Pearl harbour

Inhoudsopgave

Inleiding
Geschiedenis van Pearl Harbor + tijdsbalk
Waarom wisten de Verenigde Staten er niets van de aanval af?
Hoe verliep de aanval op Pearl Harbor?
Wat was de totale schade na de aanval op Pearl Harbor?
Wat gebeurde er na de aanval op Pearl Harbor en wat deden de Amerikanen terug?
Interview
Pearl Harbor: de film
Conclusie + Wie heeft wat gedaan?
Onze Meningen
Bronvermelding

Inleiding

Pearl Harbor, de grootste Amerikaanse marinehaven gelegen op het Hawaiiaanse eiland Oahu, werd op 7 december 1941 onverwachts door de Japanners aangevallen. Er zijn, door deze uiterst succesvolle aanval, vele verliezen geleden aan de Amerikaanse kant.
Wat de aanleiding was voor deze aanval en wat er na deze aanval gebeurd gaan wij allemaal nader in.

De Geschiedenis van Pearl Harbor

De tijdsbalk: Wat deed Japan voor de aanval op Pearl Harbor

- 1858: Alle Japanse havens worden opengesteld voor Westers handel.
- 1853-1854: Een marine-eskader onder bevel van commandeur Matthew Perry dwingt Japan enkele havens voor de Amerikaanse scheepvaart te openen.
- 1868: De heerschappij van de Shogun wordt omvergeworpen en Keizer Mutsuhito herstelt het oppergezag van de troon. Na zijn 'Meiji Revolutie' komt Japan open te staan voor Westerse ideeën, instituties en technologieën.
- 1878: In Japan richt men een Generale Staf op die buiten democratische, parlementaire controle valt -dat maakt het voor de generaals van de Keizer mogelijk om geheel onafhankelijk te functioneren.
- 1889: De Japanse grondwet wordt op westerse leest geschoeid, en het Keizerrijk neemt het besluit om de sleutelsymbolen voor wereldstatus te verwerven: een oorlogsvloot en overzeese gebieden.
- 1895: Japan verslaat China in Korea na een verrassingsaanval.

- 1898: De VS annexeren Hawaï, Guam en het eiland Wake als steunpunten in de Stille Oceaan; bovendien ontneemt het de Filippijnen aan Spanje.
- 1903: Japan sluit een verbond af met het Verenigd Koninkrijk.

- 1904-1905: Japan verslaat het Rusland van de Tsaarte land in het noorden van China en ter zee met een geweldige overwinning in de Zeeslag van Tsushima. De Japanners beginnen de oorlog met een karakteristieke verrassingsaanval.
- 1910: Japan lijft Korea officieel in.
- 1914-1918: Tegen de achtergrond van de Grote Oorlog in Europa legt Japan, als bondgenoot van Groot-Brittannië, beslag op Duitse bezittingen in China en de Stille Oceaan, om na de oorlog vele daarvan als 'mandaatgebieden te behouden.
- 1918: Japan maakt een begin met het gebruik van Korea voor het verdrijven van de Russen en de Chinezen uit Matsjoerije.
- 1921: Japan probeert de invloed op China te monopoliseren, terwijl daar de handelsbelangen van de VS groeien. Amerika geeft in China de voorkeur aan een 'Open Deur'-politiek.
- 1922: De Conferentie van Washington die op initiatief van Warren Harding, de toenmalige president van de VS, over China wordt gehouden, levert een pact op tussen 9 staten. Op de conferentie wordt ook de omvang van de 5 voornaamste vloten van de wereld aan banden gelegd. Japan en de VS tekenden beide verdragen.
- 1931: Japan verzint een incident als excuus om Matsjoerije te veroveren en maakt er het marionettenkeizerrijk Mantsjoekwo van.

- 1933: De volkerenvond veroordeelt Japan wegens haar agressie in Mantsjoerije. Daarop verlaat Japan de organisatie. Hitler grijpt de macht in Duitsland. De Japanse marine- en landmachtstaf domineren de regering in Tokyo.
- 1936: Japan tekent het Anti-Kominternpact met Duitsland, waarin staat dat Japan de Sovjet-Unie niet gat helpen als Duitsland daarmee oorlog gaat voeren. De Japanse vloot word enorm uitgebreid. In Tokyo ontstaat spanning over de vraag of men zal gaan uitbreiden in de Noordelijke richting ten koste van de Sovjet-Unie, of in Zuidelijke richting ten koste van de Europese kolonies in het Oosten.
- 1937: Japan verzint een 'China incident' waarmee het een nieuwe oorlog uitlokt die enorme troepenmachten aan zich bindt zonder dat er uitzicht bestaat op een beslissende overwinning. In een belangrijke toespraak in Chicago roept president Roosevelt op tot 'quarantaine' van de 'wetteloosheid' van Japan. Op 13 december brengen Japanse vliegtuigen op de Yangtze rivier de Amerikaanse kanonneerboot Panay tot zinken die daar Amerikaanse olietankers escorteerde.
- 1938: Japan sluit Amerika's 'Open Deur' in China en Mantsjoerije en kondigt een nieuwe orde in Oost-Azië af. Roosevelt roept op tot een 'moreel embargo' van Japan.
- 1939: De Sovjet-Unie drijft Japanse indringers terug naar Matsjoerije na hevige grensgevechten. Tokyo's 'Noordelijke Optie' lijkt te mislukken. Amerika verwerpt het handelsverdrag met Japan. Hitler tekent een niet-aanvalsverdrag met Stallin en trekt in Europa ten strijde.
- 1940: In mei wordt Pearl Harbor de belangrijkste basis van de VS-vloot in de Stille Oceaan. Japan stapt af van de noordelijke strategie en geeft de voorkeur aan een zuidelijke uitbreiding. Het Keizerrijk kondigt het pact van de Groot-Oost-Aziatische Voorspoed af. De VS stelt een embargo in op de uitvoer van metaal naar Japan. Japan sluit het Driemogendhedenpact (het As-verdrag) met Duitsland en Italië. De Britten vielen de Italiaanse oorlogsvloot aan op de haven van Tarente.
- 1941: In April sluit Japan een neutraliteitsverdrag met de Sovjet-Unie en in de zomer trekken Japanse troepen en vliegtuigen Frans Indo-China binnen voor een voorbereiding op de Zuidelijke uitbreiding. In juni valt Duitsland de Sovjet-Unie binnen. In juli stelt Amerika een embargo in op alle strategische uitvoer naar Japan en worden de Japanse bezittingen in de VS bevroren. De diplomatieke vredesinspanningen in Washington en Tokyo raken in een impasse maar desondanks wordt een voortzetting van de besprekingen gepland.op 7 december.

Pearl Harbor, gelegen op het Hawaiiaanse eiland Oahu, werd al in 1884 Amerikaans grondgebied door een verdrag tussen Hawaii en de VS.
De Amerikanen hadden in de jaren daarvoor al hun oog op de eilandengroep laten vallen omdat het een geschikte uitvalsbasis voor handel met het Verre Oosten was en omdat de eilanden de perfecte manier vormden de Amerikaanse interesses in dat gebied te beschermen.

