Ethiek Cases

Fase 1: Het formuleren van de case
Case ‘Zwijggeld voor de politieman’ (Cultuur en Maatschappij)

Na het VWO heeft Hans de politieschool in Apeldoorn gedaan. Hij werkt nu bij de recherche in Rotterdam. Hij heeft veel met zware criminelen te maken. De laatste jaren gaan criminelen zich steeds meer organiseren. Ze maken zich vooral schuldig aan diefstal en drugshandel. Hans kent veel criminelen persoonlijk. Een ervan is Erno Pistool. De bijnaam ‘pistool’ komt doordat hij al meerdere malen op mensen geschoten heeft. Tenminste, dat denkt de politie. Bewijzen zijn er tot nu toe niet. Totdat Hans gisteren in contact kwam met twee getuigen die onafhankelijk van elkaar gezegd hebben dat ze Erno Pistool hebben zien schieten. Pistool was op de hoogte van het gesprek van Hans met de twee getuigen. Onmiddellijk erna heeft hij hem benaderd. Hij bood Hans 25.000 euro als hij zijn mond verder dicht zou houden.

Hans heeft gezegd dat hij er over zou nadenken en daar is hij nu mee bezig. Die 25.000 euro zou hij goed kunnen gebruiken. Hij heeft immers 20.000 euro schuld en die zou hij gelijk kunnen aflossen. Bovendien zou hij de resterende 5.000 euro kunnen gebruiken voor de aanschaf van een tweedehands auto. Zijn huidige auto houdt het geen drie maanden meer vol. Van de andere kant vindt hij het eigenlijk niet eerlijk om te zwijgen. Bovendien: meewerken aan omkoping is strafbaar voor de wet, zo heeft hij op de politieschool geleerd.

Wat moet Hans doen in deze situatie?

Fase 2: Welke optieken spelen een rol?
Economische optiek: Deze optiek vraagt zich af hoe je met zo weinig mogelijk middelen een zo groot mogelijke opbrengst realiseert. Zwijgen is financieel het beste voor Hans: de 25.000 euro zwijggeld zou hij goed kunnen gebruiken. Hans heeft immers 20.000 euro schuld, wat hij met het zwijggeld zou kunnen aflossen. Bovendien zou hij de resterende 5.000 euro kunnen gebruiken voor het aanschaffen van een tweedehands auto.

Ethische optiek: Bij deze optiek gaat het erom dat we uiteindelijk het goede moeten doen. We behoren menswaardig te handelen. Wat is goed in deze situatie? Is het eerlijk om te zwijgen tegenover zijn collega’s? Op deze manier bespaart hij criminelen hun straf en zorgt hij ervoor dat de bewijzen nog steeds niet worden gevonden, terwijl die er wel zijn.

Juridische optiek: Deze optiek heeft als aandachtsveld zich aan de wet te houden. Hans moet zich, net als iedereen, aan de wet houden: meewerken aan omkoping is strafbaar voor de wet.

Fase 3: Welke waarden spelen een rol?
Vanuit de economische optiek: welvaart, arbeid en zelfrealisatie. Als Hans zal zwijgen, leidt dit tot een financieel voordeel: Hans zal met zwijgen 25.000 euro ontvangen, wat hij vervolgens goed kan gebruiken om zijn schuld af te lossen en om een tweedehands auto aan te schaffen. Als iemand van zijn werk er achter komt dat hij heeft gezwegen, zal hem dit zijn baan bij de recherche kosten. Als Hans niet meewerkt aan de omkoping  kan de politie een zware crimineel oppakken. Hierdoor heeft Hans kans op een beloning doordat hij heeft meegewerkt aan het verzamelen van bewijzen. Hiermee kan Hans vervolgens weer zijn status verhogen, wat leidt tot zelfrealisatie.
Vanuit de ethische optiek: menswaardigheid. Hans behoort menswaardig te handelen, maar doet hij dit als hij de waarheid verzwijgt? Veiligheid is voor de gehele samenleving een belangrijke waarde, dus men moet proberen criminaliteit zo optimaal mogelijk te minimaliseren. Dit werkt averechts als Hans zijn mond houdt tegen de politie.

