blijven hangen tot het er verrot afviel of door de roofvogels was verslonden (vgl. de ‘Volewijk’ te Amsterdam): bewijs dat men de dader geen eerzame begrafenis waardig achtte en eveneens als afschrikking van de overige boosdoeners bedoeld. In verscheidene landen die de doodstraf kennen, is de executie daarvan door middel van ophanging nog in gebruik.
Spuitje: De veroordeeld wordt vastgebonden op een brancard, in beide armen wordt een infuus ingebracht, waarvan 1 als reserve. Er wordt een combinatie van drie verdovende middelen toegepast: natriumthiopental, pancuroniumbromide en kaliumchloride. Deze middelen veroorzaken hartritmestoornissen en uiteindelijk een hartverlamming.
Fusilleren: De veroordeelde wordt met zijn hoofd tegen een muur aangeplaatst, vervolgens schieten een aantal schutters. Een van de schutters schiet met een losse flodder. De schutters weten niet wie dit is zodat niemand echt de dood op zijn geweten heeft.
Vergassen: De veroordeelde wordt vastgebonden op een stoel in een luchtdichte kamer, de kamer wordt gevuld met cyaankaligas, hierdoor stikt de veroordeelde. Dit kan soms wel een kwartier duren.
Brandstapel: in het strafrecht vóór de Franse Revolutie wijze van tenuitvoerlegging van de doodstraf voor bepaalde categorieën van ter dood veroordeelden, o.a. ketters en ‘heksen’. Tot in de late middeleeuwen geloofde men dat in het vuur een godheid leefde die de misdadiger en zijn misdaad verteerde. De verbranding was niet alleen een vergelding voor misdaad, maar had ook ten doel de gemeenschap van boze geesten te zuiveren.
De veroordeelden werden meestal in hun in zwavel gedoopt of met teer bestreken hemd met een ijzeren ketting aan een vuurpaal geklonken, boven op de brandstapel, gevormd door honderden bossen hout en stro. Soms werden de veroordeelden, tevoren op een ladder gebonden, door de beulsknechten in de vlammen geworpen. In zeer ernstige gevallen, o.m. schadelijke toverij en halsstarrige ketterij, moest het lichaam tot as verteerd worden, die aan de wind overgelaten of in de rivier geworpen moest worden. Deze wijze van executie werd vooral in de 16de eeuw op de ketters, en in de 17de eeuw op de heksen toegepast.
Radbraken: een reeds bij de Grieken en Romeinen bekende wijze van executie van de doodstraf, speciaal bedoeld voor moordenaars, werd nog lang na de middeleeuwen in verschillende rijken in Europa toegepast. Men bond de veroordeelde vast, uitgestrekt tussen de spaken van een rad en draaide het rad snel rond totdat de dood volgde. Later werden eerst de ledematen met het rad gebroken, waarna de geradbraakte op het op een paal geplaatste rad gelegd werd. Soms ontving hij dan de genadeslag, soms werd hij tot aan zijn dood tentoongesteld op een buiten de bebouwde kom gelegen galgenberg of -veld (zie ook galg). Het radbraken geschiedde ook wel, als extra onterende straf, nadat de doodstraf reeds op andere wijze was ten uitvoer gelegd.
De guillotine: de ‘valbijl’, die gedurende de Franse Revolutie werd ingevoerd om ter dood veroordeelden te onthoofden. In de 13de eeuw reeds kwam een soort valbijl voor te Brussel en Dendermonde; in Italië kende men er een in de 15de eeuw onder de naam mannaia; in Engeland in de 15de eeuw als Scottish maiden en in Duitsland eveneens, zoals blijkt uit een houtsnede van Cranach. In Frankrijk droeg het toestel sedert de 16de eeuw de naam doloire. De geneesheer Joseph-Ignace Guillotin (1738–1814) verbeterde het (sindsdien naar hem genoemde) toestel door voor het mes een schuine snede te nemen. Op 20 maart 1792 werd het door de Franse Wetgevende Vergadering officieel ingevoerd. Ook thans is de guillotine in Frankrijk nog het wettelijk voorgeschreven middel ter uitvoering van de doodstraf.
Kruisigen: in de oudheid was dit een martelwerktuig het was oorspronkelijk een paal, waaraan de doodstraf werd voltrokken. Doordat volgens de Evangelieverhalen Jezus Christus aan het kruis stierf, is het een bijna exclusief christelijk teken geworden, symbool van de verlossing en van de overwinning op de dood en teken van zegening en genade; de kruisboom werd vergeleken met de levensboom in het paradijs.
Pijnbank: een in het Romeinse recht voorkomend, in de strafrechtspraktijk van de 13de tot en met de 18de eeuw gehanteerd martelwerktuig. Op deze bank werden verdachten vastgebonden om pijnigingen te ondergaan die hen tot het afleggen van bekentenissen moesten brengen.
De rechtbanken beschikten over speciaal ingerichte pinecamers. Het gebruik van de pijnbank werd aanvankelijk beperkt tot ontheemden en vreemdelingen (aldus bijv. het Rechtsboek van Den Briel van Jan Matthijssen, uit het begin van de 15de eeuw), maar in de loop van de 15de en 16de eeuw werd het uitgebreid tot alle bevolkingsgroepen, met uitzondering van hoogwaardigheidsbekleders, kinderen, zwangere vrouwen en grijsaards. Werden deze groepen echter beschuldigd van majesteitsschennis, rebellie of hekserij en ketterij, dan werden ook zij aan de pijnbank onderworpen.
