Inleiding
Wij hebben dit onderwerp gekozen omdat we het een interessant onderwerp vonden. Wij vinden het niet eerlijk dat mensen in andere landen opgepakt zijn omdat zij in het openbaar hun mening hebben gegeven. In Nederland is dat niet denkbaar, omdat je hier je mening vrij kunt uitten. Wij vinden het belangrijk dat deze mensen worden gesteund en hulp krijgen om vrij te komen. Dit zijn de activiteiten waar Amnesty International zich mee bezig houdt. Wij hebben dit ook gekozen naar aanleiding van de aanslagen op 11 september in Amerika, omdat Amnesty het hier ook niet zo bij laat zitten, hier gaan wij verderop in het verslag nog wel verder op in.
Wat is Amnesty International?
Amnesty International werd in 1961 opgericht met de bedoeling om druk uit te oefenen op regeringen om de Universele Verklaringen na te leven. Het is een organisatie die onafhankelijk is van regeringen, politieke partijen, godsdiensten en economische belangen. Zo aanvaardt Amnesty International bijvoorbeeld geen subsidies en is voor haar werk geheel afhankelijk van giften en contributies. In 1999 heeft de organisatie meer dan een miljoen leden in meer dan 140 landen en bestaan in 55 landen Amesty-afdelingen. Het internationaal secretariaat bevindt zich in Londen.
Amnesty werkt voor de vrijlating van gewetensgevangenen: personen die vanwege hun politieke, godsdienstige of andere overtuiging, etnische afkomst, geslacht, kleur, taal, nationale of maatschappelijke afkomst, economische status, geboorte of andere status gevangen zitten of op een andere wijze in hun bewegingsvrijheid worden beperkt en geen geweld hebben gebruikt of gepropageerd. Zij vraagt om eerlijke processen binnen redelijke termijnen voor alle politieke gevangenen. Zij zet zich in voor beëindiging van marteling en afschaffing van de doodstraf voor alle gevangenen en verzet zich tegen politieke moorden en verdwijningen.
Hoe is Amnesty International ontstaan?
Elke grote boom groeit uit een klein zaadje. Het zaad van Amnesty werd gezaaid in 1960. Een Engelse advocaat, Peter Benenson, las onderweg in een krant dat twee Portugezen studenten waren gearresteerd. Een vrij algemene gebeurtenis, maar toen Benenson verder las kon hij zijn ogen nauwelijks geloven: de studenten waren gearresteerd en veroordeeld tot zeven jaar gevangenissenstraf. Waarom? Omdat ze in een restaurant een toost hadden uitgebracht op de vrijheid. Het verhaal raakte een gevoelige snaar in de advocaat. Hij was zich al pijnlijk bewust van de onrechtvaardigheid die in de wereld rondwaarde. Hij was getuige geweest van politieke rechten in plaatsen als Cyprus, Zuid-Afrika en Hongarije. Overal had hij dezelfde gerechtelijke dwalingen gezien en het maakte hem ziek.
Hij stelde zich voor een campagne op te zetten die een jaar zou duren. Hij zou die campagne ´´Beroep op amnestie, 1961´´ noemen en het zou bedoeld zijn voor alle gevangenen die zich vanwege hun religie, hun politieke denkbeelden, hun geslacht of hun ras in de gevangenis bevonden. Benenson dacht aan deze mensen als ´´gevangenen van het geweten´´.
Die gevangenen zonder een eerlijk proces en diegenen die de doodstraf onder ogen zagen wilde hij helpen. Plotseling leken deze twee Portugese studenten model te staan voor al deze arme, vergeten gevangenen. Nu, zij zouden niet langer vergeten worden. In een jaar kan veel bereikt worden.
De kracht van de brief
Amnesty International is allang beroemd om haar briefschrijfcampagnes. Het is vreemd te denken, dat het gaan zitten om een brief te schrijven aan een president, een ambassadeur of een hoogheid kan helpen. Toch doen duizenden mensen dat, elke dag, en Amnesty heeft het bewijs dat als middel om vrijheid te krijgen voor politieke gevangenen, de brief nog erg belangrijk is. Elke brief die aankomt verhoogt de kans van een gevangene om bevrijd te worden. Soms komen er antwoorden van gevangenen die nog niet zijn bevrijd. ´´Het is goed te weten, dat ik niet alleen vecht,`` schreef een Uruguayaanse gevangene aan een vrouw die haar geschreven had vanuit Oklahoma, Verenigde Staten, ``en ik dank u en God, want zolang er mensen zijn als u zal er op deze gekke wereld hoop bestaan, en mensen zoals ik een kans krijgen op gerechtigheid.`` Zelfs in gevallen waarin met brieven geen vrijlating werd bereikt, kunnen deze een groot verschil maken voor de toestand van een gevangene. Hun omstandigheden verbeteren, zij kregen meer voedsel en het martelen houdt op, Als de eerste brief met buitenlandse postzegel, afkomstig van Amnesty, eenmaal is aangekomen weten degene die fout zijn, dat men hun misdaden kent. Het is verbazingwekkend wat een krachtig effect dit kan hebben. Amnesty heeft strikte regels hoe een brief geschreven zou moeten worden. De gedachte is geen gevoelens van boosheid en verontwaardiging te ventileren, maar de overweldigers te beïnvloeden met reden en integriteit. De brieven moeten niet langer zijn dan een bladzijde. Het helpt om de naam van de gevangene te noemen en enkele feiten, maar Amnesty waarschuwt dat een naam alleen gebruikt mag worden wanneer het veilig is dit te doen. Het is beter de gegevens van iedere gevangene bij te voegen. De boodschap moet altijd zijn, dat de schrijver bezorgd is over een schending van mensenrechten en hoopt dat de zaak onmiddellijk behandeld wordt. Hoe persoonlijker de brief, hoe beter. En, zegt Amnesty, beleefdheid maakt een sterkere indruk dan boosheid. Wat vindt Amnesty International van de aanslagen op Amerika? Amnesty International is toen die tijd diep geschokt door de terroristische aanslagen van 11 september. Amnesty deelt in de rouw om de slachtoffers en het medeleven met de nabestaanden. De gewapende groeperingen die voor dergelijke aanslagen verantwoordelijk zijn, schenden de mensenrechten op een verschrikkelijke manier. De verantwoordelijken zouden moeten worden berecht. De slachtoffers moeten worden geëerd. Dat moet gebeuren door uiterste zorg te besteden aan de mensenrechten. Terrorisme, vaak gesteund of getolereerd door overheden, heeft in tientallen landen enorme aantallen slachtoffers gemaakt. Daden van terreur mogen nooit worden ‘vergolden’ ze moeten volgens de beginselen van het internationaal recht worden voorkomen, berecht en bestraft. Amnesty International dringt erop aan dat de mensenrechten hierbij een belangrijke plaats innemen. Kunnen wij als Nederlanders dan iets betekenen in een conflict zo groot als dit? Waarin hevige bombardementen, gespierde taal, aanslagen en verschuivende politieke wereldordes lijken te overheersen? Amnesty gelooft van wel. Er kan iets goeds komen uit deze strijd tegen terrorisme. Regeringen kunnen laten zien dat ze ernst maken met berechting van alle verantwoordelijkheden van grove misdaden. Ze kunnen een halt toeroepen aan misstanden die een voedingsbodem voor terrorisme zijn. Ze kunnen laten zien dat ze opkomen voor ieders mensenrechten ongeacht religie of nationaliteit. Helpt een gevangenisstraf nou echt? Leroy (17) zit al negen maanden in de gevangenis. Hij moet er nog vijftien. ‘Als ik eruit kom, ben ik volwassen.’ Wat vindt hij van zijn straf? Heeft hij hier iets van geleerd? Nu volgt een deel van zijn verhaal. ‘Ik verveel me vaak hier. Dan doe ik niets, een beetje hangen.’ We zitten in een met tl-buizen verlicht hok. Buiten zijn wat jongens aan het voetballen. De muren zijn van grijs beton, om binnen te komen moet je door drie hekken en door een poortje met metaaldetectors. In de gevangenis wordt er ’s middags een uur gelucht. Dan gaat Leroy voetballen, ‘of gewoon wat zitten’. Verder volgt hij verplicht onderwijs. Als hij uit de gevangenis komt, heeft hij zijn diploma van de detailhandelschool. Hij zucht: ‘Je leert er niks. Die man moet jou koken leren, maar jij leert die man koken.’ Leroy is veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf. Dan moet je zeker wel wat hebben gedaan? ‘Ja, veel dingen. Mensen beroofd, diefstal, een oude taakstraf die ik niet had gedaan, allemaal troep. Geweld ook, best wel erge dingen. Maar dat hou ik liever voor me.’ Als hij zelf rechter was geweest, zou hij zichzelf minder gestraft hebben: ‘Om te beginnen, twee jaar voorwaardelijk. En dan drie maanden gevangenisstraf.’ Spijt heeft hij niet van zijn daden, wel van zijn arrestatie. Vindt hij het niet lullig voor de mensen die hij heeft beroofd? Er valt een stilte. Leroy kijkt naar beneden en plukt wat aan zijn rastavlechtjes. ‘Ik maak me daar niet zo druk om.’ De straf helpt niet, vindt Leroy. Hij gaat niet extra nadenken over wat hij fout heeft gedaan. ‘Je gaat wel nadenken, maar meer aan buiten de poort. Ik mis thuis, mijn moeder en mijn broertje. Ik wil voetballen voor een club ofzo. Maar ik denk niet aan wat ik allemaal gedaan heb.’ Misschien dat hij nog iets leert van de sociale vaardigheidstraining en de agressiecursus die hij krijgt. ‘Daar leer ik hoe ik met mij agressie om moet gaan. Misschien leer ik wat, misschien niet.’ Maar hij wil niet meer de criminaliteit in. Hoewel: ‘De meeste jongens zeggen dat, maar die komen binnen drie maanden weer terug.’ Leroy is dat niet van plan, maar hij is realistisch: ‘Ik zou in herhaling kunnen vallen, ik zeg nooit nooit.’ Maar hij gaat zijn best doen, want alles wat je voor je achttiende hebt uitgehaald, komt niet op je strafblad. Als Leroy straks uit de gevangenis komt is hij 19. ‘Dan ben ik anders dan nu, dan ben ik volwassen.’ Als hij dan weer op het criminele pad terechtkomt, krijgt hij wel een strafblad. ‘En dan heb ik voor niks gestudeerd.’ Wat zijn belangrijke data’s voor Amnesty International? 1948 De Verenigde Naties aanvaarden de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens. 1950 De Europese Convenentie voor Rechten van de Mens wordt aangenomen door de Raad van Europa. 1960 Een Britse advocaat, Peter Benenson, leest een artikel over twee Portugese studenten die zijn gearresteerd en gevangengezet vanwege het uitbrengen van een toost op de vrijheid. 1961 “Beroep op Amnesty, 1961” wordt gelanceerd door Peter Benenson. Amnesty onderneemt haar eerste missie t.b.v. een politieke gevangene. 1962 Amnesty International geeft haar eerste nieuwsbrief uit. Het omslag toont een kerstkaart gezonden aan een gevangene in Spanje en teruggestuurd met de aantekening “geadresseerde is vrij”. Amnesty pakt 210 gevallen aan in elf landen. 1963 Amnesty omvat 350 groepen. 1969 De Amerikaanse Convenentie voor Rechten van de Mens – twintig landen uit Centraal en Zuid Amerika bekrachtigen de convenentie. 1972 Amnesty start een wereldwijde campagne voor het afschaffen van martelingen. 1977 Amnesty wint de Nobelprijs voor de Vrede. December: Amnesty houdt in Stockholm een conferentie voor de afschaffing van de doodstraf. 1978 Amnesty wint de Prijs van de Verenigde Naties voor Rechten van de Mens. 1983 Amnesty publiceert haar twaalf puntenplan ter voorkoming van marteling. 1985 Amnesty’s eerste onderwijspakket wordt uitgedeeld op Britse scholen. 1987 De Philippijnen schaffen de doodstraf af. 1988 De “Mensen Rechten Nu!” tournee speelt concerten over de gehele wereld. 1989 Cambodja, Roemenië en Nieuw-Zeeland schaffen de doodstraf af. Wat is de werkwijze van Amnesty International? De werkwijze van Amnesty International bestaat uit het uitoefenen van druk. Amnesty heeft zichzelf daarbij beperkingen opgelegd: ze roept niet op tot een economische boycot of een gewapende interventie. Het belangrijkste middel dat Amnesty ter beschikking staat is de publiciteit. Die komt voort uit de rapporten, uit de aandacht die de media aan die rapporten schenken en uit activiteiten van de plaatselijke groepen in de hele wereld. Ook de brieven die groepen van Amnesty International naar regeringen schrijven, dragen bij aan de publiciteit. Want het gaat niet alleen om de inhoud van die brieven, maar ook om de openbaarheid van Amnesty Internationals schrijfacties. Geregeld ontvangt Amnesty International berichten van (voormalige) gewetensgevangenen die de organisatie bedanken voor de schrijfacties. Die hebben soms tot vrijlating geleid, soms tot verbetering van de omstandigheden. En vaak gaven de brieven morele steun. Dat betekent niet dat schrijven in alle gevallen het beste middel is. Wanneer mensen niet meer gevangen worden genomen, maar op grote schaal worden vermoord of ‘verdwijnen’, lijkt een brief wel een heel futiel middel. In zulke gevallen zoekt Amnesty dan ook naar andere middelen. Bij de massamoord op Koerden in Irak in 1988 heeft Amnesty International een beroep gedaan op de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Ten aanzien van de grootschalige politieke moorden in El Salvador heeft Amnesty International opgeroepen tot het stopzetten van leveranties van wapens die direct aan dat geweld konden bijdragen. Tegen het misbruik van psychiatrie in de Sovjetunie heeft Amnesty International met name psychiaters gevraagd met collega’s en autoriteiten contact te leggen. Het betrekken van organisaties of beroepsgroepen bij haar werk is altijd een belangrijk onderdeel van Amnesty Internationals strategie geweest. Er zijn voortdurend contacten met bijvoorbeeld de vakbonden en kerken. Voor een aantal beroepsgroepen (militairen, politie, juristen, journalisten, medici en onderwijsgevenden) zijn binnen Amnesty International speciale groepen opgezet.
Bronnen
Organisaties die de wereld helpen
Marsha Bronson
1995
Peter Benenson
David Winner
1992
In het teken van Amnesty
Daan Bronkhorst
1989
Geef me de vrijheid
Daan Bronkhorst
1993
www.amnesty.nl
Encarta
Informatieboekjes
Amnesty International
Afd. Nederland Nabeschouwing Een gewetensgevangene is iemand die uitsluitend vast zit vanwege zijn politieke, godsdienstige of andere overtuiging, of vanwege zijn etnische afkomst, geslacht, kleur, taal of seksuele identiteit. Gewetensgevangenen hebben geen geweld gebruikt of gepropageerd. Gevangenen die dit wel hebben gedaan noemt Amnesty ‘politieke gevangenen’. Gewetensgevangenen zitten niet altijd in de gevangenis. Sommigen zijn onder huisarrest geplaatst, in buitenlandse ballingschap gestuurd of gedwongen opgenomen in een psychiatrische inrichting. In 1999 zaten in 61 landen gewetensgevangenen vast. De meeste gewetensgevangenen zitten vast na processen die niet hebben voldaan aan de internationale normen voor een eerlijk proces. Vaak wordt een criminele aanklacht verzonnen en worden bekentenissen verkregen na marteling. In andere gevallen worden vaag geformuleerde wetten die de ‘staatsveiligheid’ moeten beschermen aangewend. Zo bestaat in Zuid-Korea de Wet op de Nationale veiligheid, die de autoriteiten in staat stelt politieke tegenstanders aan te klagen wegens bijvoorbeeld ‘spionage’ en ‘het ondermijnen van de harmonie binnen de staat’. Onpartijdig, ongebonden en onafhankelijk! Deze woorden zijn van wezenlijk belang voor de geloofwaardigheid van Amnesty en zijn onpartijdige opstelling. Amnesty voert geen actie vóór of tegen regeringen of politieke systemen. De organisatie vindt dat onder ieder systeem de rechten van de mens dienen te worden nageleefd. Amnesty is niet gebonden aan enige regering, politieke partij, ideologie, godsdienstige gezindte of aan enige economische belangengroep. Van zeer groot belang voor Amnesty is ook haar financiële onafhankelijkheid. Amnesty accepteert geen giften of subsidies van de landelijke, provinciale of lokale overheden. Voor het werven van fondsen zijn richtlijnen opgesteld, om te voorkomen dat Amnesty werkelijk of schijnbaar afhankelijk wordt van welke groepering dan ook. Voor haar werk is Amnesty geheel aangewezen op giften en contributies van haar leden, donateurs en sympathisanten. Amnesty accepteert geen gebonden giften. Om de onafhankelijkheid te waarborgen is bepaald dat een afdeling, groep of lid van Amnesty geen actie mag voeren tegen mensenrechtenschending in eigen land ( de zogenaamde ‘werk op eigen land-regel’). Zo wordt voorkomen dat het werk van Amnesty door nationaal-politieke belangen worden beïnvloed. Bovendien wil Amnesty haar eigen mensen zo beschermen voor mogelijk gevaarlijke situaties. Wel kunnen afdelingen bij hun regering aandringen op de ondertekening van internationale mensenrechtenverdragen, op versterking van de mensenrechtencomponent in het buitenlands beleid, op afschaffing van de doodstraf of op verbetering van de asielwetgeving. De kracht van Amnesty is betrouwbaarheid. Als Amnesty actie voert is daar altijd eerst gedegen onderzoek aan vooraf gegaan. Zowel op Amnesty’s hoofdkantoor in Londen als in landen waar schendingen van mensenrechten zich voordoen gaan onderzoekers van de organisatie uiterst zorgvuldig te werk. Pas als tenminste drie onafhankelijke bronnen een mensenrechtenschending kunnen bevestigen gaat Amnesty over tot actie. Met deze werkwijze is de organisatie altijd in staat schendingen trefzeker aan de kaak te stellen. In het mandaat van Amnesty International wordt onderscheid gemaakt tussen twee manieren om voor mensenrechten te werken: het bevorderen van alle mensenrechten en het bestrijden van een beperkt aantal specifieke schendingen van mensenrechten. Bij het bevorderen (de promotie) van alle mensenrechten beperkt Amnesty zich tot het uitdragen van het belang van die mensenrechten. Bijvoorbeeld door middel van educatie en activiteiten gericht op bewustwording of door de achtergronden van specifieke schendingen zichtbaar te maken. Bij het bestrijden (de oppositie) van specifieke schendingen gebruikt Amnesty alle middelen die tot haar beschikking staan. Hierbij beperkt zij zich tot een aantal mensenrechten, om te voorkomen dat zij haar aandacht versnippert.
Amnesty International is allang beroemd om haar briefschrijfcampagnes. Het is vreemd te denken, dat het gaan zitten om een brief te schrijven aan een president, een ambassadeur of een hoogheid kan helpen. Toch doen duizenden mensen dat, elke dag, en Amnesty heeft het bewijs dat als middel om vrijheid te krijgen voor politieke gevangenen, de brief nog erg belangrijk is. Elke brief die aankomt verhoogt de kans van een gevangene om bevrijd te worden. Soms komen er antwoorden van gevangenen die nog niet zijn bevrijd. ´´Het is goed te weten, dat ik niet alleen vecht,`` schreef een Uruguayaanse gevangene aan een vrouw die haar geschreven had vanuit Oklahoma, Verenigde Staten, ``en ik dank u en God, want zolang er mensen zijn als u zal er op deze gekke wereld hoop bestaan, en mensen zoals ik een kans krijgen op gerechtigheid.`` Zelfs in gevallen waarin met brieven geen vrijlating werd bereikt, kunnen deze een groot verschil maken voor de toestand van een gevangene. Hun omstandigheden verbeteren, zij kregen meer voedsel en het martelen houdt op, Als de eerste brief met buitenlandse postzegel, afkomstig van Amnesty, eenmaal is aangekomen weten degene die fout zijn, dat men hun misdaden kent. Het is verbazingwekkend wat een krachtig effect dit kan hebben. Amnesty heeft strikte regels hoe een brief geschreven zou moeten worden. De gedachte is geen gevoelens van boosheid en verontwaardiging te ventileren, maar de overweldigers te beïnvloeden met reden en integriteit. De brieven moeten niet langer zijn dan een bladzijde. Het helpt om de naam van de gevangene te noemen en enkele feiten, maar Amnesty waarschuwt dat een naam alleen gebruikt mag worden wanneer het veilig is dit te doen. Het is beter de gegevens van iedere gevangene bij te voegen. De boodschap moet altijd zijn, dat de schrijver bezorgd is over een schending van mensenrechten en hoopt dat de zaak onmiddellijk behandeld wordt. Hoe persoonlijker de brief, hoe beter. En, zegt Amnesty, beleefdheid maakt een sterkere indruk dan boosheid. Wat vindt Amnesty International van de aanslagen op Amerika? Amnesty International is toen die tijd diep geschokt door de terroristische aanslagen van 11 september. Amnesty deelt in de rouw om de slachtoffers en het medeleven met de nabestaanden. De gewapende groeperingen die voor dergelijke aanslagen verantwoordelijk zijn, schenden de mensenrechten op een verschrikkelijke manier. De verantwoordelijken zouden moeten worden berecht. De slachtoffers moeten worden geëerd. Dat moet gebeuren door uiterste zorg te besteden aan de mensenrechten. Terrorisme, vaak gesteund of getolereerd door overheden, heeft in tientallen landen enorme aantallen slachtoffers gemaakt. Daden van terreur mogen nooit worden ‘vergolden’ ze moeten volgens de beginselen van het internationaal recht worden voorkomen, berecht en bestraft. Amnesty International dringt erop aan dat de mensenrechten hierbij een belangrijke plaats innemen. Kunnen wij als Nederlanders dan iets betekenen in een conflict zo groot als dit? Waarin hevige bombardementen, gespierde taal, aanslagen en verschuivende politieke wereldordes lijken te overheersen? Amnesty gelooft van wel. Er kan iets goeds komen uit deze strijd tegen terrorisme. Regeringen kunnen laten zien dat ze ernst maken met berechting van alle verantwoordelijkheden van grove misdaden. Ze kunnen een halt toeroepen aan misstanden die een voedingsbodem voor terrorisme zijn. Ze kunnen laten zien dat ze opkomen voor ieders mensenrechten ongeacht religie of nationaliteit. Helpt een gevangenisstraf nou echt? Leroy (17) zit al negen maanden in de gevangenis. Hij moet er nog vijftien. ‘Als ik eruit kom, ben ik volwassen.’ Wat vindt hij van zijn straf? Heeft hij hier iets van geleerd? Nu volgt een deel van zijn verhaal. ‘Ik verveel me vaak hier. Dan doe ik niets, een beetje hangen.’ We zitten in een met tl-buizen verlicht hok. Buiten zijn wat jongens aan het voetballen. De muren zijn van grijs beton, om binnen te komen moet je door drie hekken en door een poortje met metaaldetectors. In de gevangenis wordt er ’s middags een uur gelucht. Dan gaat Leroy voetballen, ‘of gewoon wat zitten’. Verder volgt hij verplicht onderwijs. Als hij uit de gevangenis komt, heeft hij zijn diploma van de detailhandelschool. Hij zucht: ‘Je leert er niks. Die man moet jou koken leren, maar jij leert die man koken.’ Leroy is veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf. Dan moet je zeker wel wat hebben gedaan? ‘Ja, veel dingen. Mensen beroofd, diefstal, een oude taakstraf die ik niet had gedaan, allemaal troep. Geweld ook, best wel erge dingen. Maar dat hou ik liever voor me.’ Als hij zelf rechter was geweest, zou hij zichzelf minder gestraft hebben: ‘Om te beginnen, twee jaar voorwaardelijk. En dan drie maanden gevangenisstraf.’ Spijt heeft hij niet van zijn daden, wel van zijn arrestatie. Vindt hij het niet lullig voor de mensen die hij heeft beroofd? Er valt een stilte. Leroy kijkt naar beneden en plukt wat aan zijn rastavlechtjes. ‘Ik maak me daar niet zo druk om.’ De straf helpt niet, vindt Leroy. Hij gaat niet extra nadenken over wat hij fout heeft gedaan. ‘Je gaat wel nadenken, maar meer aan buiten de poort. Ik mis thuis, mijn moeder en mijn broertje. Ik wil voetballen voor een club ofzo. Maar ik denk niet aan wat ik allemaal gedaan heb.’ Misschien dat hij nog iets leert van de sociale vaardigheidstraining en de agressiecursus die hij krijgt. ‘Daar leer ik hoe ik met mij agressie om moet gaan. Misschien leer ik wat, misschien niet.’ Maar hij wil niet meer de criminaliteit in. Hoewel: ‘De meeste jongens zeggen dat, maar die komen binnen drie maanden weer terug.’ Leroy is dat niet van plan, maar hij is realistisch: ‘Ik zou in herhaling kunnen vallen, ik zeg nooit nooit.’ Maar hij gaat zijn best doen, want alles wat je voor je achttiende hebt uitgehaald, komt niet op je strafblad. Als Leroy straks uit de gevangenis komt is hij 19. ‘Dan ben ik anders dan nu, dan ben ik volwassen.’ Als hij dan weer op het criminele pad terechtkomt, krijgt hij wel een strafblad. ‘En dan heb ik voor niks gestudeerd.’ Wat zijn belangrijke data’s voor Amnesty International? 1948 De Verenigde Naties aanvaarden de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens. 1950 De Europese Convenentie voor Rechten van de Mens wordt aangenomen door de Raad van Europa. 1960 Een Britse advocaat, Peter Benenson, leest een artikel over twee Portugese studenten die zijn gearresteerd en gevangengezet vanwege het uitbrengen van een toost op de vrijheid. 1961 “Beroep op Amnesty, 1961” wordt gelanceerd door Peter Benenson. Amnesty onderneemt haar eerste missie t.b.v. een politieke gevangene. 1962 Amnesty International geeft haar eerste nieuwsbrief uit. Het omslag toont een kerstkaart gezonden aan een gevangene in Spanje en teruggestuurd met de aantekening “geadresseerde is vrij”. Amnesty pakt 210 gevallen aan in elf landen. 1963 Amnesty omvat 350 groepen. 1969 De Amerikaanse Convenentie voor Rechten van de Mens – twintig landen uit Centraal en Zuid Amerika bekrachtigen de convenentie. 1972 Amnesty start een wereldwijde campagne voor het afschaffen van martelingen. 1977 Amnesty wint de Nobelprijs voor de Vrede. December: Amnesty houdt in Stockholm een conferentie voor de afschaffing van de doodstraf. 1978 Amnesty wint de Prijs van de Verenigde Naties voor Rechten van de Mens. 1983 Amnesty publiceert haar twaalf puntenplan ter voorkoming van marteling. 1985 Amnesty’s eerste onderwijspakket wordt uitgedeeld op Britse scholen. 1987 De Philippijnen schaffen de doodstraf af. 1988 De “Mensen Rechten Nu!” tournee speelt concerten over de gehele wereld. 1989 Cambodja, Roemenië en Nieuw-Zeeland schaffen de doodstraf af. Wat is de werkwijze van Amnesty International? De werkwijze van Amnesty International bestaat uit het uitoefenen van druk. Amnesty heeft zichzelf daarbij beperkingen opgelegd: ze roept niet op tot een economische boycot of een gewapende interventie. Het belangrijkste middel dat Amnesty ter beschikking staat is de publiciteit. Die komt voort uit de rapporten, uit de aandacht die de media aan die rapporten schenken en uit activiteiten van de plaatselijke groepen in de hele wereld. Ook de brieven die groepen van Amnesty International naar regeringen schrijven, dragen bij aan de publiciteit. Want het gaat niet alleen om de inhoud van die brieven, maar ook om de openbaarheid van Amnesty Internationals schrijfacties. Geregeld ontvangt Amnesty International berichten van (voormalige) gewetensgevangenen die de organisatie bedanken voor de schrijfacties. Die hebben soms tot vrijlating geleid, soms tot verbetering van de omstandigheden. En vaak gaven de brieven morele steun. Dat betekent niet dat schrijven in alle gevallen het beste middel is. Wanneer mensen niet meer gevangen worden genomen, maar op grote schaal worden vermoord of ‘verdwijnen’, lijkt een brief wel een heel futiel middel. In zulke gevallen zoekt Amnesty dan ook naar andere middelen. Bij de massamoord op Koerden in Irak in 1988 heeft Amnesty International een beroep gedaan op de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Ten aanzien van de grootschalige politieke moorden in El Salvador heeft Amnesty International opgeroepen tot het stopzetten van leveranties van wapens die direct aan dat geweld konden bijdragen. Tegen het misbruik van psychiatrie in de Sovjetunie heeft Amnesty International met name psychiaters gevraagd met collega’s en autoriteiten contact te leggen. Het betrekken van organisaties of beroepsgroepen bij haar werk is altijd een belangrijk onderdeel van Amnesty Internationals strategie geweest. Er zijn voortdurend contacten met bijvoorbeeld de vakbonden en kerken. Voor een aantal beroepsgroepen (militairen, politie, juristen, journalisten, medici en onderwijsgevenden) zijn binnen Amnesty International speciale groepen opgezet.
Marsha Bronson
1995
Peter Benenson
David Winner
1992
In het teken van Amnesty
Daan Bronkhorst
1989
Geef me de vrijheid
Daan Bronkhorst
1993
www.amnesty.nl
Encarta
Informatieboekjes
Amnesty International
Afd. Nederland Nabeschouwing Een gewetensgevangene is iemand die uitsluitend vast zit vanwege zijn politieke, godsdienstige of andere overtuiging, of vanwege zijn etnische afkomst, geslacht, kleur, taal of seksuele identiteit. Gewetensgevangenen hebben geen geweld gebruikt of gepropageerd. Gevangenen die dit wel hebben gedaan noemt Amnesty ‘politieke gevangenen’. Gewetensgevangenen zitten niet altijd in de gevangenis. Sommigen zijn onder huisarrest geplaatst, in buitenlandse ballingschap gestuurd of gedwongen opgenomen in een psychiatrische inrichting. In 1999 zaten in 61 landen gewetensgevangenen vast. De meeste gewetensgevangenen zitten vast na processen die niet hebben voldaan aan de internationale normen voor een eerlijk proces. Vaak wordt een criminele aanklacht verzonnen en worden bekentenissen verkregen na marteling. In andere gevallen worden vaag geformuleerde wetten die de ‘staatsveiligheid’ moeten beschermen aangewend. Zo bestaat in Zuid-Korea de Wet op de Nationale veiligheid, die de autoriteiten in staat stelt politieke tegenstanders aan te klagen wegens bijvoorbeeld ‘spionage’ en ‘het ondermijnen van de harmonie binnen de staat’. Onpartijdig, ongebonden en onafhankelijk! Deze woorden zijn van wezenlijk belang voor de geloofwaardigheid van Amnesty en zijn onpartijdige opstelling. Amnesty voert geen actie vóór of tegen regeringen of politieke systemen. De organisatie vindt dat onder ieder systeem de rechten van de mens dienen te worden nageleefd. Amnesty is niet gebonden aan enige regering, politieke partij, ideologie, godsdienstige gezindte of aan enige economische belangengroep. Van zeer groot belang voor Amnesty is ook haar financiële onafhankelijkheid. Amnesty accepteert geen giften of subsidies van de landelijke, provinciale of lokale overheden. Voor het werven van fondsen zijn richtlijnen opgesteld, om te voorkomen dat Amnesty werkelijk of schijnbaar afhankelijk wordt van welke groepering dan ook. Voor haar werk is Amnesty geheel aangewezen op giften en contributies van haar leden, donateurs en sympathisanten. Amnesty accepteert geen gebonden giften. Om de onafhankelijkheid te waarborgen is bepaald dat een afdeling, groep of lid van Amnesty geen actie mag voeren tegen mensenrechtenschending in eigen land ( de zogenaamde ‘werk op eigen land-regel’). Zo wordt voorkomen dat het werk van Amnesty door nationaal-politieke belangen worden beïnvloed. Bovendien wil Amnesty haar eigen mensen zo beschermen voor mogelijk gevaarlijke situaties. Wel kunnen afdelingen bij hun regering aandringen op de ondertekening van internationale mensenrechtenverdragen, op versterking van de mensenrechtencomponent in het buitenlands beleid, op afschaffing van de doodstraf of op verbetering van de asielwetgeving. De kracht van Amnesty is betrouwbaarheid. Als Amnesty actie voert is daar altijd eerst gedegen onderzoek aan vooraf gegaan. Zowel op Amnesty’s hoofdkantoor in Londen als in landen waar schendingen van mensenrechten zich voordoen gaan onderzoekers van de organisatie uiterst zorgvuldig te werk. Pas als tenminste drie onafhankelijke bronnen een mensenrechtenschending kunnen bevestigen gaat Amnesty over tot actie. Met deze werkwijze is de organisatie altijd in staat schendingen trefzeker aan de kaak te stellen. In het mandaat van Amnesty International wordt onderscheid gemaakt tussen twee manieren om voor mensenrechten te werken: het bevorderen van alle mensenrechten en het bestrijden van een beperkt aantal specifieke schendingen van mensenrechten. Bij het bevorderen (de promotie) van alle mensenrechten beperkt Amnesty zich tot het uitdragen van het belang van die mensenrechten. Bijvoorbeeld door middel van educatie en activiteiten gericht op bewustwording of door de achtergronden van specifieke schendingen zichtbaar te maken. Bij het bestrijden (de oppositie) van specifieke schendingen gebruikt Amnesty alle middelen die tot haar beschikking staan. Hierbij beperkt zij zich tot een aantal mensenrechten, om te voorkomen dat zij haar aandacht versnippert.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden