Ramadan

Inleiding: Elk jaar in de negende maand van de islamitische kalender vieren de moslims de Ramadan. De Ramadan is een moslims feest waarin ze overdag (wanneer de zon er is) niet mogen eten en drinken. Als de zon ’s avonds onder is mogen ze wel eten. De moslims vieren de Ramadan als teken van hun geloof. De Ramadan zien zij als een teken van gemeenschap, reinheid en religieuze verdienste. In het islamitisch: Umma, Tahara en Ajr. Deze begrippen leg ik later uit. Ik ga in dit werkstuk wat vertellen over de Ramadan in het Islamitische geloof. Hierbij gebruik ik de volgende deelvragen: - Wat is de Ramadan? - Voordelen van het vasten. - Wie moeten er vasten? - Geldigheid van het vasten. - Gemeenschap, reinheid en religieuze verdienste. Wat is de Ramadan? Ramadan is de negende maand van de Islamitische kalender en tevens de vastenmaand. Wat Ramadan bijzonder maakt onder alle maanden is dat het naast: de getuigenis; het gebed; de bedevaart en de armenbelasting, één van de zuilen van de islam is. Naar het voorbeeld van de profeet Mohammed, wordt in deze maand gedurende de dag gevast en worden veel vrijwillige nachtgebeden verricht. Moslims verwelkomen het vasten zoals de aarde de regen, omdat het een maand van goede dingen is. Het begin van de Ramadan is de genade van Allah, het midden van de Ramadan is de vergeving van Allah en het einde van de Ramadan is de redding van de Hel. De mensen doen in deze maand meer gebeden tot Allah zodat ze in geloofsovertuiging toenemen. De Ramadan is een maand van: tolerantie; liefdadigheid; verbroedering en bezinning. Het is een maand waarin mensen extra verdraagzaam, toeschietelijk en vrijgevig zijn. Een maand waarin de eenheid en saamhorigheid van de mensheid centraal staan. In veel Islamitische landen, maar ook in Nederland, is het gebruikelijk om in deze periode de familie- en vriendschapsbanden extra aan te trekken. Het elkaar uit nodigen, bezoeken en samen het vasten verbreken hoort hierbij. De behoeftigen voeden en kleden gebeurt frequenter in deze maand. Bovenal is de maand Ramadan een periode om de gunsten van God te waarderen, de waarde van het voedsel te leren kennen en aan Hem dankbaarheid te tonen.
Voordelen van het vasten. SPIRITUELE (GEESTELIJKE) VOORDELEN VAN HET VASTEN Het vasten leert de mens zichzelf te bedwingen en kan ons eigenschappen aanleren zoals discipline, uithoudingsvermogen en vooral zelfbeheersing. Verder leert het ons respect ten aanzien van de medemens en God. Elke dag dat men vast, kan men zodoende als een overwinning beleven. Het leert ons de baas te zijn over onze begeerten en lusten. Het maakt ons bovenal gehoorzaam aan God. SOCIALE VOORDELEN VAN HET VASTEN Het vasten geeft de mensheid een groot gevoel van saamhorigheid. Iedereen heeft een vast dagritme ingesteld in deze maand en alle moslims waar ook ter wereld vasten gedurende deze maand. Een ander belangrijk aspect van de maand Ramadan en het vasten is, dat het ons leert medeleven te hebben met de armen of anderen die in welk opzicht dan ook minder bedeeld zijn. Het is belangrijk dat wij mensen aan elkaar denken en rekening houden met elkaar, zodat we liefde en barmhartigheid voor elkaar ontwikkelen en elkaar als gelijke zien. Wat een voorwaarde is voor een betere wereld. FYSIEKE VOORDELEN VAN HET VASTEN Het is medisch bewezen dat het vasten het lichaam zuivert, het ontdoet van achtergebleven schadelijke stoffen en het helpt om het overtollige vocht en vet kwijt te raken. Het geeft rust aan het hart en zenuwstelsel en bevordert de bloedsomloop. Het kan zelfs sommige allergieën genezen. Dit zijn slechts enkele fysieke voordelen van het vasten. Wie moeten er vasten? Vasten is verplicht voor iedere moslim die gezond is, volwassen, capabel en ertegen opgewassen. De volgende uitzonderingen zijn van toepassing: 1. De zieken; dezen moeten later de gemiste dagen in halen; 2. Kinderen die de puberteit nog niet bereikt hebben; 3. De ouderen en chronisch zieken voor wie het vasten onredelijk inspannend is; dezen dienen in ieder geval een behoeftige per gemiste dag van vasten te voeden; 4. Zwangere en zogende vrouwen mogen het vasten uitstellen tot een later tijdstip, of kunnen in plaats (als zij bijv. een aantal jaren achter elkaar zwanger of zogend is) hiervan in ieder geval een behoeftige per gemiste dag van vasten te voeden; 5. Ook reizigers mogen hun vasten uitstellen. 