Waarom wisten de Verenigde Staten niets van de aanval af?

Net zoals bijna alle andere landen in de wereld, hadden de Verenigde Staten een ineenstorting van de geldbeurs in New York in 1929 door heel de jaren dertig heen te lijden onder de massale werkloosheid en de economische teruggang.
Het uitbreken van de oorlog in Europa bracht daar verandering in. President Roosevelt had door zijn ‘New Deal’ in de jaren dertig geprobeerd met het uitvoeren van grote openbare werken de werkloosheid terug te dringen. Hij had er in 1940 twee ambtstermijnen opzitten (een ambtstermijn is 4 jaar regeren). Toen Duitsland in Europa met de oorlog begon, begreep Roosevelt dat er iets aan moest gebeuren om de bedreigde landen te helpen. Eind november kwam er dan ook een ‘Cash-And-Carry-Act’. Dit was een wet waardoor hij op grote schaal oorlogsgoederen aan Groot-Brittannië kon leveren. Op zijn Nederlands: ‘Betaal-en-neem-mee’. Groot-Brittannië betaalde. Hitler had zijn duikboten opdracht gegeven om de Amerikaanse schepen niet aan te vallen, hij was er zich van bewust dat de Verenigde Staten veel macht hadden.
Tijdens de verkiezingscampagne in november 1940 had Roosevelt zijn kiezers laten merken dat ze rekening moesten houden met een voortdurende oorlogsdreiging. Maar verzekerde hij zijn kiezers, dat de Verenigde Staten zich niet zouden mengen in de oorlog in welk land dan ook. ‘Alleen als we worden aangevallen, zullen we terugslaan’: zei Roosevelt. Dat klonk mooi maar ondertussen leverden de Verenigde Staten grote hoeveelheden oorlogsgoederen aan Groot-Brittannië.
Wendel Willkie, de republikeinse tegenstander van Roosevelt, vond dat elke inmenging in buitenlandse aangelegenheden niet goed was. Hij legde tijdens zijn verkiezingen de nadruk op het economische herstel van de Verenigde Staten. Zowel Roosevelt als Willkie wisten dat de Verenigende Staten niet gereed waren voor het voeren van oorlog.
Hoewel het de Amerikaanse traditie was, dat een president na het voltooien van zijn tweede ambtstermijn terugtrad, brak Roosevelt deze gewoonte. In de verkiezingsstrijd deed hij mee en behaalde de overwinning. Op 5 november 1940 begon hij aan zijn derde ambtstermijn als president van de Verenigde Staten.

Leen- en Pachtwet

In de Verenigde Staten was al in 1940 een groot plan om de Amerikaanse vloten uit te breiden. In 1940 werd het programma al vervuld. Hierdoor werd het aantal vloten bijna verdubbeld. Ook het Amerikaanse leger diende te worden uitgebreid. Groot-Brittannië was daarmee de Verenigde Staten nog voorgegaan. Zij hadden namelijk de dienstplicht ingesteld. In de Verenigde Staten gebeurde dat op 16 september 1940.
Roosevelt begreep dat Groot-Brittannië het op den duur niet zou redden, hij moest in eigen land het voor elkaar zien te krijgen dat hij nog meer steun kreeg van Groot-Brittannië. Die hulp kwam in 1940. De Verenigde Staten hadden toen aan Groot-Brittannië oorlogsgoederen geleverd ter waarde van 4 miljard dollar. Roosevelt bedacht een nieuwe wet, de ‘leen- en pachtwet’. In deze wet was bepaald dat landen die oorlogsgoederen nodig hadden dit konden kopen bij de Verenigde Staten en dat ze dit pas later terugbetaalden. Ook stond in deze wet dat als landen deze oorlogsgoederen weer over hielden, dat ze deze dan weer later konden terugsturen. Na eerst door het Huis van Afgevaardigden te zijn aangenomen, kwam de wet op 8 maart 1941 met een meerderheid aan stemmen door de Senaat.
Een Amerikaanse president koos zijn naaste medewerkers zelf. De medewerkers van president Roosevelt waren politiek links gericht. Een Amerikaanse president bemoeit zich alleen met de grote lijnen van de politiek en militaire strategie. Het uitwerken wordt verricht door zijn staf van medewerkers.
Wat betreft de oorlog, had Roosevelt een voortreffelijke groep aan zijn Verenigde Chef van Staven. De leiding berustte daar bij Generaal George Marshall, die ook minister van Oorlog was. Verder bestond de groep uit admiraals Stark en King, die de marine vertegenwoordigden, en Generaal Arnold van de luchtmacht. De vertrouwensman van president Roosevelt was Harry Hopkins.

Voordat Roosevelt de leen- en pachtwet bij de volksvertegenwoordiging indiende had hij in een boodschap het ‘vier vrijheden’ plan aan het congres bekendgemaakt dat de Verenigde Staten aan alle landen moest garanderen.
Op 12 augustus 1941 zette Roosevelt en Churchil hun handtekening onder een document waarin acht mensenrechten stonden. Er stond onder andere in dat je de vrijheid had om eigen rechtsvorming te kiezen, vrijheid van godsdienst, kortom het was een verdere uitwerking van het ‘vier vrijheden’ plan. Op 1 januari 1942 werd dit document door 25 landen ondertekend. Hierbij werd als eerst de term Verenigde Naties gebruikt.
President Roosevelt wist te bereiken dat in zijn land steeds meer mensen begrepen dat de Verenigde Staten een belangrijke functie in de wereld hadden. Ondertussen groeide de Amerikaanse industrie en nam de werkloosheid af. Leger, vloot en luchtmacht werden in snel tempo uitgebreid. Maar niet alleen de welvaart, ook de spanning nam toe in de Verenigde Staten.

Japan in opmars

Na de Eerste Wereldoorlog was de invloed van Japan op China steeds groter geworden. Het ging daar bij om grondstoffen die Japan nodig had. In 1931 bezetten Japanners een gebied in China en stelde er een andere regering in. In 1932 leidde dat tot hevige gevechten in Shanghai. In 1933 trok Japan zich uit de Volkenbond terug. Maar de Japanners gingen door met veroveringen in China. Een incident in Peking in 1937 leidde tot een hevige oorlog tussen de Chinezen en de Japanners. De Chinezen vochten wel terug maar China was niet sterk genoeg en bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog had Japan grote delen van China bezet.
Half juli 1941 trokken de Japanse troepen het Franse Indo-China binnen. Toen was de maat vol voor de Verenigde Staten. Onmiddellijk werden alle Japanse rekeningen in de Verenigde Staten geblokkeerd. In samenwerking met Groot-Brittannië en Nederland besloten de Verenigde Staten de invoer van de aardolieproducten naar Japan stop te zetten. Deze maatregelen maakte diepe indruk op de Japanse eerste minister. Hij gaf zijn ambassadeur in Washington opdracht om tot een vergelijk te komen. Tijdens de daaropvolgende handelingen hield de Verenigde Staten Japan in de gaten. In Japan zelf gingen steeds meer stemmen op voor het voeren van oorlog.
Japan was intussen al helemaal goed bewapend. De Japanse soldaten waren goed geoefend op het vechten in het donker. Ze waren meesters in de strijd in het tropische oerwoud. Ze konden met weinig voedsel goed overleven. De Japanse vloot was uitgebreid en had een groot aantal bommen aan boord waardoor ze een goede slagvaardigheid hadden. De Japanse luchtmacht beschikte over een groot aantal vliegtuigen en goed getrainde piloten. Maar in Amerika wist men dit niet. Voor de Verenigde Staten was Japan het land van de goedkope artikelen. Ook dachten ze dat Japan niet goed geoefende militairen hadden en dat ze weinig oorlogsmaterialen hadden.

