Is denazificatie geslaagd?
Inleiding
In de vorige twee hoofdstukken hebben we de oorzaken voor denazificatie en hoe denazificatie werd toegepast besproken. Nu we weten wat denazificatie precies inhield, wilden we weten of denazificatie wel geslaagd was: Was het wel mogelijk om heel het nazi-verleden te wissen? Is alles wat ze hebben gedaan voor niets geweest? In hoeverre is er nu nog sprake van het nazisme? We proberen in het komende hoofdstuk deze vragen te beantwoorden. Dit doen we met de volgende deelvraagstelling: ‘Is denazificatie geslaagd in de westelijke zones?’ ‘Is denazificatie geslaagd in de oostelijke zone?’ En ‘Neo-nazi’s in Duitsland’. Eerst bespreken we de situatie in de westelijke zones. Er wordt nog kort uitgelegd hoe ze denazificatie toepasten en vervolgens wordt er besproken of deze manier(en) goed werkten en waarom dan wel of niet.
Vervolgens wordt hetzelfde gedaan voor de oostelijke zone.
Daarna wordt er een stuk verteld over de situatie nu in Duitsland. Er zijn nu namelijk nog neo-nazi’s. We vonden dat een recent onderwerp. We krijgen namelijk soms in Uden zelf ook te maken met extreem-rechtse zaken, bijvoorbeeld zoals bij de Bedir. Omdat de denazificatie plaatsvond in Duitsland, hebben we besloten dat we ook nog een stuk schrijven over neo-nazi’s in Duitsland.
Is denazificatie geslaagd in de westelijke zones?
De westelijke zone was ingedeeld in weer drie verschillende delen: Het Franse, Engelse en het Amerikaanse. Hun manier van regeren en dus ook hun manier van denazificatie verschilde. Maar een overeenkomst was dat in de westelijke zone denazificatie vooral werd toegepast om een democratie te creëren.
Ze pasten de denazificatie ook op een democratische manier toe: ze lieten mensen vragen invullen. Maar die manier werkte niet heel goed, want er waren zoveel mensen die wel iets met het nationaalsocialisme te maken hadden gehad. Er waren bijvoorbeeld alleen al ongeveer acht miljoen Duitsers lid geweest van de NSDAP. Dus was het heel moeilijk om een grens te leggen vanaf waar iemand echt een oorlogsmisdadiger was of wanneer iemand zich alleen maar onder druk of uit angst had aangesloten bij de NSDAP.
Het was ook niet zo heel moeilijk om een veroordeling te ontlopen; Vaak waren nazi’s het land uitgevlucht. Ook vulden veel nazi’s de vragenlijst onjuist in, zodat het leek alsof ze geen nazi’s waren geweest.
Verder kwam het voor dat bijvoorbeeld veel onderwijzers en lagere ambtenaren werden ontslagen, terwijl mensen met een hoger beroep wel wisten te ontkomen. Want zij hadden genoeg geld om een dure advocaat te betalen, die hun hielp aan de zuiveringen te ontkomen.
Bovendien hadden ze in West-Duitsland mensen nodig voor de wederopbouw van de economie. Zo konden ze niet iedereen (want een heleboel mensen hadden wel iets met het nationaal-socialisme te maken gehad) opsluiten, want dat zou slecht zijn voor de economie. Ze hadden juist mensen nodig die ervaring hadden op bestuurlijk en economisch gebied in Duitsland. De mensen die hier werkten waren meestal ex-nazi’s, maar ze konden deze plaatsen niet zomaar invullen met mensen uit bijvoorbeeld Amerika. Dus moesten ze wel een aantal mensen houden.
Ook kon het politiek gezien gevaarlijk zijn om een grote groep nazi’s buiten te sluiten. Het was misschien zelfs wel beter om ze te laten integreren in een nieuw bestuur. Want anders zou er misschien ook wel een kans bestaan op een nieuwe opstand.
Toen in 1948 de denazificatie (in de Westelijke zones) was beëindigd, kwamen veel weggezuiverde mensen gewoon weer terug. Zij hadden eerder een hoog beroep gehad op bestuurlijke en economische posten. Daar konden zij gewoon weer werken. De print hiernaast is daar een duidelijk voorbeeld van.
Is denazificatie geslaagd in de Oosterlijke zone?
In tegenstelling tot in de westelijke zones, wilde de oostelijke zone geen democratie. In de oostelijke zone was het voornaamste doel eigenlijk het invoeren van het politieke en economische systeem van de Sovjet-Unie. Hun aanpak van denazificatie was daarom ook anders.
Ze hadden eigenlijk een veel meer efficiënte manier van denazificatie.
Ze begonnen in 1945 al meteen met het onteigenen van bedrijven en grootgrondbezit. Dit werd dan weer verdeeld over de kleine boeren. De Sovjets vonden dit essentieel voor denazificatie.
Verder richtten ze zich vooral op de hoger geplaatste mensen die oorlogmisdaden hadden gedaan. Deze werden vrij snel veroordeeld. Verder hadden ze ruim honderd doodvonnissen uitgesproken en ongeveer tienduizend veroordelingen uitgesproken. De banen die daardoor vrijkwamen werden gewoon vervangen door communistische Duitsers (die eerder naar Rusland waren gevlucht) of mensen uit de Sovjet-Unie.
In de oostelijke zone was denazificatie als voltooid beschouwd in 1947. Je zou kunnen zeggen dat het ook geslaagd was. Want er waren bijna geen echte grote oorlogsmisdadigers meer en al hun banen waren vervangen door communisten. Het leek dus goed georganiseerd en beter gelukt dan in de westelijke zone. Maar de vraag is of het ook op een goede manier is gegaan. In principe is het oostelijke deel van een nationaal-socialistisch bestuur in twee jaar helemaal naar een communistisch bestuur gegaan. Je kan dit natuurlijk ook zeggen over de westelijke zones, maar daar lieten ze veel ex-nazi’s intergreren. Ook lieten ze in de westelijke zone de oorspronkelijke mensen besturen, terwijl in het oostelijke gedeelte het bestuur in principe meteen onder leiding stond van de Sovjet-Unie.
Neo-nazi’s in Duitsland
Ondanks de denazificatie zijn er in Duitsland nog steeds mensen die de ideeën van het nationaal-socialisme ondersteunen. Het aantal neonazi’s is de laatste tijd zelfs gestegen.
De extreem-rechtse Nationaldemokratische Partei Deutschland (NPD) groeit en krijgt steeds meer aanhangers in Duitsland. De partij vermijdt het argument dat het allemaal aan de joden en buitenlanders ligt en ze leggen de nadruk op normale dingen zoals werkgelegenheid, gezondheidszorg of onderwijs. Zo is de partij tegen geweld en bijvoorbeeld ook tegen het Heil-Hitler-geroep. Hierdoor krijgen ze steeds meer aanhangers. In het noord-oosten van Duitsland heeft de partij al dertig tot veertig procent van de stemmen.
Maar de groei van extreemrechtse aanhang, kun je niet alleen zien aan de hand van een partij. Er zijn namelijk heel wat extreemrechtse jongeren, die veel feller zijn dan de NPD. Ze bestaan uit lokaal of regionaal georganiseerde groepen, ‘Kameradschaft’ genoemd. Er zijn er momenteel in Duitsland volgens justitie 150. Deze groepen gebruiken veel geweld. Ze slaan bijvoorbeeld buitenlanders in elkaar. Of mensen die anti-rechts zijn. Vooral ook omdat mensen bang voor ze zijn, is er maar weinig verzet tegen de extremisten.
Wel is er sinds 2001 en registratiesysteem voor strafbare feiten met een rechts-extreem karakter. Hier kunnen mensen een melding plaatsen als ze bijvoorbeeld worden bedreigd door iemand die extreem-rechts is. In 2005 waren er 10.271 meldingen, terwijl er in november 2006 er al 11.254 waren. Hoewel het vaak gaat om bijvoorbeeld het tonen van een hakenkruis, het brengen van de Hitlergroet of bedreigingen, registreert Duitsland gemiddeld iedere dag minstens twee gewelddadigheden waarbij mensen, soms ernstig, gewond raken. Bij ernstige bedreigingen gaat het meestal om mishandelingen en brandaanslagen, met molotovcocktails.
Deze misdaden worden gedaan door de ‘Kameradschaften’.
Vreemd genoeg hebben deze groepen niets met de NPD te maken hebben. Dit komt vooral doordat de groepen geweld gebruiken en de NPD niet. Maar de NPD wil toch greep op deze jongeren krijgen. Want op die manier krijgen ze dan meer stemmen en ze proberen zo ook het geweld in te dammen. Zo krijgt rechts misschien een beter imago.
Opvallend bij de Nationaldemokratische Partei Deutschland is dat de partij vooral aanhangers heeft onder mensen tussen de 18 en de 34 jaar. Dit komt doordat de partij bijvoorbeeld feestjes of voetbaltoernooien voor de hangjeugd organiseert. Ook helpen ze met huiswerk of het vinden van een baan. De jongeren weten vaak nog niets van politiek af en worden zo dus langzaam hun kant opgetrokken.
Het nationaal-socialisme bloeit dus weer op. Terwijl de Nationaldemokratische Partie Deutschland een nette burgerpartij probeert te zijn, zorgen de ‘Kameradschaften’ ondertussen voor een hoop oproer.
Conclusie: Is denazificatie geslaagd?
Nu ik beiden zones heb besproken, geef ik mijn conclusie in hoeverre de denazificatie is geslaagd in heel Duitsland.
Mijn conclusie over de Westelijke zone is dat denazificatie daar niet geslaagd is. Natuurlijk zijn de grootste misdadigers veroordeeld in het proces van Neurenberg. Maar er zijn toch vele nazi’s ontsnapt aan een veroordeling door: het land uit te vluchten of door de vragenlijst verkeerd in te vullen. Maar het was eigenlijk ook onmogelijk om alle mensen die iets met het nationaalsocialisme te maken hadden te veroordelen. Er waren gewoon teveel mensen, waardoor het heel veel werk en dus tijd koste. Bovendien was het moeilijk om een grens te leggen tussen wat nou echt een oorlogsmisdadiger was of gewoon iemand die, onder druk van het nazisme, zich maar had aangesloten.
Ook hadden ze mensen nodig die de benodigde werkervaring hadden in de westelijke zone. Ze hadden dit nodig om de wederopbouw goed te laten verlopen.
Mijn conclusie over de oostelijke zone is dat denazificatie wel is geslaagd. Door een strenge aanpak hebben ze de grootste oorlogsmisdadigers veroordeeld. Ze hebben niet te precies gedaan, waardoor de denazificatie een stuk gemakkelijker was dan in de Westelijke zone.
Maar in de westelijke zone bleven dus altijd nog ex-nazi’s. Het is dus niet gelukt om de nationaal-socialistische invloeden helemaal weg te krijgen. Zelfs tot het heden zijn er nog neonazi’s. In Duitsland groeit het aantal aanhangers van de nationaal-socialistische partij zelfs en zijn er extreem-rechtse jongeren groepen.
De denazificatie is dus niet geslaagd.
REACTIES
1 seconde geleden