File probleem

Titel: Fileprobleem Inhoudsopgave • Inleiding • Hoofdvraag: Is het fileprobleem in Nederland te verhelpen? Deelvragen: • Wat wordt bedoeld met het fileprobleem? • Wat zijn de oorzaken van het fileprobleem in Nederland? • Wat zijn de oplossingen voor het fileprobleem in Nederland? • Wat is de visie van enkele politieke partijen op mobiliteit? • benaderingswijzing van uit de Politiek-juridische optiek • File top-50 over het jaar 2002 • Actuele filestatistieken van de afgelopen 36 uur. • Samenvatting en conclusie Inleiding De praktische opdracht die u nu in uw handen heeft gaat over het file probleem in Nederland. Ik had (te) veel tijd om een onderwerp uit te kiezen. Ik heb een onderwerp gekozen waar ik zelf ook mee te maken heb en krijg in mijn verdere leven. Zelf heb ik wel eens meer dan tien uren in de file gestaan. Als je zoiets mee maakt ga je jezelf wel eens afvragen waarom, er altijd zo veel files zijn, hoe dat komt en of er geen oplossing voor zijn. Ik heb na het maken van dit werkstuk antwoorden gekregen op deze vraag, maar nog geen oplossing van het fileprobleem

Ik zal drie vragen uitwerken, namelijk: • Wat word bedoeld met het file probleem? • Wat zijn de oorzaken van het fileprobleem in Nederland? • Wat zijn de oplossing voor het fileprobleem in Nederland? Ik hoop dat u dit verslag met plezier zult lezen. Wat wordt bedoeld met het fileprobleem? De eerste snelwegen in Nederland kwamen er ongeveer vijftig tot zestig jaar geleden. De mensen die dat toen bedachten konden nooit voorspellen dat er zoveel gebruikt van zou worden gemaakt als vandaag de dag. Begin jaren ’90 begon het fileprobleem zich te ontwikkelingen. Drie jaar geleden stond er 67 duizend kilometer wachtende auto’s in Nederland, een nieuw record. De randstand had hier een aandeel in van tachtig procent. Nederlanders staan al steeds langer in de file en de economische kosten daarvan stijgen jaarlijks. Dagelijks brengen zo’n 300.000 tot 500.000 Nederlanders een deel van hun tijd door in een stilstaande of langzaam rijdende auto’s. Daar komt nog bij dat er verschillende soorten files te onderscheiden zijn. Een exacte definitie van een file gebruikt ook het ministerie van Verkeer en Waterstaat niet. De statistieken slaan zeker niet alleen op langzaam rijdende auto’s. Het is in de praktijk maar zelden dat de doorstroming op de weg tot nul daalt. Vaak rijden de files nog met een dergelijke snelheid van 35 tot 40 km per uur en dat is nog altijd stukken sneller dan met de fiets. Ook de duur van de file verschilt enorm. Vaak is dat minder dan een kwartier, wat het grootste deel van de bevolking nog wel mee vindt vallen. De Nederlandse bevolking groeide tussen 1960 en 1997 met ruim 4 miljoen. Verder zijn er veel meer vrouwen aan het werk gegaan, van wie velen met de auto naar het werk gaan. Bovendien heeft de toegenomen welvaart de aanschaf van een of verscheidene auto’s binnen bereik van vrijwel ieder huishouden gebracht. Belangrijk is ook dat door de verbeterde infrastructuur mensen steeds verder af gaan wonen van hun werk. Via de snelweg reizen ze naar hun werk. Het aantal auto’s in Nederland nadert intussen de 6 miljoen en dit zal alleen nog maar toe nemen. Tevens stijgt ook hiermee het aantal kilometers per weggebruiker. Files kosten de samenleving ook heel veel geld. Afgezien van het persoonlijke ongemak voor de automobilist, loopt het Nederlandse bedrijfsleven door de files een schade op van bijna twee miljard gulden per jaar. Dit weerhoudt investeerders en nieuwe bedrijven er van om hier heen te komen en zal de functie van Nederland als mainport verslechteren En dan nog het milieu, al dat langzaam rijdende en stilstaande verkeer is niet goed voor ons milieu. Rijdende voertuigen produceren namelijk minder uitstoot van broeikasgassen dan stilstaande of langzaamrijdende voertuigen. Wat zijn de oorzaken van het fileprobleem in Nederland? Files ontstaan doordat er op bepaalde tijden veel mensen met de auto over een en dezelfde weg willen. Ook kan een file ontstaan doordat er een ongeluk is gebeurd op een weghelft, Vaak komt dan ook aan de andere kant van de weg een file, omdat mensen nieuwsgierig zijn en willen weten wat er gebeurd is. Dan gaan ze langzamer rijden waardoor ze een opstopping veroorzaken. De meeste mensen die in de file staan behoren tot de categorie woon- en werkverkeer. Vooral in de ochtendspits zijn er veel mensen op weg naar het werk. Bijna zeventig procent van de mensen in de file is dan woon-werkverkeer. Zakelijk-, vracht- en overig verkeer verdelen de resterende plaatsen. Onder die laatste groep vallen bijvoorbeeld mensen met recreatief verkeer. Kijken we niet alleen naar de spits, maar naar het gehele etmaal, is de verhouding anders verdeeld. Het woon-werkverkeer blijft de grootste deel voor rekening nemen met bijna veertig procent. Ook het zakelijke verkeer is met een kwart sterk vertegenwoordigd. En acht procent in de file is een vrachtwagen. Rond Amsterdam is het fileprobleem het grootst, want het is de hoofdstad van Nederland. Er komen ook veel forensen uit omliggende steden. Wat zijn de oplossingen voor het fileprobleem in Nederland? Ik zal de volgende oplossingen tegen het file probleem in Nederland bespreken: De meeste oplossingen zijn wel logisch, zoals de fiets en het openbaar vervoer. Maar er zijn ook mensen maanden aan het werk om een idee zoals rekeningrijden te ontwikkelen. Je hoort bijna dagelijks de onderstaande begrippen op de radio en televisie. Maar vaak snapte ik niet wat er mee bedoeld werd. Hier zal ik die oplossing toelichten. Het betreft de volgende: • Rekeningrijden • Carpoolen • Telewerken • Kilometerheffing • Accijnzen • Maximumsnelheid • Openbaar vervoer • De fiets Rekeningrijden Rekeningrijden moet de bereikbaarheid van de Randstad verbeteren. Het idee van rekeningrijden was om het alleen bij de grote vier steden in te voeren. De grote wegen in de Randstad zouden worden voorzien van speciale poorten en camera's die ervoor zouden zorgen dat de automobilist via een chipkaart direct kon betalen of dat hij het verschuldigde bedrag later via zijn rekening liet afboeken. Je kunt dit systeem beschouwen als een elektronische vorm van tolheffing. De automobilist zou moeten gaan betalen voor het gebruik van de wegen in de Randstad tussen zeven en negen uur 's ochtends. Het rekeningrijden wordt dus gebruikt in de periode waarin de files het langst zijn. De overheid zal met die geld andere kosten van de burger kunnen laten dalen, zodat de Nederlanders geen verschil in hun beurs zullen zien. Of dit idee zal weken durf ik niet te zeggen. Carpoolen Carpoolen is populairder in de spits dan het Openbaar Vervoer. Steeds meer mensen verkiezen carpoolen boven het Openbaar Vervoer. Het blijft lastig om bestuurders van auto's over te laten stappen op het Openbaar Vervoer. De auto is vaak sneller dan de trein, de bus en de fiets. De auto biedt ook meer privacy en is vaak veel comfortabeler. Een deel van het kantoorwerk kan ook in de auto worden gedaan. Meer dan 770.000 Nederlanders rijden dagelijks met elkaar mee naar en van het werk. De meeste carpoolers wonen bij elkaar in de buurt. Er zijn ook carpoolers die met elkaar afspreken op speciaal voor carpoolers bedoelde parkeerplaatsen. Op deze parkeerplaatsen kan de ene automobilist zijn auto parkeren om in de wagen van een ander over te stappen. De parkeerplaatsen zijn vaak ook goed bereikbaar per Openbaar Vervoer. In Nederland zijn er in totaal 10.000 parkeerplaatsen langs de grote snelwegen aangelegd. Tja, ik kan alleen maar zeggen dat dit een van dé beste oplossingen ooit is. Alleen heb ik het gevoel dat het te weinig wordt gebruikt.
