Winti

Winti 1. Wie of wat is winti? Winti is een religieuze overtuiging, die vooral voorkomt in Suriname. Hieronder vermeld ik de hoofdlijnen van winti: De wereld is de schepping van de God ‘Anana’. Dat betekent dat je de Goden van de lucht, de grond, het water en het bos erkent. Centraal binnen winti, staat het geloof in bovennatuurlijke wezens. Men gelooft, dat overleden familieleden nog bij hun zijn in geestelijke vorm en eren hen op bepaalde tijden, door grote feesten te houden met de hele familie. Daarbij worden de geesten van de overledenen opgeroepen, zodat zij op die manier als het ware nog bij het leven horen. Ook geloven winti’s in reïncarnatie van de ziel, de dood is alleen een tussenfase voor zielen die zich tussen verschillende levens in bevinden. Overledenen worden daarom zorgvuldig behandeld, zodat ze goed aankomen in het dodenrijk. Winti-genezers kunnen de geesten en Goden aanroepen aan om duidelijkheid te krijgen in problemen van het dagelijks leven. Binnen de winti gemeenschap is het normaal om een winti-genezer te bezoeken als je een probleem hebt. 2. Wat is volgens winti de oorzaak van een ziekte en hoe kan een patiënt genezing vinden? Zoals ik al zei bij vraag 1, gaan patiënten naar een winti-genezer. Deze zoekt dan contact met geesten die met het probleem te maken hebben. Zij geloven, dat iets in het verleden de oorzaak kan zijn van het probleem nu. (Zo kan er ook een vloek op iemand liggen, omdat zijn voorouder een fout heeft gemaakt. Een Winti-genezer kan helpen de vloek op te heffen.) Ook kan een oorzaak van het probleem, of in dit geval: de ziekte zijn, dat de patiënt iets fout heeft gedaan; of door ‘het kwade,’ veroorzaakt door magie of anderen. Bij winti kun je van ziektes genezen door het uitvoeren van rituelen. Het idee hier achter is dat de gelovige een eigen ‘Santo’, een heilige (of beschermengel), heeft die onder leiding van een priester bezit van die gelovige neemt. De heilige, waar de gelovige mee in verbinding staat geeft ‘axé’: nieuwe kracht. ’s Nachts houdt men dan sessies en met behulp van veel muziek, dans en magie worden de heiligen opgeroepen, die de zieke zullen genezen.
3. Welke rol spelen de bonuman, lukuman en dresiman in het genezingsproces? Bij winti genezing moet je veel rekening houden met allerlei boven-natuurlijke krachten. Er zijn 3 soorten genezers: De Bonuman (medicijnman) houdt zich bezig met zijn magische krachten, waarmee hij zijn patiënten kan genezen. Hij kan met goden en geesten in contact komen, vaak door middel van trance. De Lukuman (diagnosticus/ziener) kan op bovennatuurlijke wijze bepalen om welke ziekte het gaat. De Dresiman (genezer) is de kruidengeneeskundige, bepaald welke kruiden nodig zijn en hoe ze gemengd moeten worden. (De Bonuman, Lukuman en Dresiman kunnen heel goed dezelfde persoon zijn, dit is zelfs vaak het geval.) Daarnaast zijn er soms tijdens het ritueel nog aanwezig de Sabiman (wijsheer), Buskupuman (boodschapper) en de Futoboy (vertaler). Zij hebben geen belangrijke invloed op het genezingsproces en zijn ook niet noodzakelijk. 4. Zijn er nog andere allochtone bevolkinsgroepen die op deze manier genezing zoeken? Naast Surinamers zoeken ook Maronen, Creolen, Javanen en Hindoestanen winti op als ze veel tegenslag of ziektes hebben.