Vanuit de juridische optiek: legaliteit en gelijkheid. Hans dient zich, net als iedereen, aan de wet te houden. Meewerken aan omkoping is strafbaar volgens de wet.

Fase 4: Wat is het ethisch probleem?
Er moet een keuze worden gemaakt over de voorrang van waarden. Het zou Hans goed uitkomen om te zwijgen, hiermee krijgt hij 25.000 euro wat hij vervolgens goed kan gebruiken. Tegelijkertijd moet Hans zich aan de wet houden en bovendien is het niet menswaardig om te zwijgen vanwege de gevolgen voor verschillende partijen.
Het gaat hier dus om een waardenconflict tussen de waarden welvaart, arbeid, zelfrealisatie, gelijkheid, menswaardigheid en legaliteit.

Fase 5: Welke belanghebbenden spelen een rol?
- Hans. Hij is degene die de beslissing neemt om mee te werken aan omkoping of niet. Als hij meewerkt, heeft dit financiële gevolgen voor hem. Overigens is dit zowel ethisch als juridisch niet verantwoord.
- Collega’s. Als Hans meewerkt aan de omkoping, zal Hans dus de waarheid voor zijn collega’s verzwijgt. Hierdoor lopen zijn collega’s bewijzen mis en kunnen Erno Pistool niet oppakken. Als de collega’s van Hans erachter komen dat Hans dit heeft verzwegen, zal hij zijn baan kwijt zijn.
- Erno Pistool. Hij is afhankelijk van Hans. Als Hans meewerkt aan de omkoping is dit voordelig voor Erno Pistool, hij zal hierdoor niet worden opgepakt omdat er geen bewijzen zijn.
- De samenleving. De veiligheid in de samenleving kan niet geoptimaliseerd worden als Hans meedoet aan de omkoping. Criminelen vermijden op deze manier makkelijk hun straf. Dit heeft nadelige gevolgen heeft voor de samenleving, omdat de criminaliteit dan niet zal afnemen.

Fase 6: Wie is moreel verantwoordelijk?
Hans is eindverantwoordelijk. Hij is degene die de beslissing neemt om mee te werken aan omkoping of niet. Er ligt ook een deel verantwoordelijkheid bij Erno Pistool, hij kan immers invloed uitoefenen op Hans’ beslissing, door middel van zwijggeld.

Fase 7: Het formuleren van een oplossing
Vanuit de beginethische visie: gelijkheid en legaliteit spelen hier een belangrijke rol, want dit zijn beginselen. Hieruit zou Hans niet moeten meewerken aan omkoping. Naast dat dit verboden is volgens de wet, zou je het zelf ook niet fijn vinden als de waarheid voor je verzwegen wordt.

Vanuit de gevolgenethische visie: hierbij spelen welvaart, arbeid en zelfontplooiing een belangrijke rol. Als Hans meewerkt aan de omkoping heeft dit een positief financieel gevolg voor zichzelf. Ook voor Erno Pistool heeft dit een positief gevolg, hij zal hierdoor niet worden opgepakt omdat er geen bewijzen zijn. Hierdoor zet Hans wel zijn baan op het spel, als wordt ontdekt wat hij heeft achtergehouden voor de politie zal hij zijn baan kwijt zijn. Als Hans niet meewerkt aan de omkoping, kan de politie Erno Pistool oppakken en kan Hans hierdoor een hogere status behalen. Daarnaast is dit voordelig voor de samenleving, afname van criminaliteit bevordert de veiligheid in de samenleving.

Conclusie
 Voor Erno Pistool is het voordelig als Hans meedoet aan de omkoping. Hans heeft er financiële voordelen aan, maar het is ethisch en juridisch niet verantwoord.  Als ik Hans was, zou ik kiezen vanuit de gevolgethische visie en niet meewerken aan de omkoping. Hiermee helpt hij zijn collega’s aan bewijzen, waardoor Erno Pistool kan worden opgepakt en de criminaliteit geminimaliseerd wordt. Dit is vervolgens weer bevorderlijk op de veiligheid in de samenleving. Bovendien heeft Hans hier nog steeds een voordeel: hij kan een hogere status behalen wat voordelig is voor zijn zelfrealisatie.