6. Vrouwen gedurende de periode van menstruatie of de periode waarin zij bloed verliest na de geboorte van een kind. Het is verboden tijdens deze periode te vasten en men dient de gemiste dagen op een later tijdstip in te halen. Geldigheid van het vasten. Het geldig zijn van het vasten is afhankelijk van de volgende zaken: 1. Het zich onthouden van voedsel, drinken en seksuele omgang van zonsop- tot zonsondergang. 2. De intentie (niyyah) om te vasten moet iedere dag, voor zonsopgang, aanwezig zijn. Deze niyyah kan gedurende de nacht, voor het slapen gaan, gedaan worden als ook tijdens de maaltijd die men nuttigt voordat de zon opkomt. Deze maaltijd wordt suhoor genoemd. Suhoor is dus de maaltijd die men nuttigt voordat een nieuwe vastendag aanvangt. De suhoor dient zo dicht mogelijk bij het ochtendgebed plaats te vinden. Het is wenselijk om zo snel mogelijk na het ondergaan van de zon het vasten te verbreken. Het verbreken van vasten met dadels en water is een traditie van de Profeet. De volgende is een van de smeekbeden (du´â) voor bij het verbreken van het vasten: Er bestaan twee soorten zaken die het vasten ongeldig maken. De eerste vereist qada’, oftewel het inhalen van de gemiste dagen, de andere vereist niet slechts qada’, maar ook kaffārah, oftewel een straf. De volgende zaken vereisen slechts qada’ (inhalen): 1. Met opzet iets eten of drinken. Dit geldt ook voor dingen die niet voedzaam zijn, maar toch doorgeslikt zijn. 2. Met opzet overgeven. 3. Het begin van een menstruatie of bloeding na een zwangerschap, ook als de zon op het punt staat om onder te gaan. 4. Zaadlozing die plaatsvindt met andere redenen dan seksuele omgang. 5. De intentie hebben het vasten te verbreken voordat de zo onder is, zelfs als men daarna weer van gedachten verandert. De intentie is namelijk een van de voorwaarden, vereist bij het geldig zijn van het vasten. 6. Het eten, drinken of hebben van seksuele omgang nadat de zon onder is gegaan, terwijl men in de veronderstelling verkeert dat de zon nog niet onder is. En ook: deze zelfde dingen doen voor de maghrib, terwijl men foutief denkt dat de zon al onder is. Zaken die niet alleen inhalen (gada’) vereisen, maar ook straf (kaffārah), zijn de volgende: Seksuele omgang tijdens het vasten (zonsop- zonsondergang). De straf die hiervoor staat is zestig dagen achtereenvolgend vasten. Als men hiertoe niet in staat is, dan dient men zestig behoeftigen een voedzame maaltijd te verschaffen. Wat het vasten niet verbreekt: 1. Als iemand vergeet dat hij vast en eet of drinkt. Dan moet hij doorgaan met vasten, de dag afmaken, want het is slechts God die hem voedde of hem drinken gaf. 2. Overgeven zonder opzet. 3. Het doorslikken van dingen die onvermijdelijk zijn, zoals speeksel, stof, zanddeeltjes van de straat, rook, enzovoort. 4. Tanden poetsen. 5. Injecties die puur medisch zijn en niet voedzaam. Het verbreken van het vasten onder uitzonderlijke toestanden: Het is moslims toegestaan het voorgeschreven vasten van ramadan te verbreken als er sprake is van een gevaar voor de gezondheid. In dit geval moet een moslim zijn vasten later, in een andere periode van het jaar, voortzetten. Gemeenschap, reinheid en religieuze verdienste. Met Umma bedoelen zij de gemeenschap van moslims over de hele wereld. Dit besef kan gezien worden op verschillende niveaus (internationaal, nationaal en lokaal) waarbij meestal de mannen de toon aangeven. Op lokaal niveau is er echter ook een grote rol weggelegd voor vrouwen. Door middel van het koken, het versturen van uitnodigingen hun extra bekommering om de armen dragen zij hun steentje bij aan het besef van Umma. Met Tahara wordt de reinheid bedoeld. Het verschil tussen mannen en vrouwen is nog manifester bij het begrip Tahara: de Ramadan is een reinigingsproces, waarbij giftige stoffen worden