Orpheus

De heldendaad waardoor Orpheus bekend stond was de redding van de Sirenen. Maar daarover vertel ik je niet. Ik ga de mythe vertellen over de tocht van Orpheus naar de onderwereld, om Euridice te redden, maar eerst iets over Orpheus zelf, zodat je weet wie hij eigenlijk was. Orpheus\' muziek moet de mooiste muziek zijn die ooit geklonken heeft. Volgens de mythe kwamen, als hij speelde, de vogels, de vissen, de wilde dieren en zelfs de bomen en rotsen bij hem om te luisteren. Volgens de meeste bronnen is hij de zoon van de Tracische koning Oeagrus en de muze Calliope. Deze was een dochter van Zeus, Orpheus was dus de kleinzoon van Zeus. Slechts enkele andere bronnen vermelden Apollo als zijn vader. Van hem kreeg hij in ieder geval een lier waar hij zijn muzikale, bovenmenselijke kracht aan ontleende. Grenzeloos leek zijn geluk, toen hij Euridice, de schoonste van de Najaden, zijn vrouw werd. Nu je een beetje weet wie het hoofdpersonage is, ga ik de mythe vertellen. Als zijn grote liefde Euridice kort na hun huwelijk overlijdt door een slangenbeet, wist hij dankzij zijn schitterende muziek af te dalen in de onderwereld om haar te redden. Toen gebeurde er in de onderwereld iets wat nog nooit gebeurd was. De schimmen luisterden naar de liefelijke klanken en huilden. Tantalus, die tot een vreselijke straf was veroordeeld, vergat om van het water dat zich altijd terugtrok te drinken. De Danaiden lieten hun eindeloze arbeid, het vullen van het doorzeefde vat, rusten, en Sisyphus zat op de steen, die hij van de goden op een berg in de onderwereld moest krijgen. Ja, zelfs de onverbiddelijke Eumniden, die nog nooit hun echte gevoelens hadden getoont, huilden van ontroering. Zelfs Hades en Persephone, heersers van de onderwereld, waren ontroerd door zijn prachtige muziek. Orpheus kreeg wat hij wou: Euridice. Er was wel één voorwaarde aan: tijdens de tocht terug naar het vasteland mocht hij niet omkijken naar de vrouw die zijn hart had veroverd. Hij deed het toch. Waarom kan ik niet juist vertellen, omdat er verschillende versies bestaan over waarom dat hij toch omkeek. Een paar voorbeelden: bepaalde bronnen zeggen dat Orpheus maar naar zijn geliefde mocht kijken als ze beiden in het daglicht stonden, maar hij keek in het schemer van de onderwereld. Een andere versie vertelt dat Orpheus bang was dat Euridice hem niet meer volgde, daarom keek hij om. Nog andere bronnen vermelden dat Euridice aan het klagen was dat Orpheus niet naar haar keek, en daarom dacht ze dat Orpheus haar niet meer graag zag. Orpheus draait zich dan naar Euridice toe, om het tegendeel te bewijzen, maar dat mocht hij juist niet doen. Hoe het ook is gebeurd, zijn vrouwtje is terug naar de onderwereld bij de god van de onderwereld, Hades, bij de geschaakte dochter van Demeter: Persephone, en bij nog vele andere demonen en doden. Gebroken komt hij terug op het vasteland. Hij wil geen vrouw meer liefhebben maar daar zijn de mensen natuurlijk niet mee eens, en op een feest ter ere van Dionysos (god van de wijn) wordt hij vermoord en verscheurd. Orpheus is dood, en voor eens en voor altijd zijn ze samen, Orpheus en Euridice, zelfs de dood kon hen niet scheiden… Bronnen:
http://www.omroep.nl/nps/radio/thema/98/orpheus/essay.html en http://reijnhoudt.nl/zeus/verhaalorpheus.html
Vele schilders zijn geïnspireerd door deze mythe, bijvoorbeeld: Camille Corot met zijn schilderdij Orpheus.