Voor een veroordeling tot de doodstraf door de rechtbank was in sommige gevallen een bekentenis van de verdachte vereist, aldus bijv. Joost de Damhoudere. Dit versterkte nog de aandrang van de vervolgingsambtenaren om een bekentenis af te persen. Tot de onmenselijkheid van de pijnbank droeg ook de omstandigheid bij dat de verdachte, wanneer hij ertoe overging zijn onder marteling afgelegde bekentenis achteraf in te trekken, rechtens opnieuw op de pijnbank werd gelegd. De wet en de rechtsleer bepaalden welke omstandigheden voldoende aanleiding tot de pijnbank vormden. Talrijke onschuldige hebben uit wanhoop of om aan ondraaglijke pijnen te ontsnappen schuld bekend, niet weinigen zijn aan de gevolgen van de tortuur zelf bezweken.
Elektrische stoel: Hierbij wordt iemand op de stoel vastgebonden en krijgt twee elektroden op zijn hoofd. Voor een betere geleiding zit ertussen het hoofd en de elektroden een spons met zoutoplossing. Zowel de stijging van de lichaamstemperatuur een verstoring van het hartritme
leiden uiteindelijk tot de dood.
De beul
De straffen die in de vorige paragraaf werden behandeld werden door de beul, of ook wel de scherprechter, genoemd voltrokken. De meeste steden hadden een eigen beul, hoewel het ook gebeurde dat één beul in verschillende steden zijn ambt uitoefende. Het beulsambt was in bepaalde families erfelijk. De beul ontving voor zijn werk een vaste vergoeding, die dikwijls die van de schout overtrof, terwijl hij voor elke bijzondere karwei nog eens extra werd betaald. Voor dit onverkwikkelijke werk waren immers slechts weinig kandidaten te vinden. De beul voltrok de opgelegde folteringen en de uitgesproken lijf- en doodstraffen. Tegen winstgevende prijzen mocht hij daartoe alle benodigdheden leveren: hout, stro, kettingen, zakken, kolen, kaarsen voor de folterkamer, galg, brandstapel en ziedketel. Hij bezorgde de lange witte hemden waarin de ter dood veroordeelden werden gestoken om de kapitale executie te ondergaan of waarin zij die ertoe waren verwezen, in het openbaar, op het schavot, om vergiffenis moesten smeken. Ook de speciaal voor iedere soort straf of foltering voorgeschreven handschoenen mocht hij zelf leveren. Hij onderhield en sleep geregeld het gerechtszwaard en de voor de verminking bestemde messen en vlocht de geselroeden. Hij was daarenboven belast met het toezicht op de ‘stoven’ of bordelen. In het privé-leven was de beul dikwijls herbergier en ‘oude-kleerkoopman’, wat hem toeliet de klederen van ter dood veroordeelden, die hem werden gelaten, aan de man te brengen. Meestal dreef hij ook een macabere sluikhandel in eindjes touw, in hout of nagelen, komend van galg of rad, in mensenvet en mensenbloed, in handen en vingers, waaraan in die tijd van bijgeloof en toverij magische of duivelse kracht werd toegeschreven. Nu en dan trad hij ook op als arts. Het was een publiek geheim dat familieleden van gedetineerden of veroordeelden hem de hand vulden om bij de folteringen matig te werk te gaan, de genadeslag vlug en met de meeste trefzekerheid toe te brengen, of een tot de vuurdood veroordeelde door wurging de pijn van verbranding te besparen. Dat waren allerlei bronnen van inkomsten die zijn salaris aanmerkelijk verhoogden.
DE BEUL IN DE MAATSCHAPPIJ
De persoon en het werk van de beul boezemden afschuw en vrees in. Hij werd als eerloos tot het schuim gerekend en niet zonder grond. Dikwijls had hij zich voor het gerecht te verantwoorden wegens misdrijven. Zo is het verklaarbaar dat de beul, naar een voorschrift van keizer Karel, in 1530, evenals joden en lichtekooien een speciale, aanvankelijk gele, pestkleurige, later bloedrode kleding moest dragen. Daarom moest hij ook in een bepaalde woning verblijven en werd hem in de kerk een bijzondere plaats aangewezen. De beul moest de onthoofdingen met één slag – dit was een absoluut vereiste – voltrekken. Mislukte dit dan gebeurde het wel eens dat de aanwezige menigte hem met stenen en stokken afmaakte.
Welke argumenten zijn er vóór de doodstraf?
- Een argument voor de doodstraf is dat je voorkomt dat iemand nog een keer hetzelfde misdrijf begaat. Bijvoorbeeld in het geval van zedendelinquenten is er spraken van recidive van 35%, dit betekent dat 35% van de veroordeelden in herhaling vervalt. De doodstraf zou een manier zijn om te voorkomen dat dit soort misdadiger nog een keer deze misdaden begaat.
- Het slachtoffer of nabestaanden zouden het recht willen hebben op vergelding, omdat zij er niet voor hebben gekozen, maar toch veel leed hebben meegemaakt en nog hebben. Het feit dat de dader de doodstraf krijgt maakt dit dragelijker.
- Tevens kan de dood als afschrikwekkend middel dienen. Als iemand overweegt een zwaar misdrijf te plegen, wordt hij misschien afgeschrikt door de eventuele zeer zware straf.
- Tenslotte heeft de doodstraf ook financiële voordelen. Het voltrekken van een doodstraf kost dan wel 20.000 gulden. Maar een gevangenisstraf voor een zware misdadiger kost ongeveer
2 ton per jaar. Bij 20 jaar komt dit dus al neer op 4 miljoen. Dat geld is wel beter te besteden.
