Expressionisme: Fauves en Kandinsky

Keuzeopdracht 5 Het expressionisme beleefde als stroming haar hoogtepunt in het eerste kwart van de 20ste eeuw. Zij misvormt de realiteit op een dusdanige wijze (vaak met gewaagde kleurcombinaties) dat de weergave daarvan in een kunstwerk het symbool kan worden van de emoties en spanningen, die de kunstenaar wil uitdrukken. Op een directe en spontane wijze wordt de innerlijke gevoelswereld tot uitdrukking gebracht. Vooral in Duitsland - met kunstenaarsgroepen als de Brücke en Der Blaue Reiter-, en in Frankrijk, Vlaanderen en Nederland was het Expressionisme sterk vertegenwoordigd. Doordat de kleuren steeds belangrijker werden dan de vormen, gingen de schilders steeds abstracter werken. Een voorbeeld van een expressionistische stroming is de Fauves, die ontstond in Frankrijk in de Salon d’Automne in de 20ste eeuw. Fauves is frans voor wild beest. Bij het fauvisme werden zuivere kleuren en zwart en wit gebruikt. De fauvisten gebruikten geen kleurovergangen. De vormen worden werden vereenvoudigd en er werden zwarte lijnen omheen gemaakt. Er werd bij fauvisme geen perspectief gebruikt. De ruimtesuggestie kwam vooral door: overlappen, verkleinen naar achteren en doorkleurgebruik(rood geel en oranje op de voorgrond; blauw en groen op de achtergrond). Onderwerpen in het fauvisme waren landschappenen mensen in de natuur en in de stad. Deze onderwerpen hadden geen symbolische betekenis. Naar aanleiding van het schilderij “Vrouw met hoed” stond veel ophef, waarschijnlijk door de kleuren en omdat het abstract is. Voorbeelden van schilders van het Fauvisme zijn: Henri Matisse, Andre Derain, Georges Braque, Raoul Dufy, Maurice de Vlaminck, Henri Manguin, Kees van Dongen, Albert Marquet, Charles Camoin en Othon Friesz. Wassily Kandinsky was ook een expressionistische schilder en leefde van 1866 tot 1944. Er zijn drie duidelijke kenmerken van zijn werk: abstract, de kleuren en dat er geen vorm in zit. Ook is er een overeenkomst tussen muziek en zijn werk. Want de scherpe klanken van zijn trompet herinnerde hem aan de kleur geel ‘aards’. Ook kon je het zien aan enkele namen van zijn schilderijen: “Improvisations”, “Impressions”, en “Compositions”. Hieronder zie je 4 schilderijen van hem. 1: Black and Violet, 1923 2: Composition 4, 1911 3: Ravine Improvisation, 1914, oil on cardboard, 110 x 110 cm, Städtische, Munique 4: Autumn in Bavaria, 1908, oil on cardboard, 33 x 45 cm, Centre Georges Pompidou, Paris. Zijn theorie over dat kunst niet ontstaat uit de opzet om de natuur na te bootsen, maar dat ze ontspringt aan het verlangen van de kunstenaar om zijn gevoelswereld onbeïnvloed door de vormen van de natuur te drukken, kan je goed zien aan 4. Je ziet een straatje met bomen en verderop een kerkje. Action painting is een vorm van Abstract Expressionisme, waarbij de nadruk ligt op de dynamische handeling van het schilderen zelf. De kunstenaar gaat niet uit van een vooropgezet plan, maar laat zich leiden door een toevallige inspiratie. Het schilderij ontstaat al schilderend, en het eindresultaat is als het ware een documentatie van de handelingen. De werken zijn meestal non-figuratief en vaak van groot formaat. Hiernaast zie je een kunstenaar te werk gaan.