Dialecten

Dialecten

Dialecten zijn aan het verdwijnen!Hoe komt dit? Wat zijn dialecten nou eigenlijk precies? Wat vinden mensen hiervan? Wat is het ABN? Dit soort vragen en nog veel meer zal ik beantwoorden in dit verhaal.

DIALECT

Een dialect is een omgangstaal die in kleine of grote gebieden gesproken wordt. De omgangstalen die in grote steden zoals Rotterdam en Amsterdam gesproken worden vallen er normaal gezien ook onder maar tegenwoordig duidt men ze liever aan als sociolecten. Het woord dialect komt van het griekse woord dialektos wat gesprek betekent. Dialecten, zoals ik al gezegd heb, verdwijnen. Bijna iedereen spreekt tegenwoordig het ABN (Algemeen Beschaafd Nederlands). Dialecten werden al lang gesproken voordat het ABN nog bestond. In alle delen van Nederland spraken ze anders, wat natuurlijk de nodige problemen op leverde.

ABN

Het ABN is een afkorting voor het Algemeen Beschaafd Nederlands, ook wel het Standaard Nederlands genoemd. Deze vorm van het Nederlands werd vooral in de provincie Holland gesproken. Het idee „Standaard Nederlands“ ontstond in de 16e en 17e eeuw. Dit kwam omdat mensen (koning, handelaars, het volk, behoefte kregen aan een meer algemene taal. Ze hadden het nodig voor hun wetten, verordeningen, bijbelvertalingen etc. De regering van de Republiek Der Nederlanden huisde in Holland. Dus werd de basis van de standaard taal Hollands!


WAAROM VERDWIJNEN DIALECTEN?

Er zijn natuurlijk redenen voor het verdwijnen van de dialecten. Ten eerste reizen mensen meer dan vroeger en als ze dan in dialect zouden spreken kan niemand ze verstaan dus vinden ze het makkelijker om gewoon Standaard Nederlands te spreken! Ten tweede verhuizen mensen ook meer dan vroeger hetgeen ervoor zorgt dat mensen gauwer Standaard Nederlands spreken om het zichzelf makkelijker te maken. Ten derde gaan veel meer kinderen naar school dan vroeger. Op school krijgen ze Nederlands via een leraar die vaak Standaard Nederlands spreekt, omdat je daar verder mee komt in Nederland. En dan de laatste en waarschijnlijk de belangrijkste oorzaak zijn de televisie en radio. De televisie en radio worden over heel Nederlands uitgezonden dus kunnen ze niet in dialect spreken. Veel mensen kijken naar de radio en de televisie en nemen daarvan woorden en taal over!

ONDERZOEKSVERSLAG

Om te laten zien dat dialecten echt aan het verdwijnen zijn heb ik een onderzoek verricht. Ik heb aan een paar vrijwillige scholieren gevraagd hoe het nou precies zit met dialecten in hun familie. Het verliep makkelijk en snel, omdat het makkelijke leerlingen waren die een mening hadden over dialecten.

Volgens Claire Norcross zijn dialecten een beetje ouderwets. Zelf spreekt ze het Standaard Nederlands. Haar moeder is Twents en kan dat ook spreken maar spreekt liever Standaard Nederlands in het dagelijkse leven. Haar grootouders spreken alleen Twents en niks anders. Hieruit blijkt dat de oudste generatie uit haar familie wel dialect spreekt maar dat het steeds minder wordt naarmate de leeftijd jonger wordt. Vervolgens heb ik aan Sjors van Wagenberg gevraagd wat hij van dialecten vond. Hij antwoordde: “wel lollig, maar het hoeft niet voor mij„. Hij spreekt zelf maar een beetje Brabants (d.w.z de zachte “g„ maar meer niet), terwijl hij er toch echt geboren is! En dan nog een laatste scholier; Harriet Kay die een Engelse vader heeft maar een Nederlandse moeder. Haar moeder is ook afkomstig uit Twente. Haar opa sprak zuiver Twents tot een paar jaar geleden, omdat hij naar Den Haag verhuisde. Ze reageerde op de dialecten negatief : “Ik vind het op zich wel jammer want het is toch een beetje traditie
Tot slot heb ik mijn moeder en vader geïnterviewd. Deze informatie is iets minder
interessant want ze spreken allebei geen dialect en hun hele familie (van wie nog leven) spreken geen dialect in het normale leven. Mijn moeder kan wel het Luxemburgse dialect (Luxemburgs is geen officiële taal!) spreken en het Markelose dialect (in Markelo, Overijssel is ze geboren). Dit doet ze helaas bijna nooit. Ze heeft eerst ook in Markelo gewoond toen ze jong was maar is in Rotterdam gaan studeren dus verdween haar vanzelfsprekende Markelose accent helemaal (maar ze kan het nog wel!). Toen ik haar vroeg wat ze vond van het verdwijnen van dialecten zei ze :“Heel jammer“. Ze vindt ook dat als je in een bepaalde plaats woont waar je dialect spreekt, je gewoon allebei moet kunnen spreken. „Het is een lokale kleur“, aldus mijn moeder. Mijn vader daarentegen spreekt geen dialect omdat zijn ouders steeds verhuisden en o.a. in Zweden en Indonesië gewoond hadden. Ze kregen alleen het Nederlands van hun ouders mee en dat was Standaard Nederlands door het vele verhuizen. Mijn vader heeft geen opinie over het verdwijnen van dialecten.

CONCLUSIE

Het is aan de ene kant wel heel erg jammer dat dialecten verdwijnen, maar is het niet ook een beetje handig?!?
Als tegenwoordig iedereen nog in dialecten zou spreken, dan zou het leven toch veel moeilijker worden. Kinderen zouden gepest kunnen worden als ze naar een nieuwe woonplaats verhuizen, je zou je als volwassene zelfs niet verstaanbaar kunnen maken enzovoorts. Bovendien als je naar school gaat moet je ook schrijven in het ABN en als je alleen dialect spreekt wordt dat een stuk moeilijker om behoorlijk te kunnen schrijven in het ABN.

Ook al heb ik zo’n lange lijst met argumenten voor het verdwijnen van dialecten vind ik persoonlijk dat het leuker is met dialecten. Bovendien is er één belangrijke oplossing die al de tegenargumenten (problemen van dialecten) in één klap wegvagen. Waarom kan iedereen niet gewoon allebei spreken? Dialecten verdwijnen dan niet en het gevoel van samenhorigheid en de lokale kleur van een plaats verdwijnt niet! Het geeft een gevoel van samenhorigheid door dialecten, is nou eenmaal een manier van leven in Nederland, die nooit moet verdwijnen!!!