Fase 1: Het formuleren van de case
Case ‘Zwijggeld voor de politieman’ (Cultuur en Maatschappij)

Na het VWO heeft Hans de politieschool in Apeldoorn gedaan. Hij werkt nu bij de recherche in Rotterdam. Hij heeft veel met zware criminelen te maken. De laatste jaren gaan criminelen zich steeds meer organiseren. Ze maken zich vooral schuldig aan diefstal en drugshandel. Hans kent veel criminelen persoonlijk. Een ervan is Erno Pistool. De bijnaam ‘pistool’ komt doordat hij al meerdere malen op mensen geschoten heeft. Tenminste, dat denkt de politie. Bewijzen zijn er tot nu toe niet. Totdat Hans gisteren in contact kwam met twee getuigen die onafhankelijk van elkaar gezegd hebben dat ze Erno Pistool hebben zien schieten. Pistool was op de hoogte van het gesprek van Hans met de twee getuigen. Onmiddellijk erna heeft hij hem benaderd. Hij bood Hans 25.000 euro als hij zijn mond verder dicht zou houden.

Hans heeft gezegd dat hij er over zou nadenken en daar is hij nu mee bezig. Die 25.000 euro zou hij goed kunnen gebruiken. Hij heeft immers 20.000 euro schuld en die zou hij gelijk kunnen aflossen. Bovendien zou hij de resterende 5.000 euro kunnen gebruiken voor de aanschaf van een tweedehands auto. Zijn huidige auto houdt het geen drie maanden meer vol. Van de andere kant vindt hij het eigenlijk niet eerlijk om te zwijgen. Bovendien: meewerken aan omkoping is strafbaar voor de wet, zo heeft hij op de politieschool geleerd.

Wat moet Hans doen in deze situatie?

Fase 2: Welke optieken spelen een rol?
Economische optiek: Deze optiek vraagt zich af hoe je met zo weinig mogelijk middelen een zo groot mogelijke opbrengst realiseert. Zwijgen is financieel het beste voor Hans: de 25.000 euro zwijggeld zou hij goed kunnen gebruiken. Hans heeft immers 20.000 euro schuld, wat hij met het zwijggeld zou kunnen aflossen. Bovendien zou hij de resterende 5.000 euro kunnen gebruiken voor het aanschaffen van een tweedehands auto.

Ethische optiek: Bij deze optiek gaat het erom dat we uiteindelijk het goede moeten doen. We behoren menswaardig te handelen. Wat is goed in deze situatie? Is het eerlijk om te zwijgen tegenover zijn collega’s? Op deze manier bespaart hij criminelen hun straf en zorgt hij ervoor dat de bewijzen nog steeds niet worden gevonden, terwijl die er wel zijn.

Juridische optiek: Deze optiek heeft als aandachtsveld zich aan de wet te houden. Hans moet zich, net als iedereen, aan de wet houden: meewerken aan omkoping is strafbaar voor de wet.

Fase 3: Welke waarden spelen een rol?
Vanuit de economische optiek: welvaart, arbeid en zelfrealisatie. Als Hans zal zwijgen, leidt dit tot een financieel voordeel: Hans zal met zwijgen 25.000 euro ontvangen, wat hij vervolgens goed kan gebruiken om zijn schuld af te lossen en om een tweedehands auto aan te schaffen. Als iemand van zijn werk er achter komt dat hij heeft gezwegen, zal hem dit zijn baan bij de recherche kosten. Als Hans niet meewerkt aan de omkoping  kan de politie een zware crimineel oppakken. Hierdoor heeft Hans kans op een beloning doordat hij heeft meegewerkt aan het verzamelen van bewijzen. Hiermee kan Hans vervolgens weer zijn status verhogen, wat leidt tot zelfrealisatie.
Vanuit de ethische optiek: menswaardigheid. Hans behoort menswaardig te handelen, maar doet hij dit als hij de waarheid verzwijgt? Veiligheid is voor de gehele samenleving een belangrijke waarde, dus men moet proberen criminaliteit zo optimaal mogelijk te minimaliseren. Dit werkt averechts als Hans zijn mond houdt tegen de politie.

