Korstmossen

Inleiding Een korstmos bestaat uit schimmeldraden en eencellige wieren. De wieren leven tussen de schimmeldraden en produceren voor de schimmel voedsel door middel van fotosynthese. De schimmel zorgt op zijn beurt voor een goede opname van stoffen. We spreken hier van een symbiotische wier als een organisme leven. Korstmossen groeien op alle soorten kale oppervlakken, van rotsen tot en met boomstammen. Veel soorten leven op plaatsen waar de lucht niet verontreinigd is. Korstmossen breken gesteenten af en dragen zo bij tot de bodemvorming. Extra Informatie over Korstmossen Veel korstmossen groeien zeer traag (soms niet meer dan 0,1 mm per jaar), en groeien daarom vooral daar waar ze niet door bloemplanten kunnen worden verdrongen. Men vindt ze bijvoorbeeld vaak op kale rots (bijvoorbeeld grafstenen en muren), waar ze in tegenstelling tot echte planten op kunnen leven, en soms zelfs in door kunnen dringen. Ze vragen niet veel voedingsstoffen, en kunnen die vaak halen uit het stof in de lucht. Korstmossen zijn gevoelig voor luchtverontreiniging. Sommige soorten verdwijnen in gebieden waar de concentratie zwaveldioxide (SO2) hoog is. De aan of afwezigheid van korstmossen wordt daarom wel gebruikt als een indicator voor luchtverontreiniging. In gebieden waar veel ammoniak in de lucht zit (uit de landbouw) verdwijnen sommige korstmossoorten. (bron
http://www.wikipedia.nl en http://www.mnp.nl) Waarneming Als ik boomstammen bekijk valt mij op dat er aan de Zuidwest zijde meer korstmossen aanwezig zijn dan aan de Noordoost zijde. Onderzoeksvraag Aan welke zijde van de boomstam tref je de meeste korstmossen aan? Hypothese Ik denk dat ik meer korstmossen zal aantreffen aan de zuidwest zijde omdat in Nederland de heersende wind uit het zuidwesten komt. De regen met opgeloste (voedings) stoffen komen dus ook meestal uit de richting. Werkwijze · Bind de 2 touwtjes zo om de boom dat de afstand tussen de 2 touwtjes 30cm is. Doe dit steeds op ooghoogte. · Geef voor jezelf de windrichtingen goed aan, gebruik hiervoor een kompas. · Geef een score voor de aanwezigheid van korstmos. 0 = geen korstmos, 1 = 10%, 2 = 20% etc. · Doe dit voor 15 bomen die redelijk vrij staan. Benodigdheden · Kompas · 2 touwtjes · papier · pen
Resultaten Boom N – W N – O Z - W Z - O
1 1 1 0 0
2 0 0 0 2
3 1 0 2 1
4 0 1 3 0
5 2 1 0 1
6 1 0 1 0
7 0 0 0 0
8 1 2 1 0
9 0 2 0 1
10 3 4 2 1
11 2 1 2 0
12 0 0 0 2
13 0 1 0 1
14 2 1 2 1
15 3 1 2 3
Totaal: 16 15 15 14
Gemiddelde: 1.1 1 1 0.9 Conclusie Mijn conclusie uit deze gegevens is dat de windrichting geen of heel weinig invloed heeft op de groei van de korstmos. Aan de getallen te zien is er ook geen andere zijde van de boom waar extra veel groeit. Foutenanalyse Er kunnen een aantal fouten zijn gemaakt, we beoordeelden bijvoorbeeld met 2 personen, die onafhankelijk van elkaar te werk zijn gegaan. Dus het is mogelijk dat de een anders beoordeeld dan de ander. Wat ook zo kan zijn is dat de afstand tussen de 2 touwen 30cm had moeten zijn, maar omdat we moesten schatten is bij de ene boom misschien iets meer dan 30cm genomen en bij de ander iets minder. Nieuwe vragen We zijn door deze uitslag op een aantal nieuwe vragen gekomen: · Heeft misschien de zon ook invloed op de ontwikkeling van de korstmossen? (de noordoost kant van de boom bijvoorbeeld heeft nooit zonlicht). Gezien onze uitslag lijkt dit niet waarschijnlijk · Is de groei van korstmossen misschien afhankelijk van de soort boom? (iedere boom heeft een andere bast). · Groeien in bossen meer korstmossen op stammen dan in het openveld?