Welke argumenten zijn er tegen de doodstraf?
- Een groot nadeel van doodstraf is dat deze onherroepelijk is. Het wil nog wel eens gebeuren dat een ter dood veroordeelde toch onschuldig blijkt te zijn. In de Verenigde Staten zijn 1976 68 mensen uit de dodencel vrijgelaten omdat uit nieuw bewijsmateriaal bleek dat ze onschuldig waren. Dit geeft dus aan dat ook onschuldige getroffen worden. Wie weet hoeveel mensen er op dit moment ten onrechte in de dodencel zitten.
- Ook kunnen mensen tijdens hun gevangenschap tot inkeer komen. Een paar jaar geleden was Carla Tucker in het nieuws, zij had drie mensen met hakbijl omgebracht en had daarvoor de doodstraf gekregen. Maar tijdens haar verblijf in de gevangenis had zij haar leven veranderd. Ze was een heel ander mens geworden, en zelfs een voorbeeld was voor de andere gevangenen.
De moord werd met voorbedachten rade gepleegd. Deze mensen denken dus niet van tevoren aan de consequenties en worden dus niet afgeschrikt door de doodstraf. De doodstraf blijkt zelf een averechts effect te hebben op het aantal moorden, zo blijkt dat vlak na een executie het aantal moorden in gebied tijdelijk stijgt. Onderzoek in VS heeft uitgewezen dat het aantal zware misdrijven in staten met de doodstraf hoger ligt dan in staten zonder de doodstraf. Of dit aan de doodstraf ligt is niet zekerheid te vast te stellen, maar het is toch een duidelijk teken.
- Een ander argument tegen de doodstraf is dat deze onmenselijk is. Ten eerste moet je vaak jarenlang wachten voordat de doodstraf wordt voltrokken. In Amerika zijn er mensen die al meer dan 20 jaar in de dodencel zitten. Je kunt je voorstellen hoe deze mensen zich voelen. Ten tweede is de voltrekking geen pijnloze gebeurtenis. Bij sommige methodes (stoel) is er sprake van ernstige lichamelijke pijn, maar bij alle methodes lijden de veroordeelden onder ernstige geestelijke pijn.
- Nog een reden tegen de doodstraf is: dat de mens niet het recht heeft om over het leven van iemand anders te beschikken. Een Engels gezegde luidt: Waarom zou je mensen vermoorden om te laten zien dat het vermoorden van mensen fout is?
- Dat doodstraf goedkoper is zou geen rol mogen spelen. Een mensenleven is niet in geld uit te drukken, probeer je eigen leven maar eens in waarden te schatten.
Een ander argument tegen de doodstraf is dat de doodstraf makkelijk politiek gebruikt kan worden. In landen zoals China worden mensen vaak ter dood veroordeeld voor kleine vergrijpen, maar deze straf heeft vaak een politiek bedoeling. Zelfs in een land als de VS bestaat het aantal gevangen dat op een executie wacht voor 42% zwarten, terwijl maar 12% van de bevolking zwart is.
Conclusie
Nadat we dit werkstuk hebben gemaakt is ons antwoord op de gestelde onderzoeksvraag:
Moet de doodstraf heringevoerd worden in Nederland?:
Uit de verkregen informatie duidelijk blijkt dat de meeste mensen toch tegen de doodstraf zijn. Tegenwoordig zij er genoeg andere mogelijkheden om criminelen te straffen voor hun misdaden. De doodstraf was vroeger een van de normaalste straffen die je kon krijgen, maar tegenwoordig denken de mensen heel anders over de mensenrechten, daarom denken wij dat de doodstraf in de meeste landen al is afgeschaft. In de andere landen die nog steeds gebruik maken van de doodstraf rijzen er ook steeds meer stemmen tegen de doodstraf op, ook verzet de Europese unie en andere verbonden zich tegen het gebruik van de doodstraf. Een goed voorbeeld hiervan is Turkije, dit land wordt niet in de Europese unie toegelaten totdat zij een de doodstraf hebben afgeschaft. Door deze tegenstand tegen de doodstraf zal in de landen waar de doodstraf nog steeds er voor zorgen dat de doodstraf ook daar zal worden afgeschaft.
Eigen mening
Wij vinden zelf dat de doodstraf niet moet worden heringevoerd, want wij vinden dat wanneer een misdadiger een zware misdaad heeft begaan, zoals bijvoorbeeld moord hij niet gedood hoeft te worden, want niemand heeft het recht om een ander mens het leven te ontnemen.
Moordenaars moeten dood. Zo iemand als Dutroux verdient toch niet beter. Een volwassen kerel die kleine meisjes misbruikt en vermoordt. Ik zeg je: voor hem is de langste gevangenisstraf nog niet genoeg. Zeker niet in zo’n driesterrenhotel dat in Nederland voor gevangenis door moet gaan. Van jouw en mijn belastingcenten. Binnen de kortste keren staat die gast weer op straat. Met een rapportje van de psycholoog dat het zo’n goede jongen is, maar helaas altijd verkeerd begrepen. Klaar om je buurmeisje van vier te pakken en in de kruipruimte te begraven. Ach hou toch op, dat soort betert zijn leven niet. Die kun je maar beter meteen op de stoel zetten. Daar mogen ze voor mij anytime de doodstraf weer voor invoeren.
Dit stukje komt uit het wetenschappelijk tijdschrift de “Kijk”
Onze praktische opdracht gaat over de doodstraf: De zwaarste straf die er bestaat. Onze motivatie om het over dit onderwerp te hebben is dat iedereen er een duidelijke mening over heeft en er is altijd veel discussie over. Het is ook een actueel onderwerp, zo is op dit moment Öçalan in het nieuws, omdat hij veroordeeld is tot de doodstraf. Hierover later meer.
Onze hoofdvraag luidt: Moet de doodstraf in Nederland voor zware misdrijven heringevoerd worden?
Om deze vraag te beantwoorden maken we gebruik van deelvragen en de antwoorden hierop. We hebben de volgende deelvragen bedacht:
- Wat is de voorgeschiedenis van de doodstraf in Nederland?
- Wat is de huidige situatie van de doodstraf?
- Welke methodes zijn er om de doodstraf uit te voeren?
- Welke argumenten zijn er voor de doodstraf?
- Welke argumenten zijn er tegen de doodstraf?
Wat is de voorgeschiedenis van de doodstraf in Nederland?
Men ziet de doodstraf optreden naarmate de rechtshandhaving meer en meer een overheidstaak wordt en de aloude bloedwraak wordt teruggedrongen. Overal waar geschreven recht ontstond, werd de doodstraf bedreigd tegen bepaalde delicten. Zeer typerend is het Wetboek van Hammoerabi (ca. 1700 v.C.), waarin wél de doodstraf werd uitgesproken tegen iemand die een ander valselijk van doodslag beschuldigt, maar niet tegen iemand die een doodslag heeft begaan. Aangenomen wordt dat de doodstraf in het laatste geval een gewoonte was geworden.
Vroeger waren misdrijven als moord, bloedschande, echtbreuk, toverij, inbreuk op religieuscultische voorschriften, diefstal, de misdrijven waarvoor de doodstraf werd opgelegd; in de modernere tijd zijn de misdrijven waarvoor men de doodstraf krijgt zware staatsmisdrijven, moord, soms verkrachting e.d. De vormen van voltrekking waren verschillend: onthoofden, wurgen, ophangen, opspietsen, verdrinken, levend begraven, levend verbranden, radbraken, vierendelen, in het Oude Testament stenigen.
In de 19de eeuw waren slechts ophangen en onthoofden, in het militaire recht met geweerschoten ter dood brengen (fusilleren in zwang). De 20ste eeuw zag in de Verenigde Staten nieuwe executiewijzen ontstaan: elektrische stoel en gaskamer.
Hoewel, afgezien van religieuze, in de kerk van Christus reeds vroeg stemmen tegen de doodstraf opgingen (Tertullianus, Augustinus, Chrysostomus), werden tot ongeveer het midden van de 18de eeuw recht- en doelmatigheid van de hoogste straf in het algemeen niet betwijfeld. Naar de leer van de officiële kerken (sommige theologen en sekten zijn de doodstraf blijven veroordelen) heeft de rechtmatige overheid het recht, de doodstraf toe te passen als het verst gaande middel ter verzekering en bescherming van de openbare orde, in zover deze zelf op rechtsbasis berust. De strijd tegen de doodstraf begon dan ook in feite eerst in het Verlichtingstijdvak onder leiding van Cesare Beccaría e.a., in Engeland later gevolgd door o.a. J. Bentham (1748–1832). Tegenwoordig ligt het eigenlijke probleem echter minder in de abstracte vraag naar het recht om een mens het leven te ontnemen, dan wel in de vraag naar de doelmatigheid van deze straf.
Wat is de huidige situatie van de doodstraf?
Er zijn drie soorten landen:
1. Landen zonder de doodstraf, in deze groep hoort Nederland
2. Landen met doodstraf, maar die deze niet toepassen
3. Landen met doodstraf en deze ook uitvoeren
De landen die de doodstraf toepassen kun je onder verdelen in twee groepen. De landen waar je alleen de doodstraf krijgt bij zware misdrijven, zoals moord. En landen waar bij je de doodstraf kan krijgen voor lichte vergrijpen, zoals diefstal.
1: Landen zonder doodstraf:
De meeste West-Europese landen: De laatste executie vond plaats in 1977 in Frankrijk. Het echt afschaffen van de doodstraf gebeurde in de jaren tachtig en negentig. In Cyprus, Nieuw Zeeland en Canada komt de doodstraf ook niet voor.
2: Landen met de doodstraf, maar deze niet toepassen:
Verenigd Koninkrijk is het enige West-Europese land dat de doodstraf nog kent, maar sinds 1964 wordt deze niet meer toegepast.
3: Landen met de doodstraf en deze ook uitvoeren:
De landen die de doodstraf toepassen kun je onder verdelen in twee groepen.
-landen waar je alleen de doodstraf krijgt bij zware misdrijven, zoals moord.
-landen waar bij je de doodstraf kan krijgen voor lichte vergrijpen, zoals diefstal.
In de VS werd de doodstraf heringevoerd in 1976 in 38 Staten, waaronder: Florida, Texas en Alabama. Sindsdien zijn er 6180 mensen ter dood veroordeeld, van wie 116 vrouwen. Op dit moment zijn zitten er 3812 mensen te wachten in de dodencel.
In de Verenigde Arabische Emiraten moet volgens de wet de doodstraf worden uitgevoerd door middel van onthoofding met een zwaard. Hier zijn vaak meerdere slagen nodig. De doodstraf geld hier alleen voor zware misdrijven.
In China kun je de doodstraf al krijgen voor het stelen van een brood. Zo zijn onlangs twee mannen te dood veroordeeld wegens hacken (het inbreken in andermans computer).