Vanuit de juridische optiek: legaliteit en gelijkheid. Hans dient zich, net als iedereen, aan de wet te houden. Meewerken aan omkoping is strafbaar volgens de wet.

Fase 4: Wat is het ethisch probleem?
Er moet een keuze worden gemaakt over de voorrang van waarden. Het zou Hans goed uitkomen om te zwijgen, hiermee krijgt hij 25.000 euro wat hij vervolgens goed kan gebruiken. Tegelijkertijd moet Hans zich aan de wet houden en bovendien is het niet menswaardig om te zwijgen vanwege de gevolgen voor verschillende partijen.
Het gaat hier dus om een waardenconflict tussen de waarden welvaart, arbeid, zelfrealisatie, gelijkheid, menswaardigheid en legaliteit.

Fase 5: Welke belanghebbenden spelen een rol?
- Hans. Hij is degene die de beslissing neemt om mee te werken aan omkoping of niet. Als hij meewerkt, heeft dit financiële gevolgen voor hem. Overigens is dit zowel ethisch als juridisch niet verantwoord.
- Collega’s. Als Hans meewerkt aan de omkoping, zal Hans dus de waarheid voor zijn collega’s verzwijgt. Hierdoor lopen zijn collega’s bewijzen mis en kunnen Erno Pistool niet oppakken. Als de collega’s van Hans erachter komen dat Hans dit heeft verzwegen, zal hij zijn baan kwijt zijn.
- Erno Pistool. Hij is afhankelijk van Hans. Als Hans meewerkt aan de omkoping is dit voordelig voor Erno Pistool, hij zal hierdoor niet worden opgepakt omdat er geen bewijzen zijn.
- De samenleving. De veiligheid in de samenleving kan niet geoptimaliseerd worden als Hans meedoet aan de omkoping. Criminelen vermijden op deze manier makkelijk hun straf. Dit heeft nadelige gevolgen heeft voor de samenleving, omdat de criminaliteit dan niet zal afnemen.

Fase 6: Wie is moreel verantwoordelijk?
Hans is eindverantwoordelijk. Hij is degene die de beslissing neemt om mee te werken aan omkoping of niet. Er ligt ook een deel verantwoordelijkheid bij Erno Pistool, hij kan immers invloed uitoefenen op Hans’ beslissing, door middel van zwijggeld.

Fase 7: Het formuleren van een oplossing
Vanuit de beginethische visie: gelijkheid en legaliteit spelen hier een belangrijke rol, want dit zijn beginselen. Hieruit zou Hans niet moeten meewerken aan omkoping. Naast dat dit verboden is volgens de wet, zou je het zelf ook niet fijn vinden als de waarheid voor je verzwegen wordt.

Vanuit de gevolgenethische visie: hierbij spelen welvaart, arbeid en zelfontplooiing een belangrijke rol. Als Hans meewerkt aan de omkoping heeft dit een positief financieel gevolg voor zichzelf. Ook voor Erno Pistool heeft dit een positief gevolg, hij zal hierdoor niet worden opgepakt omdat er geen bewijzen zijn. Hierdoor zet Hans wel zijn baan op het spel, als wordt ontdekt wat hij heeft achtergehouden voor de politie zal hij zijn baan kwijt zijn. Als Hans niet meewerkt aan de omkoping, kan de politie Erno Pistool oppakken en kan Hans hierdoor een hogere status behalen. Daarnaast is dit voordelig voor de samenleving, afname van criminaliteit bevordert de veiligheid in de samenleving.

Conclusie
 Voor Erno Pistool is het voordelig als Hans meedoet aan de omkoping. Hans heeft er financiële voordelen aan, maar het is ethisch en juridisch niet verantwoord.  Als ik Hans was, zou ik kiezen vanuit de gevolgethische visie en niet meewerken aan de omkoping. Hiermee helpt hij zijn collega’s aan bewijzen, waardoor Erno Pistool kan worden opgepakt en de criminaliteit geminimaliseerd wordt. Dit is vervolgens weer bevorderlijk op de veiligheid in de samenleving. Bovendien heeft Hans hier nog steeds een voordeel: hij kan een hogere status behalen wat voordelig is voor zijn zelfrealisatie.