Japan wilde oorlog

De commandant van de Japanse vloot dacht dat ze de oorlog konden winnen als de oorlog kort duurde. Hij was ervan overtuigd dat een langdurige oorlog voor zijn land de ondergang zou betekenen. Zoals de Verenigde Staten Japan hadden onderschat, had Japan ook de Verenigde Staten onderschat. Op die onderschatting was de Japanse propagenda gebaseerd. Er was nog een punt dat bij de oorlog in het Verre Oosten een rol speelde, Churchill was met Roosevelt overeengekomen dat allereerst de nazi Duitsland zou worden verslagen. Pas daarna zouden alle inspanningen worden gericht op het verslaan van Japan. Dat gaf de Japanners een schijnbare voorsprong.

Op 16 oktober 1941 trad prins Konoye (zie afbeelding) af als eerste minister. Hij werd opgevolgd door generaal Tojo, die vrijwel onmiddellijk na zijn benoeming verklaarde dat hij zou blijven streven naar een wereldvrede. Maar binnenskamers ging het heel anders. Daar werden voorbereidingen getroffen voor een onverwachte aanval op de grootste Amerikaanse marinehaven in de Grote Oceaan, Pearl Harbor. De Japanners hoopten daarmee in één klap de hele Amerikaanse vloot in de Grote Oceaan te kunnen vernietigen.
Japan had In de Grote Oceaan te maken met heel grote afstanden. Daarom had Japan vliegdekschepen, dit waren schepen waarop grote hoeveelheden vliegtuigen stonden en vanaf dit schip konden opstijgen en landen. Deze schepen werden verdedigd door omliggende schepen. Vliegtuigen zouden bij de aanval op Pearl Harbor een leidende rol spelen.
Begin januari 1941 gaf admiraal Yamamoto aan een kleine groep stafofficieren de opdracht een studie te maken van de aanval op Pearl Harbor. Het moest een alles verwoestende klap zijn voor de Amerikanen, waarbij hun hele vloot in de Grote Oceaan zou worden vernietigd. In augustus 1941 werd door de Japanners een aantal oefeningen op de zeekaart gehouden. Admiraal Yamamoto gaf leiding aan de oefeningen.
De aanvalsvloot van Japan kreeg opdracht om met vliegdekschepen de aanval op Pearl Harbor te ondernemen. Op zondagochtend 7 december 1941 vielen de Japanse vliegdekschepen aan. Ze zaaiden bommen over Pearl Harbor, boorden schepen de grond in, verwoestten stilstaande vliegtuigen en doodden mensen. De schade was heel groot.
Maar de drie Amerikaanse vliegdekschepen die de Amerikanen op de Grote Oceaan hadden, ontsprongen de dans omdat ze op het ogenblik van de aanval niet in de haven waren.

Duidelijk moet worden gesteld dat men, al was men in Pearl Harbor niet van tevoren op de hoogte van de komende aanval, in Washington wel de dreiging voelde. De gevolgen van de aanval waren zeer aangrijpend. De Verenigde Staten stonden op zijn kop en de Amerikaanse bevolking schreeuwde om wraak. De Verenigde Staten waren onmiddellijk bij de Tweede Wereld oorlog betrokken

Hoe verliep de aanval op Pearl Harbor?

De eerste aanvalsgolf

Zaterdag 6 december 1941, nadat de nacht was gevallen zette de Japanse vloot koers naar hun einddoel. De vloot die bestond uit 6 vliegdekschepen met in totaal 432 vliegtuigen en verder 2 snelle slagschepen, drie kruisers (waarvan 2 zware en 1 lichte), 9 torpedobootjagers, drie onderzeeboten die op uitgezette weg patrouilleerden en 8 olietankers die de vloot op zee van brandstof konden voorzien. Het nieuws dat er op dat ogenblik geen enkel vliegdekschip op Pearl Harbor aanwezig was, veroorzaakte grote teleurstelling onder de Japanse vliegers. Aan de andere kant was het, door de vrolijke muziek die er op het radiostation van Hawaii uit werd gezonden, wel duidelijk dat de Amerikanen er geen vermoeden van hadden wat er boven hun hoofd hing.
De volgende morgen, zondag 7 december, liet Vice-Admiraal Nagumo, die met zijn vloot ongeveer 380 km van Pearl Harbor was verwijderd, zijn eerste aanvalsgolf van 214 vliegtuigen vertrekken. Er waren 50 gewone bommenwerpers, 51 duikbommenwerpers en 70 torpedovliegtuigen bij. Een uur later werd deze formatie op een afstand van ongeveer 225 km opgemerkt op een radarscherm van de Amerikanen. Maar de melding daarvan, waardoor de Amerikanen een halfuur voorbereiding zouden hebben, werd niet doorgegeven door een jonge officier van de Amerikaanse luchtmacht, die deze melding had ontvangen. Het was namelijk een samenloop van omstandigheden dat er een formatie B-17 vliegende Forten van Californië onderweg was naar Pearl Harbor. Zij werden op dezelfde tijd en uit dezelfde richting verwacht als de aanstormende Japanse vliegtuigen. Kapitein-Luitenant-ter-Zee-Vlieger Nakaya, die de jachtvliegtuigen van de eerste Japanse aanvalsgolf leidde, zag Pearl Harbor omstreeks 07.50 uur en meldde: ‘het was nog stil en rustig bij Pearl Harbor’. Er was zelfs geen pluimpje rook bij de schepen bij Oahu te zien. De barakken en de witte slingerend weg naar de top van de berg waren goede doelen voor aanvallen uit alle richtingen. Aan het verlengde daarvan lagen belangrijke schepen van de Amerikaanse Grote-Oceaan-vloot. De schepen lagen 2 aan 2 verankerd of afgemeerd.
Een paar minuten later om 07.53 uur hoorde je het radiobericht van Kapitein Fuchida naar Akagi: ‘de verrassing is geslaagd’. En 5 minuten daarna om 07.58 uur seinde de Amerikaanse Schout-bij-Nacht Patrick Bellinger vanuit zijn stafkwartier op het eiland Ford ongecodeerd het radiobericht: ‘luchtaanval, Pearl Harbor, dit is geen oefening!’