Telewerken Telewerken kan in de toekomst een belangrijke rol gaan spelen in het bestrijden van files. Werknemers kunnen thuis blijven en daar hun werk doen. Hier zitten ook een paar nadelen aan. Elke werknemer moet een computer hebben met aansluiting op het Internet. Dit moet de werkgever betalen. Als de werkgever dit weigert, zal de overheid dit moeten subsidiëren. De computertechniek van tegenwoordig maakt telewerken steeds aantrekkelijker, er is steeds meer mogelijk via het Internet. Ook draagbare telefoons worden telkens geavanceerder en sommigen kun je nauwelijks onderscheiden van een Lap-Top. Vooral met de nieuwe technieken deze tijd is dit echt wel mogelijk voor bedrijven, dit is een zere goeie ontwikkeling als hier meer gebruik van wordt gemaakt. Kilometerheffing Wat is kilometerheffing precies? Bij kilometerheffing worden de huidige vaste kosten (motorrijtuigbelasting, een deel van de belasting van personenauto's en motorrijtuigwielen en accijnzen) omgezet in een tarief per gereden kilometer. Dit systeem wordt dan eerlijker voor iedereen, immers de mensen die veel rijden betalen meer en de mensen die weinig rijden betalen minder. Het aantal kilometers dat men gereden heeft wordt berekend door de zogenaamde "Mobimeter", dit apparaat zal in het voertuig worden ingebouwd en fraude bestendig zijn. Het apparaat zal 100 à 150 euro kosten. De kilometerheffing zal ingevoerd worden in verschillende fases: 1) Definitiefase (nu-2001): In deze fase wordt een het ontwerp voor variabilisatie van de vaste heffingen uitgewerkt. Tevens wordt gestart met de ontwikkeling van de techniek; 2) Ontwikkelfase (2002-2003): De tenderprocedure wordt gestart, het systeem wordt uitgewerkt en getest voor de introductie van de kilometerheffing die in 2004 beoogd is; 3) Implementatiefase (2004-2006): Introductie van de kilometerheffing; 4) Operationele fase (2006): Aflevering en invoering van de kilometerheffing in heel Nederland. Bij kilometerheffing wordt het hoofdwegennet ingedeeld in zogenaamde wegvakken. De wegvakken zijn onderverdeeld in wegtypen. De wegtypen verschillen in prijzen. De positie van de weggebruiker blijft anoniem, omdat de verschillende wegtypen op meerdere plaatsen tegelijk voor kunnen komen. Wegtype A kan bijvoorbeeld in Amsterdam, Den Haag en Utrecht tegelijk voorkomen. De overheid kan niet exact traceren waar de automobilist gebruik gemaakt heeft van de weg. De prijzen staan niet vast. Daar waar veel van de weg gebruik gemaakt wordt, zal de waarde omhoog gaan (hoge prijs) en omgekeerd. Op deze manier kan de overheid, de automobilisten sturen om gebruik van de weg te maken waar minder van de weg gebruik gemaakt wordt. Met deze maatregel kunnen files worden voorkomen, omdat op die plaatsen een hoger tarief van de weg geldt, dan op plaatsen waar minder verkeer is. Ik zelf vind dit wel een goed idee. Accijnzen De prijzen op benzine en andere brandstofsoorten zijn de laatste jaren vaak verhoogd. Door een gelijktijdige verlaging van de motorrijtuigbelasting werd het autorijden niet duurder, maar wel voor degenen die veel gebruik maakten van hun voertuig. Er kwamen protesten tegen de steeds verhoogde benzineprijzen. Mensen die aan de rand van Nederland wonen, tanken over de grens. In Duitsland en/of België was het goedkoper om te tanken, omdat zij minder accijnzen hadden. Het kabinet erkende dit en vanaf nu worden de benzineprijzen alleen verhoogd als de buurlanden Duitsland en België dit ook doen. Het idee achter accijnzen is het gebruik van de auto te ontmoedigen en alternatieve vormen van vervoer te stimuleren zoals het openbaar vervoer. Na mijn idee is het idee van accijnzen een grote lulkoek. Die mensen weten toch dat door die paar euro’s extra de auto echt niet aan de kant laat staan. Kijk maar eens naar de verkoop van sigaretten, dat is van het zelfde laken een pak. Daar richten die paar dubbeltjes echt geen daling van de verkoop op. Maximumsnelheid Te grote snelheidsverschillen is een van de oorzaken van files. De overheid is van plan om een maximumsnelheid van 100 kilometer per uur in te voeren. Dit wil zij instellen voor de spitsuren. Buiten deze uren om mag men 120 kilometer per uur rijden, tenzij om redenen van veiligheid of geluidshinder anders wordt beslist. Voor zover deze snelheidsmaatregelen tot minder ongelukken leiden, leveren ze ook daardoor een bijdrage aan het terugdringen van files. Ik zelf vind dat de snelheid op de snelheid zelfs boven de 120 km/uur mag liggen. Maar ik denk ook niet dat dit bevorderlijk zou zijn voor het fileprobleem. Openbaar vervoer Ook een mogelijkheid om het aantal files aan te pakken, is het stimuleren van de automobilisten om met het Openbaar Vervoer naar het werk of een andere bestemming te gaan. Reizen per openbaar vervoer is meestal goedkoper dan reizen met de auto. De trein is snel en heeft geen last van files. De reistijd kan bovendien zelf worden bepaald. Daarnaast krijgt de bus op belangrijke knelpunten steeds vaker voorrang van openbaarvervoerbewijzen. De belastingdienst stimuleert het gebruik van het Openbaar Vervoer in het woon-werkverkeer. De werkgever kan de kosten geheel vergoeden en er bestaan aftrekmogelijkheden. Het Openbaar Vervoer staat nu, door de huidige situatie bij de Nederlandse Spoorwegen, in een negatief daglicht. De overheid zal het vervoer per Openbaar Vervoer moeten stimuleren door bijvoorbeeld de reiskosten voor een deel te vergoeden. Ook zal het Openbaar Vervoer minder vertragingen moeten ondervinden om het imago van het Openbaar Vervoer in Nederland te verbeteren. Het is immers voor het woon-werkverkeer van groot belang op tijd bij het werk aan te komen. Een ding is zeker, de automobilisten zullen nooit massaal op het Openbaar Vervoer overstappen. Maar waar het mogelijk is om automobilisten te overtuigen, over te stappen op het Openbaar Vervoer, zal actie moeten worden ondernomen. Hoe meer automobilisten kiezen voor het Openbaar Vervoer, des te kleiner zal de kans op files worden. Hier ben ik dus ook helemaal voor. Vooral omdat dit ook beter voor het milieu is door het minder gebruik van energie per verkeersdeelnemer.