De doodstraf in Nederland
In de middeleeuwen en tijdens de Republiek stond ook hier op de meest uiteenlopende misdrijven de doodstraf; tal van executiewijzen waren in gebruik. De Franse Code Pénal, in 1811 ingevoerd, kende slechts onthoofding door middel van de guillotine. Bij het Soeverein besluit van 1813 werd bepaald dat de doodstraf voortaan door strop of zwaard zou worden voltrokken; in de praktijk is in het Koninkrijk der Nederlanden echter nooit iemand onthoofd. De doodstraf door de strop werd tot 1854 nog veelvuldig toegepast. De wet van 29 juni 1854 beperkte de doodstraf en voerde één uniforme executiewijze in: ophanging met behulp van een valluik. In 1861 vond de laatste terechtstelling plaats; in 1870 werd de doodstraf in tijd van vrede afgeschaft.
In het Besluit Buitengewoon Strafrecht van 22 dec. 1943 werd op een aantal delicten uit het Wetboek van Strafrecht de doodstraf gesteld wanneer zij waren begaan gedurende de tijd van de Tweede Wereldoorlog. Art. 26 van dit Besluit schiep tevens een nieuw delict, nl. het gedurende de tijd van de oorlog opzettelijk een ander blootstellen aan opsporing, vervolging, vrijheidsberoving of -beperking, enige straf of enige maatregel door of vanwege de vijand, diens helpers of enige ambtenaar, beambte of ander persoon, werkzaam voor het burgerlijk of militair gezag van een vijandelijke mogendheid. Indien dit feit de dood tot gevolg had gehad, werd daarop de doodstraf gesteld. Op grond van deze bepalingen werden door de Bijzondere Rechtspraak 152 doodstraffen opgelegd, waarvan er in de loop der jaren na de oorlog 40 werden voltrokken. De tenuitvoerlegging geschiedde door fusilleren. In 1952 werd de wet van 10 juli 1952 aangenomen, de Wet oorlogsstrafrecht, die de doodstraf stelde op een aantal misdrijven, die zouden worden begaan ‘in geval van oorlog’. In het Wetboek van Militair Strafrecht was voor de ernstigste gevallen van delicten tegen de veiligheid van de staat en van misdrijven waardoor in tijd van oorlog de defensie in gevaar zou komen, de doodstraf gesteld (o.a. militair verraad, spionage, ongerechtvaardigde capitulatie, desertie naar de vijand, militair oproer). De doodstraf werd uitgevoerd met de kogel. Zij mocht niet worden opgelegd aan personen die ten tijde van het begaan van het misdrijf nog geen 18 jaar waren. Met de inwerkingtreding van de Rijkswet van 14 juni 1990 werd de doodstraf per 1 jan. 1991 volledig afgeschaft, zowel voor het militair strafrecht als voor het oorlogsrecht. Sinds 1983 bepaalt art. 114 van de Grondwet, dat de doodstraf niet kan worden opgelegd.
In België was de doodstraf een criminele straf, gesteld op bepaalde misdaden tegen de veiligheid van de staat en op een aantal misdaden van gemeen recht als bijv. moord of vergiftiging. De uitvoering van de doodstraf geschiedde in principe door onthoofding. Wanneer de doodstraf werd uitgesproken wegens een misdaad tegen de veiligheid van de staat en o.m. in oorlogstijd door een militair gerecht, werd zij uitgevoerd met de kogel. In geval van veroordeling tot de doodstraf wegens een gemeenrechtelijk misdrijf werd de doodstraf als het ware automatisch door de Koning krachtens het hem door de Grondwet gegeven genaderecht omgezet in levenslange dwangarbeid. Wanneer de ter dood veroordeelde zelf geen verzoek tot genade indiende, was het Openbaar Ministerie ambtshalve gehouden een genadevoorstel te doen. Uitvoering van de doodstraf wegens een misdaad van gemeen recht vond in België het laatst plaats in 1918 te Veurne. Na de Tweede Wereldoorlog werden 242 executies met de kogel uitgevoerd op wegens collaboratie veroordeelde personen. In 1996 werd de doodstraf afgeschaft (uitzondering wordt gemaakt voor zware misdaden van militaire aard, begaan in oorlogstijd). Zij werd in het strafrecht vervangen door levenslange opsluiting. Tegelijk werd ook dwangarbeid afgeschaft.
De doodstraf in andere landen
Europa. Portugal was het eerste Europese land dat de (niet-militaire) doodstraf afschafte (1867). Daarna volgden de Scandinavische landen, Zwitserland, Italië (met een tijdelijke wederinvoering onder het Mussolini-regime) en Ierland. West-Duitsland schafte de doodstraf in 1947 af, Oostenrijk in 1968. Frankrijk kent nog steeds de guillotine, Spanje de garotta (of wurgpaal). In Griekenland is de doodstraf niet afgeschaft, doch zij wordt al geruime tijd niet meer toegepast. De Sovjet-Unie schafte haar in 1947 af, doch voerde haar in 1950 weer in: vooral voor economische delicten wordt er nogal eens gebruik van gemaakt.
Angelsaksische landen. In Groot-Brittannië is de doodstraf de enige straf voor enige zeldzame misdrijven, zoals hoogverraad en zeeroverij met geweldpleging. Voor moord werd de doodstraf in 1969 afgeschaft. In de Verenigde Staten is de doodstraf in acht deelstaten geheel afgeschaft, in vier staten sterk beperkt. In 1976 bepaalde het Hooggerechtshof dat de doodstraf in beginsel niet in strijd is met de grondwet. In een aantal staten werden nadien nog doodvonnissen voltrokken. In Canada is de doodstraf sterk beperkt (moord op een politieagent). In Australië heeft de deelstaat Queensland de doodstraf afgeschaft; in Nieuw-Zeeland is zij slechts voor hoogverraad behouden.
