Cultuurrelativisme

Zijn alle culturen gelijkwaardig? (cultuurrelativisme)

Cultuurrelativisme is het idee dat bepaalde gebruiken in andere culturen niet als schendingen van mensenrechten worden ervaren. Het gaat bijvoorbeeld om vrouwenbesnijdenis of het verbranden van weduwen, maar ook bijvoorbeeld de doodstraf en lijfstraffen.

Cultuurrelativisme gaat uit van de opvatting dat culturen niet eenvoudigweg met elkaar vergeleken kunnen worden. Normen en waarden zouden niet universeel zijn, maar slechts begrepen kunnen worden uit de cultuur waarin ze zijn ontstaan.

Over de definitie van cultuurrelativisme bestaat er echter geen situatie dat je samen dezelfde mening hebt. Voor sommigen betekent het de gelijkwaardigheid der culturen. Anderen vinden dat het onmogelijk is de gelijkwaardigheid aan te tonen van zaken die niet vergeleken kunnen worden.

Er zijn belangrijke bezwaren tegen cultuurrelativisme. Door alle culturen en tradities als 'gelijkwaardig' te beschouwen, maak je het onmogelijk kritiek te oefenen op praktijken die schadelijk zijn voor welzijn en mensenrechten.

Culturen zijn nooit eenstemmig: binnen een bepaalde cultuur zijn er altijd mensen die sterk afwijkende meningen hebben. Vaak wordt de mening zoals vertolkt door regeringen ten onrechte gelijkgesteld aan de mening die (alle) inwoners van het land zouden delen. En door de toenemende normstelling van internationaal recht wordt een beroep op cultuurrelativisme steeds minder overtuigend en heeft het beginsel van universaliteit de overhand gekregen.

Neem de zwartepietendiscussie. Piet is zwart en een traditie en daar kan dus niets mis mee zijn, dat meent de traditionele blanke bevolking. Maar buiten deze sfeer, bedenkt de cultuurrelativist, voelen mensen zich waarschijnlijk wel degelijk gekwetst door deze toch al wat onbenullige traditie behorend bij Sinterklaas.

Zelf vind ik het ingewikkeld om hier mijn mening over te geven omdat verschillende culturen verschillende normen en waarde kennen, en dat valt soms bijna niet te vergelijken. Wel vind ik dat mensen hun eigen normen en waarden niet aan andere culturen mogen opdringen want iedereen is vrij om te geloven wat hij of zij wil.

En zo lang het geen mensenrechten schendt, is het prima om je eigen cultuur te behouden. De voorbeelden die ik aan het begin had genoemd over verbranden van weduwe, vrouwen besnijdenis en mannen in sommige culturen worden voor getrokken vind ik echt niet kunnen. Voor die voorbeelden aan het begin heb ik in ieder geval geen begrip. Ik heb blij dat we in een democratisch land wonen.

De bronnen die ik onder andere heb  gebruikt:

http://www.trouw.nl/tr/nl/36361/Vluchtelingen/article/detail/4160854/2015/10/11/Het--   --

----  cultuurrelativisme-zal-ons-redden.dhtml

- https://nl.wikipedia.org/wiki/Cultuurrelativisme

- https://www.amnesty.nl/mensenrechten/encyclopedie/cultuurrelativisme