Malaria

Wat is malaria? Malaria is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de steek van een met malariaparasieten besmette mug. De malariaparasieten vermenigvuldigen zich eerst in de lever, daarna in de rode bloedcellen. Vrijwel iedereen kan de ziekte, in gebieden waar malaria voorkomt, krijgen. Na terugkeer in Nederland kan elk griepje een aanval van malaria zijn, vooral wanneer dit binnen 3 maanden na thuiskomst optreed. Hoeveel mensen zijn besmet met malaria? Jaarlijks worden er 5.1 miljoen gevallen van malaria gemeld. Het werkelijke aantal gevallen is naar schatting vele malen hoger. Op dit moment lijden er zo’ n 210 tot 220 miljoen mensen aan malaria. Er overlijden naar schatting 1.5 tot 2.7 miljoen mensen per jaar aan malaria, het merendeel daarvan zijn Afrikaanse kinderen onder de 5 jaar.
Welke soorten malaria zijn er? Er zijn 3 verschillende vormen van malaria. Malaria tropica, de gevaarlijkste vorm, kan onbehandeld binnen enkele weken tot de dood leiden. Een andere vorm van malaria is malaria tertiana. Deze vorm kan na maanden tot ongeveer 4 jaar na beëindiging van de malaria profylaxe (medicijn tegen malaria) nog aanvallen veroorzaken. Men spreekt van een goedaardige vorm van malaria, omdat deze vorm van malaria zelden tot de dood leidt. De derde vorm van malaria is malaria quantana, deze vorm is ook niet zeer ernstig. Waar komt malaria voor? Malaria komt voor in tropische en subtropische gebieden, daar waar het warm en vochtig is. De malariagebieden bevinden zich in heel West -, Centraal -, Oost - Afrika en delen van Zuid-Afrika en Zuid - Oost Azië en Zuid-Amerika. [plaatje0] Controleer altijd voordat u op vakantie gaat, of er infectieziektes zoals malaria voorkomen. Dat kunt u doen door op een website, b.v. www.gezondopreis.nl, te kijken. Wanneer blijkt dat er malaria in het land van bestemming voorkomt, informeer dan bij een GGD, Travel Clinic, vaccinatiepolikliniek, huisarts of apotheker voor een persoonlijk advies. Doe dit wel ruim van te voren zodat u op tijd voorzorgmaatregelen kunt nemen. Hoe verloopt de besmetting en de levenscyclus van de malaria parasiet? 1) Een vrouwelijke Anopheles mug, die parasieten bij zich draagt, injecteert malaria parasieten in het bloed tijdens een steek. 2) Deze parasieten verdwijnen snel in de lever. De parasieten vermenigvuldigen zich in de cellen van de lever gedurende een periode van 5-16 dagen. Hierbij treden geen ziekteverschijnselen op. 3) Parasieten komen vrij uit de lever in het bloed en dringen rode bloedcellen binnen en gaan zich hierin weer vermenigvuldigen. Na rijping barsten de rode bloedcellen open en de jonge parasieten dringen
weer nieuwe bloedcellen binnen. Deze cyclus in het bloed blijft zich herhalen en resulteert in een snelle toename van het aantal parasieten in het bloed en in de ziekteverschijnselen van malaria. 4) Wanneer een Anopheles mug een bloedmaal neemt op deze patiënt, vermenigvuldigen de parasieten zich verder in de mug. 5) Duizenden van deze parasieten komen in de speekselklieren van de mug terecht waar zij wachten om opnieuw geïnjecteerd te worden in het bloed van een mens bij een volgende steek. [plaatje1]
Wat zijn de ziekteverschijnselen van malaria? Bij de twee goedaardige vormen van malaria, malaria tertiana en malaria quartana, treden er koortsaanvallen op. Bij malaria tertiana komen die aanvallen om de twee dagen en bij malaria
quartana om de drie dagen. Ook krijg je door malaria een opgezette milt. De meest voorkomende soort malaria is malaria tropica, zonder behandeling is het dodelijk. Alle vormen van malaria kunnen zich voordoen als heftige aanvallen van koude rillingen en koorts, maar ook als een grieperig gevoel met hoofdpijn zonder duidelijke koorts. Daarom moet u bij koorts of griep die langer dan 2 dagen aanhoudt denken aan malaria. Ga dan tijdens uw verblijf in de tropen zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde arts of ziekenhuis, of neem volgens voorschrift een noodbehandeling. Als u ook niet op de noodbehandeling reageert, of de koorts niet binnen 48 uur verdwijnt, is het verstandig een arts op te zoeken. Welke voorzorgmaatregelen kan je nemen tegen malaria? • door uit te kijken voor muggenbeten en elk contact te vermijden • door bedekkende kleding te dragen (lange broek, lange mouwen, schoenen en sokken) • door de onbedekte huid in te smeren met muggenolie of een muggenstift • door onder in een muggenvrije kamer te slapen of onder een goedsluitende met bestrijdingsmiddelen geïmpregneerde klamboe (informatie en advies over het aanschaffen van een klamboe is te vinden op www.tropenzorg.nl) • door als het mogelijk airconditioning te gebruiken (hierdoor heb je minder last van muggen) • door zo snel mogelijk een arts te raadplegen als u vermoedt dat er aanwijzingen op malaria kunnen zijn • door het gebruik van antimalariamiddelen (malariatabletten) deze tabletten kan je via een huisarts krijgen. De dosering van deze malariatabletten kan verschillen van 2x daags of 1x daags 1 tablet tot 1 tablet per week. Ook hoelang men de malariatabletten moet slikken kan verschillen, in combinatie met de algemene maatregelen tegen muggenbeten, geeft dit de beste bescherming tegen malaria. Raadpleeg altijd ruim voor vertrek (4 tot 6 weken) een huisarts of apotheker voor het meest recente advies over welke malariatabletten u moet slikken. Houdt u zich altijd aan het voorschrift! Welke middelen zijn er om malaria te bestrijden? Met de huidige middelen voor de bestrijding van malaria, zoals bestrijding van muggen en muggenbroedplaatsen in combinatie met de huidige geneesmiddelen is bestrijding van malaria goed uit te voeren en in veel landen is bestrijding van malaria met deze methoden zeer effectief gebleken. Maar er zijn wel een aantal voorwaarden waaraan voldaan moet worden om bestrijdingscampagnes goed te laten verlopen, zoals een goed georganiseerde gezondheidszorg die voor iedereen bereikbaar is, een goede infrastructuur, stabiele situaties in landen (dus geen oorlogen) die langdurige muggenbestrijding mogelijk maken en goed economie. In veel ontwikkelingslanden, voornamelijk in Afrika, zijn dit soort gunstige voorwaarden niet aanwezig waardoor de bestrijding van malaria faalt. Het ontwikkelen van medicijnen tegen malaria blijkt moeilijker dan gedacht, dat komt doordat de parasiet voor veel antimalariamiddelen ongevoelig is geworden (resistent). Over de hele wereld wordt onderzoek verricht naar nieuwe methoden en middelen voor bestrijding van malaria. De nadruk van het onderzoek ligt op ontwikkeling van vaccins, ontwikkeling van nieuwe medicijnen en alternatieve methoden voor bestrijding van muskieten. In de toekomst kunnen er hopelijk nieuwe, goedkope geneesmiddelen en vaccins worden ontwikkeld voor een blijvende effectieve bestrijding van malaria. bronnen •
www.malaria.nl • http://memebers.lycos.nl/malaria/malaria/.html#bestrijding • www.gezondopreis.nl • http://www.azl.nl/1040/research/malaria/algemeen-info.html • www.tropencentrum.nl • Wijs! op reis • Mircosoft Encarta