Latijns-Amerika. Venezuela was het eerste land dat de doodstraf afschafte (1863), o.a. gevolgd door Brazilië en Peru. In totaal zijn er nog elf staten die de doodstraf handhaven.
In Afrika is de doodstraf overal van kracht. In Azië werd de doodstraf afgeschaft in India, Israël en Nepal. In de Volksrepubliek China wordt de doodstraf voor een groot aantal delicten nog toegepast.
Welke methodes zijn er of werden er gebruikt om de doodstraf uit te voeren?
De doodstraf kan op verschillende manieren uitgevoerd worden. Hieronder noemen we de meest voorkomende manieren:
Galg: in de middeleeuwen de gebruikelijke wijze waarop de doodstraf werd voltrokken, m.n. voor dieven en rovers. De galg had een zeer onterend karakter: de opknoping gold als zó eerloos dat een leenman eerst van zijn leengoed moest worden ontzet, vooraleer hij de strop om de hals kreeg. De galg was aan de mannen voorbehouden; vrouwen werden destijds zeer zelden opgeknoopt om de goede zeden niet te krenken. Aanvankelijk knoopten de scherprechters (=beul) de veroordeelde op aan een boom met naakte takken. Later hing men de met den koorde gestrafte op aan een kunstmatige gaffel- of kniegalg. Ook in de late middeleeuwen en de nieuwe tijden moest het lijk van de gehangene aan een galg (meestal een andere galg – buiten de bebouwde kom gelegen – dan die waaraan het doodvonnis voltrokken was) blijven hangen tot het er verrot afviel of door de roofvogels was verslonden (vgl. de ‘Volewijk’ te Amsterdam): bewijs dat men de dader geen eerzame begrafenis waardig achtte en eveneens als afschrikking van de overige boosdoeners bedoeld. In verscheidene landen die de doodstraf kennen, is de executie daarvan door middel van ophanging nog in gebruik.
Spuitje: De veroordeeld wordt vastgebonden op een brancard, in beide armen wordt een infuus ingebracht, waarvan 1 als reserve. Er wordt een combinatie van drie verdovende middelen toegepast: natriumthiopental, pancuroniumbromide en kaliumchloride. Deze middelen veroorzaken hartritmestoornissen en uiteindelijk een hartverlamming.
Vergassen: De veroordeelde wordt vastgebonden op een stoel in een luchtdichte kamer, de kamer wordt gevuld met cyaankaligas, hierdoor stikt de veroordeelde. Dit kan soms wel een kwartier duren.
Brandstapel: in het strafrecht vóór de Franse Revolutie wijze van tenuitvoerlegging van de doodstraf voor bepaalde categorieën van ter dood veroordeelden, o.a. ketters en ‘heksen’. Tot in de late middeleeuwen geloofde men dat in het vuur een godheid leefde die de misdadiger en zijn misdaad verteerde. De verbranding was niet alleen een vergelding voor misdaad, maar had ook ten doel de gemeenschap van boze geesten te zuiveren.
De veroordeelden werden meestal in hun in zwavel gedoopt of met teer bestreken hemd met een ijzeren ketting aan een vuurpaal geklonken, boven op de brandstapel, gevormd door honderden bossen hout en stro. Soms werden de veroordeelden, tevoren op een ladder gebonden, door de beulsknechten in de vlammen geworpen. In zeer ernstige gevallen, o.m. schadelijke toverij en halsstarrige ketterij, moest het lichaam tot as verteerd worden, die aan de wind overgelaten of in de rivier geworpen moest worden. Deze wijze van executie werd vooral in de 16de eeuw op de ketters, en in de 17de eeuw op de heksen toegepast.
Radbraken: een reeds bij de Grieken en Romeinen bekende wijze van executie van de doodstraf, speciaal bedoeld voor moordenaars, werd nog lang na de middeleeuwen in verschillende rijken in Europa toegepast. Men bond de veroordeelde vast, uitgestrekt tussen de spaken van een rad en draaide het rad snel rond totdat de dood volgde. Later werden eerst de ledematen met het rad gebroken, waarna de geradbraakte op het op een paal geplaatste rad gelegd werd. Soms ontving hij dan de genadeslag, soms werd hij tot aan zijn dood tentoongesteld op een buiten de bebouwde kom gelegen galgenberg of -veld (zie ook galg). Het radbraken geschiedde ook wel, als extra onterende straf, nadat de doodstraf reeds op andere wijze was ten uitvoer gelegd.
De guillotine: de ‘valbijl’, die gedurende de Franse Revolutie werd ingevoerd om ter dood veroordeelden te onthoofden. In de 13de eeuw reeds kwam een soort valbijl voor te Brussel en Dendermonde; in Italië kende men er een in de 15de eeuw onder de naam mannaia; in Engeland in de 15de eeuw als Scottish maiden en in Duitsland eveneens, zoals blijkt uit een houtsnede van Cranach. In Frankrijk droeg het toestel sedert de 16de eeuw de naam doloire. De geneesheer Joseph-Ignace Guillotin (1738–1814) verbeterde het (sindsdien naar hem genoemde) toestel door voor het mes een schuine snede te nemen. Op 20 maart 1792 werd het door de Franse Wetgevende Vergadering officieel ingevoerd. Ook thans is de guillotine in Frankrijk nog het wettelijk voorgeschreven middel ter uitvoering van de doodstraf.
Kruisigen: in de oudheid was dit een martelwerktuig het was oorspronkelijk een paal, waaraan de doodstraf werd voltrokken. Doordat volgens de Evangelieverhalen Jezus Christus aan het kruis stierf, is het een bijna exclusief christelijk teken geworden, symbool van de verlossing en van de overwinning op de dood en teken van zegening en genade; de kruisboom werd vergeleken met de levensboom in het paradijs.
Pijnbank: een in het Romeinse recht voorkomend, in de strafrechtspraktijk van de 13de tot en met de 18de eeuw gehanteerd martelwerktuig. Op deze bank werden verdachten vastgebonden om pijnigingen te ondergaan die hen tot het afleggen van bekentenissen moesten brengen.
De rechtbanken beschikten over speciaal ingerichte pinecamers. Het gebruik van de pijnbank werd aanvankelijk beperkt tot ontheemden en vreemdelingen (aldus bijv. het Rechtsboek van Den Briel van Jan Matthijssen, uit het begin van de 15de eeuw), maar in de loop van de 15de en 16de eeuw werd het uitgebreid tot alle bevolkingsgroepen, met uitzondering van hoogwaardigheidsbekleders, kinderen, zwangere vrouwen en grijsaards. Werden deze groepen echter beschuldigd van majesteitsschennis, rebellie of hekserij en ketterij, dan werden ook zij aan de pijnbank onderworpen.
Voor een veroordeling tot de doodstraf door de rechtbank was in sommige gevallen een bekentenis van de verdachte vereist, aldus bijv. Joost de Damhoudere. Dit versterkte nog de aandrang van de vervolgingsambtenaren om een bekentenis af te persen. Tot de onmenselijkheid van de pijnbank droeg ook de omstandigheid bij dat de verdachte, wanneer hij ertoe overging zijn onder marteling afgelegde bekentenis achteraf in te trekken, rechtens opnieuw op de pijnbank werd gelegd. De wet en de rechtsleer bepaalden welke omstandigheden voldoende aanleiding tot de pijnbank vormden. Talrijke onschuldige hebben uit wanhoop of om aan ondraaglijke pijnen te ontsnappen schuld bekend, niet weinigen zijn aan de gevolgen van de tortuur zelf bezweken.
leiden uiteindelijk tot de dood.
De beul
De straffen die in de vorige paragraaf werden behandeld werden door de beul, of ook wel de scherprechter, genoemd voltrokken. De meeste steden hadden een eigen beul, hoewel het ook gebeurde dat één beul in verschillende steden zijn ambt uitoefende. Het beulsambt was in bepaalde families erfelijk. De beul ontving voor zijn werk een vaste vergoeding, die dikwijls die van de schout overtrof, terwijl hij voor elke bijzondere karwei nog eens extra werd betaald. Voor dit onverkwikkelijke werk waren immers slechts weinig kandidaten te vinden. De beul voltrok de opgelegde folteringen en de uitgesproken lijf- en doodstraffen. Tegen winstgevende prijzen mocht hij daartoe alle benodigdheden leveren: hout, stro, kettingen, zakken, kolen, kaarsen voor de folterkamer, galg, brandstapel en ziedketel. Hij bezorgde de lange witte hemden waarin de ter dood veroordeelden werden gestoken om de kapitale executie te ondergaan of waarin zij die ertoe waren verwezen, in het openbaar, op het schavot, om vergiffenis moesten smeken. Ook de speciaal voor iedere soort straf of foltering voorgeschreven handschoenen mocht hij zelf leveren. Hij onderhield en sleep geregeld het gerechtszwaard en de voor de verminking bestemde messen en vlocht de geselroeden. Hij was daarenboven belast met het toezicht op de ‘stoven’ of bordelen. In het privé-leven was de beul dikwijls herbergier en ‘oude-kleerkoopman’, wat hem toeliet de klederen van ter dood veroordeelden, die hem werden gelaten, aan de man te brengen. Meestal dreef hij ook een macabere sluikhandel in eindjes touw, in hout of nagelen, komend van galg of rad, in mensenvet en mensenbloed, in handen en vingers, waaraan in die tijd van bijgeloof en toverij magische of duivelse kracht werd toegeschreven. Nu en dan trad hij ook op als arts. Het was een publiek geheim dat familieleden van gedetineerden of veroordeelden hem de hand vulden om bij de folteringen matig te werk te gaan, de genadeslag vlug en met de meeste trefzekerheid toe te brengen, of een tot de vuurdood veroordeelde door wurging de pijn van verbranding te besparen. Dat waren allerlei bronnen van inkomsten die zijn salaris aanmerkelijk verhoogden.
DE BEUL IN DE MAATSCHAPPIJ
De persoon en het werk van de beul boezemden afschuw en vrees in. Hij werd als eerloos tot het schuim gerekend en niet zonder grond. Dikwijls had hij zich voor het gerecht te verantwoorden wegens misdrijven. Zo is het verklaarbaar dat de beul, naar een voorschrift van keizer Karel, in 1530, evenals joden en lichtekooien een speciale, aanvankelijk gele, pestkleurige, later bloedrode kleding moest dragen. Daarom moest hij ook in een bepaalde woning verblijven en werd hem in de kerk een bijzondere plaats aangewezen. De beul moest de onthoofdingen met één slag – dit was een absoluut vereiste – voltrekken. Mislukte dit dan gebeurde het wel eens dat de aanwezige menigte hem met stenen en stokken afmaakte.
Welke argumenten zijn er vóór de doodstraf?
- Een argument voor de doodstraf is dat je voorkomt dat iemand nog een keer hetzelfde misdrijf begaat. Bijvoorbeeld in het geval van zedendelinquenten is er spraken van recidive van 35%, dit betekent dat 35% van de veroordeelden in herhaling vervalt. De doodstraf zou een manier zijn om te voorkomen dat dit soort misdadiger nog een keer deze misdaden begaat.
- Het slachtoffer of nabestaanden zouden het recht willen hebben op vergelding, omdat zij er niet voor hebben gekozen, maar toch veel leed hebben meegemaakt en nog hebben. Het feit dat de dader de doodstraf krijgt maakt dit dragelijker.
- Tevens kan de dood als afschrikwekkend middel dienen. Als iemand overweegt een zwaar misdrijf te plegen, wordt hij misschien afgeschrikt door de eventuele zeer zware straf.
2 ton per jaar. Bij 20 jaar komt dit dus al neer op 4 miljoen. Dat geld is wel beter te besteden.
Welke argumenten zijn er tegen de doodstraf?
- Een groot nadeel van doodstraf is dat deze onherroepelijk is. Het wil nog wel eens gebeuren dat een ter dood veroordeelde toch onschuldig blijkt te zijn. In de Verenigde Staten zijn 1976 68 mensen uit de dodencel vrijgelaten omdat uit nieuw bewijsmateriaal bleek dat ze onschuldig waren. Dit geeft dus aan dat ook onschuldige getroffen worden. Wie weet hoeveel mensen er op dit moment ten onrechte in de dodencel zitten.
- Ook kunnen mensen tijdens hun gevangenschap tot inkeer komen. Een paar jaar geleden was Carla Tucker in het nieuws, zij had drie mensen met hakbijl omgebracht en had daarvoor de doodstraf gekregen. Maar tijdens haar verblijf in de gevangenis had zij haar leven veranderd. Ze was een heel ander mens geworden, en zelfs een voorbeeld was voor de andere gevangenen.
De moord werd met voorbedachten rade gepleegd. Deze mensen denken dus niet van tevoren aan de consequenties en worden dus niet afgeschrikt door de doodstraf. De doodstraf blijkt zelf een averechts effect te hebben op het aantal moorden, zo blijkt dat vlak na een executie het aantal moorden in gebied tijdelijk stijgt. Onderzoek in VS heeft uitgewezen dat het aantal zware misdrijven in staten met de doodstraf hoger ligt dan in staten zonder de doodstraf. Of dit aan de doodstraf ligt is niet zekerheid te vast te stellen, maar het is toch een duidelijk teken.
- Een ander argument tegen de doodstraf is dat deze onmenselijk is. Ten eerste moet je vaak jarenlang wachten voordat de doodstraf wordt voltrokken. In Amerika zijn er mensen die al meer dan 20 jaar in de dodencel zitten. Je kunt je voorstellen hoe deze mensen zich voelen. Ten tweede is de voltrekking geen pijnloze gebeurtenis. Bij sommige methodes (stoel) is er sprake van ernstige lichamelijke pijn, maar bij alle methodes lijden de veroordeelden onder ernstige geestelijke pijn.
- Nog een reden tegen de doodstraf is: dat de mens niet het recht heeft om over het leven van iemand anders te beschikken. Een Engels gezegde luidt: Waarom zou je mensen vermoorden om te laten zien dat het vermoorden van mensen fout is?
- Dat doodstraf goedkoper is zou geen rol mogen spelen. Een mensenleven is niet in geld uit te drukken, probeer je eigen leven maar eens in waarden te schatten.
Een ander argument tegen de doodstraf is dat de doodstraf makkelijk politiek gebruikt kan worden. In landen zoals China worden mensen vaak ter dood veroordeeld voor kleine vergrijpen, maar deze straf heeft vaak een politiek bedoeling. Zelfs in een land als de VS bestaat het aantal gevangen dat op een executie wacht voor 42% zwarten, terwijl maar 12% van de bevolking zwart is.
Conclusie
Nadat we dit werkstuk hebben gemaakt is ons antwoord op de gestelde onderzoeksvraag:
Uit de verkregen informatie duidelijk blijkt dat de meeste mensen toch tegen de doodstraf zijn. Tegenwoordig zij er genoeg andere mogelijkheden om criminelen te straffen voor hun misdaden. De doodstraf was vroeger een van de normaalste straffen die je kon krijgen, maar tegenwoordig denken de mensen heel anders over de mensenrechten, daarom denken wij dat de doodstraf in de meeste landen al is afgeschaft. In de andere landen die nog steeds gebruik maken van de doodstraf rijzen er ook steeds meer stemmen tegen de doodstraf op, ook verzet de Europese unie en andere verbonden zich tegen het gebruik van de doodstraf. Een goed voorbeeld hiervan is Turkije, dit land wordt niet in de Europese unie toegelaten totdat zij een de doodstraf hebben afgeschaft. Door deze tegenstand tegen de doodstraf zal in de landen waar de doodstraf nog steeds er voor zorgen dat de doodstraf ook daar zal worden afgeschaft.
Eigen mening
Wij vinden zelf dat de doodstraf niet moet worden heringevoerd, want wij vinden dat wanneer een misdadiger een zware misdaad heeft begaan, zoals bijvoorbeeld moord hij niet gedood hoeft te worden, want niemand heeft het recht om een ander mens het leven te ontnemen.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden