Jean Jacques Rousseau

Opdracht door een scholier
5e klas vwo | 760 woorden
30 december 2024
nog niet beoordeeld

nog niet beoordeeld

Taal

Nederlands

Vak

Geschiedenis en staatsinrichting

Denkbeelden van Rousseau

Rousseau heeft een cruciale rol gespeeld in de Franse Revolutie. Hij had namelijk heel veel ideeën over hoe de macht van de staat invloed uitoefent op de rechten van de burgers. Doordat hij zich vestigde in Frankrijk in 1742, was hij ook in de juiste tijd en plek om zijn ideeën te verspreiden. Zijn denkbeelden werden heel populair onder de bevolking omdat het op dat moment erg belangrijk was voor mensen om rechten te krijgen vanwege de koning die alle macht naar zich toe had getrokken.

Heel veel denkbeelden van Rousseau heeft hij gepubliceerd in zijn boek: maatschappelijk kontrakt of beginselen van het politiek recht (1977) / de Franse naam, du social contract [hetzelfde, maar in het Frans geschreven]. In dit boek legt hij zijn politieke visie uit: dus wat volgens hem hét ideale rechtssysteem is. Dit is zijn meest beroemde en invloedrijkste boek.

Dat ideale rechtssysteem wordt ondersteund door een aantal denkbeelden.

Deze denkbeelden luiden als volgt:

- Gelijkheid: Rousseau was van mening dat de mens, op fysieke verschillen na, altijd gelijk is [du social contract] . Er ontstaat pas ongelijkheid wanneer mensen een stuk land als bezit toe-eigenen en dat de ene persoon meer grond krijgt dan de ander en dat de omwonenden eromheen dat toestaan. Hij vindt dus dat mensen zich geen grond mogen toe-eigenen want wanneer dat gebeurt, gaat die verdeling altijd oneerlijk⁸.

Onderscheid maken tussen de bijzondere wil en algemene wil. De bijzondere wil is de wil van een individu uit eigenbelang, wat ten koste gaat van de rest van de mensen. De algemene wil is altijd op eerlijkheid gericht: de gelijkheid van alle burgers en wat zij vinden over alle onderwerpen.
de algemene wil: er moet gehandeld worden naar wat dus het beste is voor iedereen. Wanneer het volk zich verenigt en samen komt in vergaderingen, wordt er een collectief bestuur gevormd waar alle burgers direct betrokken worden met het opstellen van wetten en regels die zijn/haar leven reguleren. Wetten moeten een algemeen karakter beschikken en dus álle burgers als vrije en gelijke delen benaderen. Daarom hebben alle burgers de plicht¹¹ zich bezig te houden met zaken die te maken hebben met het algemeen belang. Of ze dat willen of niet.
volkssoevereiniteit: alle macht moet aan het volk toegekend zijn. Wij burgers dragen immers de grootste verantwoordelijkheid. Deze macht kan nooit afgenomen of vernietigd worden. De volksvergaderingen waarin iedereen betrokken zijn heet de soeverein. Deze wetgevende macht is sterker dan de regering en heeft de bevoegdheden om de regerende macht te ontslaan of de regeringsvorm aan te passen, omdat alleenheersers/bestuurders hun macht vaak misbruiken. “Zodra het volk wettig als soeverein lichaam in vergadering is, houdt elke rechtsmacht van de regering op.’’

Bindend matschappelijk verdrag [du contract social]
Dat betekent dat er een collectieve wil is die gericht is op het garanderen van het algemeen belang. Wanneer een burger niet handelt voor de algemene wil, moet hij hiertoe gedwongen worden. Tenslotte is natuurlijk het maatschappelijk verdrag de regels die wij zelf maken.

Rousseau vergeleken andere filosofen

Rousseau wordt vaak vergeleken met andere verlichte tijdgenoten van hem. Hieronder vallen bijvoorbeeld Voltaire en David Hume. Het verschil zit het in dat Rousseau het gevoel belangrijk vond. Daarnaast vond hij de natuur erg belangrijk, dat is te merken aan de publicaties en meningen die Rousseau heeft uitgebracht dat de mensen heel veel kunnen leren van dieren.
[https://www.filosofie.nl/wat-we-van-dieren-kunnen-leren/#:~:text=In%20het%20dier%20ziet%20Rousseau,onder%20opgelegde%20normen%20en%20waarden]
Rousseau was niet de enige denker die nadacht over de begrippen volkssoevereiniteit en de macht van de staat die daarbij invloed uitoefent op de rol van de burger. Rousseau onderscheidt zich wel duidelijk met zijn sterke voorkeur naar de gemeenschap [bron: Rousseau, J.J, her maatschappelijk kontrakt of beginselen van het politiek recht (1977) boek]

en het toestaan van veel bevoegdheden aan die gemeenschap. Thomas Hobbes, een andere filosoof bekend over zijn denkbeelden over het begrip volkssoevereiniteit, denkt veel individualistischer.

Bronnen: