Ziekte van Brechterew

Ziekte van Bechterew

De ziekte van Bechterew is een chronische reumatische ziekte waarbij met name de wervelkolom wordt aangetast door ontstekingen. Het kan gepaard gaan met ernstig functionele beperkingen met soms arbeidsongeschiktheid tot gevolg. Ongeveer 0.1% van de bevolking heeft de ziekte van Bechterew. De ziekte komt twee tot drie keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Genezing is vooralsnog niet mogelijk. De behandeling bestaat voornamelijk uit het innemen van ontstekingsremmende medicijnen. Daarnaast is oefentherapie erg belangrijk. Oefeningen kunnen door de patiënt zelf thuis worden gedaan, bij een fysiotherapeut en in groepsverband (de zogenaamde Bechterew-oefengroepen). Kuurbehandelingen sluiten hier goed bij aan. Tijdens een kuur wordt ook veel aandacht besteed aan lichamelijke oefeningen.

Wat is de ziekte van Bechterew en wie krijgt het?
De ziekte van Bechterew (ook wel spondylitis ankylopoetica genaamd) is een chronisch reumatische aandoening die gepaard gaat met ontstekingen in voornamelijk de wervelkolom en bekkengewrichten. Bij een deel van de patiënten ontstaan uiteindelijk benige vergroeiingen ("ankylose") in deze gewrichten. De ziekte van Bechterew maakt deel uit van een groep aandoeningen, die op grond van gemeenschappelijke kenmerken gezamenlijk aangeduid worden als de spondylarthropathieën (zie Tabel 1). Tot deze groep van spondylarthropathieën behoren behalve de ziekte van Bechterew ook andere ziektebeelden zoals het syndroom van Reiter en reactieve artritis, alsmede artritis psoriatica en de gewrichtsaandoeningen die voorkomen bij chronische darmontstekingen zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.

Tabel 1. Kenmerken van Spondylarthropathieën
1. Veelvuldig voorkomen van ontstekingen aan de sacroiliacale (= bekken) gewrichten
2. Ontsteking van aanhechtingen van pezen in het bot
3. Ontsteking van gewrichten buiten de wervelkolom
4. Ontbreken van knobbeltjes die bij reumatoïde artritis horen
5. Afwezigheid van reumafactoren in het bloed
6. Acute oogontsteking (acute uveitis anterior)
7. Sterke samenhang met het voorkomen van de genetische factor HLA B27
8. Familiair voorkomen

De oorzaak van de ziekte van Bechterew is onbekend. Er bestaat een sterke relatie met het voorkomen van de erfelijk bepaalde factor HLA B27 (deze is in het bloed vast te stellen). Bij circa 90% van de Bechterewpatiënten is HLA B27 aanwezig ("positief") in vergelijking met slechts 8% van de gewone bevolking in Nederland. De ziekte van Bechterew komt in de hele wereld voor. In Nederland heeft ongeveer 1 op de 1000 inwoners de ziekte van Bechterew. De ziekte wordt 2 tot 3 keer vaker bij mannen dan bij vrouwen gezien en begint vaak op vrij jonge leeftijd (tussen het 20e en 30e levensjaar). Ontstaan van de ziekte na het 40e levensjaar komt slechts zeer zelden voor. Ontstekingen van de sacroiliacale gewrichten (= bekkengewrichten) is kenmerkend voor de ziekte van Bechterew. De diagnose Bechterew wordt grotendeels gesteld op het klachtenpatroon en de bevindingen tijdens het lichamelijk onderzoek.

Ziekteverschijnselen

Algemene ziekteverschijnselen zoals gebrek aan eetlust, malaise en temperatuursverhoging worden bij een aantal patiënten gezien in het begin van de ziekte. Dit is vooral het geval bij ontstaan van de ziekte van Bechterew op jonge leeftijd. Chronisch lage rugklachten zijn de meest voorkomende en kenmerkende vroege klachten van Bechterew. De rugklachten bij Bechterew hebben een aantal typische kenmerken. Er zijn vijf factoren die de zogenaamde inflammatoire (= ontsteking) rugklachten bij de ziekte van Bechterew onderscheiden van de veel vaker voorkomende niet-inflammatoire rugklachten ten gevolge van andere aandoeningen of oorzaken (bijvoorbeeld spit of hernia) (zie Tabel 2).

Tabel 2. Kenmerken van inflammatoire (= ontsteking) rugklachten
1. Ontstaan van klachten voor het 40e levensjaar
2. Geleidelijk begin
3. Duur van de klachten langer dan 3 maanden
4. Ochtendstijfheid
5. Verbetering bij bewegen