Vitamine K

Structuurformule Vitamine K is een in vet oplosbare vitamine die niet alleen in de natuur voorkomt, maar ook door het lichaam zelf kan worden aangemaakt. Dit zijn de twee natuurlijke vormen van vitamine K, er bestaat namelijk nog een andere vorm alleen wordt die kunstmatig gemaakt. Deze in vet oplosbare vitamine word door de lichaamscellen opgenomen en opgeslagen. De vitamine is nodig voor een goed verloop van de lichaamsfuncties en voor het behoud van de gezondheid. Vitamine K komt in drie vormen voor, namelijk in K1, K2 en K3. Deze drie vormen hebben telkens dezelfde basisstructuur zoals die hieronder staat. De rode R verandert alleen steeds. Ontdekkers
De ontdekkers van vitamine K zijn de Denen H. C. P. Dam en E. A. Doisy in de jaren 1935. In 1939 heeft Dam het geïsoleerd en een boek over de vitamine geschreven. In 1943 kregen de ontdekkers ook een Nobelprijs voor medicijnen voor de chemische analyse die ze hadden gedaan. De stof hebben ze ‘vitamine K’ genoemd, afgeleid van ‘koagulation’ wat Deens is voor de stolling van het bloed.
Waarvoor het gebruikt wordt Vitamine K wordt gebruikt in het menselijk lichaam voor de bloedstolling. Het lichaam maakt zelf de stoffen aan om het bloed te laten stollen na een verwonding. Vitamine K is nodig om protrombine in de lever te vormen, dit eiwit wordt vervolgens in het bloedstollingproces omgezet in trombine. Hierna volgen verscheidende reacties wat leidt tot stolling van het bloed bij een verwonding. Te begrijpen is nu dat vitamine K als geneesmiddel wordt gebruikt als iemand teveel antistolmiddelen heeft geslikt; de antistolmiddelen gaan namelijk het effect van de door vitamine K gemaakte stollingsfactoren tegen. Ook na de geboorte van een baby is het noodzakelijk dat de vitamine extra wordt toegevoegd, dit omdat er nog te weinig darmbacteriën aanwezig zijn om vitamine K te produceren. Deze extra toevoeging kan onder andere hersenbloedingen voorkomen en wordt ook wel de Haemorrhagic Disease of the Newborn genoemd. Verder speelt vitamine K een rol bij de botstofwisseling. Het is namelijk nauw verbonden met de productie van osteocalcine. Dit is een eiwit dat helpt bij het inbouwen van calcium in de botten. Bij vrouwen neemt na de overgang de hoeveel osteocalcine in het lichaam af. Ze horen dan ook extra vitamine K te slikken om botontkalking tegen te gaan. Dit geldt ook voor oudere mensen waarbij de hoeveelheid osteocalcine daalt. Overige functies van vitamine K is de betrokkenheid bij de regeling van de menstruatiecyclus, het helpt erge menstruatiebloedingen te verminderen. Verder is de vitamine noodzakelijk voor een goede werking van de lever. Economisch belang Het belang van deze vitamine is voor het merendeel al genoemd is het vorige stukje. Het helpt bij de bloedstolling nadat er een wondje is gekomen, wat er voor zorgt dat iemand zo weer aan het werk kan en zich niet druk hoeft te maken om zijn of haar bloedende wond. Dit is erg belangrijk anders zouden veel mensen telkens weer naar de dokter moeten omdat het bloeden niet wil stoppen en dat weerhoudt hen ervan hun normale dingen te doen. Kortom: Het economische belang van vitamine K is, is dat het nodig is om normaal te kunnen functioneren in de samenleving. Hier komt bij dat na het uitvinden van vitamine K3 nog meer mensen geholpen kunnen worden. Doordat de vitamine nu ook verkrijgbaar is in een kunstmatige vorm kunnen mensen die geen vitamine K kunnen produceren toch de vitamine binnenkrijgen. Oudere mensen en vrouwen na de overgang kunnen nu bijvoorbeeld minder last krijgen van botontkalking omdat ze tabletten of dergelijke met de vitamine in kunnen nemen. Botontkalking is niet datgene waardoor ze tegenwoordig nog door worden geremd. Hoe het gemaakt wordt en waar het in voor komt Er wordt onderscheid gemaakt tussen vitamine K1, K2 en K3. Vitamine K1 komt voor in ons voedsel, vitamine K2 wordt gemaakt in onze darmen, en vitamine K3 is een synthetische vorm van de vitamine. Ze hebben dus niet dezelfde oorsprong, maar wel dezelfde werking. Vitamine K1 zit onder andere in dierlijk voedsel, zoals lever, kaas, eieren, boter en mager vlees. Ook komt het voor in plantaardig voedsel zoals bloemkool, broccoli, boerenkool, spinazie, sla, spruitjes en groene thee. Vitamine K1 wordt ook wel fyllochinon genoemd. Vitamine K2 wordt, zoals genoemd, gemaakt in de darmen door bacteriën. Deze bacteriën produceren het grootste deel van de vitamine K dat in ons lichaam terechtkomt. Vitamine K2 wordt ook wel menachinon genoemd. Vitamine K3 is de synthetisch vorm en wordt ook wel menadion genoemd. Dit is de enige niet-natuurlijke variant en wordt dus kunstmatig gemaakt. Je kan vitamine K3 bijvoorbeeld als tablet krijgen als je een tekort hebt aan vitamine K. Hoe heeft het de wereld beïnvloed In het algemeen kan je zeggen dat vitamine K de wereld heeft beïnvloed. Het helpt bij de stolling van het bloed en voorkomt vele bezoeken aan de dokter. Mensen kunnen verder leven zonder zich druk te hoeven maken om hun wond of wondje. Vitamine K1 en K2 zijn vormen die altijd al hebben bestaan, het wordt geproduceerd in ons eigen lichaam en komt in bepaalde voeding voor. Vitamine K3 daarentegen wordt kunstmatig gemaakt en heeft de wereld dus meer beïnvloed. Het heeft er voor gezorgd dat je, als je een tekort hebt aan vitamine K, dit op een kunstmatige manier kan binnenkrijgen. Zo blijven er meer baby’s na de geboorte leven doordat de toevoeging in zekere mate de hersenbloedingen tegengaat. Ook voor personen waarvan het lichaam zelf geen vitamine K aanmaakt, is dit een oplossing. Maar ook mensen die teveel antistollingsmiddelen hebben ingenomen kunnen op deze synthetische vorm rekenen. Positieve en negatieve kanten Tekorten zijn zeldzaam maar komen toch een enkele keer voor bij mensen die langdurig medicijnen hebben gebruikt, deze vernietigen dan de bacteriën in de dikke darm. Voorbeelden hiervan zijn antibiotica en laxeermiddelen. Ook kan een gestoorde vetvertering leiden tot een tekort aan vitamine K. Dit tekort kan weer leiden tot bloedingen en botontkalking. Je kunt op deze manier zien dat vitamine K positief is als je er maar genoeg van in je lichaam hebt, je zal dan namelijk geen last hebben van langdurende bloedingen en vervroegde botontkalking. Een verhoging van de hoeveelheid vitamine K in het lichaam kan daarentegen leiden tot darmziektes zoals coeliakie. Coeliakie is een onverdraagzaamheid voor gluten.