Het eerste doel: de zeven slagschepen

Van de 127 schepen die er in Pearl Harbor onder bevel van Schout-bij-Nacht Husband E. Kimmel stonden, waren er 94 op hun ligplaats en bereidden zich voor. Maar de Japanners richtten zich voornamelijk op de 7 slagschepen die in paren lagen afgemeerd langs het eiland Ford dat in het midden van de baai lag. Een zware bom blies het voorste voorraadruim van de Arizona op, terwijl een andere Japanse bom door de schoorsteen viel en in de machinekamer ontplofte. Het schip zonk snel en sleurde I.C. Kidd en de 1106 bemanningsleden mee naar de diepte. Slecht 405 bemanningsleden brachten het er levend van af. De Oklahoma werd geraakt door drie torpedo’s en sloeg om waardoor er 415 man vast kwamen te zitten in het schip en omkwamen.
Als hun bemanningen niet meteen tegenmaatregelen hadden getroffen waren de
West Virginia en de California ook gezonken. De Nevada werd door een torpedo en 2 bommen van de Japanners geraakt. De Maryland en de Tennessee kwamen er betrekkelijk licht beschadigd van af en konden op 20 december 1941 Oahu verlaten voor een dokbeurt in Amerika, samen met de Pennsylvania, die tijdens de aanval in een droogdok lag en dus niet geraakt kon worden door torpedo’s. 3 Kruisers en 3 torpedobootjagers liepen eveneens schade op.

De Japanse vlieger Nuzi Mori gaf het volgende het verslag van zijn gevoelens toen hij met zijn torpedovliegtuig een aanval op een van de Amerikaanse slagschepen ondernamen:

‘Ik bracht mijn vliegtuig in de goede aanvalsbaan. Ik wist dat de diepte van het water in de haven nauwelijks meer was dan 10,5 meter. De kleinste vergissing in snelheid of hoogte tijdens het afvuren zou het mechanisme van de torpedo kunnen verstoren zodat de torpedo zou zinken of boven water uitkomen, waardoor al mijn moeite voor niets zou zijn geweest.
Op dat ogenblik had ik geen enkel besef van wat ik deed. Ik handelde volkomen werktuigelijk door de macht van de gewoonte, die ik door de lange en vele oefeningen had gekregen.
Het slagschip scheen plotseling op de voorkant van mijn vliegtuig af te springen, snel opdoemend als een grijze berg.
Al die tijd dacht ik niet aan het vijandelijke vuur en het trillen van mijn vliegtuig, zo volledig was ik bezig met mijn aanvalsvlucht. Op het juiste moment haalde ik met al mijn kracht de lanceer hefbom over. Het vliegtuig schokte hevig toen granaatsplinters de vleugels en de romp troffen. Mijn hoofd werd plotseling achterover geslagen en ik voelde me alsof ik tegen een ijzeren balk was opgelopen. Maar ik haalde het. Het afvuren van de torpedo was volgens afschriften gegaan. Mijn vliegtuig vloog nog en gehoorzaamde aan de besturing en de torpedo was op weg naar een voltreffer. Ik was me ineens bewust van de plaats waar ik was en de hevigheid van het vijandelijke kanonvuur…’

De tweede aanvalsgolf

Om 07.15 uur liet Nagumo zijn tweede aanvalsgolf vertrekken. Deze bestond uit 54 bommenwerpers, 80 duikbommenwerpers en 36 gevechtsvliegtuigen. Geleid door Kapitein-Luitenant-ter-Zee-vlieger Shimazaki voltooide deze aanvalsgolf eerst de missie die de eerste aanvalsgolf had en viel daarna andere doelen aan. De marine-installaties op het eiland Ford, de militaire vliegvelden Wheeler en Hickam en de basis voor vliegboten op Kaneohe liepen grote schade op. Van de 231 Amerikaanse vliegtuigen werden er 65 vernietigd. De Amerikanen verloren die dag 2403 manschappen en er vielen 1178 gewonden.
Deze ongelooflijke succesvolle aanval kostten de Japanners 29 vliegtuigen en 55 man aan vliegtuig bemanning. Nadat de tweede aanvalsgolf was teruggekeerd, zette Nagumo met zijn schepen om 13.00 uur koers naar het noorden. De aanval met de kleine Japanse duikboten werd een volledige mislukking. Op 10 december werd een van de grote Japanse duikboten, waarmee deze kleine scheepjes werden vervoerd, door een vliegtuig van het vliegdekschip de Enterprise neergeschoten en de onderzeeboot zonk naar de bodem.
Bovendien verzuimden de Japanners de zeer grote olie voorraadtanks in Pearl Harbor aan te vallen (dit was een zeer gemakkelijk doel). Was dit wel gebeurd, dan hadden de Japanners de Amerikaanse vloot voor vele maanden stilgelegd.
De Amerikaanse soldaten en matrozen waren zo snel in actie gekomen dat Nagumo afzag van een derde aanval. Hij dacht aan de zware verliezen aan vliegtuigen die hij dan zou kunnen lijden.
Yamoto had de bedoeling gehad de Amerikaanse marine een vernietigende slag toe te brengen. Hij had de Amerikaanse marine wel ‘aangeslagen’, maar nog steeds ‘overeind’ gelaten. De vernietiging van de 2 slagschepen en de beschadiging die aan de 6 andere schepen was toegebracht, beroofden de Amerikanen niet van hun strijdkrachten. De drie Amerikaanse schepen die niet bij de aanval waren, waren gespaard gebleven samen met 20 kruisers en 65 torpedobootjagers.
Deze aanval bracht alle Amerikaanse hulpbronnen in beweging en veroorzaakte een machtige golf van verontwaardiging door heel Amerika. Hierdoor groeide de toch al grote kracht van de Amerikanen tot de kolossale kracht die Japan uiteindelijk zou breken.

Wat was de totale schade na de aanval op Pearl Harbor?

In een oorlog waren vliegvelden en havens altijd de eerste doelen van de bommenwerpers. Wanneer deze buiten bereik van de vliegvelden lagen, zorgden vliegdekschepen ervoor dat de bommenwerpers binnen het bereik van hun doelwitten lagen. Ook bij de aanvallen op Pearl Harbor werd deze strategie toegepast.

Bij de eerste aanval vetrokken zes vliegdekschepen (de Akagi, Kaga, Zuidaku, Soryu, Shokaku en de Hiryu), kruisers en langzamere slagschepen vanuit Japan. Dit waren iets meer dan de helft van de vliegdekschepen van Japans bezit die eigenlijk bedoeld waren voor de frontlinies in de strijd. Op deze vliegdekschepen bevonden zich 360 vliegtuigen met hun lading bommen en torpedo’s. Deze vliegtuigen zorgden voor een eerste aanval op het Amerikaanse Pearl Harbor. Na deze aanval was Pearl Harbor lichtelijk beschadigd, echter de Japanners liepen geen schade op.