De Fiets Het fileprobleem wordt al fors minder als er tien procent minder auto’s op de weg zijn in de spits. Vreemd genoeg kijkt de overheid bij de aanpak van het fileprobleem nauwelijks naar de mogelijkheid om het woon- werkfietsen te stimuleren. Files zijn vooral een probleem in de spits, wanneer iedereen op pad gaat naar of van het werk. De gemiddelde woon- werkafstand is acht kilometer. Een afstand die voor veel mensen gemakkelijk te overbruggen is met de fiets. De fiets is dus geen onmogelijk alternatief voor de auto. De campagne ‘fiets naar je werk’ levert aantoonbaar minder autokilometers op. Dertig procent van de in het kader van de campagne gefietste kilometers zijn ‘auto-vervangend’. In 2000 hebben bijna 11.000 mensen uit het hele land deelgenomen. Samen fietsten ze bijna 10.000.000 km. De fiets is natuurlijk het vervoersmiddel voor mensen die dicht bij hun werkplek wonen. Het is beter voor het milieu en hun gezondheid zal er tevens ook niet onder lijden. Benaderingswijze van uit de politiek-juridische optiek • De vraag welk beleid door de overheid is ontwikkeld heb ik na mij idee al duidelijk beschreven bij het bespreken van de deel vraag: Wat zijn de oplossing voor het fileprobleem in Nederland. Nadere toelichting lijkt mij niet nodig. • Het is duidelijk dat de overheid het fileprobleem zo snel en voordelig mogelijk wil oplossen in het belang van de bevolking, economie en milieu. Ze zouden graag willen dat het woord fileprobleem niet nodig was in de Nederlandse taal, helaas is het zo. Zij doen hun uiterste best om het woord fileprobleem te laten verdwijnen, maar net als met de files kun je een woord niet een, twee, drie, laten verdwijnen . • Bij deze kwestie zijn vooral de groeperingen: Forensen en vrachtverkeer de dupe. Het woon-werkverkeer heeft elke dag weer opnieuw last van de belemmerende wegen. Hierdoor komen ze te laat op het werk, verbruiken ze meer brandstof en zorgen ze voor meer uitstoot van giftige stoffen dat een negatieve invloed heeft op het milieu. Het vrachtverkeerd wordt ook flink vertraagd door de files. Hierdoor stijgen de transportkosten voor bedrijven, die tot gevolg hebben dat er minder winst word gemaakt. De Economie lijdt dus, ook onder het fileprobleem • De mogelijkheden voor de forensen is al uitvoerig besproken tijdens de deelvragen. Voor het vrachtverkeer is er ook nog de mogelijkheid om niet met Nederland te handelen, maar met andere landen waar ze geen hinder onder vinden van de files. De visie van een aantal politieke partijen D66 • Een grotere capaciteit van het wegennet is mogelijk door toeritdosering en doelgroepstroken en ook door kilometerheffing die varieert in hoogte qua tijd, plaats, milieubelasting en verkeersdruk. • 30 km/uur-zones in de buurt van scholen en kinderspeelplaatsen worden verplicht en uitgebreid binnen de bebouwde kom. • De maximumsnelheid op autosnelwegen kan verschillen naar plaats, tijd en omstandigheden. Autoluwe binnensteden en woonwijken worden gestimuleerd. Een • rijbewijsstrafpuntensysteem wordt ingevoerd met een zware bestraffing voor overmatig alcoholgebruik in het verkeer. Lijst Pim Fortuyn • -Rijksinkoopbureau voor benzine - • Spoorwegen, Schiphol en Rotterdamse haven niet privatiseren • Treinen, trams en metro in de Randstad op elkaar aan laten sluiten en minstens om de tien minuten laten rijden (geen dienstregeling meer) PVDA • Kilometerheffing wordt ingevoerd waarbij differentiatie plaatsvindt naar tijd en plaats. • Om ernstige fileproblemen op te lossen is het soms nodig nieuwe snelwegen aan te leggen. Als weguitbreiding strikt noodzakelijk is, wordt daarom zoveel mogelijk gekozen voor verbreding van bestaande wegen. CDA • Bij de verbetering van het 'onderliggende wegennet' moet expliciet aandacht worden geschonken aan de veiligheid. • Provinciale wegen moeten zoveel mogelijk uitgevoerd worden met gescheiden rijstroken. • Filegevoelige wegen worden beter benut door bijvoorbeeld drie smallere rijstroken in plaats van twee brede. • Op plaatsen waar verbreding van de huidige wegen niet gewenst is, worden dubbeldekswegen of tunnels aangelegd. VVD • Er komt een vaste prijs per gereden kilometer, geheven in een gelijke systematiek voor automobilisten in het hele land. Indien duidelijk blijkt dat verdere differentiatie in de kosten naar tijd en plaats leidt tot de gewenste verkeersregulering, kan het systeem verder worden gespecificeerd naar een variabele gebruiksheffing. • Met behulp van het extra budget wordt de capaciteit van het hoofdwegennet op inventieve wijze uitgebreid, met behulp van spitsstroken, nieuwe stroken naast, onder of boven de bestaande en bredere, aparte stroken voor vrachtwagens, etc. • Ontbrekende schakels, zoals bij de A-4, worden snel afgemaakt. SP • De verkeersveiligheid kan vergroot worden door de bevordering van verantwoord verkeersgedrag, het tegengaan van wangedrag en zwaar bestraffen van onveilig rijden (waaronder het rijden onder invloed). • Door de autolasten met een kilometerheffing te koppelen aan het gebruik in plaats van aan het bezit wordt doordachter autogebruik bevorderd. Groen Links • Er wordt een naar plaats, tijd, soort auto en brandstofgebruik gedifferentieerde kilometerheffing ingevoerd. • Om te voorkomen dat gemeenten elkaar beconcurreren met parkeertarieven en parkeernormen komt er een landelijke Parkeerwet met duidelijke spelregels. • Belastingvoordelen voor de lease-auto worden drastisch beperkt. • Het gebruik van een deelauto wordt fiscaal bevorderd. • Waar mogelijk wordt geplande weginfrastructuur geschrapt, zeker voor verbindingen tussen de A6 en A9, de A4 Midden Delfland en de geplande A73. • Er wordt, behoudens evidente knelpunten (‘flessehalzen’), afgezien van het verbreden van snelwegen met extra rijstroken. • De maximumsnelheid op snelwegen wordt teruggebracht tot 100 km per uur. Voor filegevoelige trajecten geldt in de spits een maximumsnelheid van 70 kilometer per uur. In woonwijken wordt de snelheid beperkt tot 30 km per uur. • Voor personenauto’s komt er een regeling waarin de aanschaf van een snelheidsbegrenzer wordt ‘terugverdiend’ door een lagere motorrijtuigenbelasting. Samenvatting en conclusie Of het fileprobleem in Nederland ooit wordt opgelost weet niemand. Men is bezig om allemaal dingen te verzinnen tegen de files, maar het is nog niemand gelukt om Nederland filevrij te krijgen. Ik denk dat we net zo goed niks tegen de files kunnen doen. Want elke keer als er weer wat wordt uitgevonden wat de files vermindert, komen er weer auto’s bij en blijft de file. Als je gewoon de files laat staan, heb je kans dat het vanzelf minder wordt omdat iedereen die file zat is. Feit is dat de files niet goed zijn voor Nederland. Economisch niet, maar ook niet voor het milieu, dus er moet toch wel wat aan gedaan worden. Maar de oplossing die alle problemen in een keer weghaalt is er niet. Het klagen over hoe lang mensen wel in de file staan is ook meestal overdreven, want meestal sta je niet langer dan gemiddeld 6 minuten in de file(als je in een file terecht komt). Literatuurlijst www.minvenw.nl
www.anwb.nl
www.scholieren.com
www.bp.nl
hetfileprobleem.cjb.net
www.verkeersinformatiediens.nl
en verschillende websites van landelijke kranten.