Salvador Dali

Inleiding

Ik heb Salvador Dali als kunstenaar voor mijn PO gekozen.
Als eerst wou ik David Salle doen, maar later vond ik het toch wat leuker om het over Salvador Dali te houden. Dat komt vooral omdat zijn werk mij heel erg aanspreekt, en hij is ook zeer bekend.
Salvador Dali deed aan surrealisme, en dat vind ik een hele leuke stijl.
Ook omdat we laatst met school naar een voorstelling van hem zijn geweest, weet ik nu al wat meer over Dali. Dus lijkt het me heel erg leuk om de PO over hem te maken.

Levensbeschouwing

Salvador Dali werd geboren op 11 mei 1904 in Figueras, een klein plaatsje in Spanje. Vlakbij de grens van Frankrijk. Zijn eerste tekenonderwijs kreeg hij van een vriend van zijn vader toen hij 10 was. In 1918 kreeg hij tekenonderwijs van Juan Núñez aan de plaatselijke kunstschool van Figueras. In 1918 was ook zijn eerste tentoonstelling. Hij was toen pas 14!

Op zijn 16de ging hij studeren aan de koninklijke kunstacademie van Madrid. Maar al na een jaar werd hij geschorst. De politie zei dat hij te maken had met politieke gevechten. Dali heeft zelfs in de gevangenis gezeten, maar hij bleef gewoon doorschilderen.
Salvador was in 1925 voor het eerst ontdekt. In 1926 werd hij alweer geschorst bij zijn opleiding. Daarna ging hij naar Parijs om schilders te ontmoeten. Dat is de plek waar hij het surrealisme heeft ontdekt.
In 1928 werd Dali wereldberoemd. Een jaar later maakte hij zelfs een film! In parijs heeft hij ook zijn grote liefde gevonden: Gala Eluard.
Rond 1940 kreeg Dali een andere stijl, hij kwam in zijn klassieke periode. Hij heeft vanaf toen gebroken met de andere surrealisten.
Toen de 2de wereldoorlog uitbrak, vluchtten Dali en Gala naar de verenigde staten. In 1948 ging hij weer terug naar Europa. ’s Zomers werkte hij in Spanje, in de herfst in Parijs en in de winter ging hij weer naar New York. Toen Gala op haar 89ste dood ging, ging het slecht met Dali zijn gezondheid. 7 jaar later, op 23 januari, is Dali gestorven. Hij is 85 jaar geworden.

Salvador Dali’s werk

Dali maakte surrealistische schilderijen. Ook maakte hij beelden, films, reclamespotjes enz. Ook was hij met de mode bezig. Hij maakte jurken en dat soort dingen.
Surrealisme is rond 1920 in Frankrijk ontstaan. Het is een vrije expressie die door dromen geïnspireerd wordt. De kunstenaars laten de werkelijkheid zien op hun eigen manier. Zo komen er hele gekke en rare dingen uit. Heel apart is het.
Je hebt 2 soorten surrealisme:
- Abstract Surrealisme
- Figuratief Surrealisme
Bij abstract surrealisme hebben de schilderijen vaak poëtische titels en vloeiende vormen.
Bij figuratief surrealisme zijn dingen naast elkaar geplaatst, die eigenlijk niet naast elkaar kunnen. Een soort tegenstelling.


Dus je kunt wel begrijpen dat er hele gekke schilderijen uitkomen bij het surrealisme. Want dromen zijn vaak ook raar, en kloppen niet. Zo is het precies hetzelfde als bij het surrealisme.
Wat de surrealisten wilden waren schrikreacties, verbazing of opwinding bij het publiek. Surrealisten willen dat mensen loslieten waar zij in geloofden. De surrealisten willen laten zien dat alles kan.
Salvador Dali had ook vaak ingewikkelde schilderijen.
Hier zie je een schilderij van Dali. Hij heeft geprobeerd om 4 verschillende beelden er in te stoppen. Je ziet een tafel met een fruitschaal erop, een hond die naar rechts kijkt, een strand, en een gezicht die naar je kijkt.
Het is nu duidelijk geworden dat Salvador Dali vreemde voorstellingen heel realistisch maakt.
In de 1ste periode van toen Dali schilderde, maakte hij schilderijen met vaak als onderwerp het landschap in de omgeving van Figueres. Hij maakte toen impressionistische en kubistische schilderijen.
Het impressionisme is een kunstrichting uit het midden en einde van de 19de eeuw. Het impressionisme kenmerkt zich door het streven de natuur weer te geven zoals die zich aan de kunstenaar voordoet: een voortdurend veranderend spel van licht, kleur en stemming. Kenmerken zijn fotografie, omgeving, vooral landschappen, licht, atmosfeer, buien, natuurschilderingen, toevallige compositie en schaduw.
Het kubisme is een stroming in de beeldende kunst. Een schilder verandert de voorstelling zo erg, dat je vaak niet goed meer kunt zien wat het voorstelt. Het grootste kenmerk bij de kubisten is dat alles makkelijk en simpeler wordt gemaakt.
De andere periode van Salvador Dali is de overgangsperiode. Deze periode duurde maar een jaar en daarin was Dali aan het experimenteren. De doeken hadden vaak verschillende texturen en alles was heel grof.
Surrealisten zijn allemaal geïnspireerd door Sigmund Freud. Sigmund had het namelijk veel over dromen. Hij heeft zelfs een boek geschreven over dromen.

In die periode legde Dali zijn eigen angsten en fantasieën op het doek.
In zijn laatste periode maakt hij geen surrealistische schilderijen meer, maar nu was hij in de klassieke periode.

Enkele citaten van Salvador Dali zijn:
“ Het enige verschil tussen mij en een krankzinnige is dat ik niet krankzinnig ben.”
“ Toen ik 6 jaar oud was, wilde ik chef worden. Toen ik 7 jaar oud was, wilde ik een Napoleon worden. Sindsdien is mijn ambitie in hetzelfde tempo te blijven groeien.”
“ Iedere morgen wanneer ik wakker word, is mijn grootste vreugde: dat ik Salvador Dali ben.”

Naast schilderijen heeft Dali ook een film gemaakt. Un Chien Andalou. Dat was een hele bijzondere film, omdat dat de eerste surrealistische film was. Samen met Luis Buñuel maakte hij deze film. Er komen heel veel schokmomenten in voor, en beelden met een onlogische volgorde.
Daarna hebben Salvador Dali en Luis Buñuel nog een film gemaakt: L’Âge d’or. Maar die was minder succesvol geworden.
Buñuel vond dat Dali zich anders gedroeg tegenover hem, en hij denkt dat dat kwam door Gala. Doordat Gala in Dali’s leven was gekomen. Buñuel probeerde Gala te wurgen, en tussen Dali en Buñuel is het nooit meer goed gekomen.

Vanaf de jaren ’30 is Salvador Dali zich ook bezig gaan houden met mode. Als eerst ontwierp hij een aantal hoeden, met extreme rare vormen! Zelfs één in de vorm van een schoen. Dat maakte hij voor Schiaparelli, ook een groot ontwerpster.
Dali ontwierp ook parfumflesjes. Roi Soleil is daar één van.

Ook ontwierp Dali bepaalde stoffen. Dat werd nog gedragen door beroemde filmsterren, zoals Mae West. Later was Mae West een grote inspiratiebron voor Dali. Hij maakte een bank in de vorm van Mae West haar lippen.
Er zijn 3 exemplaren van deze bank. Één met roze satijn, één met rode wol en zwarte franjes en één van roze en rode flanel.
De bank van roze en rode flanel staat in het Boyman Museum in Rotterdam.

Hierboven zie je de bank van de lippen van Mae West, die in Rotterdam staan.
In1936 maakte Dali een smokingjasje dat vol zit met likeurglaasjes. Er zat pepermuntlikeur in volgens Dali, en je moet het jasje dragen bij rustige uitstapjes. Want als je te hard tekeer gaat, dan klotst het likeur misschien over de rand van het glas!

Ook deed Dali aan fotografie. Hij maakte niet zelf foto’s, maar hij maakte gebruik van bekende fotografen. Vervolgens maakten hen volgens Dali’s aanwijzingen een foto. Het zijn ook surrealistische foto’s, bizarre foto’s.

Vergelijking van Salvador Dali en Andy Warhol

Andy Warhol werd geboren in 1928 in Pittsburgh in Amerika.
Al op vroege leeftijd had Andy talent. Hij kon heel goed tekenen en studeerde commerciële kunst aan de Carnegie Institute of Technology in Pittsburgh.
Na het afstuderen verhuisde hij naar New York en hij werd al snel een succesvolle illustrator.
In de jaren ’60 maakte Warhol schilderijen van bekende Amerikaanse producten zoals Campbell’s Soup en Coca Cola. Hij vond dat massaproductie niet langer alleen het onderwerp van zijn kunstuitingen zou moeten zijn. Toen stapte hij over naar zeefdrukken. Zeefdrukken is een grafische techniek om op een eenvoudige en snelle manier een groot aantal afdrukken van een bepaalde voorstelling of tekst te maken.
Naast het schilderen maakte Warhol ook films. O.a.:

L’Amour, I, a man, Poor little rich girl, en zelfs een film die Salvador Dali heet.
In de jaren ’70 en ’80 ging Warhol prenten maken van bekende Amerikanen. Hij had al in 1962 prenten gemaakt van Marilyn Monroe: Turquoise Marilyn en Twenty-five colored Marilyns.
Warhol maakte dus heel wat andere schilderijen dan Salvador Dali. Dali was niet bezig met zeefdrukken en prenten maken. Dali was echt aan de kant van het surrealisme.
Warhol daarentegen deed aan Pop-art, abstract expressionisme en hyper- of foto realisme. Pop-Art betekend populaire kunst. Het is ontstaan in Engeland en het was eigenlijk een naam voor het beeldmateriaal van de reclame. De makers van Pop-art tekenden dus vaak voor reclames. Andy Warhol dus ook. Zoals wat hier boven al genoemd is; Campbell’s Soup en Coca Cola. In de jaren ’60 werd de pop-art pas echt populair. De inspiratiebron van Pop-Art was de dagelijkse manier van leven. Bij surrealisme was juist de inspiratiebron dromen.
Bij surrealisme komen er ook veel gekkere beelden uit dan bij pop-art.
Eigenlijk zijn de overeenkomsten dat Salvador Dali en Andy Warhol een beetje gek waren.