Bij de tweede aanval vertrokken de langzamere slagschepen, die zich verspreidden over de Atlantische Oceaan, en de vliegtuigen. Deze aanval zorgde ervoor dat Pearl Harbor veranderde van een haven naar een kerkhof.
Van de acht slagschepen in Amerikaans bezit, waren er drie gezonken, een maakte slagzij en de vier andere te zwaar beschadigt om nog in de strijd me te kunnen doen. Voor de rest waren er nog drie lichte kruisers, drie torpedojagers en verschillende andere vaartuigen gezonken of te zwaar beschadigd om nog strijd te kunnen leveren.
De Amerikaanse luchtmacht heeft ook ernstige schade opgelopen na deze aanvallen. Van de 321 vliegtuigen waren er nog 166 beschikbaar of herstelbaar en van de marine waren er van de 250 nog maar 54 beschikbaar. Daarnaast verloren nog ruim 3000 officieren en 226 manschappen van het leger het leven.
Ondanks deze zware verliezen slaagden de Japanners er niet in om de herstelplaatsen en de olieopslagtanks schade toe te brengen. Ook de overgebleven schepen konden niet worden uitgeschakeld. Omdat deze doelwitten niet konden worden uitgeschakeld werden de Japanners heel onzeker. Dit werd vooral duidelijk in hun latere aanvallen. Ze konden nog geen 2 uur blijven hangen boven Pearl Harbor en verloren 28 vliegtuigen. Waren ze nog iets langer gebleven, dan hadden ze het Amerikaanse terugkerende vliegdekschip “Enterprise” uit kunnen schakelen.
Ook de Japanners liepen schade op, omdat de Amerikanen een tegenaanval met vliegtuigen deden. Hierbij werden een aantal gevechtsvliegtuigen uit de lucht geschoten, waaronder negen bommenwerpers en vijftien torpedobommenwerpers. Ook waren er vijf duikboten vernietigd. Bij deze vernielingen waren 55 piloten en 130 bemanningsleden van de duikboten om het leven gekomen.

Wat gebeurde er na de aanval op Pearl Harbor en wat deden de Amerikanen terug?

Het grootste gevolg van de aanval op Pearl Harbor was dat Amerika op dit moment in de 2e Wereld Oorlog wordt betrokken. Op 8 december verklaarde Amerika, Groot-Brittannië, Australië en Canada de oorlog aan Japan, op 11 december reageerde Duitsland en Italië door op hun beurt Amerika de oorlog te verklaren. Dit leidde onmiddellijk tot een gigantische activiteit in de VS, die op enorme schaal de oorlog begon voor te bereiden. De Amerikanen lieten het hier niet bij zitten. Het hele land was in rep en roer. Vele mannen meldde zich aan voor het leger, uit plichtgevoel en nationale trots voor hun vaderland. En schepen en vliegtuigen werden met een speer gebouwd. Er werd een ware oorlogsindustrie opgebouwd binnen een paar maanden. Het land ontpopte zich als het ware tot een enorme machinefabriek die maar één doel had: Zoveel mogelijk voertuigen maken voor de strijd tegen de vijand. De vliegtuigproductie schoot omhoog van 6.000 vliegtuigen in 1940 tot 47.000 vliegtuigen in 1942 en zelfs verder tot 100.000 vliegtuigen tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog in 1945. De Amerikaanse industriële productie was eind 1942 al even groot als die van alle drie vijanden (Japan, Duitsland en Italië) en 1944 wederom verdubbelt. Het Amerikaanse leger groeide snel uit tot meer dan 7 miljoen mannen in 1943.

In het land zelf ontstond een sterke drang van racisme. Haat tegen over de Japanners en een ontzettend grote wraak gevoel. De Japanners, die 50% van de bevolking waren om Oahu, werden gediscrimineerd; ze werden niet meer vertrouwd. Er kwamen speciale kampen. Er kwam ook een nachtklok en om 8 mocht er geen licht meer door de ramen komen. Waren er lichten aan en zag je dit van buiten af, dan werd er op het huis geschoten. Alle radio apparatuur en telefoons werden uit huizen gehaald zodat ze geen contact meer konden hebben met hun vaderland.

Na de aanval op Pearl Harbor veroverde Japan in de 2e Wereld Oorlog bijna heel Zuidoost Azië. De VS hadden zich tot dan toe beperkt tot wapenleverantie voor de andere landen. Nu gingen ze het anders doen. Ze deden van af nu mee in de oorlog. Ze gingen over tot het actieve deel van de oorlog. Al konden ze de eerste maanden weinig uithalen tegen over de veroveringen van de Japanners. In het voorjaar van 1942 beheerste Japan Maleisië, Hongkong, de Filepijnen, Birma, Nederlands-Indië en het noorden van Nieuw-Guinea. Tokio wilde vervolgens ook de Midway-eilanden bezetten om zo de Amerikaanse marine te beroven van hun belangrijkste basis in de Stille Oceaan. Op deze manier hoopte Admiraal Isorokoe Jamamoto het restant van de in de Stille Oceaan gestationeerde Amerikaanse vloot te kunnen vernietigen. Begin juni zette Japan de koers naar de Midwayeilanden. Maar omdat de Amerikanen de codes hadden gekraakt wisten ze precies wat de Japanners gingen doen. Op het moment dat de Japanners aanvielen greep Amerika in en kwam de Midwayeilanden te hulp. Ze brachten 4 vliegdek schepen tot zinken. En het koste de Amerikanen “maar” 1 schip. Maar ze hadden de vloot van Japan toch aardig verzwakt en beslag genomen op het strategisch beslissende luchtruim boven de Stille Oceaan. Om Japanners goed terug te dringen had Amerika de tactiek gebruikt die eilandspringen of ook wel in het Engels Island hopping werd genoemd.

In april 1945 landden zij op het Japanse eiland Okinawa, dat van groot strategisch belang was, omdat het dicht in de buurt lag van het hoofdeiland Kyushu. Elke dag werd er gestreden voor nog een eilandje. De gevechten sleepten zich voort tot eind juni. Deze slag kostte 12,500 Amerikaanse soldaten het leven.

Om Japan sneller op de knieën te krijgen en het besparen van nog meer Amerikaanse soldaten had Washington besloten de atoombom te gebruiken, die door Albert Einstein en nog een paar wetenschappers was uitgevonden. Einstein wilde de atoombom niet gebruiken om een bloedbad te creëren, maar uit angst dat de Duitsers, die in die periode ook hevig aan het experimenteren waren met wapens, uiteindelijk ook de atoombom zouden uitvinden, heeft hem en zijn collega’s overgehaald om met hun uitvinding naar de Amerikaanse regering te gaan en de bom te gebruiken als massavernietigingswapen. Dit gebeurde op 6 augustus 1945 op de stad Hirosjima, waar tevens ook een belangrijke militaire basis stond, en de 2e bom viel op 7 augustus 1945 op de stad Nagasaki. Dit was een enorme terugslag voor Japan en vrijwel direct na de inslag en een dreiging dat er meer bommen zouden vallen, capituleerde Japan en had Amerika één vijand minder. De oorlog in het Oosten waren voor de Amerikanen voorbij. De Amerikanen waren echter nog niet klaar, omdat ze ook op het Noord-Afrikaanse front vochten en ook op het Europese front en hielpen daar de landen van Europa te bevrijden van de Nazi’s.

Slag om de Atlantische Oceaan

Na de val van Noorwegen en Frankrijk, werd de Slag om de Atlantische Oceaan nog feller. Duitsland, die nu een veel grotere selectie uit havens had, probeerde met speciale slagschepen en U-boten te belemmeren met dat de Engelsen geen bevoorradingsschepen meer kon ontvangen. Engeland was een geïsoleerd eiland dat door middel van bemiddelingsschepen zijn goederen, zoals voedsel, brandstof en grondstof, kreeg geleverd. Vanaf 1939 voerde de koopvaardijschepen in konvooien onder geleide van de marine om het gevaar van de U-boten te verkleinen. De begeleidende oorlogsschepen waren uitgerust met Asdic, een sonarsysteem dat onderzeeboten kon waarnemen. Ondanks deze maatregelen bracht de Duitse admiraal Karl Dönitz’ met 57 U-boten in het eerste jaar van de oorlog 114 geallieerde schepen tot zinken.
Omdat Duitsland nu vanuit een groter gebied kon opereren, begon met de U-boten nu ook wolfpack-eenheden aan te vallen, bijgestaand door vliegtuigen die vijandelijke schepen bombardeerden en tevens ook bespioneerde. In 1941 nam het aantal U-boten met ongeveer 20 schepen per maand toe en stegen de verliezen onder de geallieerde schepen tot ongelofelijke hoogtes.

Groot-Brittannië vocht terug met meer luchtdekking en betere uitgeruste escortschepen voor de konvooien. De Geheime Diensten hielpen de schepen de U-boten helemaal te ontwijken. Ook uit de VS kwam steun. In maart 1941 nam dat land de Lend-Lease Act aan. Deze wet maakte leningen van geld en materiaal, waaronder schepen, aan de geallieerde mogelijk. De Amerikaanse marine begon ook schepen in het westelijke deel van de Atlantische Oceaan te begeleiden.

Nadat de VS in december 1941 was toegetreden tot de oorlog, werden veel van hun schepen naar de Stille Zuidzee gestuurd. In het begin werd er langs de Amerikaanse oostkust echter niet veel konvooien gevaren, zodat de koopvaardijschepen daar een gemakkelijk doelwit vormden voor de gevreesde U-boten. In het eerste half jaar van 1942 brachten de Duitsers in dat gebied 492 schepen tot zinken.

Tegen 1943 was de machtsverhouding op zee om veel redenen omgeslagen in het nadeel van de Duitsers. Betere radarsystemen hielpen schepen om de U-boten op te sporen en te ontwijken voordat deze konden toeslaan. Ondersteunende eenheden van escorteschepen schoten konvooien die werden aangevallen snel te hulp.

Vliegdekschepen vergezelden konvooien om ter plekke luchtsteun te bieden. Amerikaanse
B-24 Literatorbommenwerpers konden aanvallen op zee uitvoeren in gebieden die vroeger onbereikbaar waren en de massaproductie van de zogenaamde Liberty-schepen (Amerikaanse vrachtschepen) zorgde ervoor dat koopvaardijschepen sneller vervangen werden dan de U-boten ze konden laten zinken.
Rond 1943 besefte admiraal Karl Dönitz dat zijn U-boten de oorlog niet konden winnen door voedsel en andere belangrijke materialen voor te Engeland te “boycotten.” Maar zijn onderzeeërs bleven gedurende de hele oorlog geallieerde schepen lastig vallen en brachten zelfs in 1945 nog bijna 300.000 ton vijandelijke schepen tot zinken.

Admiraal Dönitz had in 1958 zijn memoires Zehn Jahre und Zwanzig Tage gepubliceerd. Hieronder een stukje uit het beroemde dagboek, wat een weergave vormt van het rapport van een kapitein over een aanval door U-boten voor de Atlantische kust van Afrika:

30 april (1942) 2100 uur…. Een konvooi gevonden van ongeveer veertien grote, volgeladen schepen van tussen de 5000 en 7000 ton met een escorte van drie torpedojagers en vijf andere escorteschepen. Bleef op afstand in het donker en een regenvlaag… Omdat het escorte voor en dwarsscheeps (langszij) sterk was, zijn wij het konvooi van achteren binnengedrongen. Nacht was duister met af en toe weerlicht. Zes torpedo’s afzonderlijk afgevuurd, diepte 15 voet (één voet is 30 centimeter), doelen: vijf vrachtschepen en een tanker. Alle zes midscheeps geraakt ... naar 500 voet gedoken ... Veel lawaai van zinkende schepen.

De Amerikaanse tegenaanval

De Japanse opmars in de Amerikaanse gebieden in de Stille Zuidzee was snel en schokkend. Midden 1942 waren de VS hard bezig een manier te bedenken om hun verloren gebieden terug te veroveren. De Japanners stonden ook voor onderlinge problemen. Sommige legerleiders wilden alleen hun nieuwe grote rijk verdedigen, terwijl andere hoopten hun grondgebied nog verder te kunnen uitbreiden.

Japan besloot uiteindelijk Nieuw-Guinea in te nemen, waardoor Japan toegang zou krijgen tot Australië. In mei 1943 bereidde Japan een aanval voor op Port Moresby, de hoofdstad van het eiland. Maar Magic, de Amerikaanse spionagedienst, had de Japanse marinecodes gekraakt en admiraal Chester Nimitz, nu opperbevelhebber van de Amerikaanse vloot in de Stille Zuidzee, was van te voren ingelicht van de aanval. Hij stuurde een speciale eenheid van de marine, waaronder de vliegdekschepen van de USS Lexington en de USS Yorktown, naar het gebied. De Lexington ging verloren in de Slag om de Koraalzee op 7-8 mei. Maar Japan zag af van de invasie van Nieuw-Guinea nadat ook twee Japanse vliegdekschepen waren verwoest.

Admiraal Isoroku Yamamoto, opperbevelhebber van de verzamelde Japanse vloot, besloot toen de VS rechtstreeks aan te pakken door het Amerikaanse eiland Midway in het centrale deel van de Stille Zuidzee aan te vallen. Daarmee hoopte hij de rest van de Amerikaanse vloot uit Pearl Harbor te lokken en midden op de oceaan te vernietigen. Weer waarschuwde Magic admiraal Nimitz voor het offensief, en weer stuurde hij een speciale eenheid om de Japanners tegen te houden. In juni 1942 had Yamamoto 165 schepen rond Midway onder zijn bevel staan, en Nimitz slechts 50. De VS hadden echter meer vliegtuigen op hun vliegdekschepen en op Midway zelf, wat later doorslaggevend zou zijn geweest.