afgevoerd. Ook op geestelijk gebied vindt reiniging plaats: zo worden er op tv veel religieuze programma’s uitgezonden en is het verboden kwaad te spreken (‘vuile’ woorden). De consequenties van het handhaven van het begrip reinheid zijn voor mannen en vrouwen niet gelijk. Vrouwen zijn door natuurlijke processen als menstruatie en geboortegeving vaker genoodzaakt de notie toe te passen. Als een logisch gevolg wordt ook het vasten van vrouwen minder hoog aangeslagen, omdat ze nooit een hele maand in reine staat kunnen verkeren. Meisjes beginnen met de Ramadan na hun eerste ongesteldheid, jongens na hun eerste zaadlozing. Voor het feit dat meisjes vaak eerder meedoen met de Ramadan worden verschillende verklaringen gegeven: - Ze kunnen vroeger beginnen omdat ze toch geen hele maand hoeven te vasten in verband met hun menstruatie - Als vrouwen in hun hele leven evenveel dagen als mannen gevast willen hebben, moeten ze eerder beginnen (en juist in de maand Ramadan levert het vasten meer Ajr (= religieuze verdiensten) op. Het feit dat vrouwen compenseren voor verloren dagen, wordt gebagatelliseerd. Ze zouden juist in de winter (als de tijd tussen zonsopgang en zonsondergang kort is) de dagen inhalen, of bijvoorbeeld als ze zich toch al niet zo lekker voelen. In de praktijk blijkt dit helemaal niet zo te zijn. En tijdens de menstruatie wordt het vasten slechts op symbolische manier doorbroken: vrouwen nemen een hap droog brood en een slok water. Niet meer, omdat anders aan de omgeving duidelijk zou worden dat je menstrueert, en daar hoor je je voor te schamen. Ook als vrouwen niet hoeven te vasten, bijvoorbeeld tijdens een zwangerschap, is de praktijk anders: vrouwen zijn er trots op de Ramadan te kunnen volbrengen en doen mee, ondanks het feit dat ze het kind dat ze dragen, schade toe kunnen brengen. Het reinigingsproces aan het einde van de Ramadan is ook verschillend voor vrouwen en mannen. Er wordt begonnen met een rituele reiniging in het badhuis, waarna men - zo mogelijk - nieuwe kleren aantrekt: vrouwen dragen dan bonte kleding, terwijl mannen in witte Jellaba's lopen (wit is de kleur van de reinheid). Het bovenstaande heeft te maken met de derde notie: Ajr. Deze wordt verkregen door het doen van goede daden. Prestaties van vrouwen hebben minder grote waarde dan die van mannen. Vrouwen schikken zich hier niet in, maar proberen hiervoor te compenseren, bijvoorbeeld tijdens de maand Ramadan door het uitdelen van aalmoezen in natura en door het benadrukken van het verschil tussen aql (ratio) en sabr (geduid). Door nu eens niet uit te gaan van mannelijke eigenschappen (het benadrukken van aql), maar van vrouwelijke, wordt een positief zelfbeeld gecreëerd. Vrouwen hebben meer geduid dan mannen, omdat ze minder bewegingsruimte hebben: ruimtelijke verdeling wordt verbonden aan bepaalde karaktereigenschappen. Het zelfbeeld dat op een dergelijke manier ontstaat, heeft ook te maken met de keuze van het woord sabr dit woord verwijst ook naar één van de 99 heilige namen van Allah: al-sabur (de geduldige).
Conclusie. Ik geef als conclusie een korte samenvatting van de Ramadan. De Ramadan is dat naast: de getuigenis; het gebed; de bedevaart en de armenbelasting, één van de zuilen van de islam. Er zijn spirituele, sociale en fysieke voordelen aan het vasten. Vasten is verplicht voor iedere moslim die gezond is, volwassen, capabel en ertegen opgewassen. En de Ramadan is een teken van gemeenschap, reinheid en religieuze verdienste. Ik hoop dat ik nou een goed beeld heb gegeven wat de Ramadan inhoud. Bronnenlijst: - Boeken: De Islam – C.F. Molla
Een introductie tot de Islam – Gerhard Endress
Christendom en Islam – Rudolf Frieling
Islam – J. Slomp
Islam personen en begrippen van A tot Z – I. Arends -internet: http://islam.pagina.nl
http://www.kun.nl/quetzalcoatl/cultus/08/08ramad.html
http://alkatib.freeyellow.com/ramadan.html
http://www.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Islam/ramadan.html
http://scholieren.nrc.nl/weekkrant/2000/49/index.shtml
http://www.overgave.com/wat_is_islam/ramadan.htm
http://www.google.nl