De Slag om Midway begon op 4 juni 1942 toen bommenwerpers van Yamamoto’s vier vliegdekschepen het eiland aanvielen. Nadat de Amerikaanse bommenwerpers op Midway een tegenaanval hadden uitgevoerd, beval de admiraal een tweede aanval. Ondertussen waren de bommenwerpers op de vliegdekschepen van Nimitz’ vloot onderweg naar de Japanse schepen.

Ze arriveerden toen de tweede golf van Yamamoto’s bommenwerpers, net terug van Midway, op het dek stonden om nieuwe brandstof en torpedo’s te herladen. Veel Amerikaanse vliegtuigen werden neergeschoten. Er waren echter genoeg duikbommenwerpers die hun doel raakten om drie Japanse vliegdekschepen in vlammen op te doen gaan. Het vierde schip werd enkele uren later geraakt.

De Amerikaanse overwinning bij Midway keerde het tij van de oorlog om de Stille Zuidzee, en de VS konden nu in de aanval gaan. Als eerste vielen zij in augustus 1942 Japanse troepen aan die een vliegveld aanlegden op Guadalcanal, één van de Solomoneilanden. Na zes maanden van hevige gevechten, trokken de Japanners zich terug. Het lange Amerikaanse herstel was eindelijk begonnen.

Interview

Mr. Ryan,
overlevende van de aanval op Pearl Harbor.

Het interview wordt afgenomen door mensen van het HC, een tijdschrift van en voor oorlogsveteranen.

Joseph Ryan is geboren in Rochester, New York, en opgevoed in New York City.
Hij ging bij de US Navy in 1940, en diende als Radioman in de Zuid Pacifische Oceaan tijdens de tweede wereld oorlog. Mr. Ryan was gestationeerd op Pearl
Harbor op het moment van de Japanse verrassingsaanval op 7 december 1941.
Tegenwoordig woont Mr. Ryan in Chateaugay, New York, met zijn vrouw, Harriet.

HC: Vertelt U ons eens hoe U in Pearl Harbor terechtkwam.
JR: Ik ging bij de US Navy in New York City op 19 november, 1940. Ik ging naar Boot
Camp in Newport, Rhode Island, waar ik een longontsteking kreeg. Ik had de school voor de opleiding afgesloten om een radioman te worden, maar mijn training was vertraagd gedurende een maand vanwege mijn longontsteking. Nadat ik was hersteld, ging ik naar San Diego voor ongeveer 16 weken voor “de radioschool.” Ik rondde de training in augustus 1941 af, een maand na de rest van mijn klas, die al geslaagd waren. In september ging ik naar Pearl Harbor op de USS Argonne. Letterlijk iedereen van de klasgenoten die bij me op school hadden gezeten waren gedood tijdens de aanval op Pearl Harbor, omdat ze gestationeerd waren op de schepen Arizona of Oklahoma. Ik was gespaard vanwege de longontsteking.

Ik was gestationeerd in Pearl Harbor als wat men noemt een radioman, en werd overgeplaatst naar de USS Antares, een vlaggenschip voor olietankers. In oktober
1941 werd de Antares naar Palmyra Island gestuurd, waar ze een vliegveld aan het bouwen waren. Er was daar geen vers water op Palmyra, waardoor er fris water moest worden gestuurd door de containers. Ze stuurde de Antares daarheen om de lege containers te escorteren naar Pearl Harbor. Ze hadden geen hele groep radiomensen nodig, dus lieten ze ons op Pearl Harbor.

HC: Vertel ons eens iets over de aanval. Wat kunt U zich herinneren?
JR: Op de ochtend van 7 december moeste Tom Brady, een piloot, en ik helpen de USS Antares helpen met binnenvaren in Pearl Harbor. Om 7:30 stonden wij twee te wachten op de “neus” van de USS Argonne om de Antares te gemoed zien komen. Ik stond een appel te eten op het dek toen de Japanse duikbommenwerpers uit het niets te voorschijn kwamen. Je zag dat het Japanse vliegtuigen waren door de rode symbolen op de vliegtuigen.

We stonden daar met onze monden open, kijkend naar de ontploffende hangar!
Formaties van Japanse torpedojagers vlogen over ons heen met hun vissen ( een vis is een torpedo die onderaan het vliegtuig hangt). Ze lieten hun vissen los op de USS Oklahoma; Ik kan me nog herinneren dat ze geraakt werd. Ze kantelde onmiddellijk zijwaarts en rolde ondersteboven. Je kon de mannen zien rennen om op het schip te blijven.

Ik herinner me de aanval als foto’s. Ik werd bevolen om gasmaskers te halen in het ruim van het schip. Het volgende dat ik me kan herinneren is dat ik kratten van 50 kilo munitie de ladder op sjouwde toen de USS Shaw werd opgeblazen. De schok blies me regelrecht de ladder af.

Ik herinner me dat mariniers me uitlegden hoe ik een “riem” van kogels moest maken. Daarmee was ik bezig tijdens de eerste aanvalsgolf. Je kon de geweerschoten rond het schip horen. Ik herinner me ook dat er een Japans vliegtuig over ons heen vloog en een torpedo op de USS Oglala en de USS Helena liet vallen.

Na een tijd was er een omroep dat we de USS Nevada moesten helpen, die gebombardeerd was bij de ingang van het kanaal. We hielpen gewonde mannen van het schip in onze boot. Ik herinner me een man die geheel verbrand was. Zijn huid was los van het lijf en wapperde in de wind. Dat was een eng geval om te zien. Er waren zoveel verbrandingen, het was verschrikkelijk. Ik herinner me dat ik een man uit het water haalde die zei dat we zijn benen zeer deden. We keken naar zijn benen en zagen alleen nog maar de botten en gerafeld vlees. We namen deze mannen mee naar de USS Argone toen de tweede aanvalsgolf kwam.

De rest van de morgen waren we bezig om mannen uit de olie te halen. De schepen waren op zaterdag bijgetankt. Een hoop mannen waren in het water toen de Arizona op werd geblazen. Doordat de olie zich snel verspreidde en vlam vatte kwamen er zoveel mensen om.

We kwamen terug naar de Argonne toen de zon onderging. We moesten bij het schip blijven. Plotseling begon iedereen te schieten. Onze vliegtuigen waren uit de hangars gekomen om nog wat Japanners te bevechten. Later bleek het ook dat er een jongen werd doodgeschoten in de laadruimte van de USS Argonne. Hij was daar de hele dag gebleven en had de aanvallen
overleefd. Ik vroeg me af of zijn maten wisten dat hij daar zat.

Die avond kregen we allemaal geweren in de hand gedouwd. Men was bang dat er nog een invasie zou plaats vinden. Ze zeiden dat als er een paar Japanners aankwamen, we ze uit moesten schakelen voordat ze dat bij ons deden.

Omdat ik een “radioman” was, moest ik berichten te voet verzenden. Het was avond, dus onze eigen mannen konden dus niet zien of ik bij hen hoorde. Ik had witte kleren aan met een Japanse vlag erop, zodat ze konden zien dat ik een Amerikaan was. Ze hadden me zo kunnen neerschieten. Man, dat was echt riskant.

HC: Bedankt voor het beantwoorden van de vragen.
JR: Graag gedaan.
Originele is de Engelse tekst: Mr. Ryan, Survivor of the attack on Pearl Harbor

Pearl Harbor de film (2001)

Verslag: Het verhaal gaat over twee vrienden (Danny en Rafe). Aan het begin van de film zijn ze nog kind ze spelen in een zelfgebouwd vliegtuigje. Ze willen maar 1 ding en dat is gevechtspiloot worden. Rafe kan niet lezen en de vader van Danny zegt dat hij niet langer met Rafe om moet gaan, hij slaat Danny en Rafe word zo kwaad dat hij een plank van hun zelfgemaakte vliegtuigje haalt en de vader van Danny mee slaat. Rafe noemt de vader van Danny een vuile Duitser. Dit ligt heel gevoelig bij de vader van Danny omdat hij zelf tegen de Duitsers heeft gevochten. Een paar jaar later zitten Rafe en Danny samen bij de luchtmacht. Ze stunten met hun vliegtuigen en iedereen is onder de indruk. De tweede wereldoorlog is inmiddels begonnen. Rafe heeft een vriendin (Evelyn). Zij is een verpleegster. Rafe krijgt een aanbod hij mag vrijwillig naar het front gaan. Dit doet hij. Hij wordt neergeschoten en stort in zee. Danny en Evelyn zijn er kapot van. Door hun verdriet groeien ze steeds dichter naar elkaar toe en ze krijgen een relatie. Op de dag dat Evelyn te horen krijgt dat ze zwanger is van Danny komt Rafe plotseling terug. Er ontstaat een ruzie tussen Danny en Rafe. De volgende dag beginnen de aanvallen op Pearl Harbor. Het is echt een ramp. Bijna alle vliegtuigen zijn kapot. Danny weet een klein vliegveldje en het lukt Danny en Rafe om op te stijgen samen schieten ze 6 Japanse gevechtsvliegtuigen neer. Danny en Rafe worden gevraagd om te helpen met een tegenaanval. De aanval mislukt en het vliegtuig waar onder andere Rafe inzit, moet een noodlanding maken. Ze stappen uit. Dan komen er allemaal Japanners en net op het moment dat Rafe echt in gevaar is zie je kogels uit de lucht komen uit het vliegtuig van Danny. Danny’s vliegtuig stort neer. Rafe rent er heen. Dan komen er weer Japanners. Er wordt op Rafe gericht door een Japanner. Danny springt ervoor, hij wordt geraakt en sterft. Evelyn wacht op het vliegveld op Danny en Rafe. Ze ziet Rafe uitstappen ze is heel blij, maar dan ziet ze dat hij een kist draagt. Ze beseft dan dat Danny dood is. Rafe en Evelyn krijgen weer een relatie en aan het einde van de film zie je het zoontje van Danny en Evelyn bij de grafsteen van hun vader staan. (Bij Danny en Evelyn in de tuin). Ze vernoemen hem naar zijn vader. Danny.

Mening: Ik vond het een erg leuke spannende en zeker geen langdradige film. Ik vond de beelden spectaculair en erg mooi.

Verschillen met de werkelijkheid: In de film zie je hoe tientallen militairen zwoegen om de code te ontcijferen. In werkelijkheid was de code al in februari 1940 gekraakt.

In de film wordt beweerd dat de Amerikanen het spoor van de Japanse oorlogsvloot totaal bijster waren, omdat de vloot geen radioberichten uitstuurde. Een leugen! In de archieven zitten 663 radioberichten van de Japanse oorlogsvloot, uit de periode tussen november 16 en december 7. De Amerikanen volgden de vloot op de voet!
Duur: 176 min. Hoofdrolspelers (bovenstaande afbeelding, van links naar rechts): Ben Affleck, Kate Winslet, Josh Hartnett
Conclusie

Hoofdvraag: tom hier moet de hoofd vraag met het antwoord erop voor het geval dat je het niet begreep!

Wie heeft wat gemaakt?

Edward: Geschiedenis, Waarom wisten de Amerikanen er niets vanaf?, Pearl Harbor de film.

Dennis: Wat gebeurde er na de aanval op Pearl Harbor en wat deden de Amerikanen terug?, Interview en plaatjes gescand.

Ronald: Hoe verliep de aanval op Pearl Harbor, Pearl Harbor de film.

Tom: Geschiedenis Pearl Harbor tijdsbalk, wat was de totale schade na de aanval op Pearl Harbor, conclusie.

Allemaal: Inhoud, inleiding, onze menigen, bronvermelding, kaft, opmaak werkstuk.

Onze meningen

Ronald:
Ik vond het een leuk, interessant en leerzaam werkstuk. Onze samenwerken verliep ook goed. Het eindresultaat vind ik ook erg goed. Ik heb niet met tegenzin aan het werkstuk gewerkt en vond het wel leuk.

Dennis:
Ik vond het leuk om het werkstuk te maken, omdat ik veel boeiende plaatjes en verhalen ben tegengekomen. Ik heb tevens ook veel geleerd over Pearl Harbor, maar ook over samenwerking. Dit was namelijk het eerste grote werkstuk dat we met zijn vieren moesten maken.
Ik vind dat het werkstuk goed geslaagd is. We hebben goed samengewerkt en vergeleken wat we hadden. Nu alleen nog hopen op het cijfer wat we ervoor krijgen, want daar draait alles om.

Edward:
Ik vond het een erg leuk en interessant onderwerp. Ik heb er dan ook met veel plezier aan gewerkt. Ik heb veel van dit werkstuk geleerd en de samenwerking verliep erg goed. Onder andere hierdoor vind ik het een geslaagd werkstuk.

Tom:
Het was leuk om in deze groep te werken, want de samenwerking verliep erg goed. Ook was het een leuk onderwerp om een werkstuk over te maken. Ook heb ik van het maken van dit werkstuk veel geleerd. Het werkstuk is goed gelukt en ik ben benieuwd wat voor cijfer we hiervoor krijgen.

Bronvermelding:

Boeken:

Preger, John ( 1978 ) De Tweede Wereldoorlog: Japan valt aan, Rotterdam, Lekturama b.v.

Preger, John ( 1978 ) De Tweede Wereldoorlog: Oorlog i.d. lucht, Rotterdam, Lekturama b.v.

Preger, John ( 1978 ) De Tweede Wereldoorlog: De laffe aanval op Pearl Harbor, Rotterdam, Lekturama b.v.

Hatt, Christine ( 2000 ) De Tweede Wereldoorlog, Londen, UK, Evans Brothers LTD.

Internet:

www.google.nl
www.scholieren.com
www.oorlog.pagina.nl
www.history.navy.com
www.pearlharbor.com